Microsoft Word fiz-9 mv az capa docx

42 
 
Qeyd olunmalıdır ki, ifratkeçiricilik yalnız elementlərdə yox, həmçinin müxtəlif kimyəvi 
birləşmələrdə  və  ərintilərdə  də müşahidə olunur. İfratkeçiricilər qeyri-adi bir xüsusiyyətə 
malikdir: onlarda bir dəfə cərəyan yaradılarsa, cərəyan mənbəyi olmasa da, bu cərəyan uzun 
müddət mövcud olacaq. 
Yaradıcı tətbiqetmə. 
Verilir Həlli 
, 
, 
, 
, 
, ∙
 
→? 
1
∆ . 
∆
. 
Hesablanması 
4,8
∙ 1
3,8 ∙ 10
1
∙ 110
6,8064
. 
Cavab: 
,
 Om 
Təklif olunan cədvəl və sxemlər.  
Mövzunun “Nə öyrəndiniz” hissəsində verilən tapşırıqlar dərs boyunca şagirdin öyrəndiyi 
əsas bilikləri müstəqil olaraq ümumiləşdirilməsinə xidmət edir.  
Naqilin elektrik müqavimətinin sıfıra 
çevrildiyi temperatur 
 
İfratkeçiricilik 
 
 
Şagirdlərin özlərini qiymətləndirmələri üçün mövzunun sonunda “Öyrəndiklərinizi yoxlayın” 
hissəsində verilən tapşırıqlar yerinə yetirilir. Buradakı tapşırıqlar şagirdin dərsdə metalların 
müqavimətinin temperaturdan asılılığı barədə öyrəndiklərini yoxlamaq üçün verilmişdir.  
 
Elektron resurslar: 
1. https://www.youtube.com/watch?v=NL1vjrwQNX8 
2. class-fizika.narod.ru›Сверхпроводимость 
 
Qiymətləndirmə.  Aşağıdakı meyarlar əsasında təlim məqsədlərinə nail olmaq dərəcəsini 
müəyyən etmək olar.  
M-lar 
I 
səviyyə 
II 
səviyyə 
III 
səviyyə 
IV 
səviyyə 
T
əsnifetm
ə 
Metal naqili qızdır-
dıqda onun tempe-
raturunun artmasını 
elektron nəzəriyyə-
sinə  əsasən səhv izah 
edir. 
Metal naqili qızdır-
dıqda onun tempera-
turunun artmasını 
elektron nəzəriyyə-
sinə əsasən az səhv-
lərə yol verməklə 
izah edir. 
Metal naqili qızdır-
dıqda onun tempe-
raturunun artmasını 
elektron nəzəriyyə-
sinə  əsasən qismən  
düzgün izah edir. 
Metal naqili qızdır-
dıqda onun tempe-
raturunun artmasını 
elektron nəzəriyyə-
sinə əsasən dəqiq izah 
edir. 
İzahe
tm
ə 
Metal naqillərin mü-
qavimətinin 
temperaturdan ası-
lılığını sadə təcrü-
bələrlə müəllimin 
köməyi ilə yoxlayır. 
Metal naqillərin 
müqavimətinin 
temperaturdan ası-
lılığını sadə təcrübə-
lərlə çətinliklə 
yoxlayır. 
Metal naqillərin mü-
qavimətinin 
temperaturdan ası-
lılığını sadə təcrübə-
lərlə əsasən düzgün  
yoxlayır. 
Metal naqillərin 
müqavimətinin 
temperaturdan ası-
lılığını sadə təcrü-
bələrlə düzgün 
yoxlayır. 
Dərsin sonunda iş vərəqləri yığılır və şagirdlərin portfoliosuna əlavə olunur. 
 
 

---

43 
 
Dərs 3/ 
MƏSƏLƏ HƏLLİ 
 
Burada çalışma 1.1-dəki tapşırıqlar həll oluna bilər. Aşağıda bəzi məsələlərin həlli verilir. 
1 Verilir 
və çevrilmə 
Həlli Hesablanması 
 

0,006
 
=6
∙ 10
 
t=24 saat = 86400 san 
 
s = 

 
s= 
6 ∙ 10
∙ 86400
5184 ∙ 10
 
5,2  
 
 
s – ? 
2 
Verilir  
Həlli və hesablanması 
 
0  
4
 
 180  
4,3 ∙ 10
1
 
R=R
0 
(1+
 
4
∙ 1
4,3 ∙ 10
1
∙ 180
 
4
∙ 1
0,774
0,904
. 
 
 
R – ? 
3 
Verilir və çevrilmə 
Həlli Hesablanması 
 
3000
3
∙ 10
 
6,4 ∙ 10
 
1,5 ∙ 10
       
   

 
 

 
6,4 ∙ 10
3 ∙ 10
0,02
 
 
1,5 ∙ 10
3 ∙ 10
500
8,3 ə  
 
; 
? 
 
Dərs 4/Mövzu: 
ELEKTROLİTLƏRDƏ ELEKTRİK CƏRƏYANI 
 
Dərsə  A blokundakı  mətnlə başlamaq olar. Bu zaman müəllim fəndaxili inteqrasiya 
yaratmaqla  şagirdlərin 6-cı  və 8-ci sinif fizika fənindən qazandıqları  biliklərə istinad edir. 
Şagirdlər bu biliklərə əsasən müəllimin təqdim etdiyi aşağıdakı sualları müzakirə edirlər: 
– Naqillərdə elektrik cərəyanının yaranmasına səbəb nədir? 
– Elektrik cərəyanının yaranması üçün hansı şərtlər ödənməlidir? 
– Quru ağac elektrik keçirmədiyi halda,  yaş ağacın elektrik keçirməsinin səbəbi nədir? 
– Adi su hansı yükdaşıyıcılar hesabına elektrik cərəyanını keçirir? 
Sualların müzakirəsi nəticəsində tədricən tədqiqat sualı formalaşdırılır: 
Tədqiqat sualı:
 “Mayelərin elektrik keçiriciliyinin mexanizmi necə izah olunur?” 
 
Müəllim müxtəlif üsulların birindən istifadə etməklə sinfi qruplara bölür. Qruplar dərslikdə 
verilən “İki dielektrik maddənin qarışığından yaranan məhluldan nə üçün cərəyan keçdi?” 
araşdırmasını  (B bloku) yerinə yetirir. Müəllim  elektrik dövrəsinin düzgün yığılmasına 
Alt 
STANDARTLAR 
2.1.3. Maddəni quruluşuna və xassələrinə görə təsnif edir. 
2.1.4. Maddələrin quruluş və xassələrinə aid məsələlər qurur və həll edir. 
Təlim  
NƏTİCƏLƏRİ 
 Mayelərin elektrik keçiriciliyinin fiziki mexanizmini izah edir. 
 Mayelərin elektrik keçiriciliyinin başvermə mexanizmini sadə təcrübələrlə 
yoxlayır. 
 Elektroliz qanununa aid kəmiyyət xarakterli məsələlər həll edir. 

---