Hyrje Ndryshimi i skenarit të ekonomisë botërore 2

Integrimi Jug-Jug: MERCOSUR

Integrimi rajonal I “konit” jugor të hemisferës perëndimore daton që nga marrëveshja bilaterale ndërmjet Argjentinës dhe Brazilit në vitin 1986, e cila përcaktoi eliminimin e të gjitha barrierave tregtare përgjat një periudhe dhjetë vjeqare. Pesë vite më vonë në vitin 1991, kjo marrëveshje u zgjërua nën traktatin e “Asuncion”, me qëllim të krijimit të një tregu të përbashkët në rajon rreth vitit 2006. Rezultati I marrëveshjes, e njohur si MERCOSUR, poashtu përfshinë Paraguain e Uruguain si anëtarë.

Tregëtia ndër-rajonale është liberalizuar gradualisht që nga fillimi I të 1990-ve, e kulminuar nga themelimi Unionit Doganorë më 1 janar 1995. Unioni Doganor MERCOSUR përcakton tregëti të lirë për mallëra ne katër vende anëtare dhe një tarifë të përbashkët externale (ET) për tregëtinë me vendet e treat (see Laird 1995). Kështu, implementimi I Tarifave të Përbashkëta u tregua më I vështirë se c’ishte pritur, dhe sektorë me rëndësi siq janë Automobilat, telekomunikimi dhe paisjet kompjuterike janë përjashtuar nga marrëveshja, është vlerësuar që 85% e të gjitha mallërave tani tregtohen të lira ndërmjet vendeve të bllokut. Veq kësaj, në marrëveshjet e tregut, një regjim I pjesshëm I investimeve poashtu u themelua për të promovuar dhe mbrojtur investimet në rajonin MERCOSUR (IDB 1996).

Kërkimi në reformat e fundit të rregullave të tregut dhe investimeve në rajonin MERCOSUR është e qartë se ndryshimi është I dukshëm, megjithëse debatohet sa shumë nga kjo duhet kredituar në marrëveshjet e mëparshme integruese. Liberalizimi unilateral ishte I rëndësishëm dhe parapriu RIA-t në disa fusha, dhe janë disa fusha tjera ku reformat janë kryesisht të lidhura me iniciativat multilateral, siq është GATT. Ende, në kushte të dimensioneve klasifikuese të fig. 5.1. duket qartë se ndryshimet ambientale koinciduan me procesin MERCOSUR më të fuqishëm në të gjitha vendet participuese.

Në lidhje me ambientin investues, mund të flitet që Argjentina dhe Brazili posedojnë përparësi të fuqishme krahasuese, duke ju falënderuar fillimisht resuseve të bollshme natyrore, sektorë të zhvilluar relativisht mirë, dhe tregje të mëdha vendore. Gjithashtu, për këto dy vende, pjesëmarrja në MERCOSUR do t’I klasifikonte ato në qelinë 1 të fig. 5.1., që tregon potencial signifikant për rritje të hyrjeve të FDI-ve (kryesisht nga pjesa tjetër e botës). Ndikimi I pritur në dy vendet e mbetura, Paraguai dhe Uruguai është më I pasigurtë për shkak të tregjeve të vogla dhe përparësive të dobëta krahasuese.

Efektet fillestare të liberalizimit në “konin” jugorë evidentohen në tab. 5.5. Një rritje shumë e shpejtë në totalin e exportit dhe importit përgjatë pjesës së parë të viteve 1990 u bashkua me rritje edhe më të shpejta në tregëtinë ndër-rajonale.

Exportet e Intra-MERCOURsi pjesë e exporteve totale të rajonit më tepër se u dyfishua, për të arritur afër 20% në 1994. Importet intra-regjionale si pjesë e importit total u rrit poashtu, nga 13% në 1988 në rreth 20% në 1994. Duhet kujtuar se këto ndryshime referohen në periudhën menjëherë bara themelimit të Unionit Doganorë MERCOSUR në 1995, dhe pjesëmarrja në tregëtinë intra-regjionale u rritë edhe më tej që atëherë.

Ekziston poashtu një interes I përtërirë në MERCOSUR në pjesën e investorëve të huaj. Hyrja e investimeve të huaja direkte në regjion më tepër se u trefishuan ndërmjet 1989-1993, siq tregohet në tabelën 5.6. Siq pritej Argjentina dhe Brazli ishin vendet e preferuara për investime të huaja direkte, me Argjentinën që shënon hyrjen më të lartë të FDI-ve përgjatë periudhës. Paragiuai dhe Uruguai qëndruan mbrapa, megjithëse Uruguai shënoi rritje në vitet 1993-1994.

Fatkeqësisht, nuk ekzistojnë të dhëna të përgjithshme për të analizuar hyrjet e FDI-ve, duke kërkuar në të dhënat e vendore për investitorët kryesorë në regjion, USA, duket se Bumi real në FDI nuk ndodhi deri pas kësaj ngjarjeje.

Tabela 5.7. tregon që vetëm në 1995, stoku I FDI-ve Amerikane u rrit prej më shumë se 25%, që është më e larta së sa norma e rritjes së investimeve Amerikane në pjesën tjetër të botës. Duhet pasë kujdes që rreziku I nënvlerësimit përgjigjen e investimeve në MERCOSUR nga restriktimi I analizave për periudhën në të cilën janë të mundshme të dhënat.

Të dhënat totale nuk dallojnë ndërmjet rrjedhës së investimeve intra dhe inter-regjionale, por rritje signifikante në pozicionin e investimeve Amerikane tregon që shumica e hyrjeve vijnë nga jashtë MERCOSUR-it. Poashtu vërehet se rritja e FDI-ve shkaktohet në kohë të ndryshme në vende individuale, që motivon një shikim më të afërt të vendeve individuale.

Argjentina regjistroi rritjen më të lartë të hyrjeve të FDi-ve para 1994, dhe ekziston arsye të pritet që shumë nga kjo nuk ndërlidhet me me procesin e integrimit regjional. Chudnovsky, Lopez dhe Porta (1995) tregojnë tri shpjegime kryesore për rritjen e investimeve të huaja në Argjentinë që nga fillimi I viteve 1990. Stimulimi më I rëndësishëm I FDI-ve ishte sigurisht privatizimi gjithëpërfshirës I Argjentinës, I cili hapi shumë industry të shërbimeve publike për investime të huaja. Shumë kompani publike në sektorin e telekomunikacionit dhe transportit u shitën tek investitorët e huaj. Një përcaktues tjetër I rëndësishëm ishin reformat e suksesshme vendore makroekonomike që u menagjuan në uljen e deficitit publik, inflacionit, dhe normave të larta të interest, dhe siguroi konveritbilitetin e monedhave.

Përkundër gjendjes aktuale në Evropë, ku antarët e Unionit Evropian janë të obliguar ti përmbushin disa kritere të caktuara makroekonomike “kriteret e konvergjencës”, integrimi ekonomik në formë të MERCOSUR nuk ishte motiv për stabilizimin makroekonomikt të Argjentinës. Një faktorë I tretë që ndikon investime të jashtme ishte vala e re e proteksionizmit në sektorin e automobilave të në vitet e para të 1990. Në 1991, Argjentina promovoi sitstemin e kuotave në importin e automobilave , që kontriboi në rritje të investimeve të huaja në atë sektorë.

Investimet e huaja direkte në Brazil u luhatën gjërësisht në vitet e kaluara, dhe hyrjet e FDI-ve ranë menjëherë pas atyre të Argjentinës, megjithëse tregu Brazilian është afërsisht katër herë më I madh. Një arsye është se orientimi I reformave të tregut u paraqitën më vvonë dhe stabilizimi makroekonomik u arrit më vonë në Brazil se sa në vendet tjera të regjionit. Si pasojë, perspektivat pozitive të shoqëruara me integrim regjional ndodhën në ambient të paparashikueshëm makroekonomik. Sidoqoftë, vitet e fundit dëshmuan reformat ë suksesshme dhe stabilizim në Brazil poashtu, dhe hyrjet e FDI-ve janë rritur dukshëm.

Për shembull, Brazili zëvendësoi Argjentinën si lokacion I preferuar I MERCOSUR-it për investime direkte Amerikane në 1994 dhe 1995 (tabela 5.7.). Përparësi të forta krahasuese të Brazilit në kushte të tregut të tij të madh dhe ofertës së forcës punëtore dhe resurseve natyrore tregojnë se duhet pritur hyrje të mëdha të investimeve të huaja në afat të shkurtër , duke supozuar se ambient makroekonomik I vendit mbetet stabil.

Përvoja e dy vendeve më të vogla në regjion, Paraguai dhe Uruguai janë të përiera. Përderisa rrjedhat e FDI-ve në Uruguai duket të jenë rritur, nuk ekziston ndonjë trend I pastër në lidhje me Paraguain. Sidoqoftë, as Uruguai e as Paraguai nuk kanë përvojë të mirë me efektet statike të investimeve. Përkundër, benefitet ekonomike të tyre duket të kenë qenë dinamike që quan në zhvillim dhe rritje të kërkesës për exportet e tyre në tërë regjionin e MERCOSUR-it. Poashtu është e mundur që integrimi ekonomik do të ketë ndikim stabilizues në ambientin politik dhe makroekonomik në të dyja vendet, në kuptimin që ndryshimet e politikave radikale nuk janë të mundura për shkak të angazhimit të tyre në marrëveshjet integruese rajonale.

5. Përmbledhje dhe Konkluzione

Lidhja ndërmjet integrimeve ekonomike rajonale dhe investimeve te huaja direkte teoritikisht është shumëdimensional dhe jo I qartë. Mëgjithatë, në këtë kapitull diskutojmë që një kornizë e veqantë është e aftë të përmbledhë lidhjet në kontekst të një “formë e reduktuar (eng. “reduced form”). Veqanërisht, dy lidhje janë relevante: (I) Sa më I fuqishëm ndryshimi I ambientit që lidhet me integrimin rajonal, aq më të larta janë efektet në FDI. (II) Sa më të fuqishme përparësitë vendore të vendit apo industrisë individuale, mundësi më të larta që marrëveshjet integruese qojnë në hyrje të FDI-ve nga jashtë sikurse edhe prej pjesës tjetër të rajonit integrues.

Evidencat empirike në pjesën e dytë të kapitullit ofrojnë përkrahje për këtë hipotezë , poashtu rastet e nënvizuara disa diferenca ndërmjet vendeve në efektet e investimeve të integrimit rajonal. Rasti I parë fokusohet në pjesëmarrjen e Kanadasë në CUSFTA , dhe ilustrimi I situatës ku marrëveshjet nuk nuk u vërejt që shkaktoi ndonjë ndryshim radikal në hyrjet e FDI-ve në vendin në fjalë. Arsyet kryesore të moderimit të ndikimit të CUSFTA janë ndoshta ndryshimi I ambientit I lidhur më marrëveshjen nuk ishte dramatic (që kur tregu ndërmjet SHBA-ve dhe Kanadasë ishte pothuajse I lirë të fillonte) dhe ishte pothuajse e mundshme investimet ndërshtetërore ndërmjet dy vendeve.

Përgjigje relative e investimeve modeste në këtë marrëveshje specifike mund të jetë karakteristikë gjenerale të shumë marrëveshjeve Veri-Veri ku qeverisja e tregut dhe investimeve janë relativisht të hapura dhe tregjet janë defakto të integruara para formalizimit të marrëveshjes.

Rasti I dytë sqaron ndikimin e marrëveshjes së NAFTA në investimet e huaja në Meksikë, dhe sugjeron që kjo marrëveshje specifike ka pasë ndikim në hyrjet e FDI-ve. Themelimi I NAFTA përputhet dhe thellon edhe më tej reformat tjera që liberalizojnë kornizën institucionale të vendit. Gjithashtu, marrëveshja kontribuoi në ndryshime shumë positive të ambientit ekonomik. Megjithatë vështirë identifikohet ndikimi I NAFTA-s I ndarë nga reformat tjera. Në veqanti NAFTA i ka dhënë reformave tjera kredibilitet më mendjet e investitorëve të huaj.

Afërsia gjeografike dhe fuqia punëtore e mjaftueshme dhe e lirë , gjithashtu Meksiko posedon përparësi të fuqishme natyrore në procesin e prodhimit të mallërave me punë intensive me respect për kojshitë e tyre veriorë.

Si pasojë, integrimi rajonal krijoi mundësi komerciale për investorët e vendit dhe ata të jashtëm, në tregun vendor Meksikan sikurse edhe në ato Amerikane e Kanadeze. Përgjigja ishtë një rritje signifikante në hyrjet e FDI-ve, veqanërisht nga vendet jashtë rajonit të NAFTA-s. Përvoja Meksikane gëzon disa karakteristika të marrëveshjeve Veri-Jug, fillimisht të ndërlidhura me potencialin e përmirësimit të politikës së kredibilitetit dhe fitimeve nga qasja e garantuar në tregjet e mëdha veriore.

Rasti I tretë sqaron ndikimin e integrimit rajonal në “konin” jugorë, që përfshinë Argjentinën, Brazilin, Uruguain dhe Paraguain. Megjithëse Unioni Doganorë MERCOSUR ende nuk ishte themeluar formalisht deri në fillim të fitit 1995, një liberalizim gradual I tregut intra-rajonal filloi në 1991 dhe shumica e barrierave të brendshme tregtare u eleminuan në 1995. Të dhënat në dispozicion, megjithëse të mangëta, tregojnë që nje ekspansion I fuqishëm në investime koincidoi më procesin e integrimit, dhe është I arsyeshëm supozimi që vazhdimi I procesit të integrimit do të stimulojë investime të mëtutjeshme. Sidoqoftë, hyrjet e FDI-ve nuk u shpërnanë në mënyrë të barabartë në të gjitha vendet pjesëmarrëse.

Dy vendet me përparësitë më të mëdha, Argjentina dhe Brazili ishin përfituesit kryesorë të rritjes së hyrjeve të FDI-ve në periudha afatshkurtëra dhe afatmesme. Gjithashtu, përvoja e hershme e MERCOSUR është në marrëveshje të gjërë me parashikimet nga korniza jonë e thjeshtë. Përvoja e rajonit MERCOSUR poashtu tregon një paralajmërim të rëndësishëm që mund të jetë relevant për shumë instanca tjera të marrëveshjeve Jug-Jug, të emëruara, stabiliteti makroekonomik dhe matjet e ndërlidhura mund të jenë ndikues të rëndësishëm në ambientin e FDI-ve pavarësisht nga liberalizimi I tregut dhe investimeve. Në të vërtetë stabiliteti makroekonomik mund të ketë qenë determinues më I rëndësishëm I hyrjeve të FDI-ve në Argjentinë dhe brazil se integrimi rajonal.

Kapitulli actual është padyshim I limituar në fokusin e tij. Veqanërisht, analizat janë fokusuar në efektet e marrëveshjeve integruese rajonale në rrjedhën e FDI-ve, por efektet më gjenerale të mirëqenies nuk janë diskutuar në detaje as në rajonin integrues apo edhe për Botën si tërësi (see Fernandez 1997 for an analysis of some relatedëelfare aspects of RIAs). Për më tepër, jemi koncentruar në qështjet e pronësisë, duke interpretuar rrjedhat e FDI-ve si ndryshime në pronësinë e faktorëve të prodhimit. Hulumtimet e ardhshme sigurisht qe duhet ti shqyrtojnë efektet e mirëqenies në detaje më të afërta, dhe poashtu të marrë parasysh faktorët që determinojnë prodhimin, lokacionin në vend të qështjeve të pronësisë (see Puga and Venables 1996 for a formal treatment of location and ëelfare issues). Rastet empirike, diskutimi fokusohet në të gjitha vendet, dhe sektorët dhe industritë individuale janë adresuar rrallë.

Sidoqoftë, korniza konceptuale e prezentuar sugjeron që ndikimi I Marrëveshjeve Integruese Rajonale ka mundësi të ndryshojë në mes vendeve dhe industrive dhe studime më të detajuara strukturore janë qartë të dëshirueshme.

Tema 6

Tema: Ndikimi i përfundimit të tregut të brendshëm evropian për IHD
1. Hyrje

Ky punim trajton ndikimin e përfundimit të Programit të Tregut të Brendshëm Evropian (IMP) në shpërndarjen gjeografike të aktivitetit ekonomik brenda Komunitetit Evropian (KE). Më veçanërisht, ajo e konsideron vlefshmërinë empirike të një numri të hipotezave, të tërhequr nga teoria per IHD-të, mbi efektin e mundshëm të heqjes së barrierave tarifore për brenda dhe jashtë tregut te KE-së, rrjedhat e investimeve të huaja direkte(IHD) dhe marrëdhëniet në mes tyre. Evidenca sugjeron fuqimisht se forcat binjake të rajonalizimit dhe lokalizimit, janë përshpejtuar si rezultat i integrimit të fundit evropian; dhe se bilanci në mes të dy tregjeve është i përcaktuar fuqishëm nga intensiteti i njohurive dhe lëvizshmëria e aktiviteteve të përfshira ekonomike.

