10
Lakin haqqında danışılan bütün təqvimlərdə bu
və digər dərəcədə müəyyən nöqsanlar mövcud idi. Bu
nöqsanları aradan qaldırmaq üçün Papa XII Qriqori
1582-ci ildə ən görkəmli italyan astronomu və riya-
ziyyatçılarından ibarət komissiya yaradır. Astronom-
lar təyin edirlər ki, hər 400 ildən bir Yulian təqvimin-
də 3 gün əlavə vaxt qalır. Onlar qərara alırlar ki, hər 4
əsrdən bir bu üç günü hesabdan silsinlər. Bu yeni təq-
vim Papa XII Qriqorinin şərəfinə “Qriqorian” təqvimi
adlandırıldı. Hal-hazırda bütün xristian dünyası Qri-
qorian təqvimindən istifadə edir.
Müsəlman ölkələrinə gəldikdə, indiyə qədər ora-
da vaxt Ay təqvimi ilə hesablanır. Müsəlman Ay təq-
vimində illər Günəş təqvimindən qısa olur. Bu təq-
vimdə yaz, yay, payız və
qış fəsilləri ayrılmır. İllər
Məhəmməd Peyğəmbərin
(s.ə.s.) Məkkədən Mədinə-
yə köçdüyü vaxtdan - yeni
eranın 12 iyul, 622-ci ilin-
dən başlanır. Avropa təqvi-
minə çevirmək üçün müsəl-
manlar xüsusi cədvəldən
istifadə edirlər.
Beləliklə, hamının tanı-
dığı, istifadə etdiyi təqvim
dəfələrlə təkmilləşdirilərək
müasir səviyyəyə çatmışdır.
Ədəbiyyat
Xalq təqvimi //Azərbaycan etnoqrafiyası: üç cilddə.-Bakı: Şərq-Qərb, 2007.- C.3.-
S.507-538.
Qasımova, Ü. Təqvimin yaranma tarixindən //Kitabxana.az.-2008.- №1.- iyun.-
S.40-41.
İnternetdə
www.astro.aznet. org
www.bakllar. az
www.xazar. com
www.rambler. ru
Nailə Alışova
11
Yaponiyada və digər Şərq ölkələrində qəbul edilmiş təqvimə əsa-
sən 12 illik tsikl daxilində hər bir il müəyyən heyvan işarəsi altında
keçir. Müəyyən ildə dünyaya gəlmiş adam bir sıra fitri xassələrə
malik olur və taleyi bu xassələrdən asılı olur. Şərqdə çox məşhur
olan bu təqvimə əsasən 2011-ci il Pişik (dovşan) ilidir.
Pişik həmişə pəncələri üstünə yıxılır. Xoşbəxtdir. İstedadlıdır,
müəyyən dərəcədə şöhrətpərəstdir, yaxşı yoldaşdır, təvazökar, təmkinli, incə qəlbli,
xeyirxahdır. Bunu hamı bilir. Yaxşı danışır, özünə qiymət verməyi bacarır. Pişik
dayaz adamdır və onun ən yaxşı keyfiyyətləri də dayazdır. O, cəmiyyəti sevir,
cəmiyyət də onu sevir. Kübar məclisləri xoşlayır və bəzən qeybət qırır, bunu incəlik,
ustalıq və ehtiyatla edir.
Qonaq-qara xoşlayır, evində hər işini incə bir zövqlə görür. Kübar adamdır.
Bəziləri onu ədabaz adlandıra bilər. Xırdaçı və vasvasıdır.
Pişik mühafizəkardır. Həyatını sarsıda bilən, gərginlik yaradan hər şeyə nifrət
edir. Hər şeydən çox rahatlığa və təhlükəsizliyə can atır. Hərtərəfli götür-qoy
etmədən bir addım da atmır. Belə ehtiyatlı olduğuna görə adamlar ona heyran qalır
və ehtiyat edirlər.
Maliyyə cəhətdən həmişə xoşbəxtdir. İşdə diribaş və çevikdir, onunla müqavilə
imzalayan heç vaxt büdrəməz. Yaxşı möhtəkirdir, fürsəti əldən verməmək istedadı
vardır. Uzun sözün qısası, sakit və dinc Pişik işgüzar bir adam kimi təhlükəlidir. Ti-
carətdə müvəffəqiyyət qazanacaqdır. Yaxşı zövqə malikdir və əntiqfürüş mağazası-
nın sahibi ola bilər. Hüquqçu (vəkil, notarius) və ya diplomat ola bilər, bu şərtlə ki,
həyatı təhlükəyə məruz qalmasın.
