Elektron resurslar Məlumatın ardı
Yüklə 0,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Arxeoloji-Etnoqrafik Muzey Komp- leksi
Mətbəx hissədə təndir, ocaq və suaxan yer- ləşirdi. Mətbəxin içərisində gildən təndir və ocaq olardı. Mətbəx hissədə xörək ha- zırlayanda, həm ocağın, həm də təndirin tüstüsü tikilinin damı üstündə dubla ad- lanan baca vasitəsilə sovrulardı. Qonaq otağı, əsasən, taxça, ləmə və camaxatanlardan ibarət idi. Ləmələr, adətən, pəncərə açımlarının hündürlüyündə, divar boyunca uzanar, kasa- lar, mis qablar, sinilərlə bəzədilərdi. Divarlarda müxtəlif ölçülərdə tax- çalar düzəldilərdi. Otaqların qızdırılması üçün kürsü is- tifadə olunardı. Ailənin qızınması üçün xörək bişirildikdən sonra ocaq- dan yığılan kömür manqala tökülərdi. Ailə manqalın ətrafına yığışaraq onun üstünə örtülmüş yorğanın altında qızı- nardı. Bu yorğan — kürsü yorğanı adlanar və məxsusi kürsü üçün sırınardı. Yaradıcı araşdırma: kənd evinin interyeri və məişəti. 27 26 Azərbaycanın məşhur xeyriyyəçisi Hacı Zeynalabdin Tağıyevin xa- tirəsini əbədiləşdirmək məqsədilə Milli Azərbaycan Tarixi Muze- yində doqquz otaqdan ibarət H.Z.Tağıyevin xatirə muzeyi yaradıl- mışdır.
QALA DÖVLƏT TARİX-ETNOQRAFİYA QORUĞU Arxeoloji abidələrlə zəngin olan Azərbaycanın Abşeron diya- rındakı qədim yaşayış məskənlərindən biri də Qala kəndidir. Bakı kəndləri arasında Qala kəndi həm tarixinə, həm də Abşero- nun mədəni irsində tutduğu yerinə görə seçilir. Bu kənd dövlətimiz tərəfindən mühafizə edilən ərazi olduğundan, onu Qala qoruğu adlandırırlar. Qoruq Qala qəsəbəsinin tarixi hissəsində yaradılıb.
mənasındadır. Xalq təsəvvürlə- rində isə kəndin adı “Qəllə” sözün- dəndir, yəni “taxıl, bərəkət” mənasında işlənir. QALA — ARXEOLOJİ - ETNOQRAFİK MUZEY KOMPLEKSİ Kənd 1988-ci ildə qoruq adını alıb. 2008-ci ildə Qala qoruğu əra- zisində, açıq səma altında ilk Arxeoloji-Etnoqrafik Muzey Komp-
XALQ SƏNƏTİNİN YARADICILIQ MƏNBƏYİ H.Z.Tağıyevin xatirə muzeyi (fraqmentlər) Qala kəndinin ənənəvi yaşayış evləri iki-üç otaqdan ibarət olub. Otağın biri mətbəx, digər hissəsi isə qonaq və ya yataq otağı kimi istifadə olunurdu.
Müasir yaşayış evində dubla, taxça, ləmə, camaxatan və kürsü yorğanını nə əvəz edir? Keçmiş zamandan indiyə kimi insanların yaşayış tərzi necə dəyişmişdir? Çap üçün deyil 28 Qala kəndində xalq sənətindən ən qədimi — dulusçuluq və dəmirçilik sənəti daha çox inkişaf etmişdi. Kiçik dəmirçilik ema- latxanaları nalbənd adlanardı. Orada an- caq nal hazırlanar və at ayağına (dırna- ğına) nal vurulardı. Yaradıcı araşdırma: sənətkarlıq: dulusçuluq və dəmirçilik Qala—Dövlət Tarix-Etnoqrafiya qoruğunun xalqımızın tarixi, milli və mədəni dəyərlərinin mühafizə edilməsi, bərpası, həmçinin onların təbliği sahəsində əhəmiyyəti böyükdür. Müasir dövrə aid dulusçuluq və dəmirçilik sənətinin hansı nümunələri ilə tanışsan? İnsanlar bu gün onları öz məişətində necə istifadə edir? Azərbaycanın daha hansı qoruğunu tanıyırsan? Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi ilə Qala — Dövlət Tarix Etnoqra- fiya Qoruğunun əsas məqsədi nədir? Onların oxşar və fərqli xüsu- siyyətləri haqqında nə öyrəndin? Tarixi, milli və mədəni dəyərləri özündə cəmləşdirən hansı xarici ölkələrin muzeyləri haqqında məlumatın var? Yaradıcı fəaliyyət. Tarix və Etnoqrafiya muzeyinə aid ekspo- zisiya çək. Bu, sənətkarlıq nümunələri və ya yaşayış evi də ola bilər. Bu tapşırıqda keçmiş və müasir dövrü birləşdirərək çəkə bilərsən: məsələn, müasir ev interyeri çək, keçmiş dövrə aid məişət əşyaları ilə bəzə. Sən məişət əşyalarından ibarət olan bu ekspozisiyanı sinif otağında və ya evdə də yarada bilərsən. Rəngli karandaşlar Pastel Flomasterlər www.azhistorymuseum.az, http://gala-museum.org
PK-46. İçərişəhər, "Ş"s üzbəüz, 2/2,. Özüm satıram. Qiyməti razılaşma ilə. T: 050-408-29-58. ULU İRSİMİZ — XALQ GEYİMLƏRİ VƏ AZƏRBAYCAN XALÇALARI Əcdadlarımızın həyat salnaməsi xalq geyimlərinə və xalça sənətinin naxışlarına, simvollarına hopub. Xalçanın ruhu — onun naxışlarındadır. Hər naxışın öz adı, öz mənası var. Bu işarələrin dili ilə tanış olacaq, onları bəzəyən simvolların mənasını bilə- cəksən. Xalq geyimləri və xalça növləri haqqında məlumat alacaq və maddi-mədəniyyət nümunələrimizlə tanış olacaq və onları bir-birindən fərqləndirməyi bacara- caqsan.
31 30 ULU İRSİMİZ — XALQ GEYİMLƏRİ VƏ AZƏRBAYCAN XALÇALARI 8-9. XALQ GEYİMLƏRİ Xalq geyimlərinə xas olan cəhətlər. Xalq geyimlərini bəzəyən naxışlar.
Təbiətin obrazı, insanın məişət və həyat tərzi xalq geyimlərində öz əksini tapmışdır. Geyim ənənələri müxtəlif olsa da, əsas xüsu- siyyətləri eynidir — istifadədə rahatlıq, gözəllik və rəngarənglik. Mürəkkəbliyi və gözəlliyi ilə fərqlənən qadın geyimləri rənga- rəngliyi ilə əlvan dağ çiçəklərini, yamacların yaşıllığını, qürub ça- ğının al-qırmızı rənglərini xatırladardı.
çalardan tikilərdi. Ağ, qırmızı, göy, sarı, yaşıl və tünd rənglər daha çox istifadə olunardı. Qadın geyimində bəzək və zinət əşyaları da mühüm rol oyna- yardı. Nəsillərdən nəsillərə ötürülən bu məmulatlar ailəyə məxsus idi və təbiət obrazlarını simvolizə edən naxışlarla işlənilərdi. Sinədən asılan həmayil xüsusi əhəmiyyət kəsb edərdi: bəzəyə ox- şasa da, onun əsas funksiyası bədnəzərdən qorumaq idi. Həmayili, ən qiymətli miras kimi nəsildən-nəslə töhfə verərdilər.
Yaradıcı araşdırma: xalq geyimləri — forma və elementlər. Geyimi bəzəyən naxış-simvollar qadını şər qüvvələrdən qoruyardı. Yaxa və qolçaqdakı simvollar — boynu və əlləri, balaq naxışları isə ayağı qoru- yardı. Qadın ümid edərdi ki, balağı yerlə sürünən geyimin naxışı torpağa məhsuldarlıq bəxş edir, həm də ondan həyat gücü alır. Qadın geyiminin elementləri (üst köynəyi, arxa- lıq, çəpkən, ləbbadə, kürdü, küləcə və eşmək) haq- qında məlumat topla. Geyiminə gözəllik verən naxış-simvolların mənasını izah et.
Yüklə 0,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|