Ebedi yol islam kohne indd

550

Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM

N

t

İP

Ə

KYOLU N

ƏŞ

R

İYY

AT

I

“...Uşaqları, məbədlərinə çəkilib ibadətlə məşğul olan insanları

661

 

və yaşlıları öldürməyin!

662

  Kilsələri yandırıb, dağıtmayın, ağacla rı 

kök lərindən kəsməyin”,

663

 buyurmuşdur. Binaların dağıdılmasını da 

qa dağan etmişdir.

Həzrət Peyğəmbərə  qəzvələrdən birində bir qadının öl dü rül-

düyünü görmüşdü. Bu mənzərədən çox kədərləndi və dər hal qa dın-

larla uşaqların öldürülməsini qadağan etdi”.

 (Buxari, Cihad, 148; Müslim, 

Cihad, 24, 25)

Huneyndə Süleym oğulları irəli süvari dəstəsini təşkil edirdi və 

Xa lid bin Vəlid də onlara komandanlıq edirdi. Bu əsnada Rəsulul lah 

(s.ə.s) bir qadın cəsədinə rast gəldi, insanlar başına toplaşmışdı lar. 

Pey ğəmbərimiz (s.ə.s) gələndə ona yol açdılar.

Rəsulullah (s.ə.s):

“Bu qadın bizə qarşı döyüşənlər arasında deyildi”, buyurdu. Ya-

nın dakılardan birinə:

“Dərhal get Xalidə çat və ona: “Rəsulullah (s.ə.s) “Qətiyyən bir 

qa dın, uşaq, yaşlını  və döyüşdən başqa məqsədlər üçün muzd-

lan mış kimsələri öldürmə!” deyə əmr edir”, de”, buyurdu. 

(İbn Macə, 

Cihad, 30; Vaqidi, III, 912)

Həzrət Peyğəmbərə, bəzi uşaqların da öldürüldüyü xəbəri ve ril-

dik  də qəzəbləndi və:

“Bəzilərinə nə olub ki, bu gün öldürməkdə hədlərini aşırlar, hət  ta 

uşaq  ları öldürməyə qədər gedirlər?!” buyurdu. Oradakılardan biri:

“Ya Rəsulallah! Onlar müşriklərin uşaqları deyidirlərmi?” de yə 

so ruşdu. Bunun cavabında Rəsulullah (s.ə.s):

“Sizin ən xeyirliləriniz də müşriklərin uşaqları deyildirmi?” bu yur-

du. Sonra da belə davam etdi:

“Diqqət edin! Uşaqları öldürməyin! Diqqət edin, uşaqları öl dür-

mə yin! Hər uşaq,  İslam  fitrəti üzrə doğular, dili açılana qədər də 

be lə davam edər. Sonra ana-atası onun yəhudi və ya xristian edər”. 

(Əhməd, III, 435)

İslam əsgərləri müharibə əsnasında istədikləri kimi vurub da ğıt-

maz, zülm və ədalətsizlik etməzdilər. Müəyyən bir nizam və müəy-

661 

Əhməd, 1.300; Təbərani, Kəbir, XI, 224/11562.

662 

Təbərani, Evsaf, I, 48/135.

663 

Abdürrazzak, Musannəf, V, 220.

---

551

N

o

İP

Ə

KYOLU N

ƏŞ

R

İYY

AT

I

yən qaydalar çərçivəsində  hərəkət etmək məcburiyyətindədir lər. 

Bu na bir misal verək:

 Əsrlərcə bir çox ordulara sinə gərən İstanbul qala divarları Fa te-

hin qarşısında yerə çökəndə, sağlam iradəli qəhrəman İs lam əs gər-

lə ri şəhərə girmişdilər. O anda Fatehin qəlbi min bir sevinc ilə do lub 

da şır, atının üstündə ildırım kimi şığıyan əsgərlərinə tamaşa edir di. 

Bir tərəfdən də ətrafını sarıb:

“Allah cihadını mübarək etsin hökmdarım” deyən qəhrə man la-

rı na:

“Allaha şükürlər olsun! Allah şəhidlərimizə rəhmət etsin! Mü ca-

hid lərə şərəf və səadətlər ehsan eyləsin! Qədirbilən millətimə əbə di 

tə şəkkürlər!..” deyə cavab verirdi.

Beləcə Fateh, ətrafında yüksələn “Maşallah, Padşahımız çox 

ya şa!” avazları ilə şəhərin ortasına gəlib çıxmışdı. Birdən–birə da-

yan dı. Ətrafındakılara qısa bir nitq söylədi:

“Ey qəhrəman mücahidlər! Allaha həmdü-sənalar olsun. Bun-

dan son ra sizlər “Konstantinapol Fatehləri”siniz. Hz. Peyğəmbərin:

“Konstantinapol əlbəttə fəth olunacaqdır, onu fəth edən ko man-

dan nə göəl komandandır, onu fəth edən əsgər nə gözəl əsgərdir!”

