25
VI fəsil
MEŞƏLƏRİN BƏRPASI VƏ MEŞƏSALMA
Maddə 54.
Meşələrin bərpasının və meşəsalmanın məqsədi
Meşələrin bərpasının məqsədi meşə ilə örtülü olmayan torpaqlarda meşələrin vaxtında
bərpa olunmasından, onların cins tərkibinin yaxşılaşdırılmasından, məhsuldarlığının artı-
rılmasından, meşə fondu torpaqlarından səmərəli istifadə etməkdən ibarətdir.
Meşəsalmanın məqsədi qeyri-meşə torpaqlarında meşələr salmaqdan, meşə fondunun
məhsuldar olmayan torpaq sahələrini minimuma endirməkdən, meşə fonduna daxil olmayan
torpaqlarda qoruyucu əkinlər yaratmaqdan ibarətdir.
Maddə 55.
Meşəbərpa qaydası
Meşəbərpa işlərinin həcminin, onların aparılma üsullarının və bərpa olunacaq ağac
cinslərinin müəyyənləşdirilməsi, həmçinin meşəbərpa tədbirlərinin, meşə toxumları təda-
rükü və əkin materialları yetişdirilməsi işlərinin aparılması, meşə fondunda baş vermiş
dəyişiklikləri nəzərə almaqla meşə quruluşu layihələrinə uyğun olaraq meşə təsərrüfatı
müəssisələri tərəfindən yerinə yetirilir.
Maddə 56.
Meşələrin məhsuldarlığının artırılmasına qoyulan əsas tələblər
Meşələrin məhsuldarlığının artırılması, meşə fondu sahələrindən səmərəli istifadə və meşə
təsərrüfatı işlərinin məqsədyönlü aparılması yolu ilə təmin edilir.
Meşələrin məhsuldarlığının artırılması elmi cəhətdən əsaslandırılmış qırma sisteminin
tət biqi, meşələrin bərpası, onların cins tərkibinin yaxşılaşdırılması, seleksiya-genetika əsa-
sında daimi meşə toxumçuluğu bazasının yaradılması
və ondan səmərəli istifadə,
hidro meşə-
meliorasiya tədbirləri, meşələrə qulluq, digər meşə təsərrüfatı işləri aparmaq yolu ilə həyata
keçirilir.
Meşələrin məhsuldarlığının artırılması tədbirləri meşə quruluşu layihələrinə uyğun olaraq
meşə təsərrüfatı müəssisələri tərəfindən görülür.
Maddə 57.
Meşələrin məhsuldarlığının artırılması
Meşələrin məhsuldarlığının artırılması məqsədilə aşağıdakılar həyata keçirilməlidir:
meşələrə qulluq, seleksiya, meşə toxumçuluğu, qiymətli ağac cinslərinin sort-sınağı
üzrə işlər aparmaq, torpaqların münbitliyini artırmaq, onların su və külək eroziyasının,
bataq laşmasının, şoranlaşmasının və torpaqların vəziyyətinin pisləşməsinə səbəb olan digər
proseslərin qarşısını almaq, habelə meşələrin cins tərkibini yaxşılaşdırmaq, onların məhsul-
darlığını və qoruyucu xüsusiyyətlərini artırmaq (bu zaman palıd, fıstıq, qoz, şam və başqa
qiymətli ağac cinslərinin saxlanması və onların vaxtında bərpası təmin olunmalıdır);
aralıq istifadə üçün qırmalar aparmaq;
meşələrin bərpası, yeni meşələr salınması, çox rütubətləşmiş torpaqların hidro meşə melio-
rasiyası
sahəsində tədbirlər görmək;
meşə təsərrüfatı təmayüllü yollar çəkmək.
VII fəsil
MEŞƏ FONDUNUN MÜHAFİZƏSİ VƏ QORUNMASI
Maddə 58.
Meşələrin mühafizəsinin və qorunmasının məqsəd və vəzifələri
Meşələr yanğından, qanunsuz qırılmadan, meşədən istifadənin müəyyən edilmiş qayda-
larının pozulması hallarından və meşəyə zərər vuran digər hərəkətlərdən, zərərvericilərdən və
xəstəliklərdən mühafizə edilməlidir.
26
Meşələrin mühafizəsi və qorunması, onların bioloji və digər xüsusiyyətlərini nəzərə almaqla
həyata keçirilir, meşə fondundan səmərəli istifadə, meşələri məhv olmaqdan, zədələnmədən,
zəifləmədən, çirklənmədən və digər mənfi təsirlərdən mühafizə sahəsində təşkilati, hüquqi və
başqa tədbirlər sistemindən ibarətdir.
Meşələrin mühafizəsi və qorunması meşə təsərrüfatı müəssisələri tərəfindən, yerüstü
vasitələrdən və müəyyən edilmiş qaydada aviasiyadan istifadə etməklə həyata keçirilir.
Maddə 59.
Meşələrin mühafizəsi və qorunması tədbirlərinin həyata keçirilməsi
qaydası
Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları və meşə təsərrüfatı müəssisələri meşələrin mühafizəsi
və qorunması,
zərərvericilər, xəstəliklər və yanğınlarla mübarizə tədbirləri həyata keçirirlər.
Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları və meşə təsərrüfatı müəssisələri zəruri hallarda, yüksək
yanğın təhlükəsi dövründə əhalinin, nəqliyyat vəsitələrinin meşəyə girməsini, habelə ayrı-ayrı
meşə fondu sahələrində müəyyən iş növlərinin aparılmasını məhdudlaşdırır və ya qadağan edir.
Meşə zonalarında istehsalat və məişət tullantılarının basdırılması qadağandır.
Fiziki və hüquqi şəxslərin meşə yanğınlarının söndürülməsinə cəlb olunması Azərbaycan
Respublikasının müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Maddə 60.
Meşələrin yanğından mühafizəsində meşə istifadəçilərinin vəzifələri
Meşə istifadəçiləri meşə yanğınlarına qarşı müvafiq meşə təsərrüfatı müəssisələri ilə
razılaşdırılmış tədbirlər planı hazırlayıb təsdiq etməli və nəzərdə tutulmuş müddətdə yerinə
yetirməlidir. Meşə yanğınlarına qarşı tələblər müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən
müəyyən edilir.
Fiziki və hüquqi şəxslərin meşə fondu ərazisində iş apardıqları, mədəni-kütləvi və sair
tədbirlər keçirdikləri yerlərdə müvafiq icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən təsdiq edilmiş
normalara uyğun və yanğın təhlükəsi dövründə istifadə etməyə yararlı yanğınsöndürən
vasitələr olmalıdır.
Maddə 61.
Meşə fondunda yanğın nəzarəti
Meşə fondunda yanğına nəzarət fiziki və hüquqi şəxslərin yanğın təhlükəsizliyi sahəsində
normaların, standartların və qaydaların tələblərinə riayət etmələri, onların pozulmasının
qarşısının alınması məqsədilə müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən aparılır.
Meşə istifadəçiləri, meşə fondu sahələrində və meşə fondu ilə həmhüdud torpaqlarda iş
aparan digər fiziki və hüquqi şəxslər, habelə meşə fondunda mədəni-kütləvi və sair tədbirlər
keçirilməsinə cavabdeh olanlar yanğın təhlükəsizliyi sahəsində normaların, standartların
və qaydaların tələblərinin pozulmasına görə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə
uyğun
olaraq inzibati, cinayət və sair məsuliyyət daşıyırlar.
Maddə 62.
Meşə fondunun zərərvericilərdən və xəstəliklərdən mühafizəsi
Meşə fondunun zərərvericilərdən və xəstəliklərdən mühafizəsi meşə fondunun vəziyyəti
üzərində müntəzəm müşahidə aparmaq, zərərvericilərin və xəstəliklərin mənbələrini aşkara
çıxarmaq, həmin yerlərdə profilaktik tədbirlər aparmaq, bu halların yayılmasının qarşısını
almaq və onları aradan qaldırmaq yolu ilə təmin edilir.
Meşə fondunun zərərvericilərdən və xəstəliklərdən mühafizəsi aşağıdakı tədbirlərdən
ibarətdir: