LüĞƏTDƏ gedəN İXTİsarlar
SÜZMƏK [Pyotr Anisimoviç] ..stol hazır olanda qədəhlərə araq süzüb sağlıq söylədi (H.Abbaszadə); ŞORLATMAQ
Yüklə 6,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
mün iki ilinə.. (S.Vurğun); SÜZMƏK [Pyotr Anisimoviç] ..stol hazır olanda qədəhlərə araq süzüb sağlıq söylədi (H.Abbaszadə);
şını kəsəcəm, alaca qanın şorladacam.. (Anar). 2. tökmək bax yağmaq 3. tökmək bax calamaq 2 tökülmək bax axmaq I TÖVBƏ (etdiyi pis əməldən peşman olub bu işi təkrar etməyəcəyinə söz vermə) [Tar- verdi:] Vay aman, qələt elərəm, quldurluğa dəxi çıxmanam, heç kimi soymanam. Tövbə olsun, tövbə, tövbə (M.F.Axundzadə); ƏT TÖVBƏ Tövbə, əttövbə, xəta rahinə getdik lərimə (M.Ə.Sabir); NASAQ (məh.) Nasaq olsun mə, mən bı işi bir de görmərəm (ADDL).
TÖVLƏ (mal-qara, qoyun-quzu, at-eşşək damı) [Rza:] Mənə elə gəlirdi ki, evimiz de, qalağımız da, tövləmiz do uçulacaq, hamısı alt-üst olacaqdı... (M.İbrahimov); DAM O, birdən irəli sıçrayıb, əlindəki tüfəngi yerə atdı, özü mal
nəfər qışqırdı: — Ağanın qatırxaııası hər yer dən yaxşıdır... (A.Makulu); PƏYƏ [Övrət:] İzzət, doğrudan pəyədə ağlayan sən idin? (C.Məmmedquluzadə).
demə ki, cavanam, amma tövşüyürsən... (Ə.Cəfərzadə); LƏHLƏMƏK (heyvanlara
kimi otağın içində ləhləyirdi (S.Rəhimov); NƏFƏSİ TINCIXMAQ [Həmzə:] Əlim işə çıxmır, nəfəsim tıncıxır, darıxıram... (Ə.Qa- sımov).
dır, əsasən böyük şəhərlər arasında işləyir (M.İbrahimov); ŞÖMƏNDÜFƏR (arx.) Elektrik qüvvəsindən min bir cana gələrək; Tökmək O hazırlar yer altında şöməndüfər yollan (S.Vurğun).
dünyanı men salıram; Boranlara, tufanlara (S.Vurğun); BURAĞAN Bürüyür ortalığı tül kimi bir incə duman; Qan birdən sovurur göylərə müdhiş burağan (A.Şaiq); FIR
qoynunda bir ötən quşam; Fırtınalar, qasır ğalar qucağında doğulmuşam (S.Vurğun); BORAN (bax). tul bax uzun 2 TULLAMAQ Xəstə qarını tutub; Tulladı lar heyətə (M.Rzaquluzadə); ATMAQ Nisə kömür qabını yerə atıb gəldi (Mir Cəlal); FIRLATMAQ Pası Cəbini qüvvətli əlləri ilə onun qucağından qurtanb qann içinə fır latdı (S.Rəhimov); QOLAZLAMAQ O da əlini rəfə atıb... köpək oğlu özünsən! - deyib kərbəlayıya bir qazan salbası vurdu, kerbə- layı da ona bir kəfgir qolazladı (Çəmən zəminli); VIZILDATMAQ (dan.) Gənc əli ilə alnını tutaraq, yerindən sıçradı və digər eli ilə qadının başından o dəyirman çarxını alıb küçəyə vızıldatdı (A.Şaiq). TULLANMAQ [Ata:] Küçədə tullan, ey oğul, sənətin olmur, olmasın! (M.Ə.Sabir); ATILMAQ Azər yenə irəli atıldı (Ə.Kərim); ATLANMAQ Sənə elə bir meymun havası çalım ki, sıçrayıb dik atlanasan (S.S.Axun- dov); HOPPANMAQ (bax).
bəhərdir; Tumu şirin, şəkərdir (M.Rahim); DƏNƏ Arvad bir də baxır ki, molla iydələrin dənəsini də yeyir (M.N.lət.); TOXUM. 2. TUM Axır o [Rəcəb], bir taxta qutu hazırladı, mağazalardan konfet, tum və pa piros alıb qutunun içinə qoydu (A.Şaiq);
SEMİÇKA (dan.) [Kərəmov:] Görürlor ki, camaat burada iş görür, semiçka çırtlamır (S.Rəhman).
al-ayaqdan uzaq kənd-kəsəyə çəkilib, qarı ların tumanının altında gizlənib, baş girləyir lər (Ə.Cəfərzadə); KƏMƏRÇİN (beş çinli tııman) Mütrüblər təzə kəmərçin geyir, sa qilər piyalələr hazırlayır.. (M.S.Ordubadi); YUBKA Gətirib yubka, deyir at bayıra nim- tenəni; Bumunu gizləmə, örtmə kişi görcək çənəni (M.S.Ordubadi).
sunu çiyninə ataraq alt tuman-köynəkdə ba yıra çıxan Bəndalı kişi bütün qədd-qaməti ilə qapı ağzında göründü (İ.Əfəndiyev); ZİR- CAMƏ (köhn.) Kərbəlayı Həsən axşam ba zardan qayıdanda paltarım soyunub şəbkü- lahını geyinib, zircaınədə gəldi, süfrənin ba şında oturdu.. (Çəmənzəminli). tumarlamaq bax 1. sığallamaq; 2. təmiz ləmək 1
tumbul bax kök I tumov bax qrip TUMURCUQ Qovaq və alma ağacının tumurcuqlan növbə ilə bir-birinin ardınca tək-tək yerləşir (“Botanika”); BURC (dan.) Ata acıqlandı, yolun qıraq-bucağına dönüb
ban yarpaq açır; Sonra əlvan çiçəyi gör nə zerifanə gəlir (R.Əfəndiyev); GÖZCÜK Çay bitkisini çoxaltmaq üçün 3-4 gözciiyü olan birillik çubuqlardan istifadə etmək lazımdır (B.Talıblı); PUÇUR. TURİST Alman turistləri arasında qanun halını almış belə bir qayda geniş yayılmış dır.. (H.Əliyev); SƏYAHƏTÇİ [Bəşir:] Bu fikir mənim deyil, bu günlərdə burada görüş düyüm səyahətçi bir almanın düşüncəsidir.. (S.S.Axundov). turşaşirin bax meyxoş turşəng bax quzuqulağı Tumac 374
TUŞLAMAQ Dayan. Qaçma, vurdum - deyib yüyürdü; Tüfəngi tuşladı, çaxmağı çəkdi (R.Rza); NİŞAN ALMAQ Tələsdiyim üçün sərrast nişan ala bilmədi (H.Abbaszadə); YÖNƏLTMƏK Bir daşa sinə gərib, tüfən gimi [pələngə] tərəf yönəltdim (A.Şaiq). 1. TUTACAQ [Pəri nənə] ..qapını tuta- cağıııdan çəkdi (S.Rəhimov); TUTQAC O ..əri olan otağın qapısında bir əli tutqacda.. durmuşdu (İ.Əfəndiyev).
maq 1
1. TUTMAQ [Poricahan xanım:] Ordu başında durubdur, əcdadının yurdunu da tut maq istəyir (S.S.Axundov); FƏTH ET MƏK (zorla, silah gücünə tutmaq) [Kimon:] Qorxma, tədbirə gel, riza göster; Fəth edincə bu ölkəni qeysər (A.Şaiq); QAPSAMAQ
sahibi qovar zor olsa qonaq (Q.Zakir); QƏSB ETMƏK ..həttabütün şimal əyalətlərini qəsb etmək istədikləri qəzetlərdə faş olunmalıdır (M.İbrahimov); ZƏBT ETMƏK/ELƏ- MƏK Güllücə kəndini düşmən zəbt etdi (S.S.Axundov); ALMAQ, İSTİLA ET MƏK (zorla tutmaq), İŞĞAL ETMƏK. 2. TUTMAQ Mustafa çavuş əyilib onun dal ətəyindən tutdu (S.Rəhimov); YAPIŞ MAQ (dan.) [Yasavul:] Məndən yapış (S.Rəhimov); SAXLAMAQ. 3. TUTMAQ [Fati:] Məni o azar dəymiş it tutdu (Ə.Abbasov); DİŞLƏMƏK Çeynə dilər, dişlədilər, diddilər; Bir-birini al qana qərq etdilər (A.Səhhət); QAPMAQ İt qudu randa, yiyəsini qapar (Ata. sözü).
Buna dözərmi adam? (S.Rüstem); HƏBSƏ ALINMAQ [Əbülhosen bəy:] Bunların çar pışması nəticəsində ikisindən birisi tələf ola caq, digəri isə həbsə alınacaq (M.S.Ordu badi); HƏBS EDİLMƏK Yoldaşımın əmrilə Tutulmaq Yüklə 6,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|