«Oyunçuları mövsümün ortasında
dəyişməyin».
Alimi işə götürdükdən sonra ona tam
imkan verin ki, topu tor üzərindən ata bilsin.
Əgər siz «bu həftə kim yaxşı formadadır»
prinsipi ilə öz oyunçularınızı qiymətlən dir -
səniz yalnız komanda ruhuna ziyan gətirmiş
olarsınız. Ardıcıllıq və sabitlik sizin oyun -
çularınızdan ən yaxşı nəticələri əldə etmək
üsuludur. Bu münasibətdə başqalarının elmi
işlərinə rəhbərlik öz elmi işini icra etməkdən
əsaslı şəkildə fərqlənir.
«Elmə ayrılan ianələri elmin ma liy yə -
ləşdirilməsinə ayırın, əməkhaqqına yox».
Ümumi qayda belədir: istənilən elmi
müəssisənin büdcəsinin yalnız ən minimal
hissəsi yaşlı əməkdaşların əməkhaqqına sərf
olunmalıdır. Normal maliyyələşdirmə şə
-
raitində kim uğurlu alim kimi qalırsa, o öz
şəxsi tələbatlarından xeyli artıq qrantlar ala
bilir. İanələrdən daxil olan vəsaitlərin
karyerasını yeni başlayanlara və ya alınan
qrantların elmi tələbatları uyğun gələn
alimlərə ayrılması daha yaxşı olar.
«Aparıcı alimlərə vəzifə ar -
tımını onların gözlədiyi vaxtdan
tez verin».
Yaxşı işçilərin vəzifələrini tez-
tez ar
tırmaqla siz qiymətli
olmayan əməkdaşlara ayrılan
büdcə vəsaitinin azaldılmasını
qaçılmaz edirsiniz. Kimi qiymət -
lən dirir si nizsə, ona səxavətli olun:
əməkhaqqına edilən əlavələr in -
flyasiyanın sürətini ötmürsə, başqa
yerdə iş axtarmaq lazımdır.
«Mümkün olan qədər az
qəbul təyin edin».
Əməkdaşlardan kimsə kabi ne -
tinizə gəlirsə və ya sizin qəbu
-
lunuza yazılmaq üçün zəng edirsə,
dərhal öyrənin ki, ona nə lazımdır.
Əgər həqiqətən hər hansı ava
-
danlığa və ya tarifə ehtiyac hiss
edirlərsə, gözləmədən «hə» de
-
məklə həm də əməkdaşın vaxtına
qənaət etmiş olursunuz. Hətta siz -
də olmayan pulu ödəməyə söz
vermək lazım gəlsə belə, onu edin.
İşçinizin sizin xoşunuza gəlməsi
yox, ancaq öz işinin qayğısına
qalması sizi maraqlandırmalıdır.
«Öz narazılığınızı bil
dir
-
məkdən çəkinməyin».
22
ELM DÜNYASI
/ Elmi‐kütləvi jurnal / №02 (02) 2013
İşçilərinizdən biri nə vaxtsa ağılsız söz
danışdıqda etirazınızı bildirin. Ən yaxın
adamınızın sizin narazılığınızı bilməsinə
acıqlanmayın. Bu sizin sağlamlığınız üçün
zərərlidir. Bu həm də davranışı ilə sizi təhqir
etmiş adama münasibətdə qeyri-səmimi
olmaqdır. Onlar bundan sonra eh
tiyat
-
lanmalıdırlar ki, böyük xoşagəlməzliklər
yaranıb və təbii ki, bundan sonra sizin
tənqidinizə cavab verməyi vacib hesab
edəcəklər. Belə xoşagəlməz söhbətlər
sonraya saxlanılarsa, həmin adam öz həyatını
yaşamağa başlayar və münaqişə toxumu
səpər. Bu, məhsuldar olmayacaq. Hətta siz
haqlı deyilsinizsə, tələsik üzr istəyin.
«Ərazini gəzin».
