Microsoft Word Chamenzemli hekayalar 1-cild+. doc
Yüklə 4,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
34 həcəmət yapışdırırdı: ildə bir dəfə yaz vaxtı müştərilərdən qan alırdı – «Yazda bəlğəmiyyət bədəndə qaynar, rütubət tərpəşər, qan ayılıb, cuşə gələn zaman bədəni təmizləmək lazımdır» - deyirdi. Məhərrəmlikdə kərbəlayı altı aylıq uşaqların başını çərtirdi, qan çıxmayanda uşağın peysərinə bir – iki şapalaq çır- pan kimi, qan görükərdi. Qan da olmasaydı, sarı, bulanıq su sızardı. Onda uşaq sahibinin nəziri də qəbula keçərdi. Amma ayrı dəlləklər bunu bacarmırdılar; uşağın başını qarpız kimi paralayırlar, qan çıxmır; nəzir də qəbula keçmir… Xülasə, kərbəlayının heç bir eybi yox idi; mahir, qabil, kamil, aqil, məsələsində alim bir şəxs idi. Usta Ağabala güzgüyə baxdıqdan sonra saqqalının hənaya da ehtiyacı olduğunu duyub, hamamçıya həna almağı tapşırdı. 5 Kərbəlayı Qulu usta Ağabalanın uzun papağını çıxartdı və başını su ilə islatdıqda ona bir neçə sual verdi; zəmanənin dəyişilməsindən bir az danışdı, dərin «ah!» çəkdikdən sonra ülgücünü belindəki qayışa çəkib, təraş etməyə başladı. Usta Ağabalanın başının yarısı təraş olunmamışdı, bir də Kərbəlayı qulu geri çəkilib dedi: - Usta, axır başıma bir iş gəlib. Usta gözünün altınca dəlləyə baxıb, yenə başını aşağı saldı. Dəllək bunu görüb, sözünə davam etdi: - Dünən gecə namaz üstə çox dualar oxudum, allah təbarəkü - təaladan çox istiğasələr elədim… Ay usta Ağabala, daha bizim əlimizdən bundan savayı nə gəlir? Dünya işinə başımız qarışıb, axirət lap yaddan çıxıb… xülasə, gecə yat- dım… Bu sözlərdən sonra Kərbəlayı Qulu bir az geri çəkildi və başını irəli uzadıb silkələdi, naehmal damcılar tökülüb rədd oldu. Bir neçə dəqiqə sükut etdikdən sonra dəllək eyni ahənglə 35 sözlərinə davam etdi: - Usta Ağabala, and olsun səni, məni xəlq eləyənə, gördüm bir səbətdi, bilmirəm təndirdi, nədi, bunun qırağında dur- muşam. Bir acıqlı adam gəlib mənə bir təpik vurdu, səbətə düş- düm. İstədim çığıram, bir də qurban olduqlarımızdan biri gözümə görükdü. Usta, and olsun getdiyim ağaya! Bir əl gəlib məni səbətdən çıxartdı, ağzıma da bir dolma qoydu. Amma, usta, onu deyim ki, dolmanı yeməmiş ayıldım, gördüm sübh açılır, həyətdə xoruzlar banlaşır. Usta, kişi gərək doğru söz danışsın – tikə hələ ağzımda qaldı, daha yeyə bilmədim… Usta Ağabala yavaş səslə: - Etiqadın kamildir, ruzin kəm! – deyib fikrə qərq oldu. Kərbəlayı Qulu usta Ağabalanın saqqalının altını qırxaraq: - Biz üzüqara bəndələrin əlindən nə gəlir ki, - deyirdi, - al- lah - təaladan nə qədərlənib o olacaq. Məni kəmruzi xəlq elə- yib, o öz əlindədir, lap ac – çılpaq qoysa sözüm nədir?!.. - Ay kərbəlayı, yavaş, boğazımı kəsdin! – deyə usta Ağabalanın zarıltısı eşidildi. Dəllək fikir verməyib deyirdi: - Biz gərək naşükür olmayaq və onun yolunda hər bir şeydən keçək ki, qiyamət günü üzümüzə qara çökməsin! Yanı mən, ay usta, elə əlimdən gələni də eləmişəm: iki dəfə Kərbəlaya, üç dəfə Məşhədə… - Kəlbə Qulu, qayçı burnumu deşdi! – deyə ustanın yenə səsi gəldi. *** Kərbəlayı Qulu qurtarıb, ülgücü belindəki qayış kisbəndə qoydu. Usta Ağabala özünə güzgüdə zənn ilə baxmaqda idi: başı doğrudan çox səliqə ilə təraş edilmişdi; saqqalının ucu qu- laqlarına qarmaq şəklində yapışıb ustanın üzünə bir ayrı lətafət vermişdi. Kərbəlayı Qulu bığların qabağını vurmaqda da çox mahirlik göstərmişdi: ustanın qalın dodaqları tükdən ayrılıb nəzəri özünə cəlb edirdi. Usta Ağabala özünü süzdükdə: «Görəsən bu nurani sima hamıyamı müyəssərdir?» - deyib 36 Kərbəlayı Quluya bir şahı verdi və səkidə soyunmağa başladı. Dolahadola neçə arşın qurşağını açıb tökdü, sonra çuxa, arx- alıq, can arxalığı - hamısını birdən soyunub, tappıltı ilə keçənin üstə saldı (ustanın yay və qış libası bir – birindən seçilməz, həmişə üç – dörd geymədən ibarət olardı). Usta Ağabala pal- tarının hamısını topladı, dolma bükən kimi bir fitəyə bükdü və papağını da lap fitənin üstündən qoyub səkidən aşağı endi. O biri səkilərdə də usta bükən sayaq çoxluca paltarlar bükülmüşdü, bunların üstlərində cürbəcür papaqlar qoymuşdu- lar. Papağın bəzi uzun qovun şəklində idi, sahiblərinin ruhani və əyan olduqları aydın idi. Bəzisinin qarpıza bənzəyişi var idi – bu əsnaf papaqları idi. Bir – iki də təkərə bənzər gənc papağı görünürdü. 6 Usta qapını ararkən, nəzəri divardakı şəkillərə çarpdı… Qoçaq naqqaş! – bütün məharətini sərf etməkdən çəkinməmişdi… Divarın biri Bəhramın fövqəladə rəşadətini təsvir edirdi: atdığı ox ilə ceyranın dal ayağını qulağına yapış- dırması bir gənci heyrətə daldırmışdı; biçarə ağacın arxasına girərək şəhadət barmağını dişləyib, gözlərinin qarasını bir tərəfə döndərməkdən başqa bir şeyə qadir ola bilməmişdi… O biri divardakı padşahın bığları uzanaraq bucaqdan asılı fitələrin altında gizlənmişdi; çəpkənli bir qız padşaha alma təq- dim edirdi. Üçüncü divarda çəkilən iki ağac arasında pəhləvanlar güləşirdi. Pəhləvanlardan birinin qılçasında, o birinin qulağında hö- rümçək tor qurmuşdu. Bunlardan yuxarıda qara rənglə dağlar çəkilmiş arxasına bir cərgə şəhadət barmaqları ağızlarında kişilər toplanıb yenə gözlərinin qarasını bir tərəfə çevirmişdilər. Görünür pəhləvanların güləşməsi bunları mütəəssir etmişdi… Bu şəkillər İran sənətinin bir nümunəsi olaraq bütün hamama gələnləri heyrətə daldırırdı. Usta Ağabala da ona baxdıqda 37 «Zalım oğlunda nə qabiliyyət varmış!» - deyə ocağa tərəf olan qapıdan içəri rəvan oldu. Usta qaranlıqda bir neçə addım gedib, qapının yavıqlaşma- sını öyrənmək üçün sağ əlini qaldırıb, bir az havada fırladı. Lakin içəriyə olan qapını tapa bilmədiyi üçün bir az da irəliləmək lazım gəldi. Sərbəndin nahamvar olması onu ay- ağının da birini qaldırıb havada fırlamağa məcbur etdi. Əlləri ilə divardan yapışıb sağ ayağını qaldırdı, qabağa uzadaraq bar- maqlarının uclarını yavaş – yavaş yerə endirməyə başladı. Barmaqlarının ucları yerə toxunar – toxunmaz usta qılçasını boşladı və ayağı şappıltı ilə soyuq horranın içinə düşdü. Sol ay- ağını qaldırıb boşladıqda, ayağı bundan bir azca isti horraya düşdü… Beləcə soyuq horradan istiyə, istidən soyuğa keçərək, qapıya dəydi. Bir də sağ əlini havada fırlayıb, rəzəni tapdı. Qapını açdı. Hədsiz səslər bir – birinə qarışıb, hamamın tağlarına düşmüşdü; içəridəki adamlar hovuzun buğundan kölgə kimi görünürdü. Hamamın sağ divarında bircə pəncərə vardı, şüşələri yaşıl kif basdığından içəriyə az işıq düşürdü. Pəncərənin yarısı küçənin səthindən aşağı olduğu üçün bütün zibilləri yel daşıyıb, buraya toplardı. Bundan başqa, qonşuda yaşayan «Danqılı bəy» ləqəbli birisi nədənsə yediklərinin ar- tığını həmişə buraya atardı. Çox vaxt nökərlərlə «kim qarpız qabığı ilə hamamın pəncərəsini vursa vura bilməyəni minib həyətin o başına getsin!» - deyə mərc edər və pəncərəni nişan alardılar. Təbiidir ki, belə ləzzətli mərc nəticəsində hamamın pəncərəsi zibilli olacaqdı. Yalnız qarpız qabığı deyil, burada köhnə başmaq tayı, it - pişik meyidi, omba sümüyü kimi şeylər də olardı… Usta Ağabala pəncərəyə diqqət vermədi, ancaq onun qa- bağında sərilmiş fitələr üstə hənalanıb yatmış iki kişini süzdü – böyük zatlar olsaydı baş əyib hallarını soruşacaq idi.. Çifayda? – Bunların xorultusu hamamı bürümüşdü və qıllı sinələri körük kimi enib qalxırdı. Camadar ustaya yanaşıb, onun quru fitəsini bucaqda Yüklə 4,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|