68 Avtomatsko upravuvanje I programiranje IV alb indd

Udhëheqja dhe programimi automatik
Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
58
Teknik i makinerisë
Modi – TAPE shërben për incizimin e programeve në shiritin mag-
netik apo leximin e tyre. Në kushtet e sotme me elemente digjitale me-
morie, ky mod nuk ka përdorim të gjerë. 
4.4.  Monitori (displeji) i njësisë rregulluese
4.4.1.  Pamja e monitorit në modin EDIT 
Pamja e monitorit në modin EDIT
Në skajin e djathtë lart të monitorit është shkruar emri i programit 
(nga shkronja О dhe numri programit – 4 numra), në të djathtë tregohet 
numri i rendit ku momentalisht gjendet kursori. 
Lista programore që është treguar në monitor në rend të parë 
përmban emrin e programit, kurse shenja e fundit e programit qëndron 
karakteri %, që është karakter makinerik e jo programues. 
Numri i rendit përbëhet nga shkronja N dhe rendi i duhur. Në rend 
janë futur funksionet gjeometrike dhe teknologjike të programit. Në 
fund të çdo rendi qëndron shenja EOB që tregon fundin e rendit. Shenja 
EOB mund të tregohet me karaktere të ndryshme, por më tepër të për-
dorura janë pika, presja. 
Në pjesën e poshtme të monitorit gjendet ADRS apo NUM adresa, 
ku shkruhen informatat alfabetike dhe numerike. Të shkruarat vazhdo-
jnë të sinjalizojnë në këtë adresë derisa me shtypje të INSERT apo INPUT 
bëhen aktive dhe barten në listën programuese. 
            
   PROGRAM
O0010  N0030
PRGRM
EDIT
ADRS.                                                         S         0T
IAP
            
   PROGRAM
            
   O0010;
N005  G50  X0.  Z0. ;
N010  G00  X100.  Z50. ;
N015  G01  X230.  Z56. ;
N020  W-10. ;
N025  U-120. ;
N030  M30 ;
%

---

Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
59
4.4.2.   Paraqitja e gjendjes së memories së njësisë 
rregulluese
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
            
   PROGRAM
SYSTEM EDITION             0600 - 01
O0010  N0000
PRGRM
EDIT
ADRS.                                                     S         0
PROGRAM NO.   USED:       4   FREE:      59
MEMORY AREA  USED:    321  FREE:   3774
PROGRAM LIBRARY LIST:
     O0002  O07777 O0006 O1000
IAP
Paraqitja e gjendjes së memories në YRE
Që të fi tohet pamja e dëshiruar e monitorit me të dhënat e gjend-
jes së memories duhet të bëhet procedura: 
1.  selekto modin EDIT, 
2.  shtype butonin PRGRM, 
3.  në ADRS fute shkronjën P dhe 
4.  shtype butonin INPUT. 
Në monitor paraqitet: 
 PROGRAM NO. USED numri i përgjithshëm i programeve të regjis-
truara dhe ato nën programe. 
 FREE1: numri i programeve që mund të futen në memorien aktive 
të njësisë rregulluese.
 MEMORY AREA USED: memoria e njësisë rregulluese që përfshihen 
programet regjistruese të shprehura në numër të karaktereve 
 FREE2: numri i lirë i karaktereve që korrespondojnë me memorien 
e lirë të njësisë rregulluese
 PROGRAM LIBRARY LIST: tregohen emrat e programeve regjistrue-
se. Nëse ka më tepër ato shfl etohen me sustën 
 PAGE. 

---

Udhëheqja dhe programimi automatik
Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
60
Teknik i makinerisë
4.4.3.   Paraqitja e gjendjes momentale e mbajtësit 
të veglës (sistemit matës të makinës)
            
   ACTUAL POSITION
   (RELATIVE)
U       171.489
W      233.579
O0010  N0000
   ABS
  ALL
MDI
                              .                              S         0T
   (MACHINE)
X        33.600
Z        24.061
   (ABSOLUTE)
X        171.489
Z         233.570
   (DISTANCE TO GO)
X            0.000
Z            0.000
            
   ACTUAL POSITION   (RELATIVE)
  
U       171.489
W      233.579
O0010  N0000
   ABS
  ALL
MDI
                              .                              S         0T
Pamja e gjendjes së mbajtësit të veglës
Shtypet susta POS funksioni. Në monitor paraqitet pozita e mbajtë-
sit të veglës në koordinata relative, absolute dhe makinerike, por edhe 
rruga e mbetur për lëvizjen e mbajtësit të veglës e dhënë me urdhrat 
gjeometrike – DISTAMAKINAT NUMERIKEE TO GO. 
Me shtypjen e sustës SOFT nën shenjën ABS në monitor shihet ve-
tëm pozita e mbajtësit në koordinata absolute. Efekti i njëjtë bëhet me 
shtypjen e shenjës REL, në monitor shihet pozita relative e mbajtësit. 
Nëse shtypet susta SOFT nën shenjën ALL, në monitor paraqitet pozita 
në të gjitha sistemet koordinatave (siç është paraqitur në fi gurën e më 
pashme). 
Nga të gjitha sistemet koordinatave vetëm ai relativ mund të re-
setohet në 0, gjegjësisht vlerat momentale të U dhe W të bihen në vlerë 
prej 0. Kjo bëhet kështu: 
Paraqitja e koordinatave relative të bartësit të veglës

---

Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
61
Kur në monitor kemi gjendjen e mëparshme, shtypet U, pastaj 
CAN dhe vlera do të jetë U=0. Masa e njëjtë përsëritet edhe për koordi-
natat W.
4.4.4.  Paraqitja e alarmeve 
            
  ALARM MESAGE
520  OVER TRAVEL:  - Z
O0010  N0000
MDI
                                                               S         0 T
ALARM
ALARM
Paraqitja e alarmit
Nëse paraqiten parregullsi në punën e makinës apo njësisë 
udhëheqëse për të cilën më tej puna e rregullt nuk mundtë bëhet, bëhet 
ndërprerja automatike e punës së makinës. Pastaj në monitor paraqiten 
dy lloje të porosive: 
1.   deri te operatori (operator message) – parregullsia është për-
shkruar me porosinë dhe më tepër i drejtohet ndërrimeve të 
ndonjë parametri sistematik të makinës apo njësisë rregulluese. 
Zakonisht edhe pse ekzistojnë parregullsi të këtij lloji, makina 
përsëri mund të startojë, por porosia do të jetë derisa operatori 
nuk e ndërron parametrin adekuat apo ta evitojë problemin që 
ka bërë ndërrim të parametrit sistematik. 
2.   ALARM parregullsia ka karakter serioz kur në monitor paraqitet 
numri i alarmit. Nëse alarmi është prodhim i mosplotësimit të 
kushteve të punës së makinës, alarmi thjesht resetohet me bu-
tonin RESET. Pas plotësimit të kushteve të punës makina mund 
të startojë. Nëse alarmi nuk resetohet, atëherë numri i alarmit 
gjendet në listën e alarmeve të udhëzimeve për programim të 

---