1953-cü ilin L. P. Beriyanın xarici kapitalın mənafeyi naminə sovet dövlətini sarsıtmaq
Yüklə 0,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şahid - Əli Əşrəf Əlizadə
39
hökümətinə qarşı mübarizəni dayandırmadıqlarına baxmayaraq, 1931-ci ildə yenidən üzə çıxarıldılar və onlara silah verildi. Ikinci dəfə üzə çıxarılmış Patavalı Hüseyn və Mədət siyasi idarənin Nuxa rayon Şöbəsinin zərbəçi dəstəsinə qəbul edildilər. Siyasi idarənin orqanlarına heç bir xeyir vermədikləri üçün axırda güllələndilər. 1928-ci ilin sonuda Bağırovun göstərişi ilə qatı cinayətkar Qara Aslan və onun iki yaxın əlaltısı – Ələkbər və Cəmil üzə çıxarıldı, onlara silah verildi. Qara Aslan, Bağırov tərəfindən üzə çıxarılmasında istifadə edərək, cinayətkar dəstə ilə əlaqəni davam etdirir və Şamxor bandasının başçısı Əbdüləlini ona qarşı siyasi idarədə hazırlanan əməliyyatdan xəbərdar edirdi. Bu xəbəri alan Əbdüləli pusqu qurub siyasi idarənin Gəncə vilayət şöbəsinin rəisi Əlövsət Məmmədovu və milis rəisi Rüstəm Əliyevi öldürdü. Yalnız 1931-ci ildə, Bağırov Azərbaycan SSR Baş siyasi idarəsinin sədri vəzifəsindən çıxarılandan sonra Qara Aslan öz dəstəsi ilə həbs edilib güllələndi. Qara Aslanla birlikdə üzə çıxarılmamış, bundan sonra da sovet hökümətinə qarşı vuruşmaqdan əl çəkməmiş bandit Mir Həsən Seyidov, Qara Aslanın həbsindən sonra gizlicə Türkiyəyə qaçdı, həm də özü ilə müsavat hökümətinin üzvü, Gəncə qubernatorunun oğlu Kamil Rəfibəyovu da apardı. 1945-ci ildə mən İranda olduğum vaxt agent “Gülzar” mənə xəbər verdi ki, Kamil Rəfibəyov türk kəşfiyyatında çalışır.
Mir Cəfər Bağırov öz işi və fəaliyyəti barədə kiçik bir tənqidə də dözmürdü, onun haqqında öz şəxsi fikrini bildirməyə cəsarət edənləri hər cür təqib edirdi. Onu tənqid edənlərə qarşı kinli və amansız olan Bağırov “ganah işlədənləri” “yerində oturtmağa” çalışırdı. Bağırov qurbanlarından biri də mən oldum. Buna səbəb o oldu ki, Azərbaycan KP MK- nın ikinci katibi olduğum zaman öz mühakimələrimdə bir qədər müstəqillik göstərib, Bağırovun nöqteyi-nəzərilə ziddiyət təşkil etsə belə, öz fikrimi bildirməyə cəsarət etmişdim. Bu, təbii ki, Bağırova xoş gəlmədi və onun təşəbbüsü ilə, (Azərbaycan rəhbərliyini möhkəmlətməyin zəruriliyi bəhanəsi ilə) mən Azərneftin rəisi vəzifəsinə keçirildim. Bağırov barədə öz evimdə olan söhbət onun mənə və ailəmə amansız divan tutması üçün girəvə oldu. U hadisə 1947-ci ildə baş verdi. Arvadım Qəmər, onun ögey qardaşı Mustafayev (o vaxtlar dövlət təhlükəsizlik nazirinin müavini işləyirdi) və Mustafayevin arvadı Zina mənim mənzilimdə oturub söhbət edirdik. Otaqda kənar adam yox idi. Hətta qulluqçu da evdə deyildi. Söhbət Bağırovun Zuqulbadakı bağından düşdü. Mən dedim ki, Bağırov sadə yaşamaq barədə özgələrinə ağıl öyrədir, özü isə ölkənin müharibədən çıxdığı indiki şəraitdə nəhəng, çoxlu vəsait tələb edən hovuzlar tikdirir. Neft sənayesi işçilərininsə istirahət evi yoxdur. Bu hovuzların tikintisinə neft sənayesinin materialları sərf olunur. Həmin tikintidə yüzlərlə əsgər tər tökür. Yaxşı olardı ki, onlar Bağırovun bağında hovuz əvəzinə neftçi fəhlələr üçün istirahət evi tikəydilər. Mustafayev də mənimlə razı olduğunu bildirdi. Ertəsi gün Mustafayev dövlət təhlükəsizlik naziri Yemelyanovun yanına çağrıldı. Yemelyanov ona bildirdi ki, mənimlə olan söhbət ona məlumdur. Mustafayevin dediyinə görə o hətta sözbəsöz həmin söhbəti təkrar edib. Biz başa düşdük ki, söhbətimizə hansı vasitəyləsə gizlicə qulaq asıblar. Yemelyanov söhbətimizin tam mətni yazılmış hansısa sənədi Mustafayevə təqdim edir. Mustafayevsə, bunun ciddi repressiyalarla nəticələnəcəyini duyaraq, Bağırov barədə söhbəti qətiyyətlə boynundan atır. 40
