Hüquq VƏ azadlıqlar praktikada (2013)
Yüklə 4,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AHİM-in tədrisi
- Preambulanın xülasəsi
- Konvensiyanın Protokolları
Hüquqlarımız, azadlıqlarımız
AHİM-in tədrisi Ərizələrə necə baxılır? 4 Məhkəmə qərarlarından sonra dövlətlər tərəfindən qəbul edilmiş fərdi tədbirlərdən misallar: Azərbaycanda qeyri-qanuni olaraq işdən qovulan şəxs işinə bərpa edildi Bosniya və Herzeqovinada şikayətçinin əmanəti özünə qaytarıldı Bolqarıstanda Baş Prokuror ədalətsiz hesab edilən məhkəmə işinə yenidən baxılmasını istədi Xorvatiyada dövlət hakimiyyət orqanları tərəfindən ərizəçinin götürülmüş pasportu özünə qaytarıldı Kiprdə ərizəçi seçkilərdə səs verə bildi Çex Respublikasında şikayətçinin dayandırılmış təqaüdü bərpa edildi Finlandiyada valideynlər seçdikləri və hakimiyyət orqanları tərəfindən rədd edilmiş adı oğullarına verə bildilər Gürcüstanda əsassız şəkildə saxlanılan şikayətçi azad edildi Almaniyada nikahdan kənar doğulan və anası tərəfindən atılan uşaq atası tərəfindən qəyyumluğa götürüldü Yunanıstanda ərizəçilər məktəb aça bildi Macarıstanda tarixçi məxfi sənədlərdən istifadəyə icazə aldı Latviyada yaşına uyğun olmayan şəraitdə saxlanılan ərizəçi (84 yaş) azad edildi Litvada ərizəçiyə məxsus müvafiq məlumatlar ölkədə yaşamağı qadağan edilən əcnəbilərin siyahısından çıxarıldı Moldova Respublikasında kilsə tanındı və qeydiyyata alındı Monteneqroda ərizəçinin mənzilini qeyri-qanuni mənimsəyən şəxs oradan çıxarıldı Polşada ərizəçinin böhtana görə olan məhkumluğu ləğv edildi
Portuqaliyada ataya oğlunu bir daha görmək icazəsi verildi Rumıniyada milliləşdirilmiş əmlakın keçmiş sahibləri əmlaklarını geri almış və ya təzminatla təmin olundu Rusiya Federasiyası ərizəçiyə vətəndaşlıq verdi Slovakiya Respublikasında ərizəçi atalıq qərarından imtina edə bildi İsveçrədə anası tərəfindən götürülərək Mozambikdə gizli saxlanılan uşağını atası tapdı Türkiyədə buraxılan partiyanın üzvlərinə qoyulan siyasi fəaliyyət qadağası aradan qaldırıldı Birləşmiş Krallıqda ərizəçinin hərbi xidmət dövründə kimyəvi testə məruz qalması faktı qalması faktı qəbul edildi və nəticədə onun təqaüdü artırıldı
Hüquqlarımız, azadlıqlarımız
AHİM-in tədrisi AHİK-nın sadələşdirilmiş versiyası
*
Avropa Şurasının üzvü olan hökumətlər insan hüquqları və əsas azadlıqlara əsaslanan sülh və daha böyük birlik naminə çalışırlar. Bu Konvensiya vasitəsilə onlar Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsində əks olunan hüquqların bir çoxunun möhkəmləndirilməsi üçün ilk addımları atmağı qərara alırlar. Maddə 1 – İnsan hüquqlarına hörmət olunması öhdəliyi Dövlətlər bu konvensiyada müəyyən olunmuş hüquqları hər kəs üçün təmin etməlidirlər. Maddə 2 – Yaşamaq hüququ Sizin yaşamaq hüququnuz vardır Maddə 3 – İşgəncələrin qadağan olunması Heç kəsin sizi incitmək və ya sizə işgəncə vermək hüququ yoxdur. Hətta həbsdə olan insanın ləyaqətinə hörmət olunmalıdır. Maddə 4 – Köləliyin və məcburi əməyin qadağan olunması Sizə kölə kimi yanaşmaq və ya sizi məcburi əməyə məcbur etmək qadağandır. Maddə 5 – Azadlıq və toxunulmazlıq hüququ Sizin azadlıq hüququnuz var. Əgər sizi həb etsələr bunun səbəbini bilmək hüququnuz var. Əgər sizi həbs etsələr məhkəmənin tezliklə keçirilməsi və ya məhkəməyə qədər azad edilmək hüququna maliksiniz. Maddə 6 – Ədalətli məhkəmə araşdırması hüququ Sizin qərəzsiz və müstəqil hakim tərəfindən aparılan ədalətli məhkəmə prosesi hüququnuz var. Sizi cinayət törətməkdə ittiham edərlərsə təqsiriniz qanun əsasında sübut edilənədək təqsirsiz hesab edi- lirsiniz. Müdafiəçinin xidmətini ödəmək üçün vəsaitiniz olmadıqda, dövlət tərəfindən ödənilən belə müdafiədən pulsuz istifadə etmək hüququnuz var. Maddə 7 – Qanunda nəzərdə tutulmamış cəzanın yolverilməzliyi Törədildiyi zaman qanunla cinayət sayılmayan hər hansı hərəkətə görə cinayət törətməkdə təqsirli hesab edilə bilməzsiniz. Maddə 8 – Şəxsi həyata və ailə həyatına hörmət hüququ Öz şəxsi və ailə həyatınıza, evinizə və yazışma sirrinizə hörmət hüququna maliksiniz. Maddə 9 – Fikir, vicdan və din azadlığı Sizin fikir, vicdan və din azadlığı hüququnuz vardır. Evdə və başqaları ilə birlikdə etiqad etmək və istədiyinizdə dini- nizi dəyişmək hüququna sahibsiniz. Maddə 10 – Fikir ifadə etmək azadlığı Fikirləşdiyinizi ifadə etmək və yazmaq, eləcə də başqalarından məlumat almaq və vermək hüququna maliksiniz. Bu hüquq eyni zamanda mətbuat azadlığını da əhatə edir.