2. Integrimi Europian deri me 1985

Gjatë fundit të viteve 1960 dhe 1970, ka pasur disa përpjekje të studiuesve për të vlerësuar ndikimin e Tregut të Përbashkët Evropiane (ECM) -Faza e parë e integrimit makroekonomik rajonal brenda Komunitetit Evropian (KE)-në investime të huaja direkte (IHD). Megjithëse rezultatet e tyre ishin të ndjeshëm ndaj të dhënave dhe modeleve ekonometrike të zgjedhur, të gjitha studimet e mbështetën propozimin që, ndërsa heqja e intra-tarifave, dhe vendosja e një tarife të përbashkët të jashtme, rritjen e të dyja brenda dhe jashtë-IHD-dhe nganjëherë në mënyrë të konsiderueshme përcaktuesit e tjer të IHD-ve (p.sh. madhësia e tregut, rritja e tregut, faktorët relativ të kostos etj) ishin të paktën ishin shumë të rëndësishëm, veçanërisht pasi efektet fillestare të ECM kishin kaluar.

Për më tepër, studimet kanë treguar se ndikimi i integrimit evropian (këtej e tutje integrimi) në IHD ishte e kushtëzuar fuqimisht nga lloji ose motivi për një investim të tillë, dhe nga korniza kohore e analizës. Kështu, ndërsa ndikimi i drejtpërdrejtë, ose të parë të rendit, e heqjes së tarifave të ishte për të reduktuar mbrojtëse import-zëvendësimin e IHD, dhe ta zëvendësojë atë me anë të eksporteve nga vendi investuar, ajo gjithashtu çoi në ristrukturimin e ekzistuese ndër-Europian IHD kudo pasojat e tij të tregtisë-krijimin e çuar në një përqendrim gjeografik të prodhimit në ato aktivitete në të cilat firmat në pronësi të huaj kanë pasur një avantazh konkurrues.Indirekt, ose të dytë-rendit, efektet e integrimit (p.sh. konkurrenca e rritur e firmave lokale, nivel i rritur i të ardhurave, dhe rritja e tregut) janë treguar të çojë në kërkesë më të racionalizuar (ose efikas) dhe një treg kërkues të ofansiv të investimit. Ndërsa ish-u shoqërua edhe me një rritje në tregti (veçanërisht të tregtisë ndër-EC), efektet e këtij të fundit ishin më shumë të paqarta

Një shqyrtim i të dhënave të IHD-ve për periudhën 1957-85 zbulon pikat kryesore të mëposhtme:

1. Megjithëse, si proporcion në totalin e IHD-ve të dalura jasht, si edhe IHD-të në vendet e KE-së dhe ato të vendeve jasht KE-së-sidomos IHD-të nga SHBA janë rritur mjaft ndjeshëm, ndermarrjet multinacionale jashtë vendeve të KE-së kanë vazhduar të kanë pjesën më të madhe të IHD ne KE.

2. Rreth 90 për qind e IHD-ve jashtë-përbrenda dhe brenda KE-së të para në 1985 u përqendruan në vendet e 'kryesore' të KE-së, dhe më shumë se kaq me një vlerësim të përafërt rreth tri të pestat e IHD-ve ishte brenda një rreze 500 milje prej Frankfurtit. Ky model gjeografik i aktivitetit ekonomik ka qenë gjerësisht i ngjashëm për IHD-të si ato brenda dhe jasht KE-së.

3.Në fillim të viteve 1980, rreth një e treta e të gjithë investimeve të huaja direkte nga vendet e KE-së ishte drejtuar tek vendet e tjera të KE-së; kjo në krahasim me 35 për qind të IHD nga SHBA dhe 15 për qind të IHD ishina nga Japonia në të gjitha vendet e KE. Pjesa e përgjithshme e stokut të IHD-ve përbrenda të KE-së me origjinë nga vendet e tjera të KE-së ishte përgjithësisht më i lartë se pjesëmarrja e saj të IHD-ve në mbarë botën (me përjashtim të stokut të IHD-ve të vendit të investitorit).

