Azərbaycan respublġkasi təHSĠl nazġRLĠYĠ azərbaycan döVLƏT ĠQTĠsad unġversġtetġ magġstratura məRKƏZĠ
Yüklə 0,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Cədvəl 2.2.6 Xarici investisiyalar (mln.ABġ dolları) 2000 2005 2010 2014
- Cədvəl 2.2.7 Ayrı-ayrı xarici ölkələrdən daxil olan investisiyaların həcmi (mln.ABġ dolları)
43
2005-ci ildən sonra yəni 2014-cü ildə iqtisadiyyata yönəldilən kreditlərin ümumi həcmdə uzunmüddətli kreditlər 78-79 faizə bərabər olmuşdur ki, bunu da ancaq qənaətbəxş hesab etmək olar. Hal-hazırda ölkədə qeyri-neft sektorunu inkişaf etdirmək iqtisadiyyatın infrastrukturunu yaxşılaşdırmaq və işsizliyi aradan qaldırmaq məqsədi ilə yeni iş yerlərini açmaq üçün dövlət bir sıra proqramlar qəbul etmişdir. Məsələn, «Azərbaycan Respüblikası regionların inkişafının 2009-2013-cü illərdə sosial- iqtisadi inkişafın Dövlət Proqrammı» Dövlətin qəbul etdiyi bu proqramm əsas etibarilə ölkədə qeyri-neft sektorunun, yəni, sənayenin, nəqliyyatın, kənd təsərrüfatının, tikintinin, kommunal təsərrüfatının və s. sahələrin inkişafı üçün yeni müəssisələrin (xüsusilə regionlarda) təşkilini nəzərdə tutur. Yuxarıda qeyd olunduğu kimi, ölkədə iqtisadiyyatın inkişafı kapital qoyuluşu nəticəsində mümkündür. İqtisadiyyatın müxtəlif sahələrinə və ayrı-ayrı regionlara həm daxili, həm də xarici investisiyalar yönəldilir. Belə ki, Azərbaycan iqtisadiyyatına xarici investisiyaların daxil olması ölkədə münbit investisiya mühiti ilə əlaqədardır Azərbaycan iqtisadiyyatına xarici investisiyaların həcmi ildən-ilə artır ki, bunu da aşağıdakı cədvəl məlumatları əks etdirir.
Xarici investisiyalar (mln.ABġ dolları)
2005 2010 2014 Cəmi
927 4893,2
8247,8 11697,7
Ondan:
Maliyyə kreditləri 262,9 698,4
3405,9 1880,6
Neft sənayesinə 546,1
3799,9 2955,3
6730 Neft bonusu - 1,0
2,0 17
Birgə müəssisələr və xarici firmalar 118 230,5
659,6 1325,3
Digər investisiyalar - 163,4 225 1906
*Azərbaycanın statistik göstəriciləri, 2015. 44
Yuxarıdakı cədvəl məlumatları Azərbaycan iqtisadiyyatına yönəldilən xarici investisiyaların dinamikasını xarakterizə edir. Belə ki, 2000-ci ildə xarici investisiyaların həcmi 927 mln. ABŞ dolları olmuşdursa, bu məbləğ 2014-cü ildə 11697,7 mln.ABŞ dollarını təşkil etmişdir. 2014-cü ildəki xarici investisiyaların 16%-i maliyyə kreditlərinin, 0,1 faizi neft bonusunun, 57,5 faizi neft sənayesinin, 11,3 faizi isə birgə müəssisələrin və xarici firmaların payına düşür.
Azərbaycan Respublikasına ayrı-ayrı xarici ölkələrdən daxil olan investisiyaların həcminin dinamikası yuxarıdakı cədvəl məlumatları ilə xarakterizə
2005 2010 2014 Cəmi
118 230,5
659,6 1325,3
Türkiyə 31,6
96,2 147,5
481,4 Niderland - 1,2
163,5 103,8
ABŞ 11,2
24,8 40,0
89,3 İran
2,9 1,2
3,2 40,5
Almaniya 1,7
21,5 17
51 Rusiya
- 5,1
11,7 13,6
Böyük Britaniya 6,8
39,5 144
153,5 BƏƏ
2,8 5,7
30,3 90,2
İsveçrə - - 11,7 18,9
İtaliya - 4,6 - 2,2
Fransa 39,3
2,6 6,2
7,2 Norveç
- - 3,6 - Yaponiya 16,4 -
2,9 Sair ölkələr 5,3 28,1
79,5 24,5
45
olunur. Belə ki, xarici investisiyaların həcmi 2000-ci ildəki 118 milyon ABŞ dollarından 2014-cü ildə 1325,3 milyon ABŞ dollarına çatmışdır, yəni 14 il ərzində 11 dəfə artmışdır. 2014-cü ildəki məbləğdə (1325,3 mln ABŞ dolları) böyük payı olan ölkələrə daxildir; Böyük Britaniya – 11,6%; Niderland – 7,8%; Türkiyə – 36,3%; ABŞ – 6,7%; BƏƏ – 6,8% və sair.
Cədvəl 2.2.8 Əsas kapitala yönəldilən xarici investisiyalar* ĠLLƏR Milyon manat Ümumi vəsaitdə xüsusi çəki, faizlə 2000
507,5 52,4
2005 3665,0
63,5 2010
2406,5 24,3
2014 4903,6
27,8 * Azərbaycanın statistik göstəriciləri, 2015.
Cədvəl məlumatlarından göründüyü kimi, əsas kapitala yönəldilən xarici investisiyaların ümumi məbləğdə xüsusi çəkisi 2000-ci ildə 52,5%, 2005-ci ildə isə 63,5% olmuşdursa, bu vəziyyət 2005-ci ildən sonra dəyişilir, yəni xarici investisiyaların həcmi 2010-cu ildə 24,3 faizi, 2014-cü ildə isə 27,8 faizi təşkil etmişdir ki, bunu da 2000 və 2005-ci illərdəki vəziyyət ilə müqayisədə qənaətbəxş deyil.
Yüklə 0,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
|