18
nə daha çox vaxt ayrılır və tədbir oxucuların sualları ilə və
müzakirə edilən əsər barədə fikirləri ilə yekunlaşır. Sonda
müəllif və ya kitabxanaçı kitabları harada əldə etməyin müm-
künlüyü, eləcə də internet ünvanlar barədə məlumat verir. Təd-
birə KİV (Kütləvi İnformasiya Vasitələri) nümayəndələrini də-
vət etmək, radio və televiziya vasitəsilə də tədbiri işıqlandır-
maq, kitabxananın saytında keçirilmiş tədbir haqqında geniş və
ətraflı şəkildə məlumat yerləşdirmək tədbirdə iştirak edə bilmə-
yən oxucular üçün maraqlı olmaqla yanaşı, həm də kitabxana
nın işini geniş ictimaiyyətə təbliğ etmiş olar.
Oxucuların asudə vaxtının səmərəli keçirilməsində ədəbi-
bədii gecələrin əhəmiyyəti olduqca böyükdür. Dahi şairin
“Xəmsə”si əsasında hazırlanmış ədəbi-bədii gecəni “Şərq poe-
ziyasının müdrik söz ustadı” adı altında keçirmək məqsədəuy-
ğun olardı. Nizami Gəncəvinin fikirləri və ideyaları mənəviy-
yat, əxlaq, humanizm, beynəlmiləlçilik baxımından bu gün
həmişəkindən də aktualdır. Ədəbi-bədii gecədə oxucular həm
Nizami Gəncəvinin yaradıcılığı, həm də onun tərbiyəvi fikirləri
ilə tanış olurlar.
Keçiriləcək tədbirin kompozisiyasından asılı olaraq xüsusi
proqram, ssenari tərtib edərək, teatrlaşdırılmış səhnəcik qurmaq
olar. Tədbir keçiriləcək məkanda şairin zəngin ədəbi irsini əks
etdirən sərgi, əsərlərindən fotolar, illüstrasiyalar və miniatürlər-
dən ibarət stendlər hazırlanmalıdır. İlk növbədə çıxışçılar
müəyyən edilməli, nizamişünas alimlər, ədəbiyyat müəllimləri,
kitabxanaçılar bu işə cəlb edilməlidir. Məruzəçilərin dahi şairin
yaradıcılığına həsr olunmuş çıxışları aydın, səlis və məzmunlu
olmalıdır. Çıxışlar slayd şou formasında hazırlansa daha
maraqlı olar. Ədəbi-bədii gecələrin ikinci hissəsi - bədii hissə-
dir. Bu, adətən bədii özfəaliyyət kollektivlərinin, peşəkar və
həvəskar artistlərin çıxışlarından ibarət olur. Belə tədbirlərdə
yuxarı sinif şagirdlərinin iştirakı ilə Nizaminin əsərlərinə hazır-
19
lanmış tamaşalar göstərilsə və aşağı sinif şagirdlərinin ifaların-
da şairin şeirləri səsləndirilsə tədbir daha da maraqlı olar. Təd-
biri rəngarəng etmək üçün bədii qiraət ustalarının çıxışlarına,
Nizami Gəncəvinin sözlərinə bəstələnmiş musiqilərin ifasına
yer vermək olar. Bədii proqram tədbirin mövzusuna uyğun
hazırlanmalıdır.
Kitabxanalarda Nizami Gəncəviyə həsr olunmuş ədəbi-
bədii gecənin hazırlanmasında aşağıdakı cəhətləri nəzərə almaq
lazımdır:
Mövzu dəqiqləşdirilməli və səhnələşdiriləcək bədii
hissə diqqət mərkəzində saxlanmalıdır;
Mövzuya uyğun olaraq şairin həyat və yaradıcılığından,
əbəbiyyatşünasların, tənqidçilərin fikirlərindən bəhrələnməli və
həmin materialların rolu düzgün qiymətləndirilməlidir;
Ədəbi-bədii materiallar vaxtında və keyfiyyətlə seçil-
məlidir;
Ssenari məkanla uyğunlaşdırılmalıdır. Tədbirin keçiril-
diyi yerin bütün imkanları nəzərə alınmalıdır;
Ədəbi-bədii gecədə iştirak edəcək yaradıcı ziyalılar,
mühazirəçilər, çıxış edənlər bilavasitə natiqlik qabiliyyətinə
görə seçilməlidir. Tədbirdə müstəqillik, sərbəstlik hakim ol-
maqla şairin yaradıcılığının geniş işıqlandırılmasına nail olmaq
lazımdır.
Ədəbi-bədii gecələrin səmərəli və keyfiyyətli keçirilməsin-
də müasir texniki vasitələrdən faydalanmaq, Nizami Gəncəviyə
həsr edilmiş elektron məlumat bazasından, elektron kitabların
təqdimatından, şairin həyat və yaradıcılığına həsr edilmiş tele-
viziya filmlərindən istifadə etmək məqsədəuyğun olar.
Tədbirdən əvvəl elan verilməli, kitabxananın və digər əla-
qədar mədəniyyət müəssisələrinin saytlarında anons yerləşdiril-
məli, dəvətnamələr yazılmalı, afişa və proqram hazırlanmalıdır.
Yerli qəzetlərdə də tədbir haqqında məlumat vermək olar.
20
Kitabxanalarda məktəb yaşlı oxucular arasında sual-cavab
gecələrinin təşkili mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu cür tədbirin
keyfiyyətli hazırlanması üçün mövzu seçiminə, mövzu
aktuallığına və rəngarəngliyinə xüsusi fikir verilməlidir. Sual-
cavab gecəsinin mövzusu ilə bağlı məsələnin mahiyyətini və
əhəmiyyətini açmaqdan ötrü əsas mənbə sayılan kitablar seçil-
məli və əyani şəkildə həmin kitablardan istifadə olunmalıdır.
Qeyd etmək lazımdır ki, tarixi biliklərin yada salınması Niza-
minin yaradıcılıq xüsusiyyətlərini mənimsəmək üçün zəmin
yaradır. Oxuculara ünvanlanan suallar da kitabxanaçı tərəfin-
dən diqqətlə tərtib edilməli və oxucuların elmi dünyagörüşünün
formalaşmasına müsbət təsir göstərməlidir.
Bir nümunə verək: kitabxanaçı Nizaminin “Ənuşirəvan və
bayquşların söhbəti” hekayəsi haqqında sual-cavab gecəsini
keçirərkən aşağıdakı sualları tərtib edə bilər:
Nə üçün bu hekayə məhz “Ənuşirəvan və bayquşların
söhbəti” adlandırılmışdır?
Bu hekayədə oxuculara çatdırılacaq ideya nədən
ibarətdir?
Əsərdə hansı obrazlar diqqəti cəlb edir?
Əsərdə bayquşlar arasında söhbətin məzmunu nədən
ibarətdir?
Siz ölkələri xaraba qoyan Ənuşirəvan kimi dövlət
başçısına necə qiymət verirsiniz?
Şairin başqa hansı hekayələrini oxumusunuz?
Bu cür suallar oxuculara yaxşını pisdən seçməyə və əsər
haqqında fikir söyləməyə imkan verir. Kitabxanaçılar tədbir
üçün suallar hazırlayarkən yuxarı sinif şagirdlərini də bu işə
cəlb etsələr, nəticəsi çox gözəl olar.
Nizami Gəncəvi yaradıcılığını geniş oxucu kütləsi arasında
təbliğ etmək məqsədi ilə kitabxanalar, oxucular arasında
müsabiqələr də təşkil edə bilərlər. Müsabiqələr müxtəlif
Dostları ilə paylaş: |