Elmi ƏSƏRLƏR, 2016, №3 (77) nakhchivan state university. Scientific works, 2016, №3 (77)

 

63 

 

                                  

 

 

Şəkil 1. Direktiv sənədlərin saxlanıldığı faylların ümumi xarakteristikaları. 

4.

 

Elektron direktiv sənəd dövriyyəsi sistemində sorğuların təşkili. 

Elektron sənəd dövriyyəsi sistemlərində bazalara toplanmış məlumatlardan istifadə edərək müxtəlif 

sorğular  hazırlamaq  və  zəruri  məlumatlar  əldə  etmək  olar.  Sorğular  hazırlanarkən  seçilmiş 

Verilənlər  Bazası  modellərinə  uyğun  olaraq  Baza  İdarəetmə  Sisteminin  qaydaları  əsasında 

formalaşdırılır.  Baza  İdarəetmə  Sistemində  aşağıdakı  sorğulardan  istifadə  etməklə  bu  sorğulara 

uyğun  olan  məlumatlar  əldə  edilə  bilər.  Aydındır  ki,  burada  verilmiş  sorğular  əvəzinə  başqa 

sorğular da formalaşdırmaq olar. Sorğular Elektron sənəd dövriyyəsi  sisteminin funksiyalarına və 

imkanlarına da uyğun olmalıdır. 



 

Sistemə xaricdən daxil olan sənədlər  cədvəli. Adından  göründüyü kimi,  bu sorğuya  cavab 

olaraq  sistemə  müəyyən  müddət  ərzində  xaricdən  daxil  olan  direktiv  sənədlərin  adları, 

yerinə yetirilməsinə cavabdeh məsul şəxs və şəxslər, sənədlər üzrə işlərin yerinə yetirilməsi 

vəziyyəti və s. verilməlidir. 



 

Sənədlərin yerinə yetirilməsinə cavabdeh (rəhbər və s.) şəxslər. 



 

Yerinə yetirilmiş sənədlər, 



 

Yerinə yetirilmə prosesində olan sənədlər, 



 

Gözləyən sənədlər, 



 

Yerinə  yetirilməsi  gecikən  sənədlər.  Sənədlər  üzrə  işlərin  gecikmə  səbəbləri  (ezamiyyət, 

məzuniyyət, xəstəlik kimi səbəblər vaxtları ilə və ya səbəb haqda məlumatın olmaması). 



 

Xaricə göndərilən sənədlərə cavabların gəlməsi vəziyyəti (təkrar göndərmək zərurəti və s). 



 

Daxili sənədlərlə işlərin vəziyyəti (analoji olaraq).  

Bəzi sorğular və onların nəticələri ilə tanış olaq: 

1-

 

İşçilərin siyahısını almaq üçün istifadə olunan SQL sorğu:  

select father, firstName, id, lastName, phone, email  from workers. 

İşçilərin siyahısı,  WORKERS adlı cədvəldə saxlanılır. Sorğunun nəticəsi aşağıdakı kimi olur  

Anar 

Səmidov  (994 12) 5104274  [e-mail] 

Babək  Nəbiyev 

(994 12) 5104253 

[e-mail] 

Bikəs 

Ağayev 

([phone] 

[e-mail] 

Cavid 

Ağaşov 

(994 

12) 

5381052,5396082 

[e-mail] 

 

 

---

 

64 

 

Verilmiş  siyahıda  işçilər  haqda  minimal  informasiya  verən  sorğunun  nəticələri  verilmişdir. 

Burada  birinci  atributda  işçinin  adı,  ikinci  atributda  işçinin  familiyası,  üçüncü  atributda  işçinin 

telefonları, dördüncü atributda işçinin korporativ elektron İnternet ünvanları verilmişdir. 

2-

 

Verilmiş müəssisə ilə yaxın əlaqəsi olan təşkilatların siyahısını almaq üçün SQL sorğu:  

select name, email, address, phone, fax from viewmerchants s 

Sorğunun nəticəsi:  

 

 

İnformasiya 

Texnologiyaları 

İnstitutu 

AZ1141, 

Azərbaycan 

Respublikası,  Bakı 

ş., 

B.Vahabzadə 

küç. 9 

secretary@iit.a

b.az 

(99412) 

5390167 

İdarəetmə 

Sistemləri 

İnstitutu 

AZ1141, 

Azərbaycan 

Respublikası,  Bakı 

ş., 

B.Vahabzadə 

küç. 9, 

[e-mail] 

(99412) 

5390151 

Riyaziyyat və Mexanika 

İnstitutu 

AZ1141, 

Azərbaycan 

Respublikası,  Bakı 

ş., 

B.Vahabzadə 

küç. 9, məhəllə 553 

 

(99412) 

5393924 

Nəsirəddin  Tusi  adına 

Şamaxı 

Astrofizika 

Rəsədxanası 

AZ5618, Azərbay-

can Respublikası, 

Şamaxı r., 

Y.Məmmədəliyev 

ad. qəsəbə 

[e-mail].a

z, 

[e-mail] 

(99412) 

4975268, 

5398248, (994 

176)  6-10-02 

(Rəsədxana) 

Cədvəldən  göründüyü  kimi  bu  sorğu  da  müəssisələr  haqda  tam  olmayan  informasiya  vermişdir. 

Burada  birinci  atributda  müəssisənin  adı,  ikinci  atributda  müəssisənin  ünvanı,  üçüncü  atributda 

müəssisənin  elektron  İnternet  ünvanları,  dördüncü  atributda  müəssisənin  telefon  nömrələri 

verilmişdir. 

3-

 

İdarə  və  ya  təşkilatın  strukturunu  siyahı  şəklində  alan  sorğu  select  concat(w.firstName,' 

',w.lastName,'  ',w.father)  as  worker,  s.id,s.name,p.name  as  pname,  s1.name  as  parent  from 

struktur  s,positions  p,workers  w  ,struktur  s1  where  s.positionid=p.id  and  p.status=1  and 

s.workerid= w.id and w.status=1 and s.parent= s1.id order by s.id ASC  

Burada 3 cədvəldən istifadə olunmuşdur.  

 

Struktur 

 

Positions 

 

Workers  

Yuxarıdakı  sorğunun nəticəsi  olaraq  İşçilər, onların  tabe olduqları struktur bölmə, tutduğu 

vəzifələri, və tabe olduğu struktru bölməsi əks olunur. 

 

 

 

---

 

65 

 

Mahmud Vəlibəyov 

Rüstəm 

Ümumi işlər üzrə 

direktor müavini 

Direktor 

müavini 

Rəşid Ələkbərov 

Qurbanəli 

Texnologiyalar üzrə 

direktor müavini 

Baş mühəndis 

Mədinə Səidova 

Tacəddin 

Elmi katib 

Elmi katib 

Fərhad Yusifov Firudin  Təhsil şöbəsi 

Şöbə müdiri 

 

 

 

 

 

4-

 

İstifadəçilərin siyahısını alan sorğu. 

select user, firstname, lastnameusername, userid from viewadmins s 

 

 

Anar 

Səmidov 

anar.səmidov 

Babək 

Nəbiyev 

babək.nəbiyev 

Bikəs 

Ağayev 

bikəs.ağayev 

Cavid 

Ağaşov 

cavid.ağaşov 

 

 5-Elektron  Sənəd  Dövriyyəsi  sistemində  sənəd  qrupları  anlayışı  mövcuddur.  Sənədləri  hansı 

bölməyə  aid  olmasına  görə  ümumi  şəkildə  qruplaşdırılıb.  Aşağıdakı  sorğu  sənəd  qruplarını 

cədvəldən alır. 

select name from viewdoctypes  

Kadrlar 

Mühasibatlıq 

Ümumi 

 

5-

 

Sənədlərin siyahısı  

select  STR_TO_DATE(docdate,  '%d.%m.%Y'  )  as  docdate  ,  docnumber,  docmerchant,  docsign, 

docresponsible from edoc e where e.docid=3 and e.status!=100 and ifcan(8,e.id) ='+' 

Burada funksiyadan istifade edilerek istifadecinin görmə hüququ olan sənədlərin filtiri aparılır. 

Sənədlərin siyahısında həm göndərilən həm daxil olan sənədlər saxlanılır onlar sadəcə olan sənəd 

kodları ilə fərqlənirlər.  

---