MəDƏNİYYƏTİ İNCƏSƏNƏTİ yaşadanlar
✦ ✦ ✦ Mədəniyyəti, incəsənəti yaşadanlar ✦ ✦ ✦
Yüklə 0,65 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ✦ ✦ ✦ Mədəniyyəti, incəsənəti yaşadanlar ✦ ✦ ✦ 59
- ✦ ✦ ✦ Sona Xəyal ✦ ✦ ✦ 60
- ✦ ✦ ✦ Mədəniyyəti, incəsənəti yaşadanlar ✦ ✦ ✦ 61
✦ ✦ ✦ Mədəniyyəti, incəsənəti yaşadanlar ✦ ✦ ✦ 59 isə bu nəğməni misralayır. Bəstəkar dostu Oqtay Kazımi isə ona musiqi bəstələyir. Müğənni dostu isə həmin mahnını ifa edir, bütün Azərbaycan isə yeni bir mahnı dinləyir: ”Dünya bir nəğmə idi”... Bu nəğməli dünyada yaşayan şairin hər sevinci yeni bir nəğmə olur. Hər əlamətdar, yaddaqalan an misralanır, nəğmələnir. Telman Hacıyevin bəstələdiyi “Tələbəlik illəri”, daha sonra “Bakının qızları”, “Həyat, sən nə qəribəsən”, “Sən nəğmələr qoş”, “Günəşli ömrüm”, “Mərd ol” və s... Cabir Novruz şeirinin özünəməxsus musiqiyə oturma cəhəti var ki, bu da bəstəkarlar üçün imkan yaradır. Mahnı mətni yazmaq elə də asan iş deyil. Bunu asan hesab edənlər yanılırlar və nəticədə ortaya bayağı mahnılar çıxır. Yenə qayıdırıq şairin “Mənəvi sərvətimiz” məqaləsinə: ”Bizcə, mahnı mətni yazmaq, nəğməkar şair olmaq, hətta hər şairə nəsib olan bir səadət deyil. Nəğməkar şair olmaq özü xüsusi bir istedad tələb edir. Bunun üçün həm şeir, həm də müəyyən qədər musiqi qavramaq, duymaq, bəlkə də müəyyən qədər bəstəkarlıq istedadı olmalıdır. Mahnı mətni hər şeydən əvvəl ayrıca bir şeir kimi, özü də gözəl şeir kimi səslənməlidir”. Cabir Novruzun mahnılarından danışmaq haradan ağlıma gəldi? Elə bayaq televiziyada Yalçın Rzazadə ilə müsahibə gedirdi. Avtomobillə şəhərin küçələrindən keçən müğənni sənət dostlarını, şairləri, o cümlədən Cabir Novruzu da yada saldı... Cabir Novruzun musiqiyə sevgisi, rəğbəti olduğu kimi onun gözəl ifaçılarına da dərin hörmət və məhəbbəti var idi. Onun xalq artisti Zeynəb Xanlarovanın sənətindən, sənətkarlığından bəhs edən maraqlı bir məqaləsi vardır. “Siz sehrkarsınız, Zeynəb” məqaləsində oxu- yuruq: ”Radio və televiziya Azərbaycana xoş bir xəbər yaymışdır. Zeynəb Xanlarovaya SSRİ Xalq artisti fəxri adı verilmişdir. Bu xəbərdən hədsiz dərəcədə sevinirəm. Düşünürəm, yəqin indi bütün Azərbaycan sevinc içindədir. Axı, xalqın ən sevimli sənətkarı yüksək ada layiq görülmüşdür! Zeynəb həqiqətən buna layiqdir. Cəsarətlə demək olar ki, Zeynəb nəinki Azərbaycanda, həm də ucsuz-bucaqsız böyük vətənimizdə, bütün Şərqdə geniş şöhrət tapan müğənnilərdən biridir”. Cabir Novruzun nəğməli dünyamıza bəxş elədiyi yaddaqalan mahnıları kimi, sənətə, sənətkara muğamata verdiyi qiyməti də təqdirəlayiqdir.
✦ ✦ ✦ Sona Xəyal ✦ ✦ ✦ 60
_____________________________________________________ ZAUR ƏLİYEV FENOMENİ
Allah-təalanın bizə verdiyi şərəfli insan adından, mənalı insan ömründən qiymətli nə ola bilər ki? Amma bu şərafəti dərk edə bilmək və bu ömrün qədrini bilmək biz insanların öhdəsinə düşür. Kimi bunu dərk edir və ömrünü insanlar üçün gərəkli bir nemətə çevirir, kimi də əksinə bu mənanı heçə döndərib bu dünyasını da itirir, o dünyasını da. İnsan olmaq şərəfli insan ömrü yaşamaq, ləyaqətlə yaşamaq, bir ömür özünü Allahın bəndəsi hesab etmək, insanlara xidmət üçün yaşamaq və beləliklə də Allah-təalanın ibadətində durmaqdır. Bəli, insanlara xidmət etmək. Hərə öz bacarığı müqabilində, Allahın verdiyi istedad, qabiliyyət sayəsində bu işi görür. Kimi maddi nemətlər istehsalında çalışır, kimi də insan mənəviyyatının yüksəlməsi üçün. Pianoçu Zaur Əliyev 1937-ci ildə Bakıda anadan olub. Ömrünün bir hissəsini Maştağada yaşayıb. Yaxşı yadımdadır, kəndin içində onu görəndə bir-birinə göstərib “Bu məşhur pianoçu Zaur Əliyevdir” və ya “Bu xalq artisti Zaur Əliyevdir” deyərdilər. Mənə də belə demişdilər. Lakin bu gün onun həyat yoldaşı Aidə xanımla və qızı gənc şair İlahə Zaur Kamyab ilə tanış olandan sonra bildim ki, Zaur Əliyev heç fəxri ad da almayıb. Çünki ömrü boyu təvazökarcasına yaşayan, həyatın mənasını sadəcə işləməkdə, in- sanlara təmənnasız xidmətdə görən bu insan heç vaxt haqqını tələb etməyib. Vəzifəsini unudub, hüququnu düşünən insanlardan fərqli olaraq, ancaq sənəti, insanlara xidməti düşünüb. Beləcə ləyaqətli insan ömrü yaşayıb. Yəqin elə ona görə də Allah-təala ondan istedadı əsirgəməyib və Zaur Əliyev çoxlarına nəsib olmayan yük- sək təhsil görüb, sənətkar kimi yetişib. Zaur Əliyevin mərhələ-mərhələ keçdiyi təhsil yolunu izləyirəm. Bir ömrün yüksəliş xəttini nəzərdən keçirəndə görürsən ki, bu insan ✦ ✦ ✦ Mədəniyyəti, incəsənəti yaşadanlar ✦ ✦ ✦ 61 həmişə oxumaq, nəsə öyrənmək, bilmədiyini əxz etməyə çalışmaq, daim işləmək, əzab-əziyyət çəkmək, Allahın verdiyi istedadı gün- dən-günə parlatmaq, musiqidə yeni-yeni çalarlar yaratmaq üçün doğulub. Musiqişünas Ramiz Röhrabov onun ifasını belə qiymət- ləndirir: ”Bir muğam ifaçısı kimi Zaur Əliyev eyni muğamı hər dəfə ifa edəndə muğama özünəməxsus yeni xallar və improvizlər əlavə edir”. Budur Zaur Əiyev istedadı... Haşiyə: Asəf Zeynallı adına musiqi məktəbini xor dirijorluğu və nəzəri bəstəkarlıq fakültələri üzrə bitirən Zaur Əliyev Azərbaycan Dövlər Konservatoriyasının bəstəkarlıq fakültəsində təhsil alıb və Qara Qarayevin tələbəsi olub. Daha sonra isə Azərbaycan Xalq Konservatoriyasının bəstəkarlıq fakültəsində təhsil alıb və 1965-81-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin səhnə hərəkətləri kafedrasında fortepiano üzrə konsertmeyster vəzifəsində çalışa-çalışa mədəni-maarif fakültə- sində təhsilinui davam etdirib. 1959-cu ildən ifaçılıq fəaliyyətinə başlayan Zaur Əliyev Əhməd Bakıxanovun rəhbərlik etdiyi Xalq Çalğı alətləri ansablında forte- piano üzrə solist olub. Onun ifa etdiyi solo Bayatı-şiraz, Za- bul-segah muğamları hələ o zamandan alqışlarla qarşılanırdı. Təkcə bu tayda deyil, o tayda da, hətta Türkiyədə də Zaur Əliyev sənəti qiymətləndirilir, onun ünvanına çoxlu sayda məktublar gəlirdi. Onun Əhməd Bakıxanovun ansamblı ilə birlikdə solo ifasının lent yazıları İrana göndərilmişdi. Əhməd Bakıxanov adına Xalq çalğı alətləri ansamblının indiki pianoçusu Zaur Rüstəmov onun sənət- karlığını belə dəyərləndirir: ”Yüz il keçsə, analar bir də Zaur Əliyev kimi pianoçunu dünyaya gətirməyəcək”. Zaur Əliyevin fəaliyyəti təkcə ifaçılıqla məhdudlaşmırdı. Onun bəstəkarlıq fəaliyyəti də diqqət mərkəzində idi. Səməd Vurğunun, Məmməd Rahimin, Bəxtiyar Vahabzadənin, Nazim Hikmətin və digər şairlərin sözlərinə bəstələdiyi mahnılar, marşlar, eyni za- manda rəqslər, fortepiano üçün kiçik pyeslər, prelüdlər, uşaq mahnıları həmişə sevilir, repertuarlarda özünə yer alırdı. Zaur Əliyev 1982-ci ildə Prezident Heydər Əliyevin sərəncamı ilə Azərbaycan Televiziya və Radio verilişləri Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinə fortepiano üzrə solist vəzifəsinə qəbul edilib və
Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|