390
11 Dekabr - Beynəlxalq Dağlar Günü, (2003)
BMT-nin 2003-cü ilin yanvarında keçirilmiş 57-ci Baş Assambleyasının
qərarı ilə hər il dekabrın 11-də Beynəlxalq Dağlar Günü (International Mountain
Day) qeyd olunur.
BMT-nin Baş Assambleyası planetin dağlıq regionlarının inkişaf
problemlərinə və onların əhalisinə yardımın zəruriliyinə diqqəti cəlb etmək
məqsədi ilə beynəlxalq birliyi həmin gün müxtəlif tədbirlər keçirməyə çağırmışdır.
Bu günlə bağlı adətən tematik kitab yarmarkaları, simpoziumlar, mühazirələr,
seminarlar, məktəblərdə məşğələlər keçirilir.
Dağlar Yer kürəsinin quru səthinin dörddə birini təşkil edir, dünyanın daimi
iqtisadi inkişafında mühüm rol oynayır və əhalinin demək olar ki, 10%-nin daimi
yaşayış məskənidir. Dağlar yalnız dağlıq rayonlarda yaşayan 720 milyon insan
üçün mövcudluq və rifah mənbəyi deyil, həm də dağətəyində yaşayan milyardlarla
insanın yaşayış tərzinə müsbət təsir göstərir. Dağlar həm də bir çox nadir bitki və
heyvan növlərinin qoruğu, Yerin bütün əsas çaylarının su mənbəyidir. Dağlar eyni
zamanda populyar turizm və istirahət məskənləridir. Lakin ətraf mühitin
vəziyyətinin pisləşməsi dağlarda quraqlığa, sürüşmələrə və digər təbii fəlakətlərə,
dağlıq rayonlarda siyasi vəziyyətin kəskinləşməsi isə yerli münaqişələrə,
terrorçuluğun, qaçqınların artmasına, aclığa və xəstəliklərə səbəb olur. Bütün
bunlar isə dağlıq regionların nadir təbiət və insan potensialının itirilməsinə gətirib
çıxarır.
Hər il Beynəlxalq Dağlar Günü üçün mövzu müəyyən olunur. Həmin mövzu
çərçivəsində informasiya materialları işlənib hazırlanır və tədbirlər keçirilir.
İnternetdə:
http://www.calend.ru/holiday/
391
12 Dekabr - Ümummilli lider Heydər Əliyevin Anım Günü, (2003)
Dekabrın 12-si xalqımızın ümummilli lideri, çoxəsrlik Azərbaycan tarixində
misilsiz xidmətləri ilə əbədiyaşar mövqe qazanmış ulu öndər Heydər Əliyevin
anım günüdür. Dünya tarixi sübut etmişdir ki, şəxsiyyətlərin gücü, ağlı, cəsarəti,
siyasi iradəsi və müdrikliyi mənsub olduğu xalqın, onun yaratdığı dövlətin
həyatında əvəzedilməz rola malikdir. Bu şəxsiyyətlər arasında müasir müstəqil
Azərbaycan dövlətinin memarı və qurucusu, ulu öndər Heydər Əliyevin
özünəməxsus yeri vardır.
Türkiyənin tanınmış dövlət xadimi Bülənt Ecevit siyasət nəhəngi Heydər
Əliyevin yalnız Azərbaycan xalqı deyil, bütün türk dünyası qarşısında xidmətlərini
qiymətləndirərkən fəxrlə demişdir: ―Qüdrətli öndərsiz bir millət heç nəyə nail ola
bilməz. Heydər Əlirza oğlu Atatürk qədər qüdrətli bir türkdür. Heydər Əlirza oğlu
min ildən bir yetişən dahilərdəndir‖.
Heydər Əliyev irsinin araşdırılması ilə məşğul olan bir çox müəlliflər ulu
öndəri XX əsrin siyasət nəhəngləri, mənsub olduqları xalqlar üçün əvəzsiz
xidmətlər göstərmiş Şarl de Qoll, Corc Vaşinqton, Uinston Çörçill, Konrad
Adenauer və digərləri ilə bir sıraya qoyurlar. Amma bu şəxsiyyətlərin hər birinə
böyük hörmət hissi ilə qeyd etməliyik ki, onlar yaşadıqları bir ictimai-siyasi
formasiyanın verdiyi imkanlardan məxsus olduqları xalq üçün maksimum istifadə
etməyə çalışmış və buna nail olmuşlar. Heydər Əliyev isə həm keçmiş sovet, həm
də müstəqillik dönəmində Azərbaycanın inkişafı, onun dünya dövlətləri cərgəsində
layiqli yerini tutması üçün titanik əmək sərf etmiş, mənsub olduğu xalqın və eyni
zamanda özünün adını əbədi olaraq tarixə yazmışdır. Heydər Əliyevin
hakimiyyətdə olduğu 30 illik dövr xalqımızın illərlə həsrətini çəkdiyi dövlət
müstəqilliyinin əldə edilməsi, onun azad inkişafı və yüksəlişi naminə apardığı
mübarizələr və qələbələr tarixidir. Bu parlaq şəxsiyyətin həmin illərdəki
fəaliyyətini araşdırdıqda Vətənini hədsiz dərəcədə sevən bir insanın ölkəsinin
tarixinə, mədəniyyətinə, ədəbiyyatına son dərəcə böyük sevgi və hörmət ilə
yanaşdığını görür və heyrətlənməyə bilmirsən. Heydər Əliyevin dövlətçilik
səriştəsi, dərin zəkası, fenomenal yaddaşı, insanları idarə etmək bacarığı həmin
vaxt
SSRİ-nin
tərkibində
olan
bütün
xalqlar
tərəfindən
yüksək
qiymətləndirilmişdir. Ümummilli liderimiz böyük uzaqgörənliklə dünyanın enerji
tələbatının günbəgün artdığını görür, neft diplomatiyası dövrünün başlandığını və
bu diplomatiyada ölkəsinin qazanacağı iqtisadi və siyasi dividendi yaxşı duyurdu.
Dünyanın söz sahibi olan ölkələrinin nəhəng neft şirkətləri ilə intensiv danışıqlar
392
başlandı.1994-cü il sentyabrın 20-də ―Əsrin müqaviləsi‖ imzalandı. Bunun çox
böyük iqtisadi dəyəri ilə yanaşı, siyasi əhəmiyyəti ondan ibarət idi ki, Azərbaycan
dünya iqtisadi siyasətinin maraq mərkəzinə çevrildi.
Ulu öndərin neft strategiyasının yeni bir mərhələsi Bakı-Tbilisi-Ceyhan
(BTC) neft kəməri layihəsi oldu. Bəzi dövlətlərin qısqanclıqla yanaşdıqları və hətta
reallaşacağına şübhə etdikləri BTC 2006-cı ildə işə salınanda bp şirkətinin
prezidenti Con Braun onun əhəmiyyətindən danışaraq deyirdi: ―BTC-nin fəaliyyətə
başlaması dünyanın enerji xəritəsini dəyişdi‖. Amma dünyanın enerji xəritəsini
dəyişən BTC yox, onun yaradıcısı, Azərbaycanın dahi oğlu Heydər Əliyev oldu.
Ümummilli lider müstəqil Azərbaycanın iqtisadiyyatının təkcə neft sənayesi
üzərində qurulmasının da gələcəkdə arzuolunan nəticələr verməyəcəyini bilirdi.
Postsovet məkanında ilk dəfə Azərbaycanda Heydər Əliyevin göstərişi ilə torpaq
islahatına başlandı. Kolxoz və sovxozların şəxsi və fermer təsərrüfatlarına
çevrilməsi kənd təsərrüfatının inkişafında yeni üfüqlər açdı.
Ulu öndərin təşəbbüskarlığı, qətiyyətli və prinsipial qərarları Azərbaycan
iqtisadiyyatını tədricən dirçəltdi, ona yeni nəfəs verdi. Qısa müddətdə bazar
iqtisadiyyatına keçidin qanunvericilik bazası formalaşmağa, iqtisadi həyatımızda
sahibkarlıq fəaliyyəti yaranmağa başladı.
1995-ci ildə müstəqil Azərbaycan Respublikasının ilk Konstitusiyası qəbul
edildi. Ümummilli liderin təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə hazırlanan bu ali sənəd
Azərbaycanda insan hüquq və azadlıqlarının qorunması və təmin olunmasında yeni
mərhələ açdı. 1998-ci ildə Şərqdə ilk dəfə olaraq Azərbaycanda ölüm hökmü ləğv
olundu.
Heydər Əliyev üçün müstəqil Azərbaycan fəlsəfəsinin təməlində azadlıq,
demokratiya, iqtisadi tərəqqi, sosial ədalət və rifah dururdu. Bu fəlsəfə onun
memarı olduğu müstəqil Azərbaycanda öz real əksini tapdı.
Ulu öndər özünün başladığı nəhəng işlərin uğurlu icrasını kimin təmin edə
biləcəyini də müəyyənləşdirdi. Fiziki imkanlarının tükəndiyi bir vaxtda həmişə
inandığı və etibar etdiyi xalqına müraciət ünvanladı: ―İnanıram ki, mənim axıra
çatdıra bilmədiyim taleyüklü məsələləri, planları, işləri sizin köməyiniz və
dəstəyinizlə İlham Əliyev başa çatdıra biləcək. Mən ona özüm qədər inanıram və
gələcəyinə böyük ümidlər bəsləyirəm‖.
Bu uğurların əsasını qoymuş ulu öndər Heydər Əliyevin adı isə qədirbilən
Azərbaycan xalqının qəlbində daim yaşayacaqdır.
İnternetdə:
www.books.google.com
Mənbə: AzərTAc
Dostları ilə paylaş: |