ECOPARK
30
Im November 2011 ist unsere Veranstaltung unter
dem Mott o „Nein zu Plasti ktüten“ zusammen mit der
Fa „Azerı̇kı̇mya“ und der NGO „Ekosfera“ auf breites In-
teresse gestoßen. Die Präsentati onen der Schüler und
ihre Aufk lärungsarbeit über die Umweltschäden durch
Plasti ktüten sowie die Vorstellung der Umwelterzie-
hungsmodule durch die jüngeren Schüler hat selbst
die Erwachsenen „in Staunen“ versetzt. Zusammen
mit „Azerı̇kı̇mya“ haben wir noch weitere Veranstaltun-
gen, Akti onen und Konferenzen zum Thema Umwelt
durchgeführt.
Einer unserer Absolventen, Elvin Damirov, hat die
Umweltorganisati on “Green Baku” gegründet, in der
sich nun auch einige unserer Schüler engagieren. 2012
haben sie in Baku eine Reinigungsakti on durchgeführt.
Eine andere Absolventi n, Sabine Karimova, engagiert
sich jetzt als Kuratorin zu Umweltf ragen im Studenten-
verband der Wirtschaft suniversität.
Ebenfalls vor kurzem haben wir an einer Talk-Show
in World TV teilgenommen und die vorhandenen Pro-
bleme und Perspekti ven diskuti ert. Dieses wurde im
Rahmen des EU-Projektes „Umweltschutz“ ermöglicht.
Am 21. April hat unser Umweltzentrum eine Ver-
anstaltung anlässlich des „Internati onalen Tages der
Erde“ für die Grundschulkinder organisiert. Auch hier
wurden die Umwelterziehungsmodule demonstriert,
über Umweltprobleme gesprochen und Fragen der
Umwelterziehung diskuti ert.
In den vergangenen Jahren haben wir genügend
Erfahrungen bei der Verwendung der Umwelterzie-
hungsmodule Wasser, Boden, Naturerleben etc., die
zusammen mit den deutschen Experti nnen erarbeitet
wurden, sammeln können. Es ist wünschenswert, dass
diese Module an allen Schulen der Stadt eingesetzt
werden. Dies wäre durch eine engere Zusammenarbeit
zwischen dem städti schen Zentrum für Umwelterzie-
hung und den Schulen möglich. Daher ist vorgesehen,
dass das Bildunsgamt die Vorstellung der Umwelterzie-
hungsmodule und deren Verwendung bei der nächs-
ten Schulleiterkonferenz ermöglichen wird. Außerdem
ist geplant, dass das Zentrum für Umwelterziehung zu-
sammen mit der Arbeitsgruppe Umwelterziehung das
Konzept der Umwelterziehungsmodule auch in ande-
ren Regionen unserer Republik präsenti ert.
Sima Schahmaliyeva,
Lehrerin am Lyzeum „Tefekkur“ und
Leiterin der Arbeitsgruppe
„Umwelterziehung in Sumgait“
qarşılandı. Həmin gün şagirdlərin təqdimatı , polieti len
paketlərin zərərləri ilə bağlı apardıqları maarifl əndirmə
işi - moddulların balaca məktəblilər tərəfi ndən ustalıq-
la prakti k nümayişi hətt a böyüklərin də təəccübünə
səbəb olmuşdu.
“Azərikimya” ilə birlikdə bizim ekologiya mövzusu-
nu özündə ehti va edən daha bir neçə tədbirimiz, aksi-
yalarımız və konfranslarımız olub.
Bu yaxınlarda keçmiş şagirdlərimizdən biri – Dəmirov
Elvin “Green Baku” adlı bir ekologiya təşkilatı yaratdı,
ətrafı nda da xeyli şagirdlərimiz cəmləşdi. Bu günlərdə
onlar Bakıda təmizlik aksiyası həyata keçirdilər.
Başqa bir şagirdimiz – Kərimova Səbinə İqti sad Uni-
versiteti nin Tələbə Gənclər Təşkilatı nın Ekologiya işləri
üzrə kuratorudur.
Bu günlərdə biz Avropa İtti faqının “Ətraf mühiti n
mühafi zəsi” layihəsi çərçivəsində Dünya televiziya-
sında tok-şouda işti rak etdik, mövcud problemləri,
perspekti vləri müzakirə etdik.
Aprelin 21-də isə Mərkəzimizin təşkilatçılığı ilə sum-
qayıtlı aşağı sinif şagirdlərinin işti rakı ilə “Byenəlxalq
Yer Günü” münasibəti lə tədbir keçirildi, burada da
balacalar üçün modulları nümayiş etdirdik, ekoloji
problemlər və ekoloji tərbiyə mövzusunda müzakirələr
apardıq.
Bu illər ərzində Alman ekspertləri ilə birgə işlənib
hazırlanmış Su, Torpaq, Təbiət hadisələri və s. mo-
dulların şəhər məktəbləri və məktəbəqədərki tədris
ocaqlarında tədbiqi sahəsində artı q kifayət qədər
təcrübə toplanılmışdır. Ancaq bu modulların şəhərin
bütün mətləblərində isti fadə olunmasl arzu olunmaq-
dadır. Bu arzunun reallaşması şəhər Ekoloji Tərbiyə və
Təcrübəçilik Mərkəzin işçi qrupu və məktəblərin daha
sıx əməkdaşlığı nəti cəsində mümkün ola bilərdi. Bu
məqsədlə şəhərin təhsil şöbəsi ilə birgə məktəb di-
rektorlarının görüşündə modullar və onlardan isti fadə
qaydalarının təqdimatı nəzərdə tutulur.
Ekoloji Tərbiyə və Təcrübəçilik Mərkəzinin və İşçi
qrupun birgə fəaliyyəti kimi Respublikamızın digər re-
gionlarında Ekoloji mərkəzlərdə modullar və onların
tətbiqi ilə bağlı təqdimat nəzərdə tutulur.
Sima Şahmalıyeva,
Sumqayıt şəhər „Tefekkür“
liseyinin müəllimi,
“Sumqayıt şəhərində ekoloji tərbiyyə”
üzrə İşçi qrupunun rəhbəri
ECOPARK
31
Die Stadt Sumgait gehört mit circa 300.000 Ein-
wohnern zu den größten Städten Aserbaidschans
und ist das industrielle Zentrum des Landes. In
Sumgait sind seit seiner Gründung 1949 zahlrei-
che Unternehmen der Chemie- und Ölindustrie,
Metallverarbeitung und Glasindustrie angesiedelt
worden. Durch den zu erwartenden Ausbau dieser
Industriezweige in den nächsten Jahren wird sich die
Bevölkerungszahl auf 500.000 bis 700.00 Einwohner
erhöhen. Daraus resulti eren auch erhebliche Anfor-
derungen an das Abfallmanagement.
Auf Bitt en der Partner in Sumgait nahmen sich die
Ludwigshafener Experten Uwe Fröhlich, stellvertreten-
der Leiter des Bereiches Umwelt, und Klaus Neuschwen-
der, Kaufmännischer Leiter des Wirtschaft sbetriebes
Ludwigshafen und Leiter des Bereiches En t sor gung und
Verkehrstechnik, dem Thema Abfallentsorgung in Sum-
gait an. Auf Seiten von Sumgait kümmerte sich Herr
Gadir Dunjamaliyev, Geschäft sführer der Firma ADES,
einem deutsch-aserischen Entsorgungsunternehmen,
um das Projekt. Mitt elfristi g sollte in Sumgait eine Ab-
fallentsorgung nach internati onalem Standard entste-
hen. Hierzu war zunächst gewünscht, nach deutschem
Vorbild ein sogenanntes Abfallwirtschaft skonzept zu
entwickeln.
