“Türküstan” kitabxanası Şirvani Ədilli



Yüklə 0,93 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə17/34
tarix08.07.2018
ölçüsü0,93 Mb.
#53841
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   34

 
65
şəh/r(i)də dina/rü dirəmlər/ saçılıb, mək/təbi-nisvan/ açılıb, qız/ 
balalar mək/təbə hazır/ olalalar, el/m(i)də mahir/ olalar, fəz/-
l(i)də bair/ olalar, baş/dan ayağa/ geyələr don/, gedələr mək/-
təbə on-on/, tutalar şi/veyi-bidət/, oxuyub nəh/v ilə hikmət/, 
alalar dər/si-təbabət/, bilələr cüm/lə kitabət/, edələr yaz/mağa 
adət/, itə ismət/, bata iffət/, aman ey va/h(ı), ay Alla/h(ı), bu 
qövm ol/du nə gümra/h(ı), bu nə  şi/veyi ikra/h(ı), bu nə 
züm/reyi-bədxa/h(ı), salıb a/ləmə  pərxa/ş(ı), bular la/l ola ey 
ka/ş(ı), düşə baş/larına da/ş(ı)! Xudaya/, bu nə göfta/r(ı), nə 
rəfta/r(ı), nə murda/r(ı), nə bia/r(ı), fənaka/rə bizi söv/q eləmək 
fik/rinə ama/də olublar/!...       
                                                                            M.Ə.Sabir 
 
Misralara ayrılmış və səpələnmiş variantda: 
 
Ey fələk, zül/mün əyandır/,  
bu necə döv/ri-zamandır/  
ki, işim a/hü fəğandır/, 
məni yandır/ma, amandır/, 
gözümün əş/ki rəvandır/,  
ürəyim dop/dolu qandır/,  
hamı qəmdən/ bu yamandır/  
ki, neçə əh/li-qələmlər/,  
buraxıb ca/nıma qəmlər/,  
qarışıb dər/di-bəhəmlər/,  
ürəyim in/di vərəmlər/,  
qəzetə, jur/nala  
               buküf/ri-şiyəmlər/  
necə cürət/lə rəqəmlər/  
yazıb, isla/ma sitəmlər/  
eləyiblər/ ki, gərək  
                 a/ləmi isla/m(ı)da,   
hər öl/kədə,  
       hər şəh/r(i)də  
                   dina/rü dirəmlər/  


 
66
saçılıb,  
mək/təbi-nisvan/ açılıb,  
qız/ balalar  
mək/təbə hazır/ olalalar,  
el/midə mahir/ olalar,  
fəz/lidə bair/ olalar,  
baş/dan ayağa/  
            geyələr don/,  
gedələr mək/təbə on-on/,  
tutalar şi/veyi-bidət/,  
oxuyub nəh/v ilə hikmət/,  
alalar dər/si-təbabət/,  
bilələr cüm/lə kitabət/,  
edələr yaz/mağa adət/,  
itə ismət/,  
bata iffət/,  
aman ey va/h(ı),  
ay Alla/h(ı),  
bu qövm  
       ol/du nə gümra/h(ı),  
bu nə şi/veyi ikra/h(ı),  
bu nə züm/reyi-bədxa/h(ı),  
salıb a/ləmə pərxa/ş(ı),  
bular la/l ola ey ka/ş(ı),  
düşə baş/larına da/ş(ı)!  
Xudaya/, bu nə göfta/r(ı),  
nə rəfta/r(ı),  
       nə murda/r(ı),  
                   nə bia/r(ı),  
fənaka/rə bizi söv/q eləmək  
                     fik/rinə ama/də olublar/!... 
 
Onu da qeyd edək ki, türkcəmizə daha uyğun 
olması üçün burada bölgüləri 3-4-...-4-5 (dadadah  dahda-
dadah  ....  dahda-dadah dahda-dadahdah) kimi də  qəbul 


 
67
etmək olar. Bu halda şeirin mənsur variantının bölgülərə 
ayrılması aşağıdakı kimi olacaq: 
 
Ey fələk/, zülmün əyan/dır, bu necə/ dövri-zaman/dır ki, 
işim/ ahü fəğan/dır, məni yan/dırma, aman/dır, gözümün/ əşki 
rəvan/dır, ürəyim/ dopdolu qan/dır, hamı qəm/dən bu yaman/-
dır ki, neçə/  əhli-qələm/lər, buraxıb/ canıma qəm/lər, qarışıb/ 
dərdi-bəhəm/lər, ürəyim/ indi vərəm/lər, qəzetə/, jurnala bu/-
küfri-şiyəm/lər necə cü/rətlə rəqəm/lər yazıb, is/lama sitəm/lər 
eləyib/lər ki, gərək/ aləmi is/lam(ı)da,  hər/ ölkədə, hər/  şəh-
r(i)də di/narü dirəm/lər saçılıb/, məktəbi-nis/van açılıb/, qız 
balalar/ məktəbə ha/zır olalalar/, elmidə ma/hir olalar/, fəzlidə 
ba/ir olalar/, başdan aya/ğa geyələr/ don, gedələr/ məktəbə on/-
on, tutalar/ şiveyi-bi/dət, oxuyub/ nəhv ilə hik/mət, alalar/ 
dərsi-təba/bət, bilələr/ cümlə kita/bət, edələr/ yazmağa a/dət, itə 
is/mət, bata if/fət, aman ey/ vah(ı), ay Al/lah(ı), bu qöv/m oldu 
nə güm/rah(ı), bu nə/  şiveyi ik/rah(ı), bu nə/ zümreyi-
bəd/xah(ı), salıb/ aləmə  pər/xaş(ı), bular/ lal ola ey/ kaş(ı), 
düşə/ başlarına/ daş(ı)! Xuda/ya, bu nə göf/tar(ı), nə rəf/tar(ı), 
nə mur/dar(ı), nə bi/ar(ı), fəna/karə bizi/ sövq eləmək/ fikrinə 
a/madə olublar/!...       
                     
Misralara ayrılmış və səpələnmiş variantda: 
 
Ey fələk, /zülmün əyan/dır,  
bu necə/ dövri-zaman/dır  
ki, işim/ ahü fəğan/dır, 
məni yan/dırma, aman/dır, 
gözümün/ əşki rəvan/dır,  
ürəyim/ dopdolu qan/dır,  
hamı qəm/dən bu yaman/dır  
ki, neçə/ əhli-qələm/lər,  
buraxıb/ canıma qəm/lər,  
qarışıb/ dərdi-bəhəm/lər,  
ürəyim in/di vərəm/lər,  


 
68
qəzetə/, jurnala  
                 bu/küfri-şiyəm/lər  
necə cü/rətlə rəqəm/lər  
yazıb, is/lama sitəm/lər  
eləyib/lər ki, gərək/  
                 aləmi is/lam(ı)da,   
hər/ ölkədə,  
       hər/ şəhr(i)də  
                      di/narü dirəm/lər  
saçılıb/,  
məktəbi-nis/van açılıb/,  
qız balalar/  
məktəbə ha/zır olalalar/,  
elm(i)də ma/hir olalar/,  
fəzl(i)də ba/ir olalar/,  
başdan aya/ğa  
            geyələr/ don,  
gedələr/ məktəbə on/-on,  
tutalar/ şiveyi-bi/dət,  
oxuyub/ nəhv ilə hik/mət,  
alalar/ dərsi-təba/bət,  
bilələr/ cümlə kita/bət,  
edələr/ yazmağa a/dət,  
itə is/mət,  
bata if/fət,  
aman ey/ vah(ı),  
ay Al/lah(ı),  
bu qöv/m  
       oldu nə güm/rah(ı),  
bu nə/ şiveyi ik/rah(ı),  
bu nə/ zümreyi-bəd/xah(ı),  
salıb/ aləmə pər/xaş(ı),  
bular/ lal ola ey/ kaş(ı),  
düşə/ başlarına/ daş(ı)!  
Xuda/ya, bu nə göf/tar(ı),  


 
69
nə rəf/tar(ı),  
       nə mur/dar(ı),  
                   nə bi/ar(ı),  
fəna/karə bizi/ sövq eləmək/  
                     fikrinə a/madə olub/lar!... 
 
Üçlük bölgülü qafiyəli sərbəst şeirə misal: 
 
-Şeş-qoşa/3! 
-Pənc-çahar/3! 
Nərd atır/3 qocalar/3 
Bir şəhər/3 bağında/3 
Bir payız/3 çağında/3 
-Bu dü-bir/3! 
-Bu sələr/3! 
Çiskinli/3 bir səhər/3... 
Nərdtaxta/3 y olur/3. 
Daşları/3 d olur/3. 
Vururlar/3 səs salmır/3, 
Güman ki/3, həzz almır/3 
Oyundan/3 qocalar/3... 
-Pənc-qoşa/3, 
-Sə çahar/3! 
-Darıxdım/3,Ağabəy/3, 
-Deyirsən/3 dincələk/3? 
Sükuta/3 daldılar/3  
Bir qədər/3. 
Nurani/3 üzlərdə/3, 
Çeşməkli/3 gözlərdə/3 
Bir həsrət/3, bir kədər/3... 
                                Qabil 
 
Mikayıl Müşfiqin məşhur “Oxu tar” şeiri də  məhz 
üçlük bölgülü sərbəst şeirdir: 
 


Yüklə 0,93 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   34




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə