Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
116
dövrd   t l b l r aras nda diriba l , ötk mliyi v  himay darl  
bax m ndan xüsusil  seçilirdi.  hvalat  oldu u kimi ona dan d m. 
Sözümü ax ra çatd rmam  Buludxan mü llim  lini- lin  vurub 
aqraq s sl  gülm y  ba lad . “Ay , vecin  alma. O mü llim m ni 
d  qovdurmaq ist yirdi. Yax  insand r, y qin  s bil ib deyib. Bir 
gün s ni onunla yax ndan tan  ed r m”. S mimi deyir m. 
Buludxan mü llimin bu sözl rind n sonra sanki “ilan a z ndan 
qurba a qurtaran kimi sevindim”. Sonradan m lum oldu ki, h min 
mü llimin biz  bir az da qohumlu u çat rm .  
Kadr 2... Mü llim h mkar m ...Mü llimlik f aliyy ti... 
Ali m kt bd  adl  t qaüdçü, dissertant, mü llim, ba  mü llim, do-
sent, elmi-t dqiqat laboratoriya r hb ri, professor, dekan – Buludxan 
mü llim az vaxt  rzind  bel  bir uzun elmi-ictimai inki af yolu keçib.  
Buludxan mü llimin yarad c l  çox  ax lidir: dilçilik,  d biy-
yat ünasl q, publisistika,  d bi-t nqid v  s. B lk   d  bir sah  il  
m
ul olsayd , o sah d  daha böyük nailiyy tl r  ld  ed r v  o sa-
h  daha çox qazanard . Çünki Buludxan mü llim kimi istedad sahi-
bi m hdud olmamal d r.  
Deyirl r, insan n  n qüsurlu c h ti öz müasirini qiym tl ndir , öz 
dostunun n y  qadir oldu unu mühakim  ed  bilm m sidir. Amma 
m n Buludxan mü llimi h mi  qiym tl ndirmi m. Bilmi m ki, 
bizim dilçilik al mind  bir Buludxan mü llim – prof.Buludxan 
X lilov var, daim axtar dad r, yenilik f daisidir, heç kim  b nz m z. 
M n  el   g lir ki, Buludxan mü llim üçün h yat n m nas  
yorulmadan i l m k, ç tinlikl r  mübariz  aparmaqdan ibar tdir.  
Kadr. 3... Fakült  dekan ... Bacar ql  r hb r... 
Ümummilli liderimiz H. liyevin müdrikc sin  söyl diyi bu 
k lamlar heç vaxt unudulmaz.  
“V zif  insana heç bir  ey vermir, sad c  olaraq s lahiyy t ve-
rir. Qalan h r bir  ey onun a l ndan, z kas ndan, biliyind n, m d -
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
117
niyy tind n as l d r”. R hb rlik etm k üçün ilk növb d  g r k in-
san n ona m n vi haqq  çats n. Prof.Buludxan X lilov m hz bel  
keyfiyy tl r  m xsus fakült  dekan d r. B lk  universitetimizd  ye-
gan  dekand r ki, ulu önd rimizin söyl diyi kriteriyalara tam cavab 
verir.  
Buludxan mü llimin yaz lar n  internet saytlar nda izl mi m, 
müxt lif televiziya kanallar nda ç x lar n  maraq v   f xrl  din-
l mi m, monoqrafiyalar n  oxumu am, d rslikl ri il  tan  olmu-
am. H r bir  s ri, h r bir söz yeniliyi il  n z ri diqq ti c lb edir. 
Heç vaxt yeni söz dem kd n qorxmay b. 
Mövcud pedaqoji fikir tariximizd , filologiya elmimiz sah sin-
d  prof.Buludxan X lilov ayd n iz qoymaqdad r – bunlar g l c k 
n sill r üçün t dqiq v  öyr nm  m nb yi olaca na q ti  übh miz 
yoxdur. Çünki bu ömür d y rli ömürdür.  
A ac yerd n qida alar, gün d n i q, bar-b r k t g tir r. Bu-
ludxan X lilov q rib A baba da lar  kimi ba  göyl r  ucalan, kök-
l ri d rinlikl r  i l y n n h ng bir a ac kimidir – bar-b r k ti son 
d r c  bol olub, bir mill ti m n vi c h td n  b di ya atma a, 
m nc , b s ed r.  
50 ya  qocal q deyil, kamill m k, müdrikl m kdir. Öz ad m-
dan Buludxan X lilovu alim ömrünün 50-ci bahar  münasib til  
t brik edir, ona can sa l , yeni-yeni nailiyy tl r arzulay ram. (Elm 
f aliyy ti il  ba l  növb ti yaz lar m zda  trafl  b hs ed c yik).  
 
