Kitabın nəşrinə göstərdiyi köməyə görə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı



Yüklə 7,98 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə211/306
tarix14.09.2018
ölçüsü7,98 Mb.
#68598
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   306

Bolqanstanın  ehtiyatlan  8  tondan  40  tona  çatmışdır.  Çinin  qızıl  ehtiyatları 

2001-ci ildə 105 ton, 2002-ci ilin sonunda 205 ton, 2009-cu ilin sonunda 1054 

ton olmuşdur və qızıl alınması bu cür templərlə davam edərsə, 2011-ci ildə öz 

ehtiyatlannı  2000  tona  çatdıra  bilər.  İsrailin  hazırda  qızıl  ehtiyatı  yoxdur. 

Rusiyanın qızıl ehtiyatı 2011-ci ilin fevralında 790 tona yaxınlaşmışdır. 

Cədvəl 18.3 

Xarici valyuta ehtiyatlarının strukturu 

(dövrün sonuna, milyard dollar)* 

Ehtiyatların saxlanma forması

 

1985

 

1990

 

2009

 

2010,

 

sentyabr

 

Ehtiyatların ümumi məbləği



 

382,1


 

844,5


 

8169,0


 

8421,5


 

ABŞ dolları

 

202,8


 

388,2


 

2837,1


 

2931,0


 

Yapon iyenası

 

26,5


 

63,4


 

134,1


 

156,3


 

Funt sterlinq

 

9,9


 

24,6


 

195,3


 

199,2


 

Avro


 

-

 



-

 

1250,2



 

1249,7


 

Başqa valyutalar

 

48,1


 

142,0


 

141,5


 

177,9


 

* International Financial Statistics, 1997, 2000, 2010. 

«Güclü  valyutalar»  ətrafında  baş  verən  istənilən  ciddi  böhran  diqqəti 

qızıla yönəldir və bu hal 2008-2009-cu illərdə yaranmışdır. 

Dünyada qızıl ehtiyatlarının azalması bir sıra iri ölkələrin və beynəlxalq 

təşkilatların  (BVF)  səmərəsiz  yük  kimi  yatan  və  heç  bir  gəlir  gətirməyən 

maliyyə  aktivini  saxlamağın  (xüsusilə  də  qiymətli  metalların  ucuzlaşdığı 

şəraitdə)  qeyri-mümkünlüyü  barədə  qənaətə  gəlməsinin  nəticəsidir  (cədvəl 

18.4). 

1990-cı illərdə Kanada, Avstraliya, Niderland, Belçika, Avstriya dövlət 



ehtiyatında  olan  qızılın  satışı  ilə  fəal  məşğul  olurdular.  Bu  ölkələrin  satdığı 

metalın ümumi çəkisi 2000 tondan çox idi və bununla əlaqədar olaraq, rəsmi 

qızıl ehtiyatları Avstriya, Belçika və Avstraliyada 2 dəfə, Niderlandda 40%, 

Kanadada  isə  5  dəfəyə  yaxın  azalmışdı.  İndi  «sarı  metalın»  aparıcı 

istehsalçılarından  biri  olan  bu  dövlət,  öz  rəsmi  ehtiyatlarında  onun  yalnız 

simvolik həcmini, cəmi 100 ton saxlamışdır. 

1999-

 

cu  ildə  BVF,  ABŞ,  Böyük  Britaniya  və  İsveçrə  öz  qızıl-valyuta 



ehtiyatlarının böyük hissəsinin açıq bazarlarda satıldığını bəyan etdi (cədvəl 

18.5). 


537 


Cədvəl 18.4 

Ölkələrin və təşkilatların qızıl ehtiyatları 

(min ton xalis metal)* 

Qrzıl ehtiyatları saxlayanlar

 

1980

 

1990

 

1998

 

2010

 

Ölkələrin qızıl ehtiyatları



 

29,7


 

29,2


 

25,2


 

27,1


 

Beynəlxalq təşkilatların fondları

 

6,1


 

6,4


 

5,4


 

3,6


 

Beynəlxalq Valyuta Fondu

 

3,2


 

3,2


 

1.5


 

2,9


 

Avropa Valyuta Qurumu

 

2,7


 

2,9


 

2,5


 

0,5


 

Beynəlxalq Flesablaşmalar Bankı

 

0,2


 

0,3


 

0,2


 

0,1


 

Görünən qızıl ehtiyatı

 

35,8


 

35,6


 

31,5


 

30,5


 

World Gold Council, 2010. 



Cədvəl 18.5 

Qızıl ehtiyatlarının ən iri sahibləri 

(min ton xalis metal) * 

İnkişaf etmiş ölkələr

 

1990

 

1998

 

2010

 

İnkişaf

 

etməkdə

 

olan

 

ölkələr

 

1990

 

1998

 

2010

 

ABŞ



 

8146


 

8160


 

8133


 

Hindistan

 

395


 

420


 

557


 

Almaniya


 

3701


 

3701


 

3402


 

Çin


 

332


 

405


 

1054


 

Fransa


 

3182


 

3782


 

2435


 

Venesuela

 

356


 

356


 

363


 

İtaliya


 

2592


 

2592


 

2451


 

Livan


 

287


 

287


 

286


 

İsveçrə


 

2590


 

2590


 

1040


 

Əlcəzair


 

160


 

174


 

173


 

Niderland

 

1708


 

1150


 

612


 

Səudiyyə


 

Ərəbistanı

 

143


 

143


 

322


 

Yaponiya


 

754


 

754


 

765


 

Braziliya

 

142


 

124


 

33

 



Böyük Britaniya

 

736



 

726


 

310


 

CAR


 

127


 

117


 

124


 

Portuqaliya

 

615


 

625


 

382


 

Türkiyə


 

127


 

117


 

116


 

İspaniya


 

607


 

610


 

281


 

Argentina

 

132


 

102


 

54

 



* International Financial Statistics, 2010. 

Dünyanın  aparıcı  ölkələrinin  və  BVF-in  qızılı  ümumdünya 

pul-maliyyə mexanizmindən sıxışdınlaraq, başqa likvid vasitələr və maliyyə 

aktivləri  ilə  əvəz  olunmasına  yönəldilmiş  siyasəti  göz  qabağında  olsa  da, 

müəyyən  dərəcədə  özünü  doğruldur.  Prinsipcə,  qızılın  olmadığı  hal, 

ümumiyyətlə,  təsəvvür  olunmazdır.  Qızıl  yaxın  gələcəkdə  enmə  yaxud 

yüksəlmə istiqamətində hərəkət edərək, ehtiyatların hesablanmasının əbədi 

göstəricisidir. 



538 


Yüklə 7,98 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   306




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə