güzgü önündə pozlarımı aydınlaşdırırdım.
Və dərs boyu fransız dili bir kənarda qalardı,
mən isə Mustafanın qarşısında poz verirdim.
Onun mənə baxan ciddi, guya laqeyd baxışları
çox xoşuma gəlirdi.
Hə, Mustafa məhz mənim gülüşümə
heyran qalmışdı, şıltaq gülüşümə. Bəs mən
Mustafada nəyi sevmişdim? Deyim ki, savadlı
olsa da, nisbət baxımından savadı məndən
az idi. Mən fransızcanı tum kimi çırtlayanda
Mustafa hıqqınırdı. Doğrudur ərəbi, farsı
onun kimi mükəmməl bilmirdim. Yenə də,
mən ondan qat‐qat savadlı və bilikli idim.
Həm də o, çox qaraqabaq idi. Bəs nə idi
bizi bir‐birimizə bağlayan? Niyə mən onu
unuda bilmirdim? Niyə beynimin içində
həmişə o yaşayırdı? Niyə onu görəndə ürəyim
titrəyirdi? Niyə o məni görəndə üzümə baxa
bilmirdi? Niyə əlləri əsirdi, dili topuq çalırdı?
Niyə bu qaraqabaq oğlan mənim üzümə
baxarkən çöhrəsində gülüşünü gizləyə
bilmirdi? Niyə onu görəndə daxilimdə
kəpənəklər uçuşurdu?
Mustafa! Bir adı bəs edirdi ki, mən milyon
dəfə rəng alıb, rəng verim.
Mənim ona hər gün daha çox öyrəşməyim
düzgün deyildi. Bunu bilirdim, “O mənim
dostumdur” sözünü bəlkə yüz dəfə özümə
əzbərlədirdim. Yox, alınmırdı. Axı o da mənə
qarşı laqeyd deyildi. Qısqanclığını hiss
edirdim.
Hə, “sevirəm” demirdi. Heç nə demirdi.
Demədi də. İnsan sevəndə deyirmi? Bax
bunu bilmirəm. Bəlkə, həqiqi eşq elə buna
deyilir?
Mən onun emalatxanasında olmuşdum.
Doğrusu, oraya getməyi o mənə təklif etmişdi.
Razılaşmışdım. Atam bilsəydi... Nə yaxşı ki,
bilmədi. Valideynlərim mənim Mustafaya
olan hisslərimdən şübhələnmişdilər. Keçəridir,
deyə düşünürdülər. Keçəri olmurdu.
Mustafadan “sevirəm” sözünü eşitmək ümidi
ilə mənə doğru gələn hər kəsi özümdən
uzaqlaşdırırdım. Amma o, heç nə demirdi...
demirdi...
Әgər “məndən uzaq dur” desəydi, əgər
hər şeyi mənə başa salsaydı, belə olmazdı.
Hər gün məni evə ötürəndə “gələn dəfə
olmasın, istəmirəm”, deyərdim. Amma
ötürmələr davam edirdi və hər gün onunla
olan söhbətim məni ona daha çox bağlayırdı.
Ara‐sıra yazdığı məktublarını evin bir
köşəsində saxlasam da, sonra dönə‐dönə
oxumaqla məhv olurdum.
Bir xanıma nə lazımdır? Diqqət. Mən
onun diqqətinin, şirin sözlərinin içində
Aylıq ədəbiyyat dərgisi
85
ULDUZ /
Dekabr 2015
üzürdüm. Yadımdadır, Mustafadan, “Sevdiyin
varmı?” deyə soruşmuşdum. “Yox” demişdi.
Hə, indiki kimi yadımdadır, “yox” demişdi.
İndi hisslərimin ona açıq‐aydın olan
zamanında, ona bu qədər öyrəşəcəyim bir
anda qəflətən özündən uzaqlaşdırması məni
öldürürdü.
Әtrafım insanla dolu olduğuna
baxmayaraq, içimdəkilərlə sızlayırdım,
ölürdüm. Onun isə vecinə də deyildi.
Bilmirəm, bəlkə Mustafa məni sıradan
biri hesab etmişdi? Həyatına gələcək növbəti
qadın, eləmi, Mustafa? Bu kimə nəsib
olmuşdu ki, indi sənin də ağlından keçmişdi.
Bacarmadın. Alınmazdı. Səhv düşünmüşdün
haqqımda.
Mustafanın atası ziyalı olduğu qədər də
qatı dindar və millətçi idi. O, öz dinindən,
millətindən, dilindən olmayan birisini özünə
gəlin etməzdi. Mən sonralar bildim ki,
Mustafanın göbəkkəsdisi var imiş. Bizdən
aralı məhəllədə yaşayırdı. Mustafa, demək,
hər məni evimizə ötürdükdən sonra o qıza
da baş çəkərdi. Məni özünə bağlamaqla,
ondan da əl çəkməzdi.
Mən o qızı Mustafanın emalatxanasında
görmüşdüm. Rənglərin, fırçaların arasında,
kağızların üzərində. Rənglərə bulaşmış
bədənlər məni görcək çaşıb qalmışdılar.
Mustafanın sirrini tapmış olmuşdum.
Mustafa, əslində, hökmlü valideynlərini
belə razı salmağı bacaran birisi idi. Hətta
istəsəydi, məni də özünə övrət etməyi
bacarardı. Sadəcə içindəki balaca vicdan
onun yolunu kəsirdi. Göbəkkəsdisi Tellinaz
ona təslim olmuşdu günlərin bir günü.
Mustafa küçücük qızın bakirəliyini
pozduğundan özünü günahkar bilmiş və
ona sahiblənəcəyinə söz vermişdi. İndi məni
sevərək məndən uzaqlaşmış, vaxtı‐vaxtında
ona kişilik borcunu ödəyirdi. emalatxanasında.
Xanımlara layıq olmayan yerdə. Kağızların,
fırçaların arasında.
Kim bilir, bəlkə bir zamanlar məsum
görünən Mustafa məni də emalatxanasına
bu niyyətlə dəvət etmişdi? Zavallının başına
açdığı oyunları mənim də başıma açmaq
istəyirdi. Bilmirəm. Onun dinməz
baxışlarından, susqun görkəmindən heç nə
anlamamışdım.
Həyat sınaqdır...
Bu gün yenə külək əsir. Әsən külək dənizin
duzunu dodaqlarıma gətirir. Bu, insanı çox
susadır.
Evə dönmək və hər şeyi yenidən başlamaq
zamanıdır. Zaman kimi çökdürmək istəməz
ki? Amma məni yox. Bacarmaz!
Mən Mustafanın toyunda iştirak da
elədim. Sonra onların oğul övladı dünyaya
gəldi. Sonra ayrıldılar. Mustafa tək qaldı.
Mənim kimi...
Bu gün Mustafanın rəsm sərgisi idi.
Getmək istəmirdim, Marta məcbur etdi. Niyə
getdiyimi özüm də bilmirəm.
Qapı ilə üzbəüz böyük bir portret
asılmışdı.
Leonardo da Vinçidən sonra “Mona
Liza”nı çox rəssamlar işləmişdilər. Bənzər
təbəssümü heç kim yarada bilməmişdi. Çünki
müəllifi Mustafa olan “Mona Liza”nın üzünə
qonmuş təbəssüm, məndən oğurlanmış
təbəssüm idi.
...Deyilənə görə, İstanbul sözünün mənası
İslam bol sözündən götürülüb. Osmanlı
dövrünün Türkiyə üçün ən böyük ərmağanı
İstanbul idi. Qədim Konstantinopol, islam
ab‐havasından fərqli libas geyinmişdi əyninə.
Bu libas onu daha da cazibədar və
Aylıq ədəbiyyat dərgisi
86
ULDUZ /
Dekabr 2015