Və bir gün...
Uzun müddətdir analıq yükünü daşıyan
həyat yoldaşının sancı çəkməsi xəbəri gəlir
Exnatonun otağına. Kənizi kənara itələyib
uşağının yanına qaçır.
Sirr doğulur. Bu sirdən Exnaton və ən
yaxın dostu kahin xəbərdar idi. Exnaton
bilirdi ki, sona qədər bunu daşıya bilməyəcək.
İlahi Aton onu bağışlamayacaq. O bilirdi ki,
doğulmuş qız övladını kişi kimi böyütməklə
səhv edir. Müəyyən yaş dövründən sonra
qızının inkişafını, yetkinləşməsini heç kimdən
gizlədə bilməyəcək. Nə etməlidir?
Çox götür‐qoy edərək keçmiş əcdadlarının
və şəcərəsinin naminə kahinə övladının
sinəsinə damğa vurması əmrini verir. Ufaq
körpə damğa basılandan sonra huşunu itirir.
Deyilənə görə, həftələrlə cansız cəsəd kimi
səsini belə çıxarmır. Süd anaları onu yedirdə
bilmir. Exnaton peşmançılıq keçirərək yeganə
varisinin ölümünə fərman verdiyi üçün canına
qıymaq istəyir. Bıçağı köksünə batırmaq
istədikdə körpənin çığırtısına diksinir, son
anda onu ölümdən saxladığı üçün tapındığı
Allahına ömrünün sonuna qədər ibadət edir.
Sinəsi möhkəm sarınan körpə sərin otaqda
saxlanılırdı. Acından süstəlmiş bədəni bir
müddət sonra özünə gəlir. Qayğı və sevgi
ilə əhatələnir.
Tutenxato(u)n
Beləcə Tutenxaton böyüyürdü. Hərbi
təlimi ilə xüsusi müəllimlər məşğul olur,
oğlanlardan uzaq saxlanılırdı. Kahin ona
kişilik dərsləri keçər, hərbi müəllimi isə ox
atmağı, nizə tutmağı, silahla davranmağı
öyrədərdi.
Şəninə nəğmələr qoşulardı Tutenxatonun.
Kənizlər onun üzünü görmədən belə ona
aşıq olardılar.
Qızıla bürünmüş kəcavələr qara qulların
çiyinləri üzərində şəhər meydanından keçərdi.
Tutenxatonun siması yaxasına çəkilmiş qızıl
piltələrdən par‐par parlayardı. Bu işıqdan
onun üzünü görmək mümkün olmurdu.
Adətən fironlar bunu Allah olduqlarını xalqa
nümayiş etdirməkdən ötrü edərdilər.
Tutenxaton bu iddiadan uzaq birisi idi. Әsas
məqsədi sinəsi üzərində qaralan damğa yerini,
ləkəni gizlətmək idi. Halbuki bu ləkənin niyə
onun üzərində olmasını anlamırdı. İşıqdan
gözü qamaşan kütlə fironların üzünə nur
qonduğunu düşünər, onları ilahiləşdirərdilər.
Tutenxatonun yeniyetmə çağları çox çılğın
idi. O sanki özünü axtarırdı. Bəzən həddindən
artıq kobud, bəzən isə həddindən artıq
mülayim olurdu. Onu bəzəməyə gələn
kənizləri heç sevməzdi. Ona toxunan qadın
əllərini tənindən qovlayardı daima.
Exnaton çox dərd çəkirdi. Hər şeyi yenidən
bərpa etmək üçün çox gec idi. Övladına
içirdilən xüsusi məhlullar onun səsini
kobudlaşdırar, daxili orqanlarının inkişafını
saxlayardı. Exnaton, əslində, bu minvalla
övladının çox yaşamayacağını bilirdi. Amma
nə etməli? Özü də artıq köç karvanına
qoşulmaq üçün məqam gözləyirdi. Anası
Tiyin qəfləti ölümü onu bir az da zəiflətmişdi.
Nefertitinin heç olmamış kimi qeybə çəkilməsi,
sarayda başlayan hərc‐mərclik, kahinlərin
ədavəti onu sarsıdırdı.
Tutenxaton meylini qoca kahinə salmışdı.
Ondan heç nəyi gizlətmirdi. Saatlarla başını
kahinin dizləri üzərinə qoyub məsləhətlərinə
qulaq asardı. Özü də olanlardan ona nəql
edərdi. Günlərin bir günü Tutenxaton qəlbinin
dərinliyində onu narahat edən bir hissi kahinlə
bölüşür.
‐ Kahin, mən qəribəyəm. Bax burda, sol
sinəmin altında nə isə çırpınır. O nədir?
Aylıq ədəbiyyat dərgisi
89
ULDUZ /
Dekabr 2015
‐ Ürəyindir, balaca.
‐ Bax, qulaq as, sənin yanında çox sakitdir,
amma Amentonu gördükdə elə şiddətlə
döyünür ki... Anlamıram.
‐ O sənin dostun, qardaşındır. Sənin ona
olan sevgindən, hörmətindən irəli gəlir.
‐ Ola bilər. Dostlarım çoxdur, niyə ona
qarşı beləyəm, anlamıram?
‐ Böyüyəcəksən, keçəcək.
‐ O zaman tez böyümək istəyirəm. İncidir.
Tutenxaton taxta çıxır. O, Amon Allahının
şərəfinə Tutenxamona çevrilir. Taxta
çıxmasından iki il sonra atası keşişlər
tərəfindən bıçaqlanır. Onun gözü qarşısında
Exnatonun səltənətindən qalmış abidələr,
izlər məhv olurdu. Exnaton Misir tarixindən
silinməyə başlayırdı.
Bəlkə də Tutenxamon bu səltənətin
sonuncu hökmdarı idi. Bəlkə də tarix onun
atasını unudan kimi bir gün Tutenxamonu
da unudacaqdı? Şəninə ucaldılan abidələr
Exnatonun abidələri kimi yerlə yeksan
olacaqdı? Kim bilir...
Hər şey əksinə olur. Tale, qismət onu
Misir tarixi üçün sona qədər qoruyur.
Sərdabəsindən bir quruş belə oğurlanmır,
talanmır. Çünki qız doğulub kişi həyatı
yaşamının ağırlığını çəkən zərif çiyinləri
qarşısında bütün bəşəriyyət günahkar idi.
Bu tale yolunu o yaşayırdı, bu iztirabı o
çəkirdi. Bu hisslərin ağırlığını o daşımalı idi
və daşıyırdı da.
İndi.
İndi, vaxtilə hamını öz cazibəsinə salmış
Tutenxamon qoca kahinin qarşısında ölü
vəziyyətində uzanmışdı. Kahin beş gün
ərzində qarşısında uzanmış gənc, baxımlı
bir cəsəddən ancaq zövq almağı bacarırdı.
Onun bədənini deşmək, yaralamağı fikrindən
belə keçirmək istəmirdi. Kahinə kömək etmək
üçün gələnlərin hamısı geri göndərilmişdi.
Gənc Tutenxamonu özü mumyalamalıydı.
Dininə, dövlətinə sadiq kahin yerdə qalan
bir ömrünü susaraq keçirməli, qarşısındakı
on doqquz yaşlı gəncin həyat hekayəsini özü
ilə dəfn etməli idi. Amma necə...
Söz, sirr elə bil bıçaqdır ki, içəridən səni
yaralayır. Qoca kahin bu boyda ağırlığın
öhdəsindən gələ bilmirdi. Ona görə sevimli
nəvəsi Dadon onun daxilində gizlənən sirrinin
daşıyıcısı oldu. Dadon ona nəql olunan
hekayələri mətnlərdə, nəğmələrdə
səsləndirirdi. Zərif Tutenxamonun həyat
hekayəsi dodaqdan‐dodağa qonub yayılırdı.
Bu ilahi nəğmələri dinləyən Misir xalqı
həqiqətdə onların kimə aid olduğundan
xəbərsiz idi.
Külək gəlir, külək gedir
Sən gəlirsən, tələsirsən.
Mən yazığam, mən nökərəm,
Sən ağasan, sevilirsən.
Mən susuram, susmalıyam.
Sən danışma, danışarlar.
Bu Allahlar yenə gəlib
Taleyimə qarışarlar.
İndi gecdir, mən ölürəm.
Salamat qal, salamat ol.
Mən bilirəm, sən sevirsən,
Ağrılara alışqan ol.
Bəlkə, geri dönən zaman
Mən həyata, mən həyata
İsidatək dönəcəyəm.
Sən belə qal, sən belə qal.
Hər şey belə olmuşdu...
Exnatonun qarışıq röyasını yozan
Haumata onu qız övladının dünyaya
Aylıq ədəbiyyat dərgisi
90
ULDUZ /
Dekabr 2015