Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki slavyan universiteti

24.

 

Əfəndiyeva T. Azərbaycan dilinin leksik üslubiyyatı, Bakı, 

1980. 

25.

 

Həsənov H. Nitq mədəniyyəti və üslubiyyatın  əsasları. 

Bakı, 1999. 

26.

 

Hacıyev T. XX əsrin  əvvəllərində Azərbaycan  ədəbi dili. 

Bakı, 1977. 

27.

 

Hacıyev T. Azərbaycan  ədəbi dili tarixi. II hissə, Bakı, 

1987. 

28.

 

Qurbanov A. Ümumi dilçilik. II hissə, Bakı, 1993. 

29.

 

Məmmədov M. Ana dili və nitq mədəniyyəti məsələləri, 

Bakı, 2004. 

30.

 

Nitq mədəniyyəti məsələləri, Bakı, 1988, 1992. 

31.

 

Seyidov Y. Yazıçı və dil, Bakı, 1979. 

32.

 

Seyidov Y. Sözün şöhrəti, Bakı, 1981. 

33.

 

Yusifov M. Nitq mədəniyyətinin əsasları, Bakı, 1997. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

14

---

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

“AZƏRBAYCAN DİLİNİN TƏDRİSİ METODİKASI” 

  fənni üzrə 

 

P R O Q R A M 

(Bakalavr hazırlığı üçün) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         

 

15

---

 

Tərtib edəni: 

p.e.n. A.G.Məmmədov 

 

Rəyçilər: 

f.e.d., prof. S.Ə.Abdullayeva 

p.e.n, dos. A.İ.Məmmədova 

 

Redaktor: 

f.e.n., dos. Ş.Ə.Əhmədova 

 

 

 

 

                                                                       

 

 

 

 

 

 

 

 

16

---

İzahat vərəqəsi 

 

Azərbaycan parlamentinin xalq təhsili haqqında qanunu yük-

sək ixtisaslı müəllim kadrlarının hazırlanması sahəsində pedaqoji ali 

məktəblərin qarşısında çox mühüm vəzifələr qoymuşdur. Ali mək-

təbdə  təlim işinin keyfiyyətini yüksəltmək, hər bir fənnin tədrisini 

dövrün tələbləri səviyyəsində qurmaq indi əsas vəzifələrdəndir. 

Azərbaycan dilinin tədrisi metodikası pedaqoji ali məktəblərin 

filologiya fakültəsində  əsas ixtisas fənni kimi keçilir. Tələbələrin 

gələcək elmi fəaliyyəti üçün hazırlanmasında, ixtisaslı Azərbaycan 

dili müəllimi kimi yetişməsində bu fənnin böyük praktik əhəmiyyəti 

vardır.  

Azərbaycan dili tədrisi metodikası elmi Azərbaycan dili üzrə 

təlim-tərbiyə prosesinin obyektiv qanunlarını  aşkara çıxarır, ondan 

istifadə etmək yollarını şərh edir. 

Bu elmin  tədqiqat obyekti orta məktəbdə Azərbaycan dilinin 

tədrisi prosesidir. Deməli, ana dili təliminin mahiyyətini açmaq, bu 

prosesin obyektiv qanunlarını  aşkara çıxarmaq, habelə  həmin qa-

nunlardan  əməli fəaliyyətdə istifadə etmək imkanlarını  şərh edib 

əsaslandırmaq Azərbaycan dili tədrisi metodikası eıminin əsas vəzi-

fəsidir. 

Azərbaycan dilinin tədrisi metodikası  fənni bir təcrübi elm 

kimi daim inkişaf edir, ana dili tədrisinin müasir problemləri ilə 

əlaqədar aparılan yeni-yeni elmi tədqiqatlar, qabaqcıl təcrübə onun 

nəzəri və praktik müdəalarını daim təkmilləşdirir, dürüstləşdirir. 

Proqram tərtib edilərkən məhz bu cəhətlər nəzərə alınmışdır. 

Proqramın tərkib hissələri məntiqi cəhətdən bir-birinə bağlı 

olub, orta məktəbdə Azərbaycan dili tədrisinin ən mühim problem-

lərini əhatə edir. 

Proqramda mühazirə  və praktik məşğələlər üçün nəzərdə tu-

tulmuş saatlar ali məktəblərin filologoya fakültələrinin gündüz şö-

bələrinin mövcud tədris planına uyğun götürülmüşdür. 

Proqramın sonunda diqqətlə seçilmiş ədəbiyyat siyahısı veril-

mişdir. Bu da ondan daha səmərəli istifadə etmək məqsədini güdür. 

 

17

---

Tələbələr Azərbaycan dilinin tədrisi metodikası kursunu başa vur-

duqda aşağıdakı bilik və bacarıqlara yiyələnməlidirlər: 

1.

 

Azərbaycan dili proqramını, V-XI siniflər üçün Azərbay-

can dili dərsliklərini elmi və metodik cəhətdən təhlil etmək, həmin 

proqram və  dərsliklərin təlim-tərbiyə imkanlarını açmaq və onlar-

dan yaradıcılıqla istifadə etmək. 

2.

 

Şagirdlərin milli ruhda tərbiyə olunmasında Azərbaycan 

dili dərslərinin bütün imkanlarından istifadə etmək. 

3.

 

Öz oxusu və nitqi ilə V-XI sinif şagirdlərinə nümunə ol-

mağı bacarmaq. 

4.

 

Hər bir mövzunun xüsusiyyətinə uyğun olaraq əyani və 

texniki vasitələr üçün materiallar hazırlamağı və bunlardan yaradıcı-

lıqla istifadə etməyi bacarmalıdırlar. 

5.

 

Bu və ya digər mövzunun tədrisi ilə əlaqədar müstəqil kar-

toçkalar, müxtəlif xarakterli çalışmalar hazırlamaq, bunları elmi-

texniki cəhətdən düzgün təhlil etmək. 

6.

 

Azərbaycan dili üzrə  hər bir mövzunun tədrisini metodik 

tələblərə uyğun planlaşdırılmaq, sinifdənxaric və  məktəbdənkənar 

tədbirlərin planını hazırlamaq və onları icra etmək. 

7.

 

Şagirdlərin Azərbaycan dilinə aid bilik, bacarıq və vərdiş-

lərini düzgün qiymətləndirmək, bu qiymətləri  əsaslandırmaq. Yazı 

işindəki səhvləri düzgün qruplaşdırıb təhlil etmək və şagirdləri   bu 

səhvlər üzərində işlətmək yollarını müəyyənlşdirmək. 

8.

 

Təlim  prosesində Azərbaycan dilinin digər fənlərlə, xüsu-

silə ədəbiyyat, tarix və xarici dil fənləri ilə əlaqəli tədrisinin imkan 

və vasitələrindən istifadə etmək . 

9.

 

Nitq mədəniyyəti və rabitəli nitqin inkişaf etdirilməsi ilə 

əlaqədar aparılacaq işlər, bunların məzmun və formalarını bilmək və 

bunu yaradıcılıqla həyata keçirmək. 

10.

 

 Azərbaycan dilindən sinifdənxasric və  məktəbdənkənar 

işlərin, metodik işlərin təşkili xüsusiyyətlərini bilmək. 

 

18

---