4. Ka pak të dhëna të besueshme mbi ndikimin e integrimit në shpërndarjen sektoriale të IHD-ve në KE. Më e mira ne kemi lidhen me shitjet e prodhuesve të SHBA në KE. Këtu, ka disa sugjerime se rritja e shitjeve të tilla ndërmjet viteve 1972 (viti para aderimit të Mbretërisë së Bashkuar KE) dhe 1985 ishte më e theksuar në ata sektorë të prodhimit iu nënshtrohen ekonomitë e shkallës; ku firmat amerikane kishte avantazhet konkurruese (ose pronësisë specifike); ku para-KE, tarifat intra-EC ishin më të larta; dhe ku barrierat pas-KE për tregtinë në mes SHBA-ve dhe KE-së ishin më të rënda.

5. Ka disa prova rastësore që, përveç disa import-zëvendësimin mbrojtës nga IHD jashtë KE-së, brenda dhe jashtë-EC FDI ishte ose tregtar-neutral ose tregtar-rritjen. Ekonomistët Molle dhe Morsink (1991) gjetën se, gjatë periudhës 1973-1983, ka pasur një korrelacion direkt midis intensitetit të tregtisë ndër-KE dhe rrjedhat e IHD-ve, pasi indeksi i intensitetit të tregtisë kishte arritur një nivel të caktuar. Të dhënat amerikane sugjerojnë se raporti midis shitjeve të prodhuesve të SHBA-ve në KE dhe eksporteve nga SHBA në KE janë rritur dukshëm në vitet 1960-dhe shumë më shumë se në Britani të Madhe, e cila nuk ka hyrë në KE deri 1973. Pas kësaj, ky raport ra nga një kulm prej 5,8-4,9 në 1977 dhe në 4.0 në 1985 (OKB 1993a)

Megjithatë, ndoshta ndikimi më dramatik i integrimit ishte në tregtinë brenda-KE midis filialeve të firmave amerikane. Në 1957, 85 për qind e të gjitha shitjeve nga filialet e tilla ishin të blerësve vendas dhe 1 për qind janë eksportuar për në SHBA; pothuajse të gjithë pjesën e mbetur, dmth. 14 për qind, shkoi në vendet e tjera të KE-së apo Britani të Madhe. Nga 1966, eksportet drejt vendeve të tjera, jo në SHBA ishte rritur në 26,7 për qind, nga 1977-38,3 për qind, dhe nga 1982-45,7 për qind (OKB 1993a); dhe në të dy vitet 1977 dhe 1982, 69 për qind e këtyre eksporteve ishin midis filialeve të SHBA-ve (eksportet brenda firmave). Të dhëna të tjera sugjerojnë se tregtia ndër-EC ishte më e theksuar midis vendeve kryesore evropiane, dhe u përqendrua veçanërisht në sektorët që karakterizohen nga ekonomitë e shkallës bimore dhe (relativisht) të kostove të ulëta apo në rënie të transportit.

Me pak fjalë, faza e parë e integrimit macroregional në Evropë u shoqërua me një rritje të konsiderueshme neto në KE lidhur me IHD- të dhe rrjedhave të tregtisë. Megjithatë, rritjet më të mëdha në investimet e huaja direkte ishin nga vendet jashtë KE; evidencat fuqimisht sugjerojnë se ndërmarrjet multinacionale nga SHBA (edhe Japoneze më vonë) ishin në gjendje të përfitojnë nga heqja e barrierave tarifore, dhe kapërcejnë kostot e transaksionit dhe pengesave të mbetura tarifore shumë më mirë se sa ndërmarrjet e tyre ekuivalente të KE-së.

3. Integrimi Europian nga 1985 deri më sot

3.1. Disa Vështrime teorike

Në 1985, Programi i Tregut të Brendshëm (IMP) ishte iniciuar nga Komisioni Evropian në Bruksel. Qëllimi i këtij programi ishte për të eliminuar të gjitha barrierat jo-tarifore të mbetura me tregtinë e mallrave, shërbimeve dhe aseteve midis vendeve anëtare të KE-së nga mesi i viteve 1990. Këto pengesa janë klasifikuar në katër grupe kryesore: procedura diskriminuese të blerjes, kontrollet kufitare, diferencat në standardet teknike, dhe dallimet në detyrimeve fiskale. Midis 1985 dhe në fund të viteve 1990, ajo ishte parashikuar në 319 direktiva, të destinuara për të hequr ose reduktuar në mënyrë drastike këto pengesa, do të kishte hyrë në fuqi nga ana e dymbëdhjetë shtete anëtare

