Ulduz Yanvar 2016 Layout 1
Yüklə 0,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Aylıq ədəbiyyat dərgisi
quzu təcnisdi ‐ qafiyəsi təpəl, anasını axtaran oğursaq quzu qürbətdi‐ qafiyəsi inək südündən olan əmziklər, bir sözlə, bəxtəvər Mücirəddinin başına, bütöv bir ədəbiyyatın içində yaşayır. Yoxsa nə var şəhərdə, hər tərəf örən. Bu “örən” sözü Mücirəddinə çox yaxşı tanışdı, ona görə yazdım ki, turş almanı dişləyən kimi bir az da qımışsın. Mücirəddin təbiəti yaxşı duyur, hiss eləyir. Amma gördüklərinə ad qoya bilmir. Çölləri diksindirən külək onun şeirlərində əsəbdir. Amma şair heç vaxt bu hissin əsəb olduğunu bilməyəcək. Gülləri, otları yerdən dartıb çıxaran aprel günəşi eşqdir. Mücirəddin eşq deməyəcək bunun adına, sadəcə deyə bilər: yağışlar yağdı, bu il göylük oldu. Heç bilməyi də gərək deyil, sadəcə deməyi lazım. Vətənimə atılan top, düş mənə, O dağların ətəyinə düşmə nə? Çiçəklərim əsir düşüb düşmənə, Ona görə şirə çəkir az arı. Qara saça düşüb ağ‐ağ özgə dən, Dağlar, səni yada satdı öz gədən. Mücirəddin, hay gözləmə özgədən, Yad yanında az inildə, az zarı... Maraqlıdır, Mücirəddin təcnislərə meyil edir, uğurlu misralar, cinaslar tapır. Bu da onun elat şairi olması ilə bağlıdır. O, köhnəliyə təzəlik qatmaq istəyir, qatığa süd töküb kora‐ maz düzəldir. Bu, bəzən yaxşı alınır, bəzən alınmır da. Yuxarıdakı təcnisdə əsas iş ancaq cinasları (çoxları elə bilir) tapmaqdan ibarət olub. Amma şeir hələ tapılmayıb. Hər halda bu cəhdlər mənim çox xoşuma gəlir. Bir dəfə İnternetdə Beyləqana çox yaxın olan Şirinqumdan bir şəkil paylaşdım, yovşan ‐ ların üstə uzandığım halda. İlk rəy Mücirəd ‐ dindən gəldi, elə beləcə də yazdı: “Bura bizim yerin yanıdır”, yəni o saat yovşanın qurulu ‐ şundan tanıdı. Bir rəy də mən yolladım: “Ax ‐ şam‐axşam bizi xamı otarma.” Bütün bu de diklərimin kodunu Mucirəddin çox gözəl bilir, çünki o, çöl balasıdır. Amma mən nə istərdim Mücirəddindən? Çöl həyatını şeirə gətirmək. Qaşqa at, səkil at və it, öyəc, yəhər, quşqun, sinəbənd, tapqır, kərmöşo, cilov, quşnu, əyin, çətən, çəhlim, ağıl, arxac, dəlmə, döllək, buruq qoç, maya, suluq, bağırbeyin, qulan və başqa çölçülüklə bağlı elementləri şeirə gətirsin, qıfılbəndi bu sözlərlə bağlasın, açması da “Qəşəmin boynuna”, təkcə mənim yox, türk təfəkkürünün etnoqrafiyasının ciz ‐ gilərini çəksin, unudulan sözlərə həyat versin. Oxuyanları çox olacaq, buna ehtiyac var. Şair çöldən, el‐obadan uzaq düşəndə aşağıdakı vəziyyətə düşür eynən: Bu huşsuz başımda kədər qoz qırır, Qəmlər barmağına dolayır məni. Demirəm ki, Mücirəddin eldən uzaq dü ‐ şüb. Xeyr, şair dostuma deyərdim ki, bir anlıq şeir yazmazdan öncə gecə çölə çıxsın, həm qoyunları sidikləsin (özü bilir nə deyirəm) həm də caqqalların vəkkilləməsinə qulaq assın, çölü başdan‐başa dinşəsin, çölə çöksün, ac cana ‐ varın boz üzünə vaqif olsun, mənə elə gəlir, hər sürünün yanında bir axsaq canavar olur, uldu‐ zlara baş vurub uzaqda səyriyən kəndin işıq ‐ ları ilə kirpiklərini qoşalaşdırsın, orda işıqların birinin altında sevdiyi qızın mışıl‐mışıl yatdığını düşünsün, qaranlığın üstünə yeri ‐ diyini anlasın, gözünün birini qıysın, bax, onda “ey dili qafil” kəlməsini eşidəcək və yer kürəsinin hərəkətini hiss elə yəcək. Onda gedib ilk misrasını başlasın. O boyda çöldə yaşayan Mücirəddinin için ‐ də yorulmuş bir şəhər var. Misraya baxın: İçimdə söküntü işləri gedir və yaxud Axırıma çıxan qız yoluma çıxmır... Mən şəhərdəyəm, içimdə geniş bir çöl var, Mücirəddin çölün içindədir, içində söküntü işləri gedən bir şəhəri daşıyır. Artıq bundan sonra sənətkarlıq məsələləri gəlir, bu da nədən yazmaq və necə yazmaq məsələlərini ortaya qoyur. Mücirəddin ayrı – ayrı misralarda qəfil özünü göstərir, yerini nişan verir, sonra yoxa çıxır. Çobanaldadan yağış kimi ‐ Mücirəddin bilməmiş olmaz ‐ qəfil yağış yağır, bir dəqiqədən sonra qıpqırmızı gün çıxır. Çobanın hazırlığı özünə qalır... Aşağıdakı misralarda əsl şairin ürəyi döyünür:
` İlana dönürəm mən darıxanda... * * * Darıxan sözünə bax darıxanda... Aylıq ədəbiyyat dərgisi 72
Yanvar 2016
* * * Səhəngini endir yerə, su içim... * * * Gözü yaşlı qoşmalarım var mənim... Mücirəddinin elə şeirləri var ki, səmimiy ‐ yətdən aşıb‐ daşır. Bu da o zaman olur ki, özünə yaxın olan, uzun müddət baş‐başa qaldığı mövzuları qələmə alır. Onun əsgər qardaşına yazdığı şeir çox təbii və inandırıcı hisslərin məhsuludur: Bizdən ötrü darıxırsan, bilirəm, Həsrətinə qurban olum, a qardaş. Vətən ana , qaytar ana borcunu, Xidmətinə qurban olum, a qardaş. Hər an fikrim yanındadır, unutma, O libası soyunmağa can atma. Səbirli ol, göz yaşını axıtma, Möhnətinə qurban olum, a qardaş. Mən bir şeyi hiss edirəm ki, Mücirəddinin hökmən bir maqnitofonu var, həmişə yanında olur, qoyuna gedəndə, at minəndə ona qulaq asır. Çoxlu kasetləri var, şübhəsiz ki, bu da mər ‐ hum şairimiz Alqayıtın kasetləri olmalıdır. Mənə elə gəlir ki, Mücirəddinin mütaliəsi ancaq bu cür dinləmələrdən ibarət olduğu üçün bəzən fikrini sərbəst ifadə eləməkdə çox əziy yət çəkir. Amma nə olursa‐olsun, onu heç vaxt tərk etməyən səmimiyyəti hər şeydən birinci olur. Kökləyirsən gecə‐gündüz o sazı, Ağrın alım, baş aparan olma də. Yana‐yana bir havanı sonacan Çalammırsan, nə məcburdu çalma də. Bir səs gəlir, bulud kimi dolursan, Pəncərədən xəyallara dalırsan. Yarı yolda özgə hava çalırsan, Bir də onu sən əlinə alma də. Mən o çöllərdə ürəyimi qoyub gəlmişəm. Ona görə Mücirəddini çox istəyirəm. O, mə ‐ nim çöllərdə yatmış addım səslərimi oyadır. Amma...
Bəlkə də, indi məni sevindirən duyğular şair dostumu bezdirib. Yox, belə də düşün ‐ mürəm. Bir dəfə İnternetdə xəsillik deyilən bir otlaq sahəsində qəşəng sarıkürə bir qoyunun şəklini paylaşıb altından yazmışdı “şirinim”. Mənə elə gəlir, bu şəkil və ifadə onun ən gözəl şeiri idi. Bir dəfə də şair dostumuz Nuranə Nurun adını çöl çiçəkləri ilə çölün sinəsinə yazmışdı. Demək, hər şeydən öncə şeir həm də şəkil ifadə edir. Yeri gəlmişkən və şəkil demişkən, Mücirəddin o günü Bakıya gəlib ‐ miş. Nuranə Nurla Azərbaycan Yazıçılar Birliyində şəkil çəkdirib, gedib. Mücirəddin Mübarizoğlunun gəzdiyi tor‐ paq böyük və qədim şairimiz Mücirəddin Beyləqaninin vətənidir. Çöllərdə baş qaldıran lalələr böyük şairin ruhundan xəbərdardır. O lalələrin yanında Mücirəddin gördüklərini və düşündüklərini qələmə alır və çox vaxt istə ‐ diyinə nail olur. Bu gecə qəribə yuxu görmüşəm, Bir qadın beşikdə yelləyir məni. Elə ağlayıram kiridə bilmir, Götürüb belinə şəlləyir məni. İstədim yuxunu mən gerçək sanam, Gördüm, üşüyürəm, az qalır donam. Sən demə, səsimə oyanıb anam, “Mücirəddin” deyir, səsləyir məni. Nə gözəl şeirdir! Ruhumu oxşadı bu şeir. Yorulmuş könlümə taqət verdi. Bu an Mücirəddin yanımda olsaydı, şeh düşən alnından öpərdim. Anamız bizi o qədər belinə şəlləyib ki... Әn isti beşiyimiz anamızın yun ədyalla bizi belinə şəlləməyi olub. Tibbi nöqteyi‐nəzərdən əhəmiyyətlidir bu. Mən şair dostuma ürəklə deyirəm: Mücirəddin, biz səni çox istəyirik. Darıxma. Həmişə darıxanın (mənim) sözünə bax. Maq ‐ nitofonun daşlarını dəyiş. O, lenti yavaş fırladır. İçində olduğun çölü yavaş‐yavaş yaz. Unutma ki, qaşqa atınızın alnındakı ağın qafiyəsi Qarağanın alnında günortayacan qalan bir ovuc qardır. Atınız otlayan zaman başını Qarağanın dibindəki qara batırıb. Vəssalam! Hadisə belə baş verib, yaz!
73
Yanvar 2016
Yüklə 0,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|