Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 115. İNKİRİ ÖLDÜRMÜŞƏM, MİNKİR QAÇIB
- 116-117. DOBROVOL QASIM
- 119. GƏLƏN DƏFƏ MÜSƏLMAN KİMİ YEYƏCƏYƏM
328 Day demir, ölüflər. Arvad dizinə-başına vuror ki, biri ərimdi, biri qardaşımdı, biri qaynımdı. Haray, qışqırıx qopdu. Nolojax, arabaynan, öküznən tərpəndilər getdilər. Sabah mərəkə quruldu, camaat yığıldı. Bəhlul dedi: – Ay camaat, Dedilər: – Ha... Dedi: – Bu arvad öz əliynən öz ərini də, qaynını da, qardaşını da öldürdü. Dedilər: – Nətəri oldu? Dedi: – Bax, belə oldu, elə oldu, maa çörək verdi, istədi məni öldürə, mən də çörəyi olara verdim. Olar da yedi öldü. Sonra üzünü tutdu arvada dedi: – Arvad, saa demədimmi çörəyin xeyiri də sənin, şəri də sənin. Bax, sən özün öldürdün, mən öldürmədim ha.... 115. İNKİRİ ÖLDÜRMÜŞƏM, MİNKİR QAÇIB Deyir, biri ölübmüş. Qavırı qazellər, ta bu gün dəfn edəsi olmullar, qalır savaha dana. Deyillər, ayə, a çovan, qavırı gecə tək buraxmaq olmaz. Onsuz da burdasan, qoyun otarırsan burda, elə bu qavırın böyründə yatarsan, gözdüyərsən. Bir on manat da, iyirmi manat da saa pul verək. Nolojax ki, iki dənə lotu eşider ki, məsələn, çovan on manat pul alıf. O vaxt da pul güjdüymüş. Qanundu, boş qavırı tək buraxmax olmaz. Bu lotular ağ paltar geyinellər, gedellər ikisi də çovanın yanına. Bunun yanına çatanda deyillər ki, rəbbin kıst? Deyəndə çovan başın qaldırer görör ki, iki dənə ağ şey var. Birin ha eliyir, ağaşnan, çomağnan nətəri vurursa 329 elə orda qaler. Biri uzananda, biri qaçer. Çovan düşör bunun dalına. Qaçanda bu gəler girer kəntdə, nə bilim, bir töylüyə, samannığa. Çovan da camaatı qıylıyır ki, ə, gəlin, inkiri öldürmüşəm, minkir burda gizdənif. Elə bilif ki, bular İnkir Minkirdi. Gəlin bunu da öldürək, canımızı qurtarax. Camaat gəler tökülör. Bu lotu başdıyır yalvarmağa ki, ayə, ağrın alım, dərdinizi alem, mən filankəsəm, məni öldürmüyün. 116-117. DOBROVOL QASIM Günnərin bir günündə bir kəndə Dobrovol Qasım qonax gedir. Kəndin, adətən, mərkəzi yeri olur. Yaşlılar bir dəstə yığılır, oturub söhbət eliyillər, cavannar bir dəstə söhbət eli- yillər. Olar, adətən, bir-birlərinnən bir xeyli aralı söhbət eli- yillər ki, bir-birrərinin söhbətdərinə mane olmasınnar. Baxmı- yarax ki, indi belə hallara az təsadüf olunur, cavannar abır elə- dihlərinnən yaşlılardan bir qədər aralı söhbət eliyillər. Çünki, oların söhbətinin mövzusu ayrıdı, buların söhbətinin mövzusu ayrıdı. Kənd sakinnərinin içərisində Qasım kişi də bularnan oturmuşdu. Hamı tanıyırdı, Qasım kişinin dünyagörmüş adam olduğuna bələdiydilər, şirin söhbətdərinə bələdiydilər. Ona görə də Qasım kişiyə qulax asırdılar. Cavannarın yığıldığı yerə bir kənd sakini yaxınnaşıf. Deyif ki, ay uşaxlar, ordakı o papaxlı kişi elə bil bizim kəntdən döyül, yad yerdəndi. Tanıyannardan biri deyir ki, hə, o filan kəntdəndi, Dobrovol Qasım deyillər ona. Deyir, o nə deməhdi? Deyir, ə, yaman sözə yazınmaz 127 adamdı. Deyir ki, nətəər sözə yazınmaz? Mən indi gedif ona elə söz deyərəm ki, o, maa cavab verə bilməz. Deyillər ki, özünə yazığın gəlsin. Aparıb ətəyini kalın buynuzuna keçirtmə. Deyir, ə, bir halda ki, elə deyirsiniz, indi 127 Sözə yazınmaz – söz altında qalmayan 330 mən lap maraxlandım. Gəlin gedək mənnən bərabər, görün, mən ona nə deyəjəm, o nə eşidəjək. Cavannar da maraxnan yığışıf gəlillər bu qojaların dayandığı yerin yaxınnığına ki, görsünnər söhbət nəynən başdıyıf nəynən qurtarajax. Bu cavan deyif ki, ay Qasım əmi, eşitdiyimə görə, sən dünyagör- müş adamsan. Mənim bir çətin məsələm var. Mana bir ağsak- qal məsləhəti versən. Deyəndə, Qasım kişi başını qaldırıb ca- vanın üzünə baxıf deyir, de görüm, qadan alım. Cavan deyif ki, a Qasım əmi, mən on dənə eşşək almışam, bordamışam, yaxşı köhdülər. Oları kəssəm, sizin kəntdə alallarmı oların ətinnən? Qasım kişi bir annıx fikirə gedir və deyir, hə, belə elə də sən, a bala. Onun hamısını birdən-birə kəsmə. Almazdar, birdən ziyana düşərsən. Sən birini kəs, apar. Alallar, alallar. Almazdar da nə itirersən, qaytar gətir dədənə ehsan ver. 117. Qasım kişi həm də sınıxçıydı. Günnərin bir günündə bir nəfəri onun yanına gətirillər. Qıçı ombadan sınmışdı. Qasım kişi sınığın yerini müəyyənləşdirmək üçün bu sınıx olan yerə əlini toxundurdu və sınığın dəhşətini hiss eliyib dedi: – Bay-bay-bay, a bala, bunu niyə belə eliyifsən? Sınığı olan adam zarıya-zarıya dedi: – Ay Qasım əmi, Allah haqqı, düzcə yollan getdiyim yerdə yıxıldım, – deyəndə: – Ə, bədbəxt oğlu, qırx ildi əyri yollan gedersən, bax, o düz yolda sənin nə işin varıydı? 118. BAZARINIZA ŞOR SATAN GƏLSİN Bir nəfər savadsız qarı ömrü boyu bir inək saxleerdi. İnəyini sağerdi, çalxeerdi, pişirerdi, düşürördü, şorunu, yağını qayırerdi, aparıf bazarda nəlvəkiynən başdıyırdı şor satmağa. 331 Nəlvəkisi də on qəpik. Qarının o qədər bu alverə başı qarış- mışdı, kim soruşsa, deyirdi şor sateram. Rəvayətə görə, bir gün qarı dünyasını dəyişdi. Deyilməyə görə, o dünyada insannarnan sorğu-sual olor, İnkir-Minkir gəler. Qarı dünyasını dəyişif dəfn olunannan sonra İnkir- Minkir gəldi, qarıyı qaldırdı, soruşdu ku, qarı, rəbbin kis? Yəni Allahın kimdi? Qarı dilləndi ki, şor sateram. Bu İnkir- Minkir toppuznan vurdu, qarıyı yandırdı, təzdən qaytardılar bir də insan sifətinə saldılar. – Qarı, rəbbin kis? Dedi: – Nəlbəkiynən sateram. Bir də yandırdılar. Yandıranda üçüncü dəfə soruşdular: – Qarı, rəbbin kis? Dedi: – Kül başınıza, elə eliyin ki, bazarınıza bir də şor satan gəlsin. Mənnən nə istiyirsiz? Mən şor satmaxdan başqa ayrı şey bilmerəm. 119. GƏLƏN DƏFƏ MÜSƏLMAN KİMİ YEYƏCƏYƏM Müsürmannan erməninin keşmişdə dostdux elədiyi vaxtdar oluf. İndi olmasın. Savet dövründə bizim müsürman- nan bir nəfər maşının içinə beş-altı yeşik qoyor, üzüm satma- ğa aparer. Geder Ermənistanda bu üzümi sater, bunun iki yeşik, bir yeşik üzümü qaler. Bir erməni yaxınnaşer, deyir: – Ə, müsürman qardaş, sana nə verim ki, bu üzümnən məni doydurasan? – deyəndə müsürman fikirrəşer ki, bu, ye- şikdən qoy iki kilo üzüm yesin də. Nə qədər yijək? Deyir ki, beş manat ver, nə qədər yiyirsən, yi. Erməni götörör salxımı ağzına bir belə, bir belə çəker. Müsürman baxer ki, erməni üzümün axırına çıxer, yeşiyi qutarer. Deyir: Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|