Autobiografia jogina ludziom dobrej woli

4 Według tradycji jest to kasta wojowników i władców.

5 Te starożytne epopeje są skarbnicami hinduskiej historii, mitologii i filozofii.

6 Ten wzniosły poemat, będący częścią epopei Mahabharata, jest hinduską biblią. Mahatma Gandhi napisał o niej: "Kto zechce medytować nad Gitą, będzie każdego dnia odkrywał nową radość i nowe znaczenie. Nie ma ani jednej trudności duchowej, której by Gita nie pomogła rozwikłać".

7"Babu" (pan) umieszcza się w języku bengalskim na końcu nazwiska.

8 Niezwykłą zdolność ujawniania się i ukazywania wielkich mistrzów objaśnia rozdział 30: "Prawo cudów".

'Technika jogi, dzięki której zgiełk wrażeń zmysłowych ucisza się pozwalając człowiekowi osiągnąć w coraz większym stopniu tożsamość z kosmiczną świadomością (zobacz rozdział 26).

10Sanskryckie imię Boga, wyrażające jego aspekt Władcy Kosmosu; pochodzi od pierwiastka is rządzić. Hinduskie pismo święte zawiera tysiące imion Boga, a każde z nich wyraża odmienny odcień filozoficznego znaczenia. Jako Iśwara stwarza On i rozwiązuje wszystkie światy w kolejnych cyklach.

1' Nieskończone możliwości dźwięku pochodzą od Twórczego Słowa "Aum" stanowiącego kosmiczną potęgę wibracyjną, działającą poza wszystkimi energiami atomowymi. Każde słowo wypowiedziane z jasnym zrozumieniem i głębokim skupieniem ma zdolność zmaterializowania się. Ciche lub głośne powtarzanie pobudzających słów wykazało swą skuteczność w pewnych systemach psychoterapii, tajemnica kryje się w podnoszeniu prędkości fal akustycznych pobudzających mózg.

433

12Kali jest symbolem Boga w aspekcie wieczystej Matki Natury.

13 Sanskrycki źródłosłów swami znaczy: "ten, który jest jednością ze swą Jaźnią". W odniesieniu do członków mniszego zakonu tytuł ten wyraża formalny szacunek dla "wielebnego".

14 Hinduski obyczaj, który każe, aby rodzice wybierali towarzysza życia dla swego dziecka, oparł się atakom czasu: wysoki jest procent szczęśliwych małżeństw hinduskich.

15Anachoreta - człowiek, który uprawia sad/ianę, czyli ścieżkę duchowej dyscypliny.

16 Zwyczajowy gest szacunku wobec sadhu.

17 Amulet był przedmiotem wytworzonym astralnie. Strukturalnie nie- trwały, przedmiot taki musi w końcu zniknąć z naszej ziemi (zob. rozdział 43).

Na talizmanie wypisana była "mantra" czyli święte śpiewane słowo. Nigdzie w świecie poza Indią moc słowa "vach" nie była tak gruntownie przebadana. Wibracja Aum rozbrzmiewa w całym wszechświecie. "Słowo" (lub "głos wielu wód" z Biblii) przejawia się w trzech postaciach czyli gunach: stwarzania, zachowania i niszczenia (Taittiriya Upanishad 1:8). Ilekroć człowiek wypowiada jakieś słowo, wprawia w ruch jedną z trzech właściwości Aum. Takie jest uzasadnienie wszystkich pism świętych, aby człowiek mówił prawdę.

Sanskrycka "mantra" na amulecie, jeśli była wymawiana poprawnie, posiadała dobroczynną pod względem duchowym moc wibracyjną. Alfabet sanskrycki, idealnie zbudowany, składa się z pięćdziesięciu liter, z których każda ma ustaloną niezmienną wymowę. George Shaw napisał przewrotny i dowcipny esej na temat fonetycznej niewystarczalności opartego na łacinie alfabetu angielskiego, w którym 26 liter boryka się bezskutecznie z ciężarem dźwięku. ("Gdyby wprowadzenie sanskryckiego alfabetu do języka angielskiego miało wywołać wojnę domową, nie płakałbym z tego powodu"). Shaw domaga się przyjęcia alfabetu z czterdziestu dwu liter. Alfabet ten zbliżyłby się do fonetycznej doskonałości sanskrytu, którego pięćdziesiąt liter zapobiega błędnej wymowie.

Odkrycie pieczęci w dolinie Indusu doprowadziło wielu uczonych do odrzucenia dotąd przyjętej teorii, że Indie "zapożyczyły" swój alfabet ze źródeł semickich. Kilka wielkich miast induskich, które ostatnio zostały odkopane w Mohendżo Daro i Harappa, dostarczyło dowodu wspaniałej kultury, która "musiała mieć długą historię na Ziemi i cofa się do czasów, które tylko mgliście można odgadywać".

Jeżeli przyjmie się za poprawną teorię hinduską o niezmiernie dawnym pochodzeniu cywilizowanego człowieka na tej planecie, to stanie się możliwe wyjaśnienie dlaczego najbardziej "starożytny" język świata, sanskryt, jest zarazem najbardziej "doskonały". "Język sanskrycki, powiedział Sir William Jones, założyciel Towarzystwa Azjatyckiego (Asiastic Society), jakakolwiek byłaby jego starożytność, posiada zadziwiającą budowę, doskonalszą niż greka, bogatszą niż łacina i bardziej wypolerowaną niż jakikolwiek inny język".

434

"Od czasu odrodzenia się nauk klasycznych, stwierdza Encyklopedia Americana, nie było w historii kultury równie ważnego zdarzenia jak odkrycie pod koniec 18 wieku sanskrytu przez uczonych z Zachodu. Językoznawstwo, gramatyka porównawcza, mitologia porównawcza, religioznawstwo... albo zawdzięczają swe powstanie odkryciu sanskrytu, albo uległy głębokiemu wpływowi dzięki jego poznaniu".

18 Wielu świętych hinduskich zwracało się do mnie ze słowami: Choto Mahasaya. W przekładzie: "Mały Panie".

19 Nauki przyrodnicze, idąc własną drogą badań, dochodzą do potwierdzenia istnienia praw odkrytych przez joginów dzięki ich szczególnej wiedzy. Na przykład 26 listopada 1954 r. został podany w Uniwersytecie Królewskim w Rzymie dowód na to, że człowiek posiada zdolność widzenia na odległość. "Dr Giusseppe Calligardis, profesor neuropsychologii, naciskał ciało badanej osoby w pewnych punktach, a osoba ta opisywała z najdrobniejszymi szczegółami osoby i przedmioty znajdujące się za ścianą. Dr Calligardis referował innym profesorom, że jeśli działa na pewną część skóry, to człowiek uzyskuje zdolności nadzmysłowe, które pozwalają mu widzieć przedmioty, których inaczej nie mógłby postrzegać. Aby badana osoba mogła postrzegać przedmioty za ścianą, prof. Calligardis naciskał pewne miejsca po prawej stronie torsu przez 15 minut. Dr Calligardis twierdził, że gdyby się podziałało na inne miejsce ciała - to badana osoba mogłaby widzieć przedmioty w dowolnej odległości, niezależnie od tego, czy je już kiedykolwiek widziała.

20 Bóg w aspekcie Stwórcy: nazwa pochodzi od sankryckiego brih, rozszerzać się. Gdy w r. 1857 ukazał się w "Atlantic Monthly" poemat Emersona pod tytułem Brahma, wielu czytelników było nim zaskoczonych. Emerson wówczas roześmiał się i rzekł: "Proszę im powiedzieć, aby Brahma czytali jako Jahwe, a nie będą mieć kłopotu".

21 W głębokiej medytacji pierwsze doświadczenie ducha w ośrodku kręgosłupa, a następnie w mózgu. Fala szczęśliwości zalewa jak potop, ale jogin uczy się opanować jej zewnętrzne przejawy.

22 W chwili pierwszego naszego spotkania Pranabananda był już istotnie w pełni oświeconym mistrzem. Z życiem zawodowym rozstał się jednak wiele lat wcześniej; wówczas jeszcze nie ustalił się w sposób dostateczny w nirbikalpa samadhi. W tym doskonałym i niewzruszonym stanie jogin nie odczuwa żadnych trudności w wypełnianiu swych świeckich obowiązków.

Po wycofaniu się z pracy zawodowej Pranabananda napisał Pranab-Gilę, głęboki komentarz do Bhagawad-Gity, dostępny w językach hindi.

Zdolność pojawiania się w więcej niż w jednym ciele to sidhi (zdolność joginów, o której wspomina Patandżali w swych Sutrach o jodze.) Zjawisko pojawiania się w dwóch miejscach występuje w życiu wielu świętych w ciągu wieków. W Story of Therese Neuman (Dzieje Teresy Neuman) A.P. Shimberg opisuje kilka zdarzeń,

435

w których ta wielka współczesna święta chrześcijańska pojawiała się u odległych osób potrzebujących jej pomocy.

23 Skutki dawnych czynów w tym lub poprzednim życiu; od sanskryckiego kri - "czynić".

24 Bhagawad Gita IX. 30-31. Kriszna był największym prorokiem Indii; Ardżuna był jego pierwszym uczniem.

25 Sannyasi - dosłownie "wyrzeczenie", od sankryckiego pierwiastka "kłaść na bok".

26 Zwracałem się do niego zawsze: Ananta-da; da jest przyrostkiem wyrażającym szacunek, jaki w rodzinie hinduskiej przysługuje najstarszemu bratu ze strony młodszych braci i sióstr.

27 W chwili naszego spotkania się Kebalananda nie należał jeszcze do Zakonu Swamich i powszechnie był nazywany "Szastri Mahasaya". Jednakże w celu uniknięcia pomyłek z imieniem Lahiri Mahasayi i Mistrza Mahasayi (rozdz. 9) nazywam mego nauczyciela sanskrytu jego późniejszym imieniem Swami Kebalananda. Niedawno została ogłoszona drukiem jego biografia w języku bengalskim. Urodzony w r. 1863 w Khulna, okręgu bengalskim, opuścił swe ciało w Benaresie w sześćdziesiątym ósmym roku życia. Rodowe jego nazwisko brzmiało Aszutosz Chatterji.

28 Starożytne cztery Wedy obejmują ponad 100 istniejących dotąd ksiąg kanonicznych. Emerson w swym Dzienniku złożył następujący hołd myśli wedyjskiej: "Jest ona tak wzniosła jak płomień i noc lub bezbrzeżny ocean. Zawiera w sobie wszelkie religijne uczucie, każdą wielką etykę, która daje natchnienie każdemu szlachetnemu umysłowi poetyckiemu... Nie zda się na nic odłożyć księgę; jeżeli schronię się w lesie lub w łodzi na stawie, Przyroda uczyni mnie niebawem braminem; wieczysta konieczność, wieczysta kompensacja, niezgłębiona potęga, nieprzerwane milczenie... taką jest jej religia. Pokój, ' mówi ona do mnie, czystość i absolutne wyrzeczenie się - oto panacea, które mażą wszelki grzech i które darzą szczęśliwością Ośmiu Bogów".

29 Miejsca "pojedynczego" czyli duchowego oka. W chwili śmierci świadomość człowieka wycofuje się zwykle do tego punktu, co jest powodem, że oczy zmarłych zwrócone są ,do góry.

30 Postać z sanskryckiej epopei Ramajany.

31 Pierwiastek osobowy ahamkara (dosłownie: ,,ja czynię") jest podstawową przyczyną dualizmu czyli pozornego rozdziału pomiędzy człowiekiem i jego Stwórcą. Ahamkara poddaje istoty ludzkie pod władzę mayi (ułudy kosmicznej), wskutek czego podmiot (ego) wydaje się fałszywie przedmiotem; stworzenia wyobrażają sobie, że są twórcami.

436

"Ja sam nie działam wcale!"

Tak myśli, kto wiernie trwa przy prawdzie najwyższej...

Zawsze twierdzi: "To tylko igraszka ze zmysłami"

(V:8-9)

Patrząc, ten widzi naprawdę prawdziwie, kto widzi,

Że działanie to jest przyrody dziełem, a Duch od niego jest wolny

I ponad czynem trwa...

(XII:29)

Nieurodzony, nie umieram, niezniszczalny. Pan wszystkiego, co żyje Na Mayi, przez mayę magię odciskam Na płynnych formach natury, Przychodzę, odchodzę, powracam.

"Zaiste niełatwo przeniknąć tę boską zasłonę obrazów, Która Mnie zakrywa; lecz ci, co wielbią Mnie, Przenikają i przez nią przechodzą".

(VII: 14) Bhagawad Gita

32 Prorok Salomon 111,1.

33 Kali tradycyjnie jest przedstawiona jako czwororęka kobieta, stojąca na postaci Boga Siwy, czyli Nieskończonego. Cztery główne atrybuty symbolizowane są przez cztery jej ramiona; dwa z nich są dobroczynne - dwa niszczące; wskazuje to na zasadniczą dwoistość materii, czyli stworzenia.

34 Dosłownie: ułuda kosmiczna. Maya jest magiczną potęgą stwarzania, dzięki której w Niezmierzalnym i Nierozdzielnym pojawiają się pozornie ograniczenia i podziały.

Emerson napisał następujący wiersz pod tytułem Maya:

Ułuda nieprzenikniona

Snuje tkaniny niezliczone;

Wesołe, niezawodne jej obrazy

Gromadzą się tłumnie, zasłona na zasłonie.

Czarodziejka! Każdy w nią uwierzy,

Kto pragnie być zwiedziony.

35 Riszi - jasnowidz dosłownie. Risz'owie byli autorami Wed w nie dającej się określić starożytności.

•"Płaski okrągły indyjski chleb.

437

37 Laicy nie zdają sobie sprawy z ogromnych postępów nauki XX wieku. Transmutacja metali i inne marzenia alchemików spełniają się każdego dnia w centrach badań naukowych na całym świecie. Znakomity chemik francuski M. George Claude dokonał w r. 1928 w Fonatainebleau "cudu" rekonstruując przeobrażenia tlenu. "Associated Press" donosiła wówczas, że M. Claude na zebraniu naukowym "przemieniał garść piasku w drogocenne kamienie, żelazo w stan roztopionej czekolady, a kwiatom po pozbawieniu ich barwy nadawał konsystencję szkła".

38 Badania świadomości, prowadzone przez zachodnich psychologów, ograniczają się głównie do badania umysłu podświadomego oraz chorób umysłowych, leczonych przez psychiatrę i psychoanalizę. Mało natomiast istnieje badań nad pochodzeniem i zasadniczym kształtowaniem się normalnych stanów umysłowych oraz nad ich emocjonalnym i wolicjonalnym wyrazem - sprawą podstawową, nie zaniedbywaną w filozofii Indii. W systemie Sankhyi i jogi przeprowadza się ścisłe klasyfikacje rozmaitych powiązań normalnych stanów umysłowych i ich modyfikacji oraz charakterystycznych funkcji buddhi (intelekt rozpoznający), "ahamkary" (pierwiastek egoizmu) i manasu (umysł czyli świadomość umysłowa).

39 "Wszechświat jest reprezentowany przez każdą cząsteczkę. Wszystko zostało stworzone z jednej utajonej substancji. Glob ziemski w kropli rosy... Prawdziwa doktryna o wszechobecności Boga polega na tym, że Bóg objawia się z wszystkimi swymi cząsteczkami w każdym mchu i pajęczynie" - Emerson, Compensation.

*° "Kupować i sprzedawać, lecz nigdy nie zapominać o Bogu!" Ideał ten wymaga, aby ręka i serce harmonijnie razem działały. Niektórzy pisarze zachodni twierdzą, że hinduski cel życia jest tchórzliwym "eskapizmem, bezczynnością i antyspołecznym odsuwaniem się od życia". Jednakże poczwórny plan życia ludzkiego, jaki podają Wedy, est planem należycie równoważonym i dostosowanym do życia mas, gdyż przeznacza jołowę życia na naukę i obowiązki gospodarza domu, a drugą na kontemplacją ćwiczenia w medytacji.

Samotność jest konieczna, aby człowiek mógł ustalić swą świadomość w jaźni, lecz nistrzowie wracają potem do świata, aby mu służyć. Nawet ci święci, którzy nie >odejmują żadnej zewnętrznej działalności, przynoszą światu dzięki swym myślom świętym wibracjom więcej cennych korzyści aniżeli najbardziej wytężona aktywność iidzi nieoświeconych. Wielcy mistrzowie, każdy na swój sposób i często wbrew ostrej >pozycji, starają się bezinteresownie dawać natchnienie swym bliźnim i podnosić ich ycie. Żaden hinduski ideał religijny czy społeczny nie jest wyłącznie negatywny. Ahimsa

- "niewyrządzanie krzywdy", zwana w Mahabharacie "cnotą całkowitą", (sakalo harma) ma treść pozytywną, gdyż człowiek, który nie pomaga drugim, wyrządza im ' pewien sposób krzywdę.

Bhagawad Gita (III, 4-8) podkreśla, że działanie jest rdzenną cechą człowieka. Gnuśność jest po prostu złym działaniem".

"Nie można się wznosić ponad więzy działania przez wstrzymanie się od czynów ani ;ż osiągnąć doskonałość przez wyrzeczenie się. Bowiem nikt nawet przez chwilę

38

w całkowitym bezczynie nie może pozostać i każdy, czy chce czy nie chce, zniewolony jest do działania przez energie właściwe w przyrodzie... Kto myślą pełni jogę czynu, ten jest zaiste godzien szacunku. Pełń więc Ardżuno właściwy czyn!"

41 Metody kontrolowania siły życiowej z pomocą regulowania oddechu.

42 Patandżali - najwybitniejszy starożytny przedstawiciel jogi.

43 Francuscy profesorowie, pierwsi na Zachodzie, zaczęli badać naukowe możliwości nadświadomego umysłu. Profesor Jules Bois, członek L'Ecole de Psychologie w Sorbonie, wykładał w 1928 r. w Ameryce, mówił on, że francuscy uczeni zgodnie uznają istnienie nadświadomości, "która stanowi zupełne przeciwieństwo podświadomości Freuda, i jest zdolnością, która czyni człowieka naprawdę człowiekiem, a nie tylko nadzwierzęciem". Jules Bois wyjaśniał, że nie należy mieszać przebudzenia się wyższej świadomości z Coue'izmem ani hipnotyzmem. Istnienie nadświadomego umysłu od dawna uznane było przez filozofów; jest ono w rzeczywistości Nad-duszą, o której mówił Emerson, lecz której istnienie dopiero obecnie stwierdzono w sposób naukowy. Uczony francuski wskazywał, że od nadświadomości pochodzi natchnienie, geniusz i wartości moralne. "Wiara w nią nie jest mistycyzmem, chociaż potwierdza i uznaje własności, które głosili mistycy".

44 "Każda nauka jest transcendentalna albo zamiera. Botanika zdobywa sobie prawdziwą teorię - Awatary Brahmy znajdą się niebawem w historii naturalnej" - Emerson.

45 Od łacińskiego czasownika - "crescere": rosnąć, zwiększać. Za swój crescograph i inne wynalazki Bose otrzymał w r. 1917 tytuł szlachecki.

46 Kwiat lotosu jest w Indiach starożytnym boskim symbolem: rozwijające się jego płatki wyouiaiają rozwijanie się duszy; wyrastanie jego czystego piękna z mułu zawiera błogosławioną obietnicę duchową.

47 "Obecnie tylko najczystszy przypadek może wprowadzić Indie w krąg uwagi przeciętnego amerykańskiego studenta. Osiem Uniwersytetów (Howard, Yale, Columbia, Princeton, John Hopkins, Pennsylvania, Chicago, California) posiada Katedry Indologii lub Sanskrytu. India nie jest faktycznie reprezentowana na wydziałach historii, filozofii, sztuki, nauk politycznych, socjologii, czy na jakimkolwiek innym kierunku studiów, w którym, jak widzieliśmy, India ma wielki dorobek... W konsekwencji jesteśmy przekonani, że żaden kierunek studiów, szczególnie w zakresie humanistyki, w żadnym większym uniwersytecie nie jest kompletny, jeśli nie posiada należycie wykształconego specjalisty w zakresie rozwoju tej dyscypliny. Jesteśmy również przekonani, że każde kolegium, które stawia sobie za cel przygotowanie swych absolwentów do inteligentnej pracy na świecie, w którym wypadnie im żyć, musi mieć wśród swych pracowników uczonego kompetentnego w zakresie cywilizacji Indii" - wyjątki z artykułu, który ukazał się w maju 1939 roku w biuletynie Amerykańskiej

439

Rady Towarzystw Naukowych (Biuletin of American CounciI of Learned Societies): ponad 100 stron podstawowej bibliografii o Indiach.

48 Atomowa budowa materii była dobrze znana starożytnym Hindusom. Jednym z sześciu systemów hinduskiej filozofii jest Waisesika, od sanskryckiego wyrazu viscus

- atomowa indywidualność. Jednym z najwybitniejszych przedstawicieli Waisesiki był Aulukya, zwany także Kanadą i "zjadaczem atomów"; urodzony około 2800 lat temu. W pewnym artykule "East-West" z kwietnia 1934 roku podano następujące streszczenie naukowej wiedzy Waisesiki: "Chociaż współczesną teorię "atomową" uważa się ogólnie za postępową w nauce, to jednak została ona dawno temu wyłożona przez Kanadę, zjadacza atomów. Sanskryckie anus można prawidłowo przetłumaczyć jako: "atom", w dosłownym znaczeniu greckim słowa "niepojęty" lub niepodzielny. Inne naukowe traktaty z wykładem Waisesiki z ery przedchrystusowej obejmują: 1. ruchy igieł w kierunku magnesu 2. krążenie wody w roślinach, 3. akasz czyli eter

- bezwładny i bez struktury, jako podstawa przekazywania sił subtelnych, 4. ogień słoneczny jako przyczyna molekularnych zmian, 5. prawo grawitacji, mające przyczynę we właściwości atomów ziemskich, nadających im siłę przyciągania lub pęd w dół, 6. kinetyczna natura wszelkiej energii, związek przyczynowy opiera się zawsze na wydatku energii lub zmianie układu ruchu, 7. powszechne rozwiązanie z powodu rozpadu atomów, promieniowanie promieni ciepła i światła, nieskończenie małych cząsteczek pędzących we wszystkich kierunkach z niepojętą prędkością (współczesna teoria promieni kosmicznych), 8. względność czasu w przestrzeni.

Waisesika przypisywała początek świata atomom, wiecznym co do swej natury, to znaczy ostatecznych swych właściwości. Atomy te uważane były za obdarzone lieustającym ruchem wibracyjnym... Najnowsze odkrycie, że atom jest miniaturą ikładu słonecznego, nie byłoby nowością dla filozofów Waisesiki, którzy również :redukowali czas do ostatecznego matematycznego pojęcia, określając najmniejszą ednostkę czynu kala jako okres, którego potrzebuje atom na przebycie swej własnej ednostki przestrzeni".

9 Hymn zwany Sama, wspomniany w utworze Tagora, jest jednym z czterech Wed. 'ozostałe trzy to: Rig, Jadżur i Atharwa. Teksty święte mówią o naturze Brahmy, Boga twórcy, którego przejaw w indywidualnym człowieku nazywa się atma (dusza), [rodłem nazwy Brahma - jest brah - rozszerzać się - które wyraża wedyjską oncepcję boskiej zdolności "rozszerzania się" - spontanicznego wzrostu lub przecho-zenia w stan twórczej aktywności. O kosmosie powiada się, że podobnie jak przędziwo ająka wikurute rozwija się z jego istoty. Świadome zjednoczenie atmy z Brahma, duszy duchem, stanowi - rzec można - całą treść Wed.

Wedanta, która jest streszczeniem Wed, była natchnieniem wielu wielkich myślicieli achodu. Yictor Cousin, historyk francuski, napisał: "Gdy z uwagą czytamy filozoficz-: pomniki Wschodu - a szczególnie Indii - odkrywamy w nich tyle głębokich

- awd... że jesteśmy zmuszeni zgiąć kolana przed filozofią Wschodu i uznać w tej >łysce rasy ludzkiej ojczyznę najwyższej filozofii". Schlegel zauważył: "Nawet naj-mioślejsza filozofia Europejczyków, idealizm rozumu w postaci podanej przez

filozofów greckich, przedstawia się - w porównaniu z tętniącym życiem i wigorem idealizmem Wschodu - jak słaba prometejska iskra do potopu słonecznego światła".

W niezmierzonej literaturze Indii Wedy - pierwiastek vid - znać, wiedzieć

- stanowią jedyny tekst, który nie jest przypisywany żadnemu autorowi. Rig-Weda (X.90,9) przypisuje hymnom boskie pochodzenie i mówi (III.39,2), że pochodzą one z zamierzchłych starożytności" i że zostały przełożone na nowy język. W sposób boski przekazywane z pokolenia na pokolenia riszim, Wedy mają posiadać nityatwę - "poza-czasową ostateczność".

Wedy zostały objawione dźwiękiem, "bezpośrednio usłyszane", szruti przez riszich. Jest to literatura wybitnie śpiewana lub recytowana. Dlatego w ciągu tysięcy lat

- stutysięczny dwuwiersz Wed nie był spisany, lecz przekazywany ustnie przez kapłanów bramińskich. Wedy przetrwały wieki, ponieważ riszi rozumieli wyższość umysłu nad materią jako właściwy sposób przekazywania słowa. Cóż może przewyższyć "tabliczki serca?"

Obserwując szczególny porządek (anupurwi), w jakim następują słowa wedyjskie, oraz posługując się pomocą fonologicznych reguł kombinowania dźwięków (sandhi), zestawienia liter (sanatand), jak również sprawdzając pewnymi mnemotechnicznymi sposobami pamiętany tekst, bramini wyjątkowo wiernie zachowali od zamierzchłych czasów oryginalną czystość Wed. Każda sylaba (akszara) w słowie wedyjskim ma swe znaczenie i skuteczność.

50 Jest to tytuł pełen szacunku, z którym się zwykle do niego zwracano. Nazywał się Mahendra Nath Gupta, swe utwory literackie podpisywał M.N.G.

5' The Oxford English Dictionary (Oksfordzki Słownik Angielski) podaje taką definicję bioskopu: "Przegląd życia; to, co daje taki przegląd". Wybór słowa ze strony Mistrza Mahasayi był zatem całkiem uzasadniony.

52 Św. Jan od Krzyża. Ciało tego chrześcijańskiego świętego, który zmarł w r. 1591, było ekshumowane w 1859 i nie okazywało oznak zepsucia.

Sir Francis Younghusband tak pisał o swym własnym doznaniu radości kosmicznej (,Atlantic Monthly", dec. 1938): "Zstąpiło na mnie coś dużo większego niż uskrzydlenie lub rozweselenie; znajdowałem się obok siebie w stanie intensywnej radości, a razem z tą nie dającą się opisać i omal nie dającą się wytrzymać radością objawiła mi się istotna dobroć świata. Byłem przekonany, że w sercu swym ludzie są dobrzy, że zło jest w nich powierzchowne".

53 Sanskrita - wygładzony - zupełny. Sanskryt jest starszym bratem wszystkich indoeuropejskich języków. Posługuje się alfabetem devanagari, dosłownie - boskim przybytkiem. "Kto zna moją gramatykę, ten zna Boga!" Tak wyraził swój hołd dla matematycznej i psychologicznej doskonałości tego języka Panini - wielki filolog starożytnych Indii: "Ten, kto chciałby zbadać techniki tego języka, musiałby zaiste być wszechwiedzącym".

441

54 Nie by} to Dżatinda (Dżotin Ghosh), o którym by}a mowa z powodu jego chwilowej awersji do tygrysów.

5'Hinduskie pisma święte uczą, że przywiązanie do rodziny jest zhidne, jeśli powstrzymuje ono pobożnego od szukania Boga, który jest dawcą wszelkiego dobra z kochającymi krewnymi w}ącznie, nie mówiąc już o samym życiu. Podobnie nauczał Jezus: "Kto jest matką moją, i którzy są braćmi moimi?" (Mat. 12,48).

!6Dżi jest zwyczajowym przyrostkiem wyrażającym szacunek: używa się go szczególnie w bezpośrednim zwracaniu się: "Swamidżi", "Gurudżi", "Sri Jukteswardżi", "Paraha-msadżi".

57 Szastry, dosłownie: "Święte księgi"; obejmują one cztery kategorie ksiąg: szruti, smriti, purana i tantra. Obszerne te traktaty omawiają każdy aspekt religijnego i społecznego życia oraz dziedziny prawa, medycyny, architektury, sztuki itd. Szruti to pismo święte "bezpośrednio usłyszane" lub "objawione", czyli Wedy. Smriti czyli "zapamiętana" nauka została w końcu spisana w odległej starożytności jako najdłuższe epopeje świata: Mahabharata i Ramajana. Purany - dosłownie: "starożytne elegie". Tantry znaczą dosłownie "obrzędy" lub "rytuały", traktaty te przekazują głębokie prawdy pod zasłoną przemyślanego szczegółowo symbolizmu.