1 Hümayi rş e
Yüklə 7,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kümeytin qısa bir tərcümeyi-halı
- 479 Şadırvan Məscidin minbər və mehrabı 480
- (Fütuhatı-Məkkiyyə, cild 1, 196-197-ci səhifələrdən eynən tərcümə)
H Ü M A Y İ - Ə R Ş 475 “Həyatul-heyvan”dan nəql etdiyi ərəbcə ibarənin türkcəsi “quduz itin dişlədiyi bir insan, şərif (seyid) olan bir zatın qanından içdiyi anda o xəstəliyə mübtəla olmaqdan qurtular, deyə bir rəvayət söyləməkdə və id dia sını da şairin “sizin həyatbəxş edən ağlınız, cəhalət dərdinə şəfadır. Necə ki, qanlarınız quduzluğu aradan qaldırmağa çarədir” mənasını əhatə edən sözü ilə möhkəmləndirməkdədir) deməkdir. Bu hal da göstərir ki, bu ailə 1355 illik ailə qanını pozulmadan və dəyişmədən tamamən və qüsursuz olaraq mühafizə etmişdir. Kümeytə aid qısa bir tərcümeyi-hal və Əhli-beytin murdarlıqdan pak olduğuna dair şeyxül-əkbər, Mühyiddin bin Ərəbi (q.s) həzrətlərinin bir mülahizəsi bu mövzuya aid olduğu üçün ayrıca əlavə edilmişdir. Yuxu Bu tarixdən beş-altı gün əvvəl görülmüşdür. Mən bu zatın evinə get- mişəm, Həzrəti Pirin yanına getdiyimi, onun da mənimlə bərabər getməsini rica etmişəm. Fəqət bu sırada o, üzrlü və dəstəmazsız imiş. Xətrimə dəymək istəmədiyindən mənə yoldaş olmağı qəbul etmiş. Özlüyündə bu surətlə getməsində bir məsələ görməmiş. Yalnız zikr, təsbeh, xətmi-xacə kimi bir ayin icra ediləcək olursa iştirak etməməsini düşünmüş və Həzrəti Pirin olduğu yerə bərabər getmişik. İçəri girdiyimizdə Həzrəti Pir hələ təşrif etməmiş imiş. Otaqda bir adam varmış. Samovarı qalamış, o da Həzrəti Pirin gəlişini gözləyirmiş. On beş dəqiqə sonra Həzrət təşrif etmiş. Təbii ki, hər üçümüz ayağa qalxmışıq. Həzrəti Pir yerinə oturduqdan sonra “Divan varmı?” deyə soruşmuş. Hücrədəki zat divanı vermiş. Həzrəti Pir divanı açıb bir az oxuduqdan sonra mənimlə ayağa qalxa- raq bərabər dövrə vurub rəqs etmişik. Bir müddət rəqsdən sonra yenə oturmuşuq. Bu sırada hücrədəki zat, Əhməd Əmri əfəndiyə qənddandan iki qənd vermiş və hərarətin yaxud xatırlaya bilmədiyi bir dərdin aradan qaldırılmasına səbəb olur demişdir. Bundan bir az sonra Həzrəti Pir gö- zünün ucu ilə Əhməd əfəndiyə baxaraq qənddandan iki qənd alıb otaqdakı zata vermiş. Bunu da Əhməd əfəndiyə ver, demiş. O zat o qəndləri də Əhməd əfəndiyə vermiş və Əhməd əfəndi qəndləri yemiş. Bundan sonra Həzrəti Pirin ayağa qalxaraq evinə getmək üzrə olduğu anlaşılınca mən dərhal çarıqları gətirib önünə qoymuşam. Çölə çıxdıqda Həzrəti Pirin mənə “Qırx beş” deyə bir şeylər söylədiyini Əhməd əfəndi eşitmiş, bu ara da bir çox sözlər də söyləməkdə imişsə də heç cür anlaya bilməmiş. Əhməd əfəndi də getmək istəmiş, amma mən ona xitabən “Mən Həzrəti Piri evə aparım, gələrəm bərabər gedərik. Mən gələnə qədər burada otur, demişəm. Əhməd xoca da otaqda qalmış. Lakin qayıdış və görüş səhnəsini görməyə fürsət qalmadan yuxudan oyanmış. Cənabı-Xaliqi-ləmyəzəl hər ikimizi bu əzizin müqəddəs pirlik ruhaniy- yətindən və irfanından feyzləndirsin. Peyğəmbərlərin seyidinin hörmətinə amin!
Kümeyt ərəbcədə “təsğir” (əzizləmə və kiçiltmə) şəkli ilə Kufəli Əsəd qəbiləsinə mənsub Zeydin oğludur. Xətib, fəqih, gözəl yazı yazan bir xəttat,
476 H Ü M A Y İ - Ə R Ş nəsəb elminə vaqif, insanpərvər, şair, nişançı, cəsur, comərd, olduqca dindar bir adamdı. Əgər Bəni-Əsəd qəbiləsinə şərəf verəcək fazillər olmasa dəxi Kümeytin o qəbiləyə mənsubiyyəti onlar üçün şərəf və iftixara kifayət edərdi.. Kiçik yaşında ikən şeir deməyə müqtədir idi. Bu zəkasına Fərəzdəq vaqif oldu və bir gün “Ay uşaq, mən sənin atan olsaydım, çox məmnun olar dın, deyilmi?” deyə soruşdu. Cavabında: “Mən atamla heç bir fərdin bir dərəcədə olmasına razı olmaram. Fəqət sən mənim anam olsaydın sevinərdim” demiş və Fərəzdəqi çox xəcalətli vəziyyətə salmışdır. Fərəzdəq, “ömrümdə bunun kimi məni çətin vəziyyətə salan bir kim- səyə təsadüf etmədim” demişdir. Hicri 120-ci ildə vəfat etmişdir. (Mavərdinin “Ədəbüd-dünya vəd-din“ şərhindən tərcümə, s.339).
H Ü M A Y İ - Ə R Ş 477 478 H Ü M A Y İ - Ə R Ş Şirvanlılar məscidinin və türbənin 2014-cü ildə restavrasiyadan sonrakı görünüşü. (Türbə Mir Həmzə əfəndinin müridi Çərəli kənd sakini Səfər bəyin nəslindən olan Nərminə xanım və oğlu Murad bəyin dəstəyi ilə bərpa edilmişdir.) H Ü M A Y İ - Ə R Ş 479 Şadırvan Məscidin minbər və mehrabı 480 H Ü M A Y İ - Ə R Ş ƏHLİ-BEYT HAQQINDA BƏZİ MÜLAHİZƏLƏR Əhli-beyt haqqında Mühyiddin Ərəbi həzrətlərinin mülahizəsi (Fütuhatı-Məkkiyyə, cild 1, 196-197-ci səhifələrdən eynən tərcümə) K ainatın sərvəri (s.ə.v) əfəndimiz xalis qul olduğu üçün Vacibi-taala (Əzzə şənuhu) həzrətləri onu və Əhli-beytini xəbis hallar və qəbih əməllərdən və şərəflərini ləkələyəcək işlərdən pak və münəzzəh etdi. Çünki (rics - ﺲﺟﺭ
) ərəb dilində murdar mənasına gələn (qazr- ﺭﺬﻗ
) müqabilində istifadə edilməkdədir. Dilçilərdən (Fərra) da belə hekayə etmişdir. Cənabı-Haqq-taala Qurani-Kərimində: َﻞْﻫَﺃ َﺲ ْﺟﱢﺮﻟﺍ ُﻢُﻜﻨَﻋ َﺐِﻫْﺬُﻴِﻟ ُ ﱠﷲ ُﺪﻳِﺮُﻳ ﺎَﻤﱠﻧِﺇ ﺍًﺮﻴِﻬْﻄَﺗ ْﻢُﻛَﺮﱢﻬَﻄُﻳَﻭ