Hüquqlarımız, azadlıqlarımız
AHİM-in tədrisi AHİK-nın sadələşdirilmiş versiyası
Maddə 11 – Yığıncaqlar və birləşmək azadlığı Sizin dinc toplaşmaq azadlığınız və öz maraqlarınızı müdafiə etmək üçün həmkarlar ittifaqları yaratmaq və onlara qoşulmaq hüququ da daxil olmaqla, başqaları ilə birləşmək hüququnuz var. Maddə 12 – Nikah hüququ Nikaha daxil olmaq və ailə qurmaq hüququna maliksiniz. Maddə 13 – Səmərəli hüquqi müdafiə vasitələri hüququ
Hüquqlarınız pozulduğu zaman məhkəmə və ya digər dövlət orqanlarına rəsmi şikayət ərizəsi verə bilərsiniz. Mqddə 14 – Ayrı-seçkiliyin qadağan olunması Dərinizin rənginə, cinsinizə, dilinizə, siyasi və ya dini baxışlarınıza və ya milli və ya sosial mənşəyinizə bax- mayaraq bu hüquqlara maliksiniz. Maddə 19-dan maddə 51-ə qədər Bu maddələr Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin fəaliyyətini izah edir. Maddə 34 – Fərdi şikayətlər Konvensiyada təsbit edilmiş hüquqlarınız üzv dövlətlərdən birində pozulduğu zaman ilk öncə səlahiyyətli milli daxili hüquqi müdafiə vasitələrinə müraciət edə bilərsiniz. Daxili hüquqi müdafiə vasitələri tükəndikdə Strasburqda yerləşən Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinə birbaşa müraciət edə bilərsiniz. Maddə 52 – Baş katibin sorğuları Avropa Şurası Baş katibinin sorğusu əsasında hökumətlər Konvensiyanın təsbit etdiyi hüquqları milli qanunvericiliklə necə müdafiə etdikləri haqda izahat verməlidirlər. Konvensiyanın Protokolları 1 saylı Protokol – Maddə 1. Mülkiyyətin müdafiəsi Mülkiyyətə sahib olmaq və onlardan istifadə etmək hüqu- quna maliksiniz. 1 saylı Protokol – Maddə 2. Təhsil hüququ Məktəbə getmək hüququnuz var. 1 saylı Protokol – Maddə 3. Azad seçki hüququ Gizli səsvermə yolu ilə ölkənizin hökumətini seçmək hüququnuz var. 4 saylı Protokol – Maddə 2. Hərəkət etmək azadlığı Ölkə daxilində qanuni olaraq yaşayırsınızsa, istədiyiniz yerə getmək və istədiyiniz yerdə yaşamaq hüququnuz var. 6 saylı Protokol – Maddə 1. – Ölüm cəzasının ləğvi Ölüm cəzası ləğv edilməlidir. 7 saylı Protokol – Maddə 2. Cinayət işlərinə dair hökmlərdən ikinci instansiyaya şikayət vermə hüququ Cinayət törətməyə görə məhkum edilmişsinizsə, işə yuxarı məhkəmə instansiyasında yenidən baxılması hüququna maliksiniz. 7 saylı Protokol – Maddə 3. Məhkəmə səhvinə görə kompensasiya Cinayət törətməyə görə məhkum olunmuşsunuzsa və təqsirsizliyiniz sonradan sübut olunubsa kompensasiya almaq hüququnuz var. 12 saylı Protokol – Maddə 1. Ayrı-seçkiliyə ümumi qadağa
Dərinizin rəngi, cinsiniz, diliniz, siyasi və dini baxışlarınız və ya mənşəniz kimi səbəblərə görə dövlət orqanları tərəfindən ayrı-seçkiliyə məruz qala bilməzsiniz. * Bu sənəd Məhkəmənin Mətbuat və İctimai Əlaqələr Bölməsi və İnsan hüquqları və Hüquqi İşlər Müdirliyinin İnformasiya və Nəşrlərə Dəstək Bölməsi ilə birgə Avropa Şurası Kommunikasiya müdiriyyəti tərəfindən tərtib edilmişdir. Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının bu sadələşdirilmiş versiyası yalnız tədris üçün nəzərdə tutulmuşdur: o, Beynəlxalq Amnistiya və başqaları tərəfindən tərtib edilmiş Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin sadələşdirilmiş versiyası əsasında tərtib edilmişdir. Yeganə qanuni orijinal mətn ingilis və fransız dillərində olan İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqların müdafiəsi haqqında Konvensiya və onun əlavə protokollarıdır. www.human-rights-convention.org Yüklə 4,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|