MÜHƏNDİS QRAFİKASI KAFEDRASI:
80
illik şərəfli yolun tarixi
105
Axşamüstü bağda Sevil xanımım mənə verdiyi dəftərçəni diqqətlə oxumağa
başladım. O, bu yazısında özündən çox ailəsindən, onların əzab və əziyyətlərindən,
dünyasını tez dəyişmiş qardaşlarından, alova qərq olub yanan bacısından ürək
ağrısı ilə yazırdı. Bu yazıları sakit və həyəcansız oxumaq mümkün deyildi. Sevil
xanımın tərcümeyi-halından bir neçə anı qeyd etmək istəyirəm.
O, 1933-cü il 7 avqustda Bakıda ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. Onun
atası - Məlikov Həmid Məmməd Həşim oğlu mədəniyyət sahəsində çalışmış, uzun
müddət Gənc tamaşaçılar teatrında aktyor işləmişdir. Anası - Mələknisə xanım
evdar qadın olub, bütün həyatını 8 övladının tərbiyəsinə və sağlamlığına həsr
etmişdir. Mənimlə görüşündə anasından, bacı və qardaşlarından danışarkən, Sevil
xanımın dəhşətli bir hadisəni yadına salaraq dediklərini bir daha xəyalımda
canlandırdım: «İsti yay günləri idi, anam mənə hamilə idi, böyük bacımla Buzovna
bağından Bakıya qayıdırdıq. Bizim mindiyimiz «kukuşka» deyilən vaqonların
birində, yolun Binə-Qala hissəsində qaz borularında nasazlıq səbəbindən partlayış
baş verdi. Anamgilin olduqları vaqon relslərdən çıxaraq aşdı. Bu zaman yaranan
qığılcım səbəbindən qatarlar yanmağa başladı. Alovun içində olan anam ondan
xilas ola bilməyəcəklərini başa düşdükdə, bacımı özünə tərəf çəkərək qucağına
alır. Anamın sinəsinə sıxılan bacım dəhşətli dərəcədə yanır və ana bətnində olan
kiçik bacısını (məni) xilas edir. Bu hadisədə çoxlu sayda ölənlər oldu. Anam və
bacımı Mərdəkan xəstəxanasına aparırlar - mən orada dünyaya göz açmışam.
Bacımla anamın bir üzü və bir əli bərk yanmışdı. Evdəkilər bizi bir neçə gündən
sonra tapa bilmişdilər».
Bəli, bu bir həqiqətdir, həmin illərdə bu hadisələr xoşagəlməz olduğundan
qəzet və radiolarda bu haqda danışmırdılar və yazmırdılar. Sevil xanım bütün
həyatı boyu bu hadisənin əsiri olmuşdu. Bəzən bunu bir olacaq kimi qəbul etmiş,
bəzən özünü yanan bacısının yerində görmüş, bəzən də böyük qınaqlarla özünü
günahlandırmışdı.
1941-ci ildə Sevil xanım Bakı şəhərindəki 25 saylı məktəbin 1-ci sinfinə
getmişdi. Bu məktəb 8 illik tədris proqramı çərçivəsində fəaliyyət göstərdiyindən
oradakı şagirdlər sonradan 190 saylı məktəbə köçürülmüşdü. 1951-ci ildə oranı
İbrahim Həbibov
106
bitirdikdə mühəndis olmaq arzusu ilə Azİİ-yə qəbul olmuşdur. Görüşdüyümüz
zaman məktəb illərini xüsusi olaraq xatırlayan Sevil xanım həmin illərin
rəfiqələrindən danışaraq, fotoşəkillərdəki hər bir rəfiqəsini yada salmağa çalışırdı.
Aşağıdakı şəkildən göründüyü kimi o zaman qız və oğlan məktəbləri ayrı-
ayrı idilər. Sevil xanım sinifdəki qızlar arasında yaşanan mehribançılıq və dostluq
münasibətlərini xatırlayaraq, şən və gözəl keçirdiyi günlərə görə Allahına
minnətdar olduğunu bildirdi.
1945-ci il 5
a
sinfi
Həmid müəllimin ailənin hər üç oğul övladı müharibədə iştirak ediblər.
Sevil xanımın böyük qardaşı - Ənvər həmin illərdə Bayıl qəsəbəsindəki rus
məktəbində tədris hissə müdiri işləyirdi. Ənvər müəllim dahi şairimiz Mikayıl
Müşviqlə Bakıdakı 18 saylı məktəbdə birgə oxumuşdudar. Ortancıl qardaşı Bəylər
Əmircan kəndində riyaziyyat müəllimi idi. Ailənin sevimlisi kiçik qardaşı Xanlar
isə Konservatoriyada II kursda oxuyurdu. O, Üzeyir Hacıbəyovun tələbəsi idi.
Məlikov Ənvər rota komandiri idi, Budapeşt ətrafında həlak olub. O, şəhid olanda
yeganə oğlu — Rafiqin 3 yaşı vardı.
MÜHƏNDİS QRAFİKASI KAFEDRASI:
80
illik şərəfli yolun tarixi
107
Məlikov Bəylər Belorusiyada vuruşubdur. O, itgin düşüb, tapılması üçün
SSRİ-nin müdafiə nazirliyinin hər bir bölməsinə, strukturuna dəfələrlə müraciətlər
edilməsinə baxmayaraq, ondan bir xəbər verən olmadı. Bu gün də qohum-əqrəba
onun yolunu gözləyirlər. Ana və bacılarına əzab verən ən böyük dərd bu qardaşdan
bir nişanın belə qalmamasıdır.
Ailənin kiçik oğlu Xanlar müharibədən sonra təhsilini davam etdirərək
musiqi nəzəriyyəsi sahəsində tanınmış mütəxəssis, professor səviyyəsinə çatmışdır.
O, Ü.Hacıbəyovun «Arşın mal alan» əsəri üzrə dissertasiya yazıb elmi dərəcə
almışdır. Hal-hazırda Konservatoriyada işləyir. Onun 2 qızı, 4 nəvəsi, 1 nəticəsi
vardır. Qızlar da Konservatoriyanı bitirib öz doğma ali məktəblərində çalışırlar.
Sevil xanımın iki bacısı Tibb universitetini, ən kiçik bacısı isə Bakı Dövlət
universitetinin “Filolologiya” fakültəsini bitiriblər.
1951-1956-cı illərdə Sevil xanım Azərbaycan sənaye universitetinin “Neft–
mexanika” fakültəsində təhsil almışdır. İnstitutu bitirdikdən sonra təyinat üzrə
Qarayev adına neftayırma zavodunda əmək fəaliyyətinə başlamışdır. Sonradan
Dənizlayihə elmi-tədqiqat institutunda 10 il çalışmışdır.
1957-ci ildə Sevil xanım yoldaşı
Qurbanov Əli Kazım oğlu ilə ailə
qurmuşdur. Əli müəllim öz doğma
kollektivində, (Bibiheybət NQÇİ-də)
avtomatik idarə olunan cihazların işinə
nəzarət üzrə şöbədə yüksək səviyyəli
mexanik kimi böyük hörmət sahibi
olmuşdur. 1950-ci ildən 2008-ci ilədək bu
idarədə çalışımışdır. Saatsazçılıq onun
hobbisdir. Dünyanın bir çox saat
firmalarının, tanınmış saatsazların işlərini
yaxından tanıyır.
İbrahim Həbibov
108
Əli müəllim səyahət etməyi xoşlayan
bir insan kimi hər il ailə üzvləri ilə birlikdə
Azərbaycanın və SSRİ-nin görməli yerlərinə
istirahətə gedərdi. O, işinin çoxluğundan asılı
olmayaraq uşaqların tərbiyəsində
və
tədrisində həmişə Sevil xanıma yaxından
köməklik etməyi xoşlayırdı. Nəvələrini çox
sevirlər. İkisi Azərbaycandan uzaq olsalar da
belə, Əli müəllim və Sevil xanım hər gün
onlarla internet vasitəsilə əlaqə saxlayırlar.
Kiçik nəvəsi Günel babanın və nənənin ən
sevimli qızıdır. Sevil xanım və Əli müəllim
Timur və Tamillanın ətrini də ondan alırlar.
Timur və Tamilla
Günel
1970-ci ilin avqustunda ADNA-ya dəvət alan Sevil xanım əvvəlcə
«Rəsmxət», sonra «Mühəndis qrafikası» kafedrasında ümumilikdə 25 ildən çox
assistent, baş müəllim işləmişdir. 1995-ci ildə Azərbaycan elmi-tədqiqat neft
layihə institutuna qayıdaraq təqaüdə çıxana qədər (2008) böyük elmi işçi
vəzifəsində çalışmışdır.
Dostları ilə paylaş: |