Microsoft Word Sadi Gulustan doc
Yüklə 4,55 Kb. Pdf görüntüsü
|
248 Xoşluqla ver onu, nə lazım hədə? Könüllü verməsə hər kəs borcunu. Zor ilə nəhayət alarlar onu. Lətifə. Hamının dişi turşdan qamaşar, qazınınkı şirnidən. 249 Beyt Qazı rüşvət alsa səndən beş xiyar, Yüz qarpız xırını xeyrinə yazar. Hikmət. İşdən düşmüş, əxlaqsız bir qarı fahişəlikdən, işdən düşürülmüş insafsız bir darğa mərdümazarlıqdan əl çəkib tövbə etməsin, bəs nə etsin?! Beyt Bənzər qoca abidə guşənişin bir cavan, Ki qocada onsuz da durmağa yox tab, təvan. Beyt Cavan gərək gözləsin özünü çox şəhvətdən, Ki süst qoca onsuz da bizardır yox şəhvətdən. Hikmət. Bir filosofdan soruşdular: –Allah bu qədər hündür, qocaman ağaclar yaradıbdır, nə üçün meyvəsiz sərv ağacından başqa heç birinə «azad» demirlər? Dedi: –Ağaclardan hər birinin müəyyən vaxtda bəhrəsi olar, ona görə onlar gah açılar, gan solar. Sərv ağacının isə heç bir barı yoxdur, odur ