1159.4. Dördüncü növbədə—xalalar və bibilər, dayılar və əmilər.
1159.5. Beşinci növbədə—xala uşaqları və bibi uşaqları, dayı uşaqları və əmi uşaqları,
onlar sağ olmadıqda isə onların uşaqları.
Maddə 1160. Qanun üzrə vərəsəlik zamanı növbəlik
Əvvəlki növbənin vərəsələrindən, heç olmasa, birinin mövcudluğu sonrakı növbənin
vərəsəliyini istisna edir.
Maddə 1161. Vərəsəlik zamanı əmək qabiliyyəti olmayan şəxslərin hüquqları
Əgər miras qoyanın himayəsində olmuş və özlərini müstəqil saxlaya bilməyən əmək
qabiliyyəti olmayan şəxslərin adları vəsiyyətnamədə çəkilməmişdirsə, onlar mirasdan
dolanacaq təminatı (alimentlər) tələb edə bilərlər. Dolanacaq təminatı kimi ödənilməli
məbləğin ölçüsü miras aktivinin həcmi nəzərə alınmaqla azaldıla bilər.
Maddə 1162. Sağ qalan arvadın (ərin) birgə mülkiyyətdə paya hüququ
Sağ qalan arvadın (ərin) vərəsəlik hüququ ər-arvadın birgə mülkiyyətindən ona çatası
əmlak hissəsinə aid deyildir.
Maddə 1163. Boşanmış ər-arvadın vərəsəlik zamanı vəziyyəti
Nikahı ləğv etmiş ər-arvad bir-birindən sonra vərəsə ola bilməzlər.
Maddə 1164. Nikah münasibətlərinin faktik xitamı zamanı vərəsəlik hüququndan məhrum
edilmə
Əgər arvadın (ərin) miras qoyanla nikahına mirasın açılmasından azı üç il əvvəl faktik
xitam verildiyi və ərlə arvadın ayrı yaşadıqları təsdiq edilərsə, məhkəmənin qərarı ilə
arvad (ər) qanun üzrə vərəsəlik hüququndan məhrum edilə bilər.
Maddə 1165. Vərəsələri olmayan əmlakın xəzinəyə keçməsi
1165.1. Əgər nə qanun üzrə, nə də vəsiyyət üzrə vərəsə yoxdursa və ya vərəsələrdən heç
biri mirası qəbul etməmişdirsə, yaxud bütün vərəsələr vərəsəlik hüququndan məhrum
edilmişdirsə, vərəsələri olmayan əmlak dövlətə keçir; əgər miras qoyan şəxs qocalar,
əlillər və sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün müəssisələrin, müalicə, tərbiyə və
sosial təminat müəssisələrinin təminatında olmuşdursa, onların mülkiyyətinə keçir.
1165.2. Səhmlər və ya birgə əmlakdakı hissə, pay şəklində əmlakın vərəsələri olmadıqda,
bu əmlak həmin hüquqi şəxslərə keçir. (
12
,
30
)
64-cü f
ə
sil. V
ə
siyy
ə
t üzr
ə
v
ə
r
ə
s
ə
lik
Maddə 1166. Vəsiyyət anlayışı
Fiziki şəxs ölməsi halı üçün öz əmlakını və ya onun bir hissəsini həm vərəsələr
sırasından, həm də kənar adamlar sırasından bir və ya bir neçə şəxsə qoya bilər.
Maddə 1167. Vəsiyyət edə bilən şəxs
Vəsiyyətnamənin tərtib edildiyi məqamda öz hərəkətləri barəsində şüurlu mühakimə
yürüdə bilən və öz iradəsini aydın ifadə edə bilən yetkinlik yaşına çatmış fəaliyyət
qabiliyyətli şəxs vəsiyyət edə bilər.
Maddə 1168. Vəsiyyətnamənin şəxsən vəsiyyət edən tərəfindən tərtibi
Vəsiyyətnaməni şəxsən vəsiyyət edən tərtib etməlidir. Vəsiyyətnamənin nümayəndə
vasitəsi ilə tərtibinə yol verilmir.
Maddə 1169. Birgə vəsiyyətnamə
Vəsiyyətnamədə bir miras qoyanın sərəncamı olmalıdır. Vəsiyyətnamənin iki və ya daha
çox şəxs tərəfindən birgə tərtibinə yol verilmir. Yalnız ərlə arvad qarşılıqlı vərəsəlik
haqqında birgə vəsiyyətnamə tərtib edə bilərlər. Bu vəsiyyətnamə ərin və ya arvadın
tələbi ilə, lakin onların hər ikisinin sağlığında ləğv edilə bilər.
Maddə 1170. Vəsiyyət edənin payları müəyyənləşdirməsi
1170.1. Vəsiyyət edən vəsiyyətnamə ilə təyin edilmiş vərəsələrin miras paylarını
müəyyənləşdirə bilər və ya hansı vərəsəyə hansı əmlakın verildiyini konkret göstərə bilər.
Əgər vəsiyyətnamədə bu cür göstəriş yoxdursa, miras vərəsələr arasında bərabər
bölüşdürülür.
1170.2. Əgər vəsiyyətnamə ilə bir neçə vərəsə təyin edilmişdirsə, lakin vəsiyyətnamədə
yalnız bir vərəsənin payı müəyyənləşdirilmişdirsə, digər vərəsələr qalan əmlakı bərabər
alırlar.
Maddə 1171. Mirasın vəsiyyət üzrə vərəsələr arasında bölüşdürülməsi
Əgər vəsiyyətnamə ilə bir neçə vərəsə təyin edilmişdirsə və vərəsələrdən birinə təyin
edilmiş pay mirasın hamısından ibarətdirsə, vəsiyyət üzrə bütün vərəsələr bərabər paylar
almalıdırlar.
Maddə 1172. Vəsiyyətnamədən kənarda qalmış əmlaka vərəsəlik
Əgər vəsiyyətnamə ilə təyin edilmiş vərəsələrin payları bütövlükdə mirasın hamısını
əhatə etmirsə, vəsiyyətnamədən kənarda qalmış əmlaka qanun üzrə vərəsəlik həyata
keçirilir və əgər vəsiyyətnamədə ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, bu cür vərəsəlik
əmlakın bir hissəsinin vəsiyyət edildiyi qanun üzrə vərəsələrə də aid olunur.
Maddə 1173. Vəsiyyət üzrə vərəsələr arasında payların mütənasib artırılması
Yalnız vəsiyyətnamə ilə təyin edilmiş vərəsələr olduqda, əgər vəsiyyət üzrə hər bir
vərəsənin öz payı müəyyənləşdirilmişdirsə, lakin onların hamısının payları birlikdə
götürüldükdə mirası tam əhatə etmirsə, onların payları mütənasib surətdə artırılır.
Maddə 1174. Miras payının müəyyənləşdirilməsində üçüncü şəxsin iştirakının yolverilməzliyi
Vəsiyyət edən mirasdan kimin və hansı miqdarda pay almalı olduğunu
müəyyənləşdirməyi başqa şəxsə tapşıra bilməz.
Maddə 1175. Vərəsələri dəqiq müəyyənləşdirməyin mümkün olmaması
Əgər vəsiyyət edən vərəsənin şəxsiyyətini bir neçə şəxsə uyğun gələ bilən əlamətlərlə
müəyyənləşdirmişdirsə və onlardan hansını nəzərdə tutduğunu təyin etmək mümkün
deyildirsə, onların hamısı bərabər pay hüququ ilə vərəsə sayılırlar.
Maddə 1176. Vəsiyyət üzrə vərəsəlik hüququndan məhrumetmə
1176.1. Vəsiyyət edən qanun üzrə vərəsələrdən birini, bir neçəsini və ya hamısını
vəsiyyətnamə ilə mirasdan məhrum edə bilər və bunu əsaslandırmağa borclu deyildir.
1176.2. Vəsiyyətnamədə birbaşa göstərişlə mirasdan məhrum edilmiş şəxs
vəsiyyətnaməyə daxil olmamış əmlak hissəsinə, vəsiyyət üzrə vərəsələrin mirası qəbul
etməkdən imtina etdikləri halda da, qanun üzrə vərəsə ola bilməz.
Maddə 1177. Vərəsəlik hüququnun saxlanması
Vəsiyyətnamədə göstərilməmiş qanun üzrə vərəsələr vəsiyyətnamədə toxunulmamış
miras hissəsinə vərəsəlik hüququnu saxlayırlar; əgər mirasın açıldığı məqamda vəsiyyət
üzrə vərəsələrdən heç biri sağ deyildirsə və ya onların hamısı mirası qəbul etməkdən
imtina etmişlərsə, onlar vəsiyyətnamədə nəzərdə tutulan əmlakı da alırlar.
Maddə 1178. Qanun üzrə vərəsəliyin yolverilməzliyi
Əgər vəsiyyətnamədə bütün miras əmlak vəsiyyət üzrə vərəsələr arasında
bölüşdürülmüşdürsə, lakin mirasın açıldığı vaxt vərəsələrdən biri sağ deyildirsə, qanun
üzrə vərəsəlik əmələ gəlmir və onun əmlak payını vəsiyyət üzrə digər vərəsələr paylarına
mütənasib surətdə alırlar. (
12
)
65-ci f
ə
sil. V
ə
siyy
ə
tnam
ənin forması
Maddə 1179. Notariat forması
1179.1. Vəsiyyətnamə yazılı formada tərtib edilməlidir. Həm də notariat formasında və
ya bunsuz yazılı vəsiyyətnaməyə yol verilir.
Dostları ilə paylaş: |