Süleyman dedi: “Ey oğlum, Rəbbdən və kraldan qorx. Qiyamçılara qoşulma!”
46
İncil isə iki yerdə teokratik quruluşun bərqərar olmasını əmr edir. Bu mətnlər
Paulun (Pavelin) və Peterin məktublarında yer alır.
a-Paulun Romalılara m
ə
ktubu
76. Paulun məktubunda deyilir:
“Hər kəs təbəəçiliyində olduğu hakimiyyətlərə tabe olsun. Çünki, Allah
tərəfindən təyin olunmayan hakimiyyət yoxdur; mövcud olan hakimiyyətlər
Allah tərəfindən təyin edilmişdir. Buna görə də hakimiyyətə qarşı çıxan Allahın
təyin etdiyinin əleyhinə çıxır və əleyhinə çıxan belələri özlərini mühakiməyə
düçar edir. Çünki yaxşı iş görənlər deyil, pis iş görənlər hökmdarlardan
qorxmalıdır. İstəyirsənmi hakimiyyətdən qorxmayasan? Yaxşı iş gör, onda o
səni tərifləyər. Hökmdar sənin xeyrin üçün Allaha xidmət edir. Amma pis iş
görürsənsə, qorx! Çünki o əbəs yerə qılınc daşımır, Allaha xidmət edir ki, pis iş
görəndən qisas alsın və Allahın qəzəbini onun başına gətirsin. Bu səbəbdən
yalnız qəzəbə görə deyil, vicdanın xatirinə də hakimiyyətə tabe olmaq
lazımdır”.
47
b- Peterin 1-ci məktubu
77. Peterin 1-ci Məktubunda aşağıdakı ifadələr yer alır:
“İnsanın yaratdığı hər quruma Rəbb naminə tabe olun; həm ali hakimiyyət
olduğuna görə padşaha, həm də pislik edənləri cəzalandırmaq, yaxşılıq edənləri
də tərifləmək üçün onun tərəfindən göndərilən valilərə tabe olun. Çünki Allahın
iradəsi yaxşılıq edərək axmaqların cahiliyyini susdurmağınızdır. Azad insanlar
kimi yaşayın, amma azadlığınızı pislik etmək üçün bəhanə saymayıb Allahın
46
Bibliyanın ana dilimizə tərcüməsində sözügedən ifadə belədir: “Oğlum, Rəbbdən və padşahdan qorx,
xəyanətkarlarla yoldaş olmaqdan çəkin”. Müqəddəs Kitab, Süleymanın məsəlləri, XXIV/21.
47
Müqəddəs Kitab, Paulun Romalılara məktubu, XIII/1-5.
qulları olaraq yaşayın. Hamıya hörmət edin. İmanlı bacı-qardaşları sevin.
Allahdan qorxun, padşaha hörmət edin”.
48
B-TEOKRATİYA İLƏ ƏLAQƏDAR ŞƏRHLƏR
78. Xristian mütəfəkkirlərindən Jean Calvin və Stephanus Junius Brutusa görə
xristianlıq teokratik üsuli-idarənin bərqərar edilməsini əmr edir.
a-Jean Calvinin şərhləri
79. Calvin Müqəddəs Kitabın yuxarıdakı ifadələrini belə izah edir:
“Peter “Padşaha hörmət edin!”, habelə Süleyman “Oğlum, Tanrıdan və
padşahdan qorx!” deyərkən bizdən bir şey tələb edir. Çünki, birincisi, hörmət
ifadəsi ilə könüldən və həqiqi bir hörməti nəzərdə tutur. İkincisi, padşahı
Tanrıyla bərabər xatırladaraq onun bir növ müqəddəs ucalıq və dəyərlə təmin
edildiyini göstərir.
