Tərtibçidən
Yüklə 0,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
28
Həzin – həzin yanan çıraq olaydım. II oxucu (Nizami): Sən ey mələksima, ey nazik ürək, Sən olan evlərdə çıraq nə gərək? I oxucu (Məhsəti): Gəl, ustad, qəlbimi açma, yaradır, Xan mənim ağlımı, gözəlliyimi Bir oyuncaq kimi satmaq istəyir, Eşqimi, hissimi, məhəbbətimi Şöhrət girdabına atmaq istəyir. II oxucu (Nizami): Gəncliyin yaraşmır üzünə məlal, Ümidin dostudur bil ki, istiqbal. Sənin saf qəlbindən qopan hər fəğan Ölməz, əsrlərlə yaşayır, inan! I oxucu (Məhsəti): Könlümün dərdləri gəlməzdir saya, Anamın yanınca düşdüm saraya... Güvənib ağlıma, istedadıma Xan da “qızım” dedi mənim adıma. II oxucu (Nizami): Qapılma, acıdır xatirələr bil. I oxucu (Məhsəti): Susdurmaz onları nə hiss, nə ağıl!.. Çox şey istəmədim mən ki həyatdan. II oxucu (Nizami): Azadlıq eşqiylə yaşayır insan!.. I oxucu (Məhsəti): Sənətin tükənməz xəzinəsindən Əlimdə qiymətli bir gövhərim yox. Rayihələr saçan şeir bağında Açılan ətirli süsənbərim yox. Böyük şairlərin yaratdıqları Bu əlvan dəstədə lalələrim yox. Nə Şirinki kimi xoş qəzəllərim Nə də Fərhad kimi bir hünərim yox. II oxucu (Nizami): Sədəflə bəslənən incidir, dürdür, Su deyil bu axıb gedən, ömürdür. Şikayət eyləmə yoxsulluğundan, Baxsan almazın da əsli kömürdür. Gəncsən, çox yaradıb, yazacaq əlin, Lakin sarsılmasın eşqin, əməlin. Qoyma ki, büdrəsin əlində qələm, İnsanın ən böyük düşmənidir qəm... Sönməz əbədiyyət, yüksələr günəş, Açılar üfüqdə bir özgə aləm... Yaşa bu dünyada günəşdən təmiz. Nə yalançı şöhrət, nə yalançı şan Bil ki, qoymamışdır tarixdə nişan. Bağlasın adınla elin baharı, Adınla ucalsın yurdun vüqarı! Səni yetişdirən bu ana torpaq
29
Sənin sənətinlə abad olacaq. İnan, gələcəyin böyük adı var, Yaşar yer üzündə insan bəxtiyar! Tamaşanın sonunda ifaçılar tədbir iştirakçıları ilə sağollaşıb səhnədən ayrılırlar. I Aparıcı: Orta əsrlər şəraitində, qadının hüquqlarının məhdudlaşdırdığı bir dövrdə Məhsəti Gəncəvi kimi istedadlı şairənin yetişməsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edirdi. Bu ümumi mədəni səviyyənin, baxışlarda yaranan yeniliyin, azadfikirliliyin əlamətlərindən idi. Məhsəti kimi bir qadın sənətkar birdən-birə yetişə bilməzdi. Bunun üçün müəyyən zəmin olmalı idi. Məhsətinin əldə olan şeirləri göstərir ki, o, yaxşı təhsil almış, ərəb və fars dillərini öyrənmiş, Şərq ədəbiyyatı incəliklərini mükəmməl bilmişdir. II Aparıcı: Onun əsərlərində işlənilən bədii vasitələr aydın şəkildə göstərir ki, Məhsəti yüksək istedad və incə zövqlə yanaşı, dərin mütaliəyə malik olmuşdur. Düzdür, Məhsətinin həyatı, şəxsiyyəti, təhsili haqqında mənbələrdə dəqiq, ətraflı məlumat yoxdur. Şairə haqqında ancaq əsərlərindən əldə olan nümunələrə əsaslanıb müəyyən fikirlər irəli sürmək olar. Bu ondan irəli gəlir ki, orta əsrlər şəraitində qadının şeir yazmağını qəbahət saymış, onun haqqında danışmağı məqbul hesab etmişlər. Şairənin haqqında müxtəlif rəvayətlər uydurulmuşlar. Bu rəvayətlərin böyük bir qismi “Əmir Əhməd və Məhsəti” adlı dastan – rəvayətdə toplanmışdır. Şairə Kəmalə Ağayevanın “Məhsəti” pyesi də olduqca maraqlıdır. Məktəbli dostlarımızın “Məhsəti” pyesindən bir parça hazırlamışlar. Buyurun, tamaşa edin.
Səhnəyə Məhsəti, İlyas,Əmir Əhməd rolunu ifa edən oxucular çıxırlar. Məhsəti sürgündən doğma vətəni Gəncəyə qayıdıb. Bütün Gəncə onu qarşılamağa çıxıb. Azərbaycanın sevimli şairi İlyas da,onların arasındadır. Məhsəti ürək dolusu nəfəs alır,camaatın gətirdiyi gülləri bağrına basır. Onun gözü Əmir Əhmədi axtarır. I oxucu (Məhsəti): Ah, vətən, vətən!...
Yığışın yanıma, ellər, ay ellər,
Ömrümün həmdəmi, güllər, a güllər,
Qürbətdən dönmüşəm, məni ellərim
Məni qarşıladı nərgiz güllərim,
Ey burda ötüşən gənclik illərim,
Yüklə 0,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|