Əməkdaşlarınız qarşıya çıxan problemləri
sizə çatdırmaq üçün kabinetinizə nadir
hallarda gəlirlər. Dəhşətli həqiqət sizə o vaxt
məlum olacaq ki, artıq «ağacın budağı»
qırılır. Öndə olmaq üçün günün bir hissəsini
əraziyə baxış keçirmək lazımdır. Bu sizə
laboratoriyada vəzifə pillələrində yüksək yer
tutmayan əməkdaşlarla görüşmək, onlara
işlədikləri üçün xoş rəftar göstərmək və ya
razılıq sözləri ilə təşəkkür etmək imkanı
verəcək. Həmçinin laboratoriyalara axşamlar
və istirahət günləri də baş çəkmək əhə
-
miyyətlidir. Güman ki, yalnız adi günlərdə və
ya gündüz saatlarında iş aparılan la
bo
-
ratoriyalara baş çəkmək bir o qədər faydalı
deyil. Şənbə günü laboratoriya masası ar -
xasında çalışan işçi orada vaxtını keçirmək
üçün durmur.
«Mümkün olduqca daha çox səla hiy -
yətləri başqalarına həvalə edin».
Administratorlar da alimlər kimi öz
işlərini sakit qaydada daha yaxşı icra edirlər.
«İstənilən idarə ya irəli və ya geri
gedir».
Aparıcı elmi müəssisəyə rəhbərlik boş
dayanmağı tələb etmir. Yeni ideyaları və
texnologiyaları tez istifadə etmək lazımdır ki,
digər yerlərdə çalışan alimlər sizin əmək -
daşlarınızın edəcəyi təcrübələri onlardan
daha tez edə bilməsinlər. Uğur avtomatik
olaraq yeni əməkdaşlara və avadanlıqlara
tələbat yaradır ki, bunun üçün çox vaxt yeni
binalar tikmək lazım gəlir. Əgər siz çox az
hallarda irəli hərəkət edirsinizsə, yeni elmi
sıçrayışların bir qismi digərlərinə qismət
olacaq. Bu halda aparıcı əməkdaşlarınızın bir
qismi digər yerlərə işləməyə gedəcək.
İdmanda olduğu kimi, elmdə də mövsümün
sonunda, yaxud bir il qabaq kimin çempion
olması əhəmiyyətli deyil. Odur ki özünüzə iş
yeri seçərkən sentimental olmayın və bunu
digər alimlərdən də gözləməyin. Gəmi ilə
birgə batmaq ağılsızlıqdır.
« Satışa qoyulan qonşu əraziləri həmişə
alın».
Elmi müəssisənin inkişafı qaçılmaz olaraq
ərazinin genişlənməsini tələb edir. Odur ki
tərəddüd etmədən sizin əraziyə bitişik yeri
alın. Hətta satıcı olduqca yüksək məbləğ
tələb etsə belə, siz bu sahənin çox vacib
olduğunu nəzərə alıb tərəddüd etməyin. Bu
sahəni gələcəkdə əvvəlkindən daha baha
qiymətə satmaq imkanlarınız çox olacaq.
Zamanında bir qədər artıq ödəmək qonşunun
sizə öz şərtlərini diktə etmək vaxtını
gözləməkdən daha sərfəlidir.
«Cəlbedici bina elmi müəssisəyə güclü
görünməkdə kömək edir».
Çox da gözəl olmayan bina tikilirsə, dər -
hal görsənir ki, daha ucuz tikinti materialları
və tanınmayan arxitektorların xidməti he -
sabına pula qənaət edilib. Lakin uzaq pers -
pektiv üçün bu sərfəli deyil. Yaraşıqlı müasir
binalar xeyriyyəçilərə inam verir ki, onların
da nəvələri bu idarənin şöhrətindən istifadə
etsinlər. Uzunömürlülük hissi əliaçıqlığa
səbəb olmalıdır.
«Qoy sizin varlı qonşunuz olsun».
23
ELM DÜNYASI
/ Elmi‐kütləvi jurnal / №02 (02) 2013