Fərrux rüSTƏmov tamilla dadaşova ali MƏKTƏb pedaqogikasi
Yüklə 6,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
| pedaqoji texnolof'iyalar
da daxil edilir.
(yunanca proqnosis - uzaqgörənlik, əvvəlcədən xəbər vermə deməkdir. Geniş mənada - proqnozlaşdırma nəzəriyyəsi və praktikası, dar mənada - proqnoz hazırlanması qanunları və üsulları haqqında elm) başqa sözlə, pedaqoji prosesin məzmun və məqsədlərinə sistemli proqnos- tik yanaşma mütəxəssislərin peşə və hazırlıq səviyyəsinin düzgün müəyyənləşdirilməsinə, dəyişdirilməsinə (müəyyən peşə fəaliyyətinin icrasına hazırlıq səviyyəsi) çevik və dərhal düzəlişlər etməyə, insanın tərbiyəsi, təhsili, inkişafı və özünü- təhsili prosesini düzgün istiqamətləndirməyə və nizamlamağa şərait yaradır. Çünki sosial-iqtisadi tərəqqinin yeni peşələrə və ixtisaslara olan tələbini proqnozlaşdırmadan cəmiyyətin inkişafını təmin etmək mümkün deyil. Proqnozlaşdırma olmadan ixtisaslaşmanın optimal strukturunu qurmaq, uyğun olaraq təhsilin məzmununu yeniləşdirmək, kadr hazırlığını və ye- nidənhazırlığını təmin etmək mümkün deyil. Pedaqoji proqnozlaşdırma zamanı prosesin mərkəzində duran obyekt - insan-tələbə pedaqoji təsirlərin ancaq obyekti deyil, həm də öz gerçəkliyində ahəngdar inkişafın subyektidir. Odur ki. ali təhsilin məzmununu proqnozlaşdırarkən tələbə şəxsiyyətinin fərdi xüsusiyyətləri, motiv və stimulları, tələb və maraqları əsas götürülməlidir. Əlbəttə, bu ali məqsəd təhsilin - məzmunu çərçivəsinə sığmır. Onun reallaşdırılması yalnız ali məktəbdə təlim-tərbiyə prosesində, tələbənin təlimdənkənar həyat və fəaliyyətində, ictimai-faydalı əməkdə, istehsal əməyində. çoxplanlı şəxsiyyətlərarası münasibətlərdə mümkündür. Ali məktəb pedaqogikası elmi, texniki, istehsal sahələrinin «proqnozlar axını»ndan öz spesifik məqsədlərinə uyğun olanları ardıcıl və fasiləsiz olaraq seçməli və
(latınca interpretatio - şərhetınə, xüsusi ifadələrin adi, həyati dil ilə «tərcüməsi» deməkdir) etməli, mütəxəssisin proqnostik professional modelini (yaxud fəaliyyət modelini) hazırlamalıdır. Bu model elmin, texnikanın, istehsal prosesinin elmi surətdə əsaslandırılmış inkişaf istiqamətlərini, müəyyən profilli mütəxəssisin təkcə müasir istehsal sahəsində deyil, həm də gələcək istehsal prosesində optimal iştirakını təmin edə biləcək şəxsi və professional keyfiyyətlərini özündə əks etdirməlidir.
(yunanca «texne» - incəsənət, ustalıq, bacarıq və «loqos» - təlim, elm, qanun sözlərindən götürülmüşdür, mütəxəssisin ustalığı, bacarığı deməkdir) pe- 14
daqoji prosesin məqsəd və vəzifələrinin layihələşdirilməsi və həlli sistemi deməkdir. O, təlim-tərbiyə işinin effektivliyini artırmağa, qarşıya qoyulmuş vəzifələri yüksək səviyyədə həll etməyə yönəlir.
ləlim və tərbiyənin elmi surətdə əsaslandırılmış vasitələrini, metod və formalarım müəyyənləşdirməli, şəxsiyyətin formalaşması istiqamətində gənc nəsli ümumbəşəri və milli dəyərlərlə silahlandırmalı, öyrənənlər və öyrədənlər arasında humanist münasibətləri təmin etməlidir. Yüklə 6,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|