Kaz mov Arif, 
ADPU-nun ba  mü llimi 
 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
118
 
AZ RBAYCAN D LÇ L K M KT B N N GÖRK ML  
DAVAMÇISI 
 
Yan lm ramsa, Az rbaycan dilçilik elminin  sas n  el  D d miz 
Qorqud qoyub. “G lin  ay ran, ayrana doyuran, iyn y  tik n, tik -
n  sök n dem diyin ” gör  pe man olan D d miz h m d  dilimizin 
yarad c lar ndan, daha do rusu, z nginl diricil rind n biri oldu u-
nu da eyhamla bizl r  çatd r b. Dem li, ilk dilçi professorumuz, ilk 
dilçi akademikimiz d  el  D d miz Qorqud olub. 
Ondan sonra gör lim kiml r g ldi? 
Ka arl  Mahmud “Divan”  qoltu unda: “Çal qopuzun, D d m 
Qorqud, yetdim!” dedi. 
Ondan sonra gör lim kiml r g ldi? 
T brizli X tib dördcildlik “ rh”i quca nda: “Çal qopuzun, 
A am Qorqud, yetdim!” dedi. 
Az rbaycan dilçil rini saya varsam, tük ns  olmaz. 
Naxç vanl  Hindu ah g ldi, D rb ndli Mirz  Kaz m b y g ldi, 
G nc li  hm d C f ro lu g ldi, K r ml  B kir Çobanzad  g ldi... 
Bunlar n ard nca  amax l   M mm da a  ir liyev, 
kili  b-
dül z l D mirçizad , Kürd mirli A amusa Axundov, Ordubadl  
Vasim M mm d liyev, M r ndli Muxtar Hüseynzad , Ordubadl  
N sir M mm dov, Ordubadl  F rhad Zeynalov (dey s n, ordubad-
l lar n say  bir az çox oldu ax . Neyn k, z r l yoxdu...), Qaraba l  
Tofiq Hac yev,  u al -Naxç vanl  Kamal Abdullayev... n rilti-
gurultuynan yetm z olurlarm ? 
Ustad m A amusa mü llimin tez-tez i l tdiyi bir söz heç yad m-
dan ç xmaz: “Danimarkada böyük-böyük dilçil r  heyk l qoyurlar!” 
Bizim böyük dilçil r d  öz heyk ll rini elmin ür yind , 
türkologiyan n ür yind , xalq n ür yind  qoyublar. 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
119
Böyük dilçiliyimizin z ngin  n n l rini davam etdir n istedadl  
v   m hsuldar aliml rimizd n biri d , heç  übh siz ki, professor 
Buludxan X lilovdur. M n Buludxan mü llimin 50 ya n n h l  
t z -t z  tamam oldu unu e id nd , do rusu, bir q d r 
t ccübl ndim. Çünki t s vvürümd  o, daha ya l -ba l , oturu mu  
bir alim idi; elmi aktivliyi dövründ  ild  az qala 20 elmi  s r 
yazmaq h r t dqiqatç n n i i olmas n g r k! Professor Buludxan 
X lilov bu u ura imza atm  yorulmaz aliml rimizd n biridir. 
Tale el   g tirib ki, müasir dilçiliyimizin korifeyl rind n bir 
çoxu öz yard c l qlar n  multidissiplinar yönd  qurublar. A amusa 
Axundov, Tofiq Hac yev kimi dilçi akademikl r h m d  
d biyyat ünas, t nqidçi olublar. Bu bax mdan akademik Kamal 
Abdullayev daha ir li gedib: dilçi, folklor ünas, publisist, yaz ç , 
air, esseist, t nqidçi, ictimai xadim... 
Professor Buludxan X lilov öz yarad c l nda bu  n n ni d  
davam etdirib. Biz onun q l minin s sini gah dilçilikd n, gah  d -
biyyat ünasl qdan, gah publisistikadan, gah qorqud ünasl qdan, gah 
m d niyy t ünasl qdan, gah tarix ünasl qdan, gah dövl t ünas-
l qdan... e idirik. H r d f   d  bu, Buludxan X lilov q l minin öz 
s sidir, heç bir ba qa q l min s sin  b nz m y n s si. Ax  h l  XII 
yüzillikd  dahi babam z G nc li Nizami qürurla deyirdi ki: 
“Ariy te k s n p zirofte m; Anke del m qoft bequ qofte m!” 
(Kims d n birovuz q bul etm dim; Onu ki ür yim söyl di, dedim!) 
Tez-tez müxt lif saytlarda, nüfuzlu m tbu orqanlarda Buludxan 
mü llimin maraql  yaz lar na rast g lirik. M n dey rdim ki, 50 
ya l  professor Buludxan X lilov çoxyönlü yarad c l n n 
çiç kl nm , barverm  dövrünü keçirir. Bu mübar k dövrd  ona 
yeni u urlar dil yir v  bu u urlar n gerç kl
c yin  ür kd n 
inan r q. Bu yolda ona cansa l  v  könül xo lu u arzular  il : 
 
K rimli Teymur, 
akademik  

---