ِﺖْﻴَﺒْﻟﺍ [Ey Əhli-beyt! Allah sizdən çirkinliyi (günahı) yox etmək və sizi tərtəmiz (pak) etmək istər] ( Əhzab: 33 ) deyə buyurmuşdur. Bunun üçün bunları şərəfləndirəcək bu vəsflərdən başqa bir sifət qoşula bilməz. Ancaq “mütəhhər” (pak) sifəti nisbət edilə bilər. Bu da zəruridir və lazımdır. Bu, Həzrəti fəxri-aləmin Səlmanı-Farisi (r.a) həzrətləri haqqındakı “təharət və ismətlə Allahın hifzi altında” olmasına dair şəhadətilə sabitdir. Bundan dolayıdır ki, Həzrəti sərvəri-kainat bu mübarək zat haqqında “Səlman bizdən, Əhli-beytimizdəndir” dedi. Bu surətlə Əhli-beytin Allahın mühafizəsi altında olduğuna, pak oldu- ğuna və murdar sifətlərdən azad tutulduğuna, yəni murdarlığın bunlardan arındırılmış olduğuna şəhadət etdi. Madam ki, Cənabı-Haqq belə bir şə ha- dət etmişdir, bunlara da ancaq pak, müqəddəs sifətlər aid edilə bilər. Bu kimi qurani vəsfləndirmə və bu qəbil sifətləri mücərrəd hesab edənlərə izafət səbəbilə ilahinin lütfünə nailiyyət imkanı hasil olur. Sən Əhli-beyti nə zənn edirsən? Onlar pakdırlar. Bəlkə, təharətin özüdürlər. Bu ayə də dəlalət edər ki, aləmlərin uca yaradıcısı Əhli-beyti bu ayənin mü barək məzmununda gizli olan əsrarda Həzrəti fəxri-aləmə ortaq etdi. O mübarək ayə budur: َﺮﱠﺧَﺄَﺗ ﺎَﻣَﻭ َﻚِﺒﻧَﺫ ﻦِﻣ َﻡﱠﺪَﻘَﺗ ﺎَﻣ ُ ﱠﷲ َﻚَﻟ َﺮِﻔْﻐَﻴِﻟ [Allah (bununla) sənin əvvəlki və sonrakı
üzünü qaraldan və murdarlıq artıran görəsən nə kimi şey vardır? Vacibi- taala həzrətləri peyğəmbərini əfv etməklə bu cür töhmətlərdən arındırdı, pak və münəzzəh qıldı. Bir şey ki, bizə nisbətlə günahdır. Aləmin fəxri əfəndimizdən belə bir hal baş verərsə, o surətdə günah ola bilər, fəqət mə- nada qətiyyən günah deyildir. Çünki Cənabı-Allahdan bu günahı səbəbilə ona məzəmmət gəlməz, şərən bizə də gəlməz. Əgər həqiqətdə bu günah aləmlərin fəxri üçün mənada da günah olsaydı, o zaman günahın zəruri etdirdiyi hökm səbəbilə məzəmmətin olması doğru olardı. O zaman Vacibi- taala həzrətlərinin ﺍًﺮﻴِﻬْﻄَﺗ ْﻢُﻛَﺮﱢﻬَﻄُﻳَﻭ ِﺖْﻴَﺒْﻟﺍ َﻞْﻫَﺃ َﺲْﺟﱢﺮﻟﺍ ُﻢُﻜﻨَﻋ َﺐِﻫْﺬُﻴِﻟ ُ ﱠﷲ ُﺪﻳِﺮُﻳ ﺎَﻤﱠﻧِﺇ [Allah sadəcə sizdən günahları arındırmaq və sizi tərtəmiz təmizləmək istəyir]
(Əhzab: 33) müqəddəs ayəsinin məzmunu doğru olmazdı. Yüklə 7,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|