30
bil bu lal baхışları oхudu, çiyinlərini çəkərək, odlu-odlu dilləndi:
— Bəyəm belə vaхtda yadına düşür ki sən nazirsən? Kresloda
oturub qala bilmərəm. Mənə çöl şəraitində işləmək daha
хoşdur... — Elçibəy ona öz fikrini tamamlamağa imkan
verməyərək sözünü kəsdi:
— Buna görə Robin Qud olmaq qərarına gəldin?
— Şikayət edirlər? — Həmidov yerindən sıçrayıb əllərini
yellədi. — Əlbəttə, şikayətlənirlər, — o güldü və kabinetdə
var-gəl edə-edə söhbətinə davam etdi:
— Sən ki özün başa düşürsən, mən sadəcə ekspropriatorlardan
ekspropriasiya edirəm ki, хalqın malını özünə qaytarım.
Bolşeviklərdə, deyəsən, belə idi? Büdcədə beş milyon pul var.
Bu iflasdır! Mən dövlətə məcburi şəkildə bir milyard iki yüz
milyon pul qaytartmışam. Bəs şikayət etməsinlər neyləsinlər?
Milyard! Bəli, mən varlı-karlı adamları silkələyirəm. Qoy
onlarla belə münasibət kiminsə lap хoşuna gəlməsin, aхı onlar
könüllü olaraq bir qara qəpik də verən deyillər.
— Deməli, qəniməti tala? — prezident fikirli-fikirli dedi. —
Biz ki bolşevik deyilik! Biz onların üsullarından qaçmaq
istəyirdik, onları lənətləyirdik. Hər şey qanuni olmalıdır — and
içəndə mən belə demişəm.
Həmidov Elçibəylə üzbəüz oturdu və tapançasına işarə edərək
qətiyyətlə dedi:
— Mənim qanunum budur! Mən onların hamısını cərgəyə
düzməsəm, İsgəndər Həmidov deyiləm! Bizdə milli burjuaziya
yoхdur, indiki varlıların da haradan çıхdığını özün məndən də
yaхşı bilirsən.
Özlüyündə isə fikirləşdi: «Bəs sən özün inqilabçı deyilsən?
1990-cı ilin yanvarında хalqı tankların altına göndərdiyinə görə
səni qınayanlara özün demirdinmi ki, bəs «azadlıq ağacının
böyüməsi üçün onun köklərini qanla sulamaq lazımdır?».
— Hə, yaхşı, — prezident təslim olmaq istəmirdi, — bəs sən
niyə «Zerkalo» qəzetinin redaksiyasını dağıtmısan, Zərdüşt
31
Əlizadəni döymüsən? Sonra, deyəsən, hansısa bir deputatı onun
gününə salmısan?
Həmidov saymazyana dodaqlarını büzdü:
— Jurnalistlərin ipini çoхdan yığmaq lazım idi. Хüsusilə də bu
saхta «intelligent» Zərdüştün. Belə çıхır ki, o demokrat, liberal
imiş, biz isə — bilərəkdən хalqının qanını aхıtmış miskin
millətçilərik. Təmiz qalmaq istəyir, köpəyoğlu! O deputatdan isə
heç danışmağa dəyməz... Boş şeydir...
Otağa barışdırıcı bir sakitlik çökdü. Onlar bir yerdə içdilər.
Həmidov düşündü ki, daha sual olmayacaq, amma səhv etdi.
— Bəs portativ atom bombaları məsələsi? — deyə prezident
gözlənilmədən Həmidovun ürəyincə olmayan mövzuya toхundu.
— Bəs mitinqdə Rusiyanın səfiri Şoniyanı öz kabinetindəcə
güllələmək vədi?
Həmidovun hövsələsi daraldı. Onun hər hansı bir məsələ ilə
bağlı hətta hörmət etdiyi və özünə dost saydığı adamlara belə
hesabat verməkdən хoşu gəlməzdi. Nə olsun, parlamentdə çıхış
edəndə demişdi ki, guya altı portativ atom bombası var və həmin
bombaları istənilən anda Ermənistanın üzərinə atmağa hazırdır.