Abfallwirtschaft skonzepte und Mengenbilanzen
dienen als Planungsinstrument für den Entsorgungsträ-
ger und die mit der Entsorgung beauft ragten Unterneh-
men. Gleichzeiti g dient ein Abfallwirtschaft skonzept
als Planungsinstrument und Kalkulati onsgrundlage für
jegliche abfallwirtschaft liche Täti gkeiten im Stadtge-
biet und deren Refi nanzierung durch die Abfallverur-
sacher als Kunden.
Im Rahmen eines ersten Umweltworkshops im Jahr
2003 wurde unter anderem das Thema Abfallwirt-
schaft als netzwerkrelevantes Thema identi fi ziert.
Der damals in Georgien beratend täti ge ehemalige
Leiter der Stadtreinigung Saarbrücken übernahm die
Aufgabe, noch im gleichen Jahr eine Abfallanalyse für
die Stadt Sumgait zu erstellen, wie er es zuvor in Tif-
lis und Telawi durchgeführt hatt e. Diese Abfalllanalyse
300.000 civarında sakini olan Sumqayıt şəhəri
Azərbaycanın ən böyük şəhərlərindən biri və
ölkənin sənaye mərkəzidir. 1949-cu ildə bu şəhər
salındıqdan sonra burada çoxlu kimya və neft
sənayesi müəssisələri, metal emalı və şüşə sənaye
müəssisələri quruldu. Növbəti illərdə bu sənaye
sahələrinin genişlənməsi və şəhər əhalisinin 500.000-
dən 700.00 nəfərədək artması gözlənilir. Bu isə tul-
lantı ların idarə edilməsi işinə yeni tələblər qoyur.
Sumqayıt şəhərindəki tərəf müqabillərimizin xahişi
ilə Ludviqshafenli ekspertlər Sumqayıtda tullantı ların
idarə olunması mövzusu ilə məşğul olmağa başladılar.
Ekspert kimi bu işə şəhər idarəçiliyində Ətraf Mühit
İdarəsinin müdir müavini Uve Frölix və Ludviqshafen
İqti sadiyyat idarəsinin kommersiya rəhbəri və şəhərin
tullantı ların daşınması və nəqliyyat texnikası sahəsinə
rəhbərlik edən Klaus Noyşvender cəlb edildilər.
Sumqayıt tərəfdən isə bu işlə tullantı larıla işləyən
Almaniya-Azərbaycan Birgə Müəssisəsinin baş direkto-
ru Qadir Dünyamalıyev məşğul olurdu. Orta müddətli
perspekti vdə Sumqayıtda beynəlxalq standartlara uy-
ğun tullantı ların idarə edilməsi siteminin yaradılması
nəzərdə tutulurdu. Əvvəlcə alman nümunəsinə uyğun
olan tullantı təsərrüfatı konsepsiyası arzu edilirdi.
Tullantı təsərrüfatı konsepsiyaları və tullantı ların
miqdarına dair hesabatlar tullantı ları idarə etməli olan
qurumların və podratçı müəssisələrin işini planlaş-
dırmaq üçün alət rolunu oynayır. Tullantı təsərrüfatı
konsepsiyası eyni zamanda şəhər ərazisində hər han-
sı tullantı təsərrüfatı fəaliyyəti və tullantı ları yaradan
tərəf-müştərilərlə hesablaşmaq üçün planlaşdırma
aləti və hesablaşmanın əsasıdır.
2003-cü ildə ətraf mühitə dair birinci workshop
keçirildi və burada digər mövzularla yanaşı tullantı
təsərrüfatı Şəhərlər Şəbəkəsinin işi üçün bir isti qamət
kimi müəyyən edildi.
Ludwigshafener
Experten beraten die
Partnerstadt Sumgait in
Abfallwirtschaft sfragen
Ludviqshafenli
ekspertlər partnyor
şəhər olan Sumqayıtla
tullantı ların idarə
edilməsinə dair
məsləhətləşmələr aparır