Əgər müstəsna vəziyyətlərə, dramatik hadisələrə, aşılmaz maneələrə rast gəlmə-
sə, Pişiyin həyatı sakit keçəcəkdir. Müharibələr, inqilablar, fəlakətlər onun işi deyil-
dir, düşmən olmaq onun xoşuna gəlmir. Müqavimət göstərməsə, ağlı başından çıxa
bilər, intihar edə bilər, yaxud əldən düşüb vətəni tərk edə bilər.
Sevdikləri adamlarla incə rəftar edirlər. Lakin yaxın qohumları ilə cox nadir hal-
larda yaxın munasibət saxlayırlar.
Ədəbiyyat
Pişik (dovşan) //Ulduz falları: Ensiklopediya lüğəti.-Bakı, 1991.-S.61.
Nailə Alışova
2011
Ş ərq T əqvimi Pişik (Dovşan) ili
12
Aslan Məmməd oğlu Aslanov
1926-cı il yanvar ayının 1-də Ağstafa
şəhərində anadan olmuşdur. Ağstafa
Dəmiryol orta məktəbini bitirdikdən
sonra orada müəllim saxlanmışdır.
1942-ci ildə ADU-nun (indiki
BDU) Fizika-riyaziyyat fakültəsinin
qiyabi şöbəsinə daxil olmuşdur. 1945-ci ildə ADU-
nun Tarix fakültəsinin Fəlsəfə şöbəsinə dəyişilmişdir.
Sonra onu Fəlsəfə kafedrasında müəllim saxlamışlar,
Filologiya fakültəsinin tələbələrinə estetika və tarixi
materializm fənnindən mühazirələr oxumuş, həm də
qiyabi aspiranturada təhsil almışdır. 1953-1954-cü
illərdə eyni zamanda “Lenin tərbiyəsi uğrunda”
çoxtirajlı universitet qəzetinin redaktoru olmuşdur.
1958-ci ildə fəlsəfə üzrə namizədlik dissertasiyası
müdafiə etmiş, 1962-ci ildə dosent vəzifəsində
işləmişdir. 1961-1980-ci illərdə ADU-nun (indiki
BDU) Estetika və etika kafedrasına rəhbərlik etmişdir.
1977-1987-ci illərdə M.A.Əliyev adına Azərbay-
can Dövlət İncəsənət İnstitutunun (indiki ADMİU)
rektoru vəzifəsində işləmişdir.
1987-1989-cu illərdə Azərbaycan EA Fəlsəfə, hü-
quq və iqtisad elmləri bölməsinin akademik katibi
əvəzi, 1989-cu ildən akademik katibi seçilmişdir. Ey
ni zamanda 1987-ci ildən
1995-ci ilədək Azərbaycan
Respublikası EA-nın Fəlsə-
fə Hüquq İnstitutunun di-
rektoru vəzifəsində çalış-
mışdır. “Azərbaycan kom-
munisti” jurnalı redaksiya
heyətinin, SSRİ Elmlər
Akademiyası Rəyasət He-
yətinin nəzdində olan Este-
tika Şurasının və ADU-nun
Fəlsəfə elmləri üzrə ixtisas-
laşmış şurasının üzvü seçil-
mişdir.
“SSRİ-nin Ali təhsil
əlaçısı”, “ADR Ali təhsil
əlaçısı” və digər medallarla,
Azərbaycan SSR Ali Sove-
tinin Rəyasət Heyətinin
Fəxri fərmanı ilə təltif edil-
mişdir.
1995-ci il avqustun 23-
də Bakıda vəfat etmişdir. II
Fəxri Xiyabanda dəfn olun-
muşdur.
Ədəbiyyat
Estetika aləmində /A.Aslanov.- Bakı: Yazıçı, 1987.-248 s.
Nəğməli günlərim /A.Aslanov.- Bakı: Yazıçı, 1985.-177 s.
Nailə Alışova
Yanvar
85 illiyi
Aslan Aslanov
1926-1995
Filosof
1
Dostları ilə paylaş: |