664

 

bu yurduğu və Peyğəmbərin dili ilə şərəfləndirdiyi o mübarək əs gər-

lər sizlər oldunuz. Qəzanız mübarək olsun! Qətiyyən uşaqları, din 

xa dimlərini, sizinlə döyüşməyən qocaları öldürməyin, qadın la-

ra toxunmayın!” Həzrət Peyğəmbərin sizə layiq gördüyü şərə fə 

siz də layiq olmağa çalışın!” dedi.

Sonra atından endi, qibləyə yönəldi, üzünü torpağa süt dü, bu 

neməti ona lütf edən Allaha şükr səcdəsinə qapandı. Başı nı səc də-

dən qaldırıb atına mindi. Ayasofiya məbədinə doğru yoluna da vam 

etdi. Şəhər sakinləri qorxudan qaçmağa yer axtarır, göy başları na 

yı xılmış kimi hər tərəfdən fəryad səsləri yüksəlirdi. Çünki onla ra 

Türk lərin “yırtıcı, vəhşi heyvanlar kimi, qatı  qəlblilərə belə  rəh mət 

oxut duracaq xislətdə”  olduğu təlqin edilmişdi. Qılıncların qarşısı na 

çı xan hər canlı məxluq öldürüləcək, qətliam ediləcək, bütün insanlar 

ilə birlikdə nəhəng şəhərin məhv olub gedəcəyini zənn edirdilər.

Niyə də qorxmasınlar axı? Bundan iki əsr yarım əvvəl Sə lib or-

dularının, İstanbulu yağmaladığı zaman törətdikləri vəhşilik  lər, tök-

dük ləri qanlar, darmadağın etdiyi evlər illərcə dillərdə do laş mış, 

664 

Əhməd, IV, 335; Hakim, IV, 468/8300.

Müamilət

---

552

Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM

N

t

İP

Ə

KYOLU N

ƏŞ

R

İYY

AT

I

təsəvvür edilməsi belə insanın tüklərini ürpərdici olmuş du. Xris tian-

lı ğı qorumaq üçün gələnlər öz dindaşlarına belə edərlərsə gör on da 

Türk lər nə edərdi?

Ayasofiya kilsəsi qadın, kişi, uşaq, yaşlı ilə dolmuş, qapıları bağ-

lan  mışdı. Həzin səslər ürəkləri dağlayan fəryadlar və yalvarış səs lə -

ri yüksəlirdi. Fateh kilsənin qarşısına gəlib çatdıqda, rahib qapıla rın 

açıl masını əmr etdi. Qapılar açıldı, hər kəsin ürəyi daha dəhşətli bir 

qor xu ilə  çırpınmağa başladı. O həzin səslər boğazlarına tıxan dı, 

dua lar bir anda qəlblərinə həbs edildi. Fateh dərhal əmr verdi ki:

“Hər kəs ibadətinə davam etsin, heç kim qorxaraq yeri ni 

tərk etməsin!”

Fateh yenidən orada da Uca Mövlamıza şükr etmək üçün səc-

də yə qapandı. Başını səcdədən qaldırdıqda rahibə belə dedi:

“Hər kəs evinə qayıtsın, malından, canından, namusun dan 

əmin olsun! Hər kəs işinin başına qayıtsın!”

Bir az əvvəl qorxudan partlayacaq hala gələn qəlblər bu söz lə ri 

eşi dəndə dərin bir rahatlığa qovuşdu. Fateh şəhərin hər tərəfi nə xə-

bər çilər göndərdi:

“Hər kəs işinin başına qayıtsın, malından canından, na mu-

sun dan əmin olaraq yaşasın!” deyə nida etdirdi.

Xalq belə bir şeyi gözləmirdi, çox təəccüblənmişdilər. İnana bil-

mir dilər, ancaq günlər keçir heç kimin dininə, hürriyyətinə qarı şan ol-

mur du. Ədalət günəşi qəlblərə o şirin hərarətini bəxş etmiş, hər kə si 

xoş bəxtlik içində yaşadırdı. Bir müddət sonra artıq hər gün yüzlər cə 

in san bu ədaləti əmr edən dini qəbul etməyə, hər hansı bir təzyi qə 

mə ruz qalmadan müsəlman olmağa başladı.

665

Müsəlmanlar fəth etdikləri şəhərləri nəinki, yandırıb xaraba qoy-

maq əksinə abadlaşdırmış, içində yaşayan qeyri-müsəlman xal qı na 

da maddi mənəvi yardımlar etmişdirlər. Bunun səbəbi  İsla mın in-

sanları davamlı olaraq infaq etməyə, xeyirxahlığa və yaxşılı ğa təş-

viq etməsidir. Belə ki, bunun bir misalı İstanbulun fəthi zama nı ya-

şanmışdır:

İstanbulun fəthinin ardınca Sultan Fateh əsgərlərinə böyük bir 

hər  bi parad təşkil etdirmiş, Oxmeydanında, ox atışı müsabiqələ ri ol-

665 

Mustafa Runyun - Osman Keskioğlu, Fatih Dövründə Elm və O dövrdə Yetişən 

İlim Adamları, səh. 21-23.

---