«tasdiqlayman»

4.2. Taxliliy qism

4.2.1. Vaziyatli masalalar:

1. 58 yoshli bemor 4 yildan beri AB 160/90 mm sm. us.ko‘tarilishi kuzatilgan. Oldinlari bosh og‘riganda kuzatilganda adelfan ichib yurgan. Yiliga 1-2 marta shifoxona davosini olgan. 8 oydan beri shifokor maslahatiga ko‘ra kuniga 2 mahal berlipril 5 mg va gipotiazid haftasiga 2 marta ichib yurgan. Davolash fonida AB 120- 130/80 mm.sm.us. turgan. So‘ngi 2 oy ichida qiynoqli quruq yo‘tal bezovta qilgan, asosan holati gorizontal holatda bo‘lganda kuzatilgan. Tanish shifokorga murojaat qilgan. Surunkali bronxit qo‘zg‘alish davri deb tashxisi qo‘yilgan, bromgeksin, ampitsillin, kalsiy glyukonat darilari buyurilgan. 10 kunlik davo samara bermagan. Ob’ektiv tekshirilganda: ichki a’zolarda o‘zgarishlar topilmagan. AB 130/80 mm.sm.us.

1. Sizning taxminiy tashxisingiz;

2. Quruq yo‘tal sababini ko‘rsating;

3. UASh taktikasi;

4. Tekshiruv rejasi;

5. AG olib keladigan asosiy havf omillarini sanab o‘ting.

Javob: Gipertonik kasalligi I b.

Quruq yo‘tal sababi – regulyar berlipril iste’mol qilishi.
2. Bemor N., 50 yosh, shikoyati boshning tepa va ensa sohasidagi bosh og‘rig‘iga, yurganda hansirashga, tungi nafas yetishmovchilik huruji, yurakning o‘ta urib ketishiga shikoyat qiladi. Anamnezdan: 8 yildan beri AB oshishi kuzatiladi. So‘ngi yillarijismoniy zo‘riqishdan keyin to‘sh orqasida og‘riqlar kuzatilgan, og‘riqlar chap qo‘lga uzatilgan. Og‘riqlar tinch holatda 2-5 daqaqiqa davom etadi. Ob’ektiv tekshirilganda: o‘pkada vezikulyar nafas. Yurak tonlari bo‘g‘iqlashgan, ritmik, aorta ustida II ton aksenti. AB 180/100 mm.sm.us. Shishlar yo‘qt. EKG: ritm sinusli, ChSS- 88 zarba daqiqasiga. PQ - 0,18 soniya. I, aVL, V5-6 tarmoqlarda R tishcha baland, III aVF V1-3 tarmoqlarda S tishcha chuqur. QRS kompleksining davomiyligi 0,10 soniya. STsegmenti qiyshiq pasaygan.

1. AB oshishi bilan kechadigan kasalliklar guruhini sanab o‘ting;

2. Sizning taxminiy tashxisingiz;

3. Tekshiruv rejasi;

4. Davolash (nomedikamntoz va medikamentoz).

Javob: O‘QTE:Gipertonik kasalligi II b.

Yond: YuIK Stabil zo‘riqish stenokardiyasi FS II b

3. 
   Bemor S. 46 yoshda kordiologik bo‘o‘imga bosh orig‘iga, kuz oldida doglar paydo bulishi, xolsizlik, yurak soxasida sanchuvchan ogriы kuzatilishiga shikoyati bilan keltirilgan. Anamnezidan: 2 yil davomida AB 160/95 mm.sm.us. davriy kutarilib turgan va davolanmagan. Sungi vaktlarda xayz siklining buzilishi kuzatilgan. Onasi 64 yoshida insultdan vafot etgan. Tusatdan ishxonasidagi kelishmovchilik tufayli axvoli yomonlashgan. O’ektiv tekshirilganda: bemorda ortikcha vazn, bezovtalangan axvolda. Yurak tonlari bugik, ritmik, ChSS va puls 90 zarba dakikasiga, AB170/100 mm.sm.us.
   

1. AB oshishi bilan kechadigan kasalliklarning 5 guruhini sanab uting;

2. Ushbu bemorda siz kanday xavf omilini;

3. Sizning taxminiy tashxisingiz;
4.. Bemor 8 yildan beri endokrinologda davolanib keladi. Sungi yillari AB kutarilishi kuzatilib turgan. Ob’ektiv tekshirilganda: umumiy axvoli urtacha

ogirlikda,teri rangi rangpar, nam, kullarida tremor bor. Upkada vezikulyar nafas, yurak chegaralari chapga 2 sm siljigan, aorta ustida II ton aksenti. Yurak chukki turtkisi tarkok. Auskultatsiyada yurak tonlari baland, ekstrosistoliya xisobiga aritmik, yurak chukkisida kuchaygan va sistolik shovkin eshitiladi. ChSS va puls 100 zarba daыiыasiga. AB mm.sm.ut. shishlar yuk.

1. Bu bemordagi AB oshishi nimaga boglik (anik mexanizmini tushuntiring);

2. Tulik tashxis kuying;

3. Tashxisni tasdiklovchi asosiy laborator va instrumental tekshiruvlar kerak;

4. YAIII taktikasi va davolash.

9. Bemor N., 50 yosh, shikoyati boshning tepa va ensa sohasidagi bosh og‘rig‘iga, yurganda hansirashga, tungi nafas yetishmovchilik huruji, yurakning o‘ta urib ketishi, muskul kuchsizligi, tomoqda tiqin sezishi, ko‘p terlash, uyquning buzilishi, ozib ketishi, hayzning buzilishiga shikoyat qiladi. 8 yildan beri endokrinologda zob bo‘yicha davolanib kelgan.. So‘ngi yillari AB 160/90 mm.sm.us. ko‘tarilishi kuzatilgan. Ob’ektiv tekshirilganda: umumiy ahvoli o‘rtacha og‘irlikda, teri qoplami rangpar, nam, qo‘lida yengil tremori bor. O‘pkada vezikulyar nafas. Yurak chegaralari 2 sm ga chapga siljigan. Aorta ustida II ton aksenti. Yurak cho‘qqichi turtkisi yoyilgan. Auskultatsiyada yurak tonlari baland, ekstrosistoliya hisobiga aritmik, yurak cho‘qqisida I ton kuchaygan, sistolik shovqin. ChSS- 100 zarba daqiqasiga. AB 160/90 mm.sm.us. shishlar yo‘q.

1. Bemorda AB oshishi nima bilan bog‘liq (aniq mexanizmini ko‘rsating);

2. To‘liq tashxis qo‘ying;

3. Tashxisni tasdiqlovchi asosiy laborator-instrumental tekshiruvlar rejasi;

4. UASh taktikasi va davolash.
4. 45 yoshli bemor, boshdagi kuchli ogrikka, chankash, muskullar ogrigiga va kuchsizligiga, paresteziya, yurakdagi davriy sanchuvchan ogrikka, yurak urib ketishiga, tez-tez peshob ajralishiga shikoyat kiladi. Uzini 2 yildan beri kasal deb xisoblaydi, davolanmagan. Kasallik kuz va kishda kuzgalib turadi. Tekshirib kurilganda: teri rangi oddatiy rangda. Upkada vezikulyar nafas, xirillashlar yuk. Yurak tonlari bir muncha bugiklashgan, aorta ustida II ton aksenti, yurak chukkisida sistolik shovkin eshitiladi. Chss 78 zarba daыiыasiga. AB– 180/140 mm.sm.us. UKT:ishkoriy reaksiya, solishtirma ogirligi 1009, oksil-0,099%_0. EKG: sinusli ritm, korincha ekstrasistoliyasi kuzatiladi. Q-T intervali-0,06 soniya. Chap korincha gipertrofiyasi belgilari, yurak chukkisi va oldingi tusik soxasida kon aylanish buzilishi kuzatiladi.

1. Yukorida keltirilgan simptomlar va laborator uzarishlar bilan kechadigan 5 ta kasallikni sanab uting;

2. Sizning taxminiy tashxisingiz;

3. Bu kasallikka xos kanday gurux simptomlari xarakterli;

4. Tekshiruv rejalari;

5. Davolash.

6. 52 yoshli A. ismli bemor, bosh ogrigiga, kurishning buzilishiga, ogiz kurishiga, chankash, kul va oyokning uvishib kolishi, muzlashi, sezuvchanlikni pasayishi, umumiy xolsizlik, ozib ketishga shikoyat kiladi. 10 yillardan beri kandli diabet bilan kasallanib keladi. Endokrinolog nazoratida davolanib keladi. Sungi yillari AB kutarilib turadi. Chekadi. Yaxshi ovkatlanishni yaxshi kuradi. Ob’ektiv tekshirilganda: bemor ortikcha vazn bor. Teri rangi och-pushti rangda, yelkada kichishish izlari bor, kuz osti shishgan. Yurak tonlari yakkol bugiklashgan, ritmik. ChSS va puls 84 zarba dakikasiga. AB 160/120 mm.sm.us.. Korin yumshok, ogriksiz. Jigar va talok kattalashmagan. Oyoklalarni ushlab kurilganda muzdek, shishlar yuk.

1. Yukorida keltirilgan simptomlar bilan kechadigan 5 ta kasallikni sanab uting;

2. Tulik taxminiy tashxis;

3. YAIII taktikasi va rejali davo;

4. Bu bemor uchun kanday gipotenziv gurux dorilari «tanlov dorisi» buladi.
7.Bemor G. 64 yosh, YAIII ga bosh ogrigiga, kulokdagi shovkinga, xansirash va davriy yurak soxasidagi sanchuvchi ogrikka, ogrik jismoniy zurikishda chap kulga uzatilishiga shikoyat kiladi. Anamnezidan: yukoridagi shikoyatlar 8 yildan beri bezovta kiladi. Otasi YuIK va GK bilan kasallangan. Ob’ektiv tekshirilganda: bemorda ortikcha vazlik bor. Auskultatsiyada – yurak tonlari bugiklashgan, aorta ustida II ton aksenti. Puls 78 zarba dakikasiga, ritmik. AB 180/110 mm.sm.us.. jigar kattalashmagan. EKG: sinusli ritm ChSS- 100 zarba dakikasiga. PQ - 0,18 soniya. I, aVL, V5-6 tarmoklarida R tishcha xisobiga QRS kompleksi kengaygan va deformatsiyalangan, III aVF V1-3 tarmoklari S tishcha xisobiga. ST segmenti asosiy tishchaga diskordant joylashgan. QRS kompleksi davomiyligi 0,13 soniya.

1. 1. Yukorida keltirilgan simptomlar bilan kechadigan 4 ta kasallikni sanab uting;

2. Tulik taxminiy tashxis;

3. Tekshiruv rejalari va EKG xulosasi;

4. Rejali davolash.

7.Bemor G. 60 yosh, 10 yildan beri, gipertonik kasalligi bilan kasallanib kelgan. Ambulator va shifoxonada davolangan. Tщsatdan emotsional zurikishdan keyin yurak soxasida ogrik paydo bulgan, kuchli bosh ogrigi, kuruk yutal, xavo yetishmovchiligi kuzatilgan. Ob’ektiv tekshirilganda: umumiy axvoli ogir, bemor bezovta, kuzgaluvchan, yuzlari kizargan, labi sianoz.yurakning chap chegarasi umrov urta chizigidan tashkariga 3 sm siljigan, yurak tonlari bugik, ot dupiri ritmi eshitiladi. Upkada dagal nafas fonida doimiy bulmagan, xar xil kalibrli nam xirillashlar eshitiladi. Puls 100 zarba dakikasiga, ritmik. AB 240/150 mm.sm.us.. Jigar va talok kattalashmagan.

1. Yuqoridagi simptomlar kuzatiladigan kamida 5 ta kasallikni sanab o‘ting;

2. Sizning taxminiy tashxisingiz;

3. Tekshiruv rejasi;

4. UASh taktikasi va davolash.

9. Bemor N., 50 yosh, boshning tepa va ensa soxasidagi kuchli ogrikka, boshdagi ogirlikka, ukuchanlik, xolsizlik, bosh aylanishi, eshitish va kurishni utib ketuvchi buzilishiga, kulokda shovkin, kungil aynishi, tungi nafas yetishmovchiligi, yuzdagi va kullardagi shishlarga, yurak soxasidagi ogrikka, AB kutarilishiga shikoyat kiladi. : yildan beri gipertonik kasallik bilan kasallanib kelgan. Regulyar berlipril kabul kiladi. Sungi 5-6 kun ichida umumiy axvoli yomonlashgan, bu ob-xavoning uzarishidan va parxezni buzilishidan kelib chikkan deb uylagan. Bir necha bor berlipril ichishiga karamay samara kurmagan. Ob’ektiv tekshirilganda: umumiy axvoli ogir, teri rangi rangpar, labida sianoz. Upkada dagal nafas. Yurak chegaralari 2 sm chapga siljigan. Yurak tonlari bugik, ritmik, aorta ustida va upka arteriyasida II ton aksenti bor. ChSS va puls 66 zarba daыiыasiga. AB 170/140 mm.sm.us.. jigar 1-2 sm kovurga yoyidan chikib turadi.

1. Yuqoridagi simptomlar kuzatiladigan kamida 5 ta kasallikni sanab o‘ting;

2. Sizning taxminiy tashxisingiz;

3. Yana qanday kasalliklar nafas siqilishi bilan kechadigan kasalliklarni va yuqoridagi bemor holatidan farq qiladigan nafas yetishmovchilik xolatlarini ayting.

4. Qo‘shimcha tekshiruv usullari;

5. UASh taktikasi va davolash

10. 52 yoshli T. Ismli bemor, kasbi o‘qituvchi, shikoyati ensa soha atrofidagi simillovchi bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, quloqdagi shovqin, bosh harakatini chegaralanishi, ko‘ngil aynishi, hotirani pasayishi, o‘yquning buzilishi, ertalabki qo‘ldagi uvishish xolati kuzatilishiga shikoyat qiladi. Va AB 150/90 mm.sm.us. ko‘tarilishi kuzatiladi. Yuqoridagi shikoyatlar so‘ngi 2 yil ichida bezovta qiladi. Davolanmagan. Ob’ektiv tekshirilganda: umumiy ahvoli qoniqarli. Tekshiruvda umirtqa pog‘onasining bo‘yin qismi og‘riq va harakatining chegaralanishi kuzatilgan. Bo‘yin va yelka muskullari paypaslanganda og‘riqli. Yurak chegaralari me’yorida. Yurak tonlari aniq, ritmik. Puls va ChSS 78 zarba daqiqasiga. Shishlar yo‘q.

1. Yuqoridagi simptomlar kuzatiladigan kamida 5 ta kasallikni sanab o‘ting;

2. Sizning taxminiy tashxisingiz;

3. Tekshiruv rejasi;

4. UASh taktikasi va davolash.

№	Baholash	A’lo	O‘rtacha	Qoniqarli	Qoniqarsiz	Yomon
	O‘zlashtirish %	100%-86%	85%-71%	70-55%	54%-37%	36% va past
2	Vaziyatli masala	50-43 ball	42,5- 35,5 ball	35- 27,5 ball	27-18,5__ball__18_ball___Testlar.'>27-18,5 ball	18 ball

Testlar.

1. Qanday majburiyatlar UASh funksiyasiga kirmaydi:

a) davolash va reabilitatsiya chora tadbirlari

b) bemorlarni faqat qishloq vrachlik punktida qabul qilish

v) sog‘lom turmush tarzini targ‘ibot qilish

g) kasalliklar profilaktikasi

d) shikoyatlar toifasiga qarab xizmat qo‘rsatadi

2. Qanday salomatlik tarifi to‘g‘ri hisoblanadi:

a) ob’ektiv va sub’ektiv fiziologik, ruhiy holati va ijtimoiy holati

b) fiziologik va ruhiy holati

v) bemor so‘ziga qaraganda u sog‘lom

g) aholining ko‘p qismiga xos holatlar

d) a’zolarning funksional me’yoriy holati

3. Sanitar –gigienik chora tadbirlar uchun muhimlarini ko‘rsating:

a) axolining bilimi

b) devoriy ro‘znomalar

v) jurnallar

g) bemorlarni ro‘yhatga olish jurnali

d) vrachning toifasi va zamonaviy bilimi

4. Konsultatsiya vaqtida qandiy vrach taktikasini olib borasiz:

a) aktiv va passiv

b) erkinlik

v) tinch va osoyishtalik

g) emotsional

d) erkinsizlik

5. Shahslararo muloqatda «vrach-bemor» vrachlik sirlarini saqlash uchun:

a) shaxsning ijtimoiy va iqtisodiy qiziqishlarini himoya qilish

b) tashqi kutilmagan aralashmalardan saqlash

v) ishonch va ochiq munosabatni yaratish "vrach - patsient"

g) insonning ichki himoyasini va uning avtonimini saqlash

d) mustahkam munosabatlarni saqlash uchun

6. Qanday hujjatlar sayohat oldi sayohatchiga beriladi.

a) hozirgi vaqtdagi salomatligi to‘g‘risida ma’lumot.

b) tibbiy haritasidan o‘tkazgan kasalliklari va oldgan davolalari to‘g‘risida to‘liq ma’lumotlar

v) immun emlamalarni olgani to‘g‘risida ma’lumotnoma

g) konsultatsiya vaqtida yig‘ilgan anamnez

d) ambulator haritasi tarixi nus’hasi.

7. Endogen boshqarib bo‘lmaydigan havf omiliga kiradi:

a) yurak ritmi buzilishi

b) qon ivuchanligining buzilishi

v) genetik buzilishlar

g) jinsi

d) yoshi

ye) nafas funksiyasi buzilishi

8. Kasallik paydo bo‘lishida havf omillariga kiruvchi gurux shaxslarni ikkita optimal aniqlash usuli:

a) skrining

b) profilaktik ko‘rik

v) murojaat ro‘yhati

g) gospitalizatsiya ro‘yhati

d) kasallanish ro‘yhati

9. Kasallikda birlamchi profilaktikani olib borishda ikkita chora tadbirlarni ko‘rsating:

a) tashqi muhitni sog‘lomlashtirish

b) residivlanishga qarshi davo

v) sanataro-kurort davo

g) aholini gigienik tarbiyalash

d) shifoxonada davolash

028. Yurak qon tomir kasalliklaridagi uchlamchi profilaktikaga quyidagilar kiradi:

a) YuIK bor bemorlarda chekishga qarshi kurashish

b) gipertoniyasi bor bemorlarni kuzatish va antigipertenziv dori vositalari buyurish

v) YuIK bor bemorlarda yog‘li oziq ovqatlarni iste’mol qilinishini chegaralash

g) YuIK va semizligi bor bemorlarda statinlar qo‘llash

d) AG si bor bemorlarni aniqlash

ye) infeksion kasalligi bor bemorlarni aniqlash

002. 45-yoshli erkak shikoyati yo‘q, profilaktik ko‘rikka kelgan. Unda spesifik shikoyatlari yo‘q:

10. Bu bemorda quyida keltirilgan tekshiruvlardan eng muhim tekshiruvlar faysi:

a) umumiy ko‘rik

b) AB o‘lchash

v) TVI o‘lchash

g) EKG o‘tkazish

d) yuqoridagi hammasi

11. Bu bemorda quyida keltirilgan qo‘shimcha tekshiruvlardan qaysi birini o‘tkazish kerak:

a) zardobdagi siydik kislotasi

b) karotid sinusi auskultatsiyasi

v) periferik pulsni paypaslash

g) qondagi xolesterin

d) yuqoridagi hammasi

№	Baholash	A’lo	O‘rtacha	Qoniqarli	Qoniqarsiz	Yomon
	O‘zlashtirish %	100%-86%	85%-71%	70-55%	54%-37%	36% va past
3	Test	15-12,9ball	12,7-10,6 ball	10,5-8,25 ball	8,1-5,5 ball	5,4 ball

4.2.2 grafik organayzer: Konseptual jadval

Profilaktika turlari:(Bosh og‘riq s-m)



4.3. Amaliy qism

UASh mavzuga mos keladigan amaliy ko‘nikmalarni mashg‘ulot so‘ngida bajara olishi shart

UASh xonasida UASh talabalar bilan birga bemorni ko‘rikdan o‘tkazishi kerak. Qabulda vaqtida pasport qismida bemorning yoshiga va kasbiga e’tibor beriladi. Bemorning shikoyatlari katta ahamiyatga ega. Bemor hayot tarixidan havf omillari, o‘tkazgan kasalliklari aniqlanadi. Bemorning kasallik tarixidan, kasallikning davomiyligi, ambulator va shifoxona davosi, tekshiruv natijalari, dorilar samaradorligi haqida ma’lumot beradi. Bemorning shifokor maslahatlarini qanchalik bajarganligi katta ahamiyatga ega, bemorning hozirgi yoki qayta tashrifi, bemordagi AB ko‘tarilganligi va umumiy axvolini yomonlashganligini bilan bog‘liqligini bildiradi. Ob’ektiv ko‘rikda bemorning hozirgi xolatiga, tashqi ko‘rinishiga, ya’ni arterial gipertenziya xolati bo‘lishi mumkin, a’zolarda fizikal tekshiruvlar o‘tkaziladi, chap qorincha gipertrofiya borligi, puls xarakteri va AB oshganligiga aniqlanadi va e’tibor beriladi. Arterial gipertenziyada nishon a’zolari bo‘lib ko‘z xolatlari tekshiriladi. Bemorni tekshirish vaqtida etika, diantologiyalarga va bosqichma-bosqich amaliy ko‘nikmalarni bajarilishiga e’tibor beriladi.

№	Baholash	A’lo	O‘rtacha	Qoniqarli	Qoniqarsiz	Yomon
	O‘zlashtirish %	100%-86%	85%-71%	70-55%	54%-37%	36% va past
4	Amaliy qism	15-12,9 ball	12,75-10,6 ball	10,5-8,25 ball	8,1-5,5-ball	5,4 ball

5. Bilim, ko‘nikma va uning bajarilishini nazorat qilish shakli

• 
  Og‘zaki
  
• 
  Yozma
  
• 
  Vaziyatli masalalrni yechish
  
• 
  O‘zlashtirilgan amaliy ko‘nikmalarni demonstratsiya qilish
  

5.1. Kriterii otsenok znaniy i umenie prakticheskix navыkov studentov.

№	Baholash	A’lo	O‘rtacha	Qoniqarli	Qoniqarsiz	Yomon
	O‘zlashtirish %	100%-86%	85%-71%	70-55%	54%-37%	36% va past
1	Nazariy qism	20-17,2 Ball	17-14,2 ball	14-11 ball	10,8-7,4 ball	7,2 ball
2	Vaziyatli masalalar	50-43 ball	42,5- 35,5 ball	35- 27,5 ball	27-18,5 ball	18 ball
3	Test	15-12,9ball	12,7-10,6 ball	10,5-8,25 ball	8,1-5,5 ball	5,4 ball
4	Amaliy qism	15-12,9 ball	12,75-10,6 ball	10,5-8,25 ball	8,1-5,5-ball	5,4 ball