Ashtu si zhdukjen e barrierave tarifore, por që heqja e barrierave jo-tarifore pritej të ketë pasoja të ndryshme për vende të veçanta, sektorët industriale, dhe firmave; dhe për modalitetet e prodhimit dhe të shërbimit të tregjeve. Për shembull, pasojë kryesore e integrimit ishte për të lejuar vendet anëtare për të shfrytëzuar më mirë avantazhet e tyre dinamike tregtare, bazuar në resurset e tyre natyrore, në burimet e ndërtuara dhe ekonomitë e shkallës. Ajo gjithashtu ndihmoi për të nxitur pronësinë e përbashkët të aktiviteteve ndërkufitare në sektorë intesivë të IHD-ve (Markusen 1995).

Teoria e tregtisë dhe teoria e IHD-ve, ose më shumë teoria e prodhimit ndërkombëtar duhet të konsiderohen si plotësuese, në vend se të janë teori konkurruese .Teoria e tregtisë në thelb është e shqetësuar me efektet e integrimit ekonomik në vendndodhjen e aktivitetit ekonomik, dhe masën në të cilën tregjet e veçanta në fushën e integruar janë në shërbim nga eksportet ose nga prodhimi vendor.

Në të kundërtën, teoria e IHD-ve është i interesuar kryesisht tek ndikimi i integrimit makro-rajonal në investimet e huaja direkte, qoftë në ose jashtë shteteve anëtare. Ndërsa, duke bërë këtë, ajo bazhoet në teorinë e tregtisë, ajo është gjithashtu i merret me identifikimin e pasojave të pronësisë së huaj të aktivitetit ekonomik në rajon të integruar në strukturën dhe vendndodhjen e atij aktiviteti. Me fjalë të tjera, teoria e FDI shqyrton ndikimin e integrimit në avantazhet konkurruese të firmave të kombeve të ndryshme, vendndodhja e aktiviteteve që lidhen me këto avantazhe, dhe mënyra në të cilën këto avantazhe janë të organizuar së bashku me aftësitë e burimeve të vendeve pritëse.

Derisa duke u përpiqemi për të adresuar pasojat më të rëndësishme ekonomike të programit të tregut te perbashket (IMP), ne do të përqëndrohemi në katër hipoteza të përgjithshme të sugjeruara nga tregtia dhe literature mbi IHD-të.

Hipoteza 1. Hipoteza e parë është se IMP do të ketë një efekt pozitiv në tregtinë brenda- KE, dhe një efekt ambivalent në IHD-të brenda-KE. Varësisht prej formës dhe lartësiëë së barrierave ekzistues jo-tarifore, ka të ngjarë që të ketë një efekt ambivalent në tregtinë ekstra-KE, por një efekt pozitiv mbi IHD-jasht KE dhe në tregtinë brenda-KE nga filialet e huaja të KM (MNE) jasht-KE. Të dyja teoritë mbi tregtinë dhe IHD sugjerojnë se krijimi i tregtisë brenda-KE do të lindë si pasojë e ndarjes më efikase të resurseve në kuadër të KE-së; dhe do të jetë më e theksuar në ata sektorë që furnizojnë produkte objekt ekonomitë me skallë bimore dhe që kushtojnë pak për tu transportuar. Ndërsa, në varësi të nivelit të tarifës të jashtme, mbrojtëse të FDI ekstra-KE do të jetë relativisht e paprekur ose rritur, në varësi të efekteve konkurruese-rritjen e integrimit, efikasiteti duke kërkuar IHD mund të ketë një rritje të ndjeshme. IMP ka gjithashtu gjasa të ndikojnë në vlerën e në pakten disa prej variabla përcaktues IHD-ve, madhesia e tregut dhe rritja do te behen më pak të rëndësishme për integrimin kur te janë të ndara.