Paulun önəmli buyruğunu da unutmamalıyıq. Onun “Bu səbəbdən yalnız qəzəbə
görə deyil, vicdanın xatirinə də hakimiyyətə tabe olmaq lazımdır” ifadəsi ilə
bəyan etmək istədiyi budur ki, şahzadələrə və dövlət məmurlarına itaət sadəcə
qorxudan irəli gəlməməli, eyni zamanda Tanrıya itaət olduğu dərk edilərək
həyata keçirilməlidir. Çünki onların iqtidarı da Tanrıdan qaynaqlanır...
Paul deyir: “Hər kəs təbəəçiliyində olduğu hakimiyyətlərə tabe olsun”. Beləliklə,
kim hakimiyyətə qarşı çıxarsa, Tanrının nizamına qarşı çıxmış olur.
80. Bu xüsusda heç kim özünü aldatmasın. Tanrıya qarşı çıxmadan, iqtidar
sahiblərinə qarşı çıxa bilmərik. Çünki silahsız bir hakimiyyət üsyankarları
cəzalandıra bilməyəcəyi üçün, xor görülsə də, Tanrı silahlıdır və bu laqeydliyin
intiqamını dərhal alacaqdır.
İtaət anlayışı altında bu ünsürləri görürük:
48
Müqəddəs Kitab, Peterin 1-ci məktubu, II/13-17.
Fərdlər ictimaiyyətlə əlaqədar mövzularda özlərini səlahiyyətli görməməli,
dövlət işlərinə qarışmamalı, idarəedicilərin səlahiyyətinlərə daxil olan işlərə
müdaxilə etməməli, ümumiyyətlə, ictimaiyyəti maraqlandıran hər hansı
fəaliyyətə özbaşına təşəbbüs göstərməməlidirlər. İctimai nizam-intizamla bağlı
həll olunması gərəkli olan bir problem varsa, iğtişaş törətməməli,
səlahiyyətlərinə daxil olmayan bir işə girişməməlidirlər. Bu sahədə
səlahiyyətləri məhdud olmayan yeganə şəxs hakimiyyət təmsilçisidir. Demək
istədiyim budur ki, fərdlər onlara bir əmr verilməmiş heç bir işə təşəbbüs
göstərməsinlər. Çünki idarəedicinin əmr verəcəyi təqdirdə onlar da ictimai nüfuz
ilə səlahiyətləndirilmiş olacaqlar...
81. Dövləti ictimai mənafeləri nəzərə alaraq idarə edən hakimiyyətlər, Tanrının
hakimiyyətinin həqiqi nümunələridir. Diktatorlar və müstəbidlər də öz
növbəsində Tanrı tərəfindən günahkar insanları işlədikləri günahlarına görə
cəzalandırmaqla mükəlləfdirlər. Onlarda da qanuni gücü Tanrıdan aldıqlarını
göstərən bir əzəmət vardır...
Şərəf və ləyaqətdən tamamilə məhrum olan, ən xoşagəlməz xüsusiyyətlərə sahib
olan bir şəxs belə əgər ictimai səlahiyyətlərə malikdirsə, deməli, o müqəddəs
iqtidarla təmin edilmişdir və beləliklə, xalqının (təbəələrinin) itaəti baxımından,
kralların ən yaxşısı kimi şərəfə və hörmətə layiqdir.
Xasiyətləri nə olur olsun, bu hörməti, hətta bu dini bağlılığı bütün
idarəçilərimizə sonuna qədər göstərmək məcburiyyətindəyik. Bunu tez-tez təkrar
edirəm ki, insanları tək başlarına ələ almamağı öyrənək. Onların mənliklərində
Tanrının kərəmiylə sarsılmaz qüdrət və gücün olduğunu kifayət görək…
82. Pislikləri aradan qaldırmaq bizə düşməz. Üzərimizə düşən yeganə vəzifə
bütün kralların qəlbləri və iradələri əlində olan Tanrıdan kömək istəməkdir...
Tanrının qarşısında Onun müqəddəsləşdirdiklərini təqdis etməyən, mühakimə
edilən zəifləri əzmək (hüquqlarını tapdalamaq) üçün ədalətsiz qanunlar qəbul
Dostları ilə paylaş: |