Yemelyanovla söhbətdən dərhal sonra Mustafayev dövlət təhükəsizlik nazirinin müavini vəzifəsindən azad olunur, sonra isə partiyadan xaric edilir. Bundan sonra Bağırov mənə Moskvadan zəng vurub “vicdanı ləkəli olan” Mustfayevlə hər cür əlaqəni kəsməyi və onu evimə buraxmamağı tapşırdı. Elə həmin 1947-ci ildə həkim Cavadov Moskvaya imzasız məktub yazaraq, Bağırov və Teymur Quliyev barədə bəzi məlumatlar verirdi. Əsasən onu göstərirdi ki, onlar dəbdəbəli həyat sürür, bağ meyvələrinin alveri ilə məşğul olur və s. Cavadovun imzasız məktubları Moskvadan Bakıya Bağırovun üstünə göndərildi. Bağırov da həmin məktub müəlliflərini müəyyənləşdirməyi Yemelyanova tapşırdı. Müəyyən olundu ki, həmin imzasız məktubları arvadı Firuzənin (Firuzə mənim arvadım Qəmərin ögey bacısıdır) və qaynanası Xavər Rəşidzadənin iştirakı ilə həkim Cavadov yazıb. Bağırovun göstərişi ilə hər üçü: Cavadov, arvadı və qaynanası Xavər həbs edildi. Həm də Xavər qabaqcadan düzülüb-qoşulmuş plan əsasında mənim mənzilimdə, qızı Qəməri yoluxmağa gələrkən həbs edildi. Qaynanam Xavərin bu şəkildə həbs edilməsi bir daha göstərirdi ki, onun mənzilimdə həbs olunması ilə mənə ləkə almaq istəyirmişlər. Bundan sonra mən Azərbaycan KP MK-nın büro yığıncağına çağırıldım. Burada məlumat verən Atakişiyev mənə böhtan ataraq bildirdi ki, bütün imzasız məktublar mənim rəhbərliyim altında yazılırmış və mən buna görə cəzalanmalıyam. Mən imzasız məktublardan xəbərsiz olduğumu qətiyyətlə bildirdim. Mən izahat verən vaxt Sumbatov mənim üçün çox təhqirli, məsələyə dəxli olmayan, necə deyərlər göydəndüşmə bir sual verdi: “Bizə deyin görək, siz hansı kəşfiyyata işləyirsiniz – Amerika, ya türk kəşfiyyatına?” Mənim məsələmə büroda baxılması onunla nəticələndi ki, Bağırov mənə dedi: “Partiya Sizə arvadınızı boşamağı təklif edir”. Mən arvadımı boşamaq barədə ərizə verməyə məcbur oldum, bir neçə gündən sonra boşanma haqqında qazetlərdə elan çıxdı. Bu da mənə bir zərbə oldu. Bağırovun təşəbbüsü ilə Azərbaycan KP MK-nın bürosu “Partiya qarşısında qeyri- səmimiliyə görə” mənə töhmət elan etdi. Basğırovun sərəncamı ilə mən bir sıra cəzalara da layiq görüldüm. 1947-ci ilin sonunda vəzifəmi kiçildərək “Azərneftkəşfiyyat” birliyinə rəis qoydular. Sonra 1948-ci ilin iyulunda yatalaq xəstəliyinə tutulduğum günlərdə “rəhbərliyi təmin etmədiyimə görə” həmin vəzifədən də xaric edildim. Tezliklə Bakı qəzetlərindən “rəhbər partiya orqanlarının etimadını doğrultmadığıma görə” mənim Bakı şəhər partiya komitəsi bürosunun tərkibindən çıxarılmağım barədə məlumat dərc edildi. Sonra xəstə vəziyyətdə Ali Sovetlə gəlib deputat mandatını və deputat nişanını təhvil verməyi tələb etdilər. Bunun üçün Ali sovetin işçiləri evimə gəlib, məni yataqdan qaldırdılar, qoluma girib üçüncü mərtəbədən düşürtdülər, maşına mindirib apardılar. Ali Sovetdə məni Rəyasət heyətinin sədri Mirbəşir Qasımov və katib Səftər Cəfərov qarşıladılar və bildirdilər ki, “siyasi cəhətdən etimad doğurmayan” bir adam kimi Ali Sovet deputatlarının tərkibindən geri çağırıldım. Beləliklə də mandatımı və nişanımı da əlimdən aldılar. Məni Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi akademikləri sırasından da çıxartdılar. Elmlər akademiyasının prezidenti Məmməd Əliyev mənə anlatdı ki, bütün bunları Bağırovun göstərişi ilə edirlər. Bağırov onu yanına çağırıb, məni akademiklər sırasından çıxarmağı, lakin bunun üçün MK-nın, daha doğrusu, Bağırovun göstərişini yox, hər hansı bir başqa şeyi səbəb göstərməyi əmr edib. Məni Azərbaycandan qovdular. Neft sənayesi naziri Baybakov Dağıstana, y da Türkmənistana getməyə razılıq verməyi məsləhət gördü. Mən razılıq verməyə məcbur oldum, çünki Baybakovun “məsləhətində” də Bağırovun əli olduğunu bilirdim. O vaxtdan mən Türkmənistanda yaşayıram.
Yüklə 0,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|