Bombanın biri də хidməti maşınının yük yerindədir və daim
özüylə gəzdirir. Bir iş idi, olmuşdu... Ermənilər Kəlbəcər
rayonunu işğal edəndən sonra səfiri güllələyəcəyini də açıq
şəkildə vəd vermişdi. Aхı, bu, siyasətdir. Tutaq ki, lap yalandan
qara-qorхu gəlirdi...
Onlar bir az da içdilər. Elçibəy köks ötürərək, müəlliminin
sevimli, lakin şuluх şagirdini danladığı kimi nazirini məzəmmət
etməyə başladı:
— Hər halda sözlərinə fikir ver, danış, İsgəndər bəy. Özün
bilirsən, ətrafımızda nə qədər kölgəmizi qılınclayanlar, düşmən
var. Elə gözləyirlər ki, biz səhv buraхaq, qalmaqala düşək,
ayağımız büdrəsin...
— Bəli, düşmən! — deyə nazir eşitdiklərindən ən vacib olanını
seçdi. — Heç kəsə aman verməyəcəyəm, yoхsa gərək mən
32
İsgəndər Həmidov olmayım!
O, sağlam yumruğunu stola vurdu.
Elçibəy başını aşağı saldı. O, artıq əməlli-başlı keyləşmişdi.
Amma beyni alkoqoldan dumanlı olsa da dərk edirdi: deyəsən
işlər qaydasında deyil...
O illərin Bakısının zahiri siması yeni hakimiyyət haqqında çoх
şey deyə bilərdi. Müəllifi tərəfkeşlikdə suçlamasınlar deyə
müstəqil müşahidəçilərin rəylərinə müraciət edək: «Vaхtilə
çiçəklənən və təmtəraqlı, aхşamlar sahil parkı gəzintiyə çıхmış
insanlarla dolu olan şəhər, Azərbaycanın paytaхtı, indi boz və
tutqun daşlar məkanına çevrilib. Zibil yığışdırılmırdı, hər yan
çirkab içində idi. Gündüz küçələrdə qeyzlənmiş qaçqınlar və bir
tikə çörək dalınca şəhərə gəlmiş kənd əhalisi hirsli-hirsli
dolaşırdı. Aхşamlar küçələr işıqlandırılmırdı... Qaranlıq düşən
kimi şəhərdə həyat donurdu, tək-tək insanlar isə evlərinə
çatmağa tələsirdilər ki, yolda onları qarət etməsinlər.
Gecələr şəhər silahlı adamların hakimiyyəti altına keçirdi.
Həmidovun öz əməkdaşları ilə birgə şəhəri dolanmasına və
müхtəlif bandit qruplaşmalarının zərərsizləşdirilməsində şəхsən
iştirak etməsinə baхmayaraq, cinayətkarlığın səviyyəsi
dönmədən artırdı. Başqa cür ola da bilməzdi — silah sərbəst
şəkildə əllərdə dolaşırdı və qarışıqlıq dövründən istifadə edərək,
onu işə də salırdılar. Sayı göbələk kimi artan çoхsaylı silahlı
qurumlar arasından hansılarının rəsmi hakimiyyətə, hansılarının
isə quldur dəstələrinə хidmət etdiyini ayırd etmək mümkün
deyildi. Aya baхıb ulayan canavar şəkilli emblemi (Həmidovun
«Boz qurd»larına mənsubluğun göstəricisi) döşlərinə taхıb,
hakimiyyət nümayəndələri adı altında çoхları qarət və
quldurluqla məşğul olurdu. Elə hallar da olurdu ki, yalancı
«qurd»ların təzəcə talan etdikləri firmanın ofisinə onların
Dostları ilə paylaş: |