2. Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində dövlət nəzarətini həyata keçirən
müvafiq icra
hakimiyyəti orqanlarının hüquqları:
[24]
2.1. qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada mülkiyyət formasından və tabeliyindən
asılı olmayaraq, müəssisə, idarə, təşkilatlara və digər obyektlərə, o cümlədən hərbi və
müdafiə obyektlərinə maneəsiz (xidməti vəsiqələri, sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan hüquqi
və fiziki şəxslərin obyektlərinə daxil olarkən, həmçinin yoxlamanın həyata keçirilməsi haqqında qərarın
surətini və yoxlamanın sahibkarlıq sahəsində aparılan yoxlamaların vahid məlumat reyestrində
qeydiyyata alınması barədə çıxarışı təqdim etməklə) daxil olmaq, öz xidməti vəzifələrini yerinə
yetirmək üçün zəruri olan sənədlərlə, o cümlədən analizlərin nəticələri ilə pulsuz tanış
olmaq;
[25]
2.2. ətraf mühitin mühafizəsi və sağlamlaşdırılması, təbii resursların bərpası və istifadəsi
sahəsində tədbirləri yerinə yetirmək, ətraf mühitin mühafizəsi haqqında qanunvericiliyinə
keyfiyyət normativlərinə və ekoloji tələblərinə əməl etmək, tənzimləyici və başqa
zərərsizləşdirici qurğuların, onların nəzarət vasitələrinin işini yoxlamaq;
2.3. təbii ehtiyatlardan istifadə və ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində ayrı-ayrı fəaliyyət
növlərinin həyata keçirilməsi üçün verilən xüsusi icazənin, təbiətdən istifadə
müqavilələrinin (kontraktların) və xüsusi icazələrinin şərtlərinə əməl edilməsini yoxlamaq,
qanunvericiliyə uyğun olaraq onlara xitam vermək barədə vəsatət qaldırmaq;
2.4. dövlət ekoloji ekspertizasının nəticələrinin yerinə yetirilməsinə nəzarət etmək;
2.5. ekoloji tələblərin və ətraf mühitin keyfiyyət normativlərinin pozulması ilə həyata
keçirilən ekoloji cəhətdən təhlükəli yüklərin (məmulatların), tullantıların və xammal
ehtiyatların Azərbaycan Respublikasının ərazisinə gətirilməsinin və həmçinin onun
ərazisindən tranzit yolu ilə aparılmasının qadağan olunması haqqında qanunvericiliyə
uyğun olaraq sərəncamlar vermək;
2.6. ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində pozuntuların aradan qaldırılmasına dair fiziki və
hüquqi şəxslərə tələblər irəli sürmək;
2.7. ekoloji tələblərin pozulması ilə əlaqədar müəssisələrdə, qurğu və obyektlərdə həyata
keçirilən işlərin məhdudlaşdırılması və müvəqqəti dayandırılması, o cümlədən
maliyyələşdirilməsinin dayandırılması, onların istismara verilməsinin qadağan edilməsi,
təsərrüfat və başqa fəaliyyətlərin məhdudlaşdırılması və ya bu fəaliyyətə xitam verilməsi
haqqında vəsatət qaldırmaq;
2.8. qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində
inzibati xətalar haqqında işlərə baxmaq, təqsirkarların inzibati və ya cinayət məsuliyyətinə
cəlb edilməsi barədə materialları müvafiq orqanlara göndərmək;
[26]
2.9. ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində qanunvericiliyin pozulması nəticəsində
vurulmuş zərərin həcmlərini müəyyən etmək (müəyyən edilməsində iştirak etmək) və
bunun əsasında təqsirkar olan şəxslərə bu zərərin könüllü ödənilməsi barədə tələblər irəli
sürmək və ya iddiaları məhkəməyə təqdim etmək;
2.10. ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində müəssisə (istehsalat) nəzarəti qaydalarının və
normalarının gözlənilməsini yoxlamaq;
2.11. qanunvericiliklə müəyyən edilmiş digər hüquqlardan istifadə etmək.
3. Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində dövlət nəzarətinin həyata keçirilməsi ilə əlaqədar
verilmiş qərarların icrası bütün hüquqi və vəzifəli şəxslər, vətəndaşlar üçün məcburidir və
onlardan tabeçilik və ya məhkəmə qaydasında şikayət edilə bilər.
[27]
M a d d ə 7 2 . Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində müəssisə (istehsalat) nəzarəti
Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində müəssisə (istehsalat) nəzarəti müvafiq icra
hakimiyyəti orqanları tərəfindən təsdiq edilən əsasnamələrə uyğun həyata keçirilir.
M a d d ə 7 3 . Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində ictimai nəzarət
Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində ictimai nəzarət təbiətdən istifadəçilərlə müvafiq icra
hakimiyyəti orqanları arasında müqavilələr üzrə ictimai birliklər tərəfindən onların
təşəbbüsü ilə həyata keçirilir.
İctimai nəzarətin aparılması qaydaları ictimai birliklər tərəfindən onların nizamnaməsinə
uyğun müəyyən edilir.
M a d d ə 7 4 . Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində nəzarəti həyata keçirilən
şəxslərin müdafiəsi
Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində dövlət nəzarətini həyata keçirən vəzifəli
şəxslərin bədbəxt hadisələr və peşə xəstəlikləri nəticəsində peşə əmək qabiliyyətinin
itirilməsi hallarından sığortası “İstehsalatda bədbəxt hadisələr və peşə xəstəlikləri
nəticəsində peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi hallarından icbari sığorta haqqında”
Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq icbari qaydada həyata
keçirilir.
[28]
Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində nəzarəti həyata keçirən şəxslərin xüsusi vasitələr və
odlu silah saxlaması, gəzdirməsi, onlardan istifadə hüququ və qaydaları müvafiq
qanunvericiliklə müəyyən edilir.
X X I I f ə s i l
EKOLOJİ AUDİT VƏ ONUN HƏYATA KEÇİRİLMƏSİ
M a d d ə 7 5 . Ekoloji audit
1. Ekoloji audit - təbii resursların istifadəsi və bərpası üzrə hesabatların düzgün tərtib
edilməsi də daxil olmaqla, təbiətdən istifadəçi tərəfindən ekoloji tələblərin, ətraf mühitin
mühafizəsi normalarının və qaydalarının gözlənilməsi məqsədilə onların təsərrüfat və digər
fəaliyyətinin müstəqil yoxlanılmasıdır.
2. Ekoloji audit təbiətdən istifadəçi ilə ekoloji auditor arasında bağlanmış müqaviləyə
əsasən aparılır. Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş hallarda ekoloji audit məcburidir.
3. Ekoloji auditor məsləhəti - ekoloji auditorun ətraf mühitin mühafizəsi və onun
keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması, təbii resursların səmərəli və qənaətlə istifadəsi, bərpası,
təbiətdən istifadəçi tərəfindən ekoloji tələblərə, ətraf mühitin mühafizəsi normalarına və
qaydalarına riayət edilməsi üzrə məsləhətlərin verilməsidir.
M a d d ə 7 6 . Ekoloji auditor
1. Ekoloji auditor - xüsusi icazəyə əsasən ekoloji auditor fəaliyyəti göstərmək hüququna
malik olan hüquqi və ya fiziki şəxslərdir.
2. Ekoloji auditor fəaliyyəti göstərmək hüququ verən xüsusi icazə müvafiq icra
hakimiyyəti orqanı tərəfindən verilir.
3. Xarici auditorlar və auditor təşkilatları ekoloji auditin aparılmasına və məsləhətlərin
verilməsinə cəlb edilə bilər.
M a d d ə 7 7 . Ekoloji auditin həyata keçirilməsi