Hipoteza 2. Hipoteza e dytë është se IMP do të ketë një efekt ambivalent mbi shpërndarjen gjeografike të IHD-ve në kuadër të KE-së, të KM-ve(firmat multinacionale) nga KE dhe KM-ve jasht-KE. Megjithatë, ndërsa literatura sugjeron se përgjigja lokale ndaj investitorëve të huaj do të ndryshojnë sipas vendit të origjinës nga kompanitë amë, nuk ka asnjë arsye të dukshme pse faktorët specifikë që ndikojnë në ndarjen e aktivitetit në mes të vendit të origjinës së një KM-je dhe shtetit të KE (ose, në rastin IHD e brenda-EC me një tjetër shtet te KE) do të jetë shumë e ndryshme nga ajo si në mes të dy firmave në pronësi veç e veç në të dy vendet. Në të njëjtën kohë, Markusen dhe Venables (1995) kanë treguar se, si kur vendet të bëhen të ngjashme në madhësi, faktorët veprues , dhe efikasiteti teknik, aktivitetet ndër-kufitare do të bëhet gjithnjë e më të dominuar nga KM-të, të cilat do zhvendosin tregtinë, me kusht që shpenzimet e transportit janë jo të parëndësishëm. Një konkluzion të kësaj hipoteze është se raporti IHD / tregtisë mes vendeve me të ardhura të larta dhe më të industrializuara të KE (ose ndërmjet tyre dhe investitorëve të pasur të jashtëm, p.sh. SHBA, Japonia dhe Zvicra) ka të ngjarë të jetë më i lartë sesa që midis këtyre vendeve dhe atyre me të ardhura të mesme dhe / ose vende më pak të industrializuara (Markusen dhe Venables 1995).

Hipoteza 3. Hipoteza e tretë është se në vartësi të vendit dhe faktorëve specifike sektorial, IMP do të ketë një efekt ambivalent në pronësi të prodhimit në KE-së. Të dyja teoritë e tregtisë dhe e IHD-ve sugjerojnë se ndoshta komponenti më i rëndësishëm shpjegon praninë e IHD-ve në mes të dy vendeve dhe në mesin e vendeve të industrializuara është ballafaqim midis ekonomive shkallës në nivel të firmës shkallës dhe fushëveprimit, p.sh. të tilla si ato që lindin nga përhapja e aktiviteteve të ndryshme qendrore si edhe hulumtim dhe zhvillim; niveli i ekonomisë së shkallës; kostot e koordinimit të aktiviteteve ndërkufitare, dhe shpenzimet brenda-kombëtare të lidhura në hapësirë. Km-të ka të ngjarë të dominojnë ata sektorë ku përbërësit e parë dhe të fundit janë të rëndësishme, koordinimi I kostos brenda firmës (Markusen 1995; shpella 1996). Nëse kjo mund të tregohet se ata sektore që janë më të ndjeshëm ndaj efekteve të IMP ishin më IHD-intensive sesa sektorët jo të ndjeshëm, dhe se integrimi rrit avantazhet pronësisë së KM-ve të veçanta, atëherë ajo mund të supozohet në mënyrë të arsyeshme se IMP do të çojë në një rritje të pronësisë së huaj të aktiviteteve në KE në këta sektorë.

Hipoteza 4. Kjo hipotezë është vazhdim natyrshëm nga Hipoteza 3. Prej se Komisioni Evropian ka sugjeruar, që disa sektorë kanë gjasa për t'u prekur më shumë nga IMP se të tjerët, pasojat e tij për tregtinë dhe investimet e huaja direkte do të janë të paktën për disa shkallë sektorët specifik. Për më tepër, edhe literatura ekzistuese edhe të dhënat empirike mbi IHD në mënyrë të qartë tregojnë se KM-të priren të përqendrohen në sektorët që demonstrojnë një ose më shumë prej karakteristikaveve në vijim: një nivel të lartë të shitjeve relative në Kërkim dhe Zhvillm; furnizimi me produkte të ndërmjetme që janë ose teknikisht të avancuar dhe komplekse, ose ofrojnë mundësitë për ekonominë gjerë në prodhimin e tyre; furnizimi me produkte finaletë cilat janë shumë të diferencuara dhe të ardhurat-elastike në kërkesë; janë tregtar dhe / ose FDI-mbështetës të IHD-ve. Prandaj, është e arsyeshme që të supozohet se IHD-të në këta sektorë, ose në vendet në të cilat këta sektorë kanë tendencë të përqendrohen, do të janë më shumë të prekur nga KE 1992 se sa ata sektorë në të cilët IHD-të do janë më pakë të përqendruara.