“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
105
O, naxışlı kürd xalısının üstünə uzandı, başını ipək üzlü yastıqçaya söykəyərək, balaca
əlləri ilə tiryək çübüğü hazırlamağa başladı.
Hava elə sakit idi ki, çırağın tüstüsü düz göyə qədər qalxırdı.
Tacgül tiryək tüstüsünü sinəsinə çəkənə qədər sakit-sakit danışırdı. O, qəribə sevinc ifadə
edən, geniş açılmış gözlərilə mənə baxırdı. Tədricən onun gözləri, baxışları tamamilə
donuqlaşdı...
O, qollarını yana açdı, indi mən ona baxmağa utanırdım.
Sonra o, kürəyi üstə uzandı, onun avazımış üzünün necə dəyişdiyini, qəribə ifadələr
aldığını gördüm. Ona həm yazığım gəlir, həm də ona nifrət edirdim! Ən çox da ona görə
qəzəbli idim ki, indi o mənə deyil, göy üzünə baxır, bəlkə də orada başqasını görürdü.
Ona yaxınlaşdım, diz üstə çöküb, onun avazımış sifətinə baxdım. Onun üzü elə gözəl idi,
bu üzdə o qədər xoşbəxtlik vardı ki, mən harada olduğumu, hər an oba başçısının, ya da
nökərlərin bura gələ biləcəyini unutdum.
Həmin gecə qonağı olduğum evin sahibinə xəyanət elədim...
Tacgül özünə xeyli sonra gəldi və hələ uzun müddət hərəkətsiz uzandı.
O indi ətrafda hər şeyi necə eşitdiyini, hiss elədiyini danışmağa başladı. Dedi ki,
həndəvərdə torpağı burnu ilə dinşəyən vəhşi donuzların xorultusunu eşidir. Dedi ki,
mənim ürəyimin döyüntüsünü eşidir. Yorğun-arğın ayağa qalxıb, paltarını düzəldəndə
başa düşdü ki, mən artıq onun əri olmuşam.
O özünə gəlir, qorxmağa, titrəməyə başlayırdı. Onu xeyli sakitləşdirməli oldum.
Ona dedim ki, elə bu gecə mənimlə birlikdə Axala getsin. Dedim ki, orda o mənim
arvadım olacaq, heç kim də ona heç nə deməyəcək.
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
106
Hava artıq tamam qaralmışdı, dağların arasından ay çıxdı, bütün qayaların kölgələri cin
əlləri kimi həndəvərə uzandı.
Bu vaxt mehriban, xoşbəxt sifətli, ünsiyyətcil bir adama çevrilmiş oba başçısı da gəlib
çıxdı. İndi oba başçısı da, Tacgül də əməlli-başlı dirçəlmişdilər. Onlar tez-tez ora-bura
gedir, danışır, əl-qol atır, səbəbsiz gülürdülər. Oba başçısı məni fıstığa, pendir və
şirniyyata qonaq eləyir, özü də çoxlu yeyirdi. O necə böyük adam olduğundan, hamının
ona qulaq asmağından, ondan çəkindiyindən qürurla danışırdı.
- Mən qədim kürd nəslindənəm, - o danışırdı, - mənim bütün babalarım xan olub. Mənə
gərək təkcə oba başçısı deyil, Məmməd xan desinlər...Mən onların hamısına
göstərəcəyəm! Onlar biləcək mənim kim olduğumu! – o yumruğunu harasa, dağlara tərəf
silkələyərək, danışırdı. – Mən kürdlərin hamısını yığıb, Axala hücum eləyəcəm! Bir ilxı
axal atı oğurlayıb, Fars elinə gətirəcəm, Tehrana aparıb, baha qiymətə satacağam!..Ən
gözəl atı da şaha aparacağam! Mən hiyləgər adamam, mən bilirəm kimə hədiyyə vermək
lazımdır. Şaha Məşhəddən gözəl bir oğlan uşağı da gətirəcəyəm. Buna görə şah məni
sevəcək, mənə qızıl qılınc və zabit paltarı bağışlayacaq! Qubernator təyin eləyəcək!..
Mən də səni, Xivə-Qılınc, alaya başçı təyin eləyəcəm. Alayı sən idarə eləyəksən, mən
kimi desəm, o adamın canını alacaqsan!..
Oba başçısı belə danışırdı. Onun gözləri qarşısında döyüşlər canlanır, o, xəyalən
qoşunlara əmr verir, kiməsə hücum edir, talayır, aparırdı...
Sonra o, aşağı düşdü, mən Tacgüllə ikilikdə qaldım.
O çox şən idi, uşaqlığımızdakı kimi gülür-danışırdı. Onun gözləri ulduz kimi parlayırdı.
O mənimlə Qaraqum çölündə yaşamaq istəməyindən, birlikdə o qumluqda, dəvələrin,
qoyun sürülərinin otladığı o yerlərdə necə xoşbəxt yaşayacağımızdan, uşaqlarımızdan,
gözəl xalçalar toxuyacağından danışırdı...
Sevinirdim, biz şərtləşdik ki, hamı yatandan sonra dağları aşıb, buralardan qaçaq. O, kişi
paltarı geyinib, tapança və bıçaq götürüb, gəlməli və biz oba başçısının ən yaxşı atlarını
minib, qaçmalı idik.
Mənə elə gəlirdi ki, keçmiş sağlamlığı, həyatsevərliyi artıq ona qayıdıb. Aşağı düşəndə o,
qulağıma pıçıldadı:
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
107
- Heyif ki, bu qədər vaxtı bir-birimizdən ayrı yaşamışıq! Niyə axı biz o qədər vaxtı uşaq
olmuşuq, bir-birimizi sevdiyimizi başa düşməmişik!..
Aşağı düşüb, atıma baxdım; o, yorğun və ac idi. Nökərlər ona arpa verməmişdilər,
qabağında allahın samanı da yox idi. Arpa və saman tapıb, atımı yedirdim. Oba
başçısının atlarına da baxdım, - onları da yaxşı yedirmirdilər. Mənim komandirim
Mergen ağa bu atları görsəydi, belə at yiyəsinə bir yumruq ilişdirərdi!
Evin damındakı xalçanın üstünə uzandım, əllərimi başımın altına qoyub, ulduzların
sayrışdığı göy üzünə baxaraq, xeyli beləcə qaldım. Sakitçilik idi, hardasa inəklərin və
dəvələrin boynunda zınqırovlar səslənirdi. Hərdən dağlarda hansısa çaqqalın uzun,
zəhlətökən ulartısı başlayır və həndəvərdə kəndə yaxın durmağa qorxan digər çaqqallar
da öz anlaşılmaz mahnaları ilə onun səsinə səs verirdilər.
Ay artıq dağlara enib, ağappaq ağarmış, zəifləmişdi. Ətraf tamam zülmət içində idi.
Tacgül artıq çoxdan gəlməli, mənə hamının yatdığını və özünün hazır olduğunu deməli
idi. Ondan narahat olub, sakitcə aşağı düşdüm...
Hamı bərk yatmışdı. Aşağıdan oba başçısının nökərlərinin xorultusu eşidilirdi. Böyük
otaqdan keçəndə ayağım kiminsə uzanılı bədəninə ilişdi. Bu, Tacgül idi - o ölü kimi
uzanmışdı. Qaldırmağa çalışanda bədəni ikiqat əyilir, şax dayana bilmirdi. O tamamilə
huşsuz idi.
Kibriti alışdıranda, onun yanında söndürülmüş çıraq və tiryəklə dolu çubuğu gördüm. O
yenə tiryək çəkib, məni, yeni həyatımızı, hər şeyi unutmuşdu.
Onu hardasa bu halda görsəydim, bəlkə qılıncla doğrayardım. Amma mən onun qonağı
idim. Bizdə, aulda tiryək çəkən, saçları dağınıq, gözləri ifadəsiz qadınların hamının gülüş
yerinə çevrildiyini yadıma salandan sonra mən daha yubanmadım.
Nökərlər bərk yatmış olsalar da, onları oyadıb başa saldım ki, gecə ikən, hələ hava
aydınlanmamış getməliyəm, çünki gün işığında sərhəd açıq görünür və sərhədçilər məni
tuta bilərlər.
Onlardan xahiş elədim ki, əvəzimdən oba başçısına və Tücgülə təzim eləsinlər, sonra
atımı minib, dağları aşaraq, şimala yol aldım. Beləliklə mən tək qaldım, hamişə də cigit
kimi yaşayacağam...
Dostları ilə paylaş: |