Daha güclü, daha etibarlı bir bp qururuq
Yüklə 0,93 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- BP-nin Azərbaycanda ümumi qeyri-istixana qazı emissiyaları a
- 3 677,7 687,6 668,5 3 827,1 3 656,8 3 892,5 3 543,7 641,0
- Yataq / obyekt 2011 2012
- 755,3 712,2 670,9 705,9 699,4 15,90 15,90 13,85
- BP tərəfindən Azərbaycanda hər obyekt üzrə ümumi qazın məşəldə yandırılması
- 155,5 199,8 140,0 157,2 109,3 58,4 21,4
- BP-nin Azərbaycanda tullantı həcmləri 2011 2012
35 İstixana qazları 2012-ci ildə əməliyyatlarımızda 2011-ci ilə nisbətən yanacaq qazından daha az istifadə etdik və məşəldə daha az qaz yandırdıq. Nəticədə, xalis istixana qazı (İXQ) emissiyaları 699,4 min ton təşkil etdi ki, bu da 2011-ci ilə nəzərən bir qədər aşağıdır (0,9%). Əməliyyatlarımızdakı İXQ emissiyaları müxtəlif daxili yanma mühərrikləri, isitmə qurğularında mədən yanacaqlarının yandırılması və çıxarıla bilməyən qazın məşəldə yandırılmasından irəli gəlir. İXQ emissiyalarının azalmasına nail olmağımıza baxmayaraq: • Dədə Qorqud qazma qurğusu 2011-ci ilin ikinci rübündə modernləşdirmə və beş illik təkrar sertifikasiyadan sonra fəaliyyətə başladıqdan bəri onun İXQ emissiyaları artıb. • Dizel yanacağının istehlakının artması ilə bağlı uyğun İXQ emissiyalarında kəskin artım baş verib (səhifə 36-da “Enerji istehlakı” bölməsinə baxın). • 2012-ci ildə Çıraqda İXQ emissiyaları məşəldə yandırılmanın artması səbəbindən çoxalıb (səhifə 36-da “Qazın məşəldə yandırılması” bölməsinə baxın). Emissiyalar Gücü 500 at gücündən böyük olan bütün mühərriklərdə tüstü borularından illik nümunələr götürüldü və nəticələr mühərriklərin istehsalçısı tərəfindən verilən texniki şərtlərlə tutuşduruldu ki, yanacaq sərfi və faydalı iş əmsalına əsaslanan İXQ hesablamalarımızın düzgün olması təmin edilsin. Emissiyalar, həmçinin əgər varsa və ya uyğundursa, müvafiq standartlar üzrə yoxlanıldı. Əksər sahələrdə istehsalçının texniki şərtlərindən sistematik kənaraçıxmalar müşahidə edilməsə də, BP-nin Azərbaycanda ümumi qeyri-istixana qazı emissiyaları a (ton)
BP-nin Azərbaycanda birbaşa CO 2 emissiyaları (min ton) 3 034 7 243 8 412 2 842 3 031 2 967 3 657 8 908 8 544 8 649 2008
2009 2010
2011 2012
500 1 000
1 500 2 000
2 500 3 500
3 000 4 000
3 677,7 687,6 668,5 3 827,1 3 656,8 3 892,5 3 543,7 641,0 665,5 656,8 2008
2009 2010
2011 2012
BP-nin Azərbaycanda hər obyekt üzrə xalis İXQ emissiyaları (min ton) Yataq / obyekt 2011 2012 Mərkəzi Azəri 130,0
Qərbi Azəri 52,6
Şərqi Azəri 44,6
Çıraq
36,6 54,3 Dərinsulu Günəşli 88,8
Şahdəniz
1,9 2,1 İstiqlal qazma qurğusu 3,4
Dədə Qorqud qazma qurğusu 2,0
Səngəçal terminalı (Azəri-Çıraq-Dərinsulu Günəşli) 247,8
Səngəçal terminalı (Şahdəniz) 41,8
Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru kəmərinin Azərbaycan hissəsi 22,7
Cənubi Qafqaz Boru Kəmərinin Azərbaycan hissəsi 0,2
Qərb İxrac Boru Kəmərinin Azərbaycan hissəsi 4,0
Logistika, maddi-texniki təchizat 28,1
Tullantıların idarə olunması poliqonları 1,7
100
200 300
400 500
600 700
800 755,3 712,2 670,9 705,9 699,4 15,90 15,90 13,85 16,90 18,92 2008
2009 2010
2011 2012
BP-nin Azərbaycanda xalis İXQ emissiyaları Ətraf mühit üzrə göstəricilər Ətraf mühit üzrə məsləhətçi Səngəçal terminalında emissiyaların qeydiyyatını aparır. 2012-ci ildə Azərbaycan İxrac Boru Kəmərlərində tüstü borularından atılan emissiyalar göstərdi ki, NOx emissiyaları uyğun standartdan çox olmaqda davam edir. Bu problemi aradan qaldırmaq məqsədilə normadan artıq NOx emissiyalarını kompensasiya etmək üçün əks-tədbirlər proqramı həyata keçirilir. Qazın məşəldə yandırılması Normal karbohidrogen əməliyyatlarında məşəldə yandırılmanın aşağıdakı kateqoriyaları nəzərdə tutulur: • Adi rejimdə və arxa planda yandırılma – məşəl sistemlərinin, texniki xidmət və təmir zamanı avadanlıqların, planlı təmiri gözləyən nasaz qeyri-kritik avadanlığın qazla üfürülməsi. Ətraf mühit BP Azərbaycanda. Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2012 a 2012-ci ildə SOx emissiyalarının kəskin artması əsasən daha intensiv logistika əməliyyatları ilə əlaqələndirilir. NOx göstəriciləri isə ümumi götürdükdə məşəldə yandırılmış və yanacaq kimi istifadə olunmuş qazın həcminə uyğundur.
36 a Karbohidrogen dağılmaları bir barelə (159 litr, 42 ABŞ qallonuna bərabər) bərabər və ya daha böyük həcmdə hər hansı maye karbohidrogenin ikinci dərəcəli mühafizə qatına, yaxud açıq ətraf mühitə sızması kimi müəyyənləşdirilib. b 2011-ci ilin davamlı inkişaf haqqında hesabatında göstərilmiş 8 085 əvəzinə. c 2011-ci illə müqayisədə 2012-ci ildə idxalda qeydə alınan artım Səngəçal terminalında daha az enerji hasilatının olması ilə izah edilir. • Məşəldə planlaşdırılmamış yandırılma – qurğu / avadanlığın fəaliyyətindəki nasazlıqla bağlı olaraq texniki təhlükəsizlik məqsədilə həyata keçirilir. • Məşəldə planlı yandırılma – quyu sınaqları, qurğu / avadanlığın texniki xidməti, işəsalma kimi əvvəlcədən planlaşdırılmış fəaliyyətlərin təhlükəsiz və etibarlı şəkildə yerinə yetirilməsi üçün tələb olunur.
2012-ci ildə Azərbaycandakı əməliyyatlarımız nəticəsində məşəldə təxminən 475,9 min ton karbohidrogen yandırıldı – bu, 2011-ci ilə nisbətən 19% azdır. İl ərzində biz xüsusi tədbirlər və layihələr həyata keçirməklə məşəldə yandırılmanın azaldılmasını davam etdirdik, məsələn: • Qaz amilinin idarə olunması prosesi səthdə artıq qazı minimuma endirmək və neft hasilatını maksimuma çatdırmaqla optimallaşdırmaq məqsədi daşıyır. • Nasaz avadanlıqdakı qüsurların əsas səbəblərinin operativ şəkildə aşkarlanması və sonra aradan qaldırılması. • Məşəldə yandırılma riskini artıran fəaliyyətlərin gücləndirilmiş planlaşdırma və koordinasiya prosesi. • Profilaktik texniki xidmət vasitəsilə mühüm avadanlıqların iş səmərəliliyinin təkmilləşdirilməsi. Dəniz qurğularında buxarlanan qaz kompressorlarının istismar etibarlılığının artırılması, Mərkəzi Azəri kompressor və suvurma platformasındakı qaz ixrac kompressoru və qazvurma kompressorlarında mövcud mühərriklərin daha etibarlı və daha yüksək məhsuldarlığa malik mühərriklərlə əvəz olunması, Çıraqda məşəl klapanının təmir edilməsi, Dərinsulu Günəşlidə dövri texniki xidmətdən sonra məşəldə yandırılmanın minimuma endirilməsi kimi tədbirləri həyata keçirməklə 2011-ci ilə nisbətən 2012-ci ildə məşəldə yandırılmanın ümumi səviyyəsi 19% azaldı. Enerji istehlakı 2012-ci ildə biz yanacaq qazını 5% az istehlak etmişik ki, bu da qazın məşəldə daha az yandırılması ilə birlikdə 2012-ci ildə ümumi İXQ emissiyalarının nisbətən aşağı olmasına şərait yaradıb. Lakin bu, müəyyən dərəcədə dizel istehlakında müşahidə olunan 18% artım ilə kompensasiya edilib. Dizel istehlakındakı artımların əksəriyyəti aşağıdakı sahələrdə müşahidə edilib:
(min ton) 100
200
300 400
500 600
700 800
900 155,5 199,8 140,0 157,2 109,3 58,4 21,4 2008
56,7 87,9 121,7 167,7 69,3 43,3 25,1 2009
86,7 66,3 86,0 77,9 64,4 31,2 10,8 2010
62,2 108,5 150,7 120,8 75,2 59,7 12,6 2011
37,6 85,7 98,2 75,1 112,6 54,3 11,2 2012
841,9 574,9 423,3 589,7 475,9 Diaqramın miqyasına uyğun olmadığından aşağıdakı platformaların məşəldə yandırılma göstəriciləri buraya daxil edilməyib: İstiqlal qazma qurğusunda 2009-cu il üzrə 3,1 min ton, 2012-ci il üzrə 1,1 min ton, Dədə Qorqud qazma qurğusunda 2008-ci il üzrə 0,1 min ton. Şahdəniz platformasında məşəldə yandırılma olmayıb. Ətraf mühit BP Azərbaycanda. Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2012 • Logistika – 2012-ci ildə daha çox gəmilərdən istifadə/səfərlər edilməsi, 2012-ci ilin dördüncü rübündə Çıraqda qazma işlərinin bərpa olunması və Heydər Əliyev adına yeni mobil dəniz qazma qurğusunun işə başlaması. • Dədə Dorqud – Dədə Qorqudun beş illik təkrar sertifikasiya üçün doka çıxarıldığı 2011-ci ildən fərqli olaraq 2012-ci il ərzində bu qazma qurğusu fəaliyyətdə olub. • Dərinsulu Günəşli – dövri texniki xidmət işlərinə görə – bu zaman platformanın işi dayandırılır, yanacaq qazı hasil edilmir və bütün mühüm sistemlər yalnız dizel yanacağı yandırmaqla əldə olunan enerji ilə təchiz edilir. Karbohidrogen dağılmaları a
BP Xəzər hövzəsində fəaliyyət göstərən məsuliyyətli bir operator kimi şirkət qarşısında qaldırılmış narahatlıq doğuran məsələlərə ciddi yanaşır. Azərbaycanda bütün müvafiq tənzimləyici dövlət orqanları, o cümlədən Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, habelə Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinə hesabat və bildiriş verməyimizi tənzimləyən razılaşdırılmış proseduralarımız var. Buraya planlaşdırılmamış əhəmiyyətli atılmalar (dağılmalar) barədə bildirişlər daxildir. 2012-ci ildə Azərbaycanda BP tərəfindən 12 karbohidrogen dağılması (nəzərdə tutulmamış atılma) qeydə alındı. Bu dağılmalardan səkkizi tamamilə lokallaşdırılıb və ətraf mühitə axmayıb. Qalan dörd dağılmadan biri xam neft olub (340 litr). Digər üç halda isə tərkibində təxminən 50- 75% karbohidrogen olan qeyri-su əsaslı qazma məhlulunun (156 444 litr) dağılması qeydə alınıb. Nəzərdə tutulmamış bu dağılmalardan biri 2012-ci ilin sentyabr ayında Mərkəzi Azəri platformasında quyunun sementləmə işləri zamanı kəmər quyruğunu lüləyə endirmə alətində meydana çıxmış nasazlıq nəticəsində baş verib. Qazma məhlulu ilə bağlı digər iki dağılma halı isə əhəmiyyətli olmayıb, belə ki, onlar 2012-ci ildə plandankənar axıdılmış bütün qazma məhlulu həcmlərinin sadəcə 2%-ni təşkil edib.
Yanacaq qazı (min ton) 832,0
Dizel yanacağı (min ton) 49,0
Elektrik enerjisinin idxalı (meqavat saat) 7 303,0 b
c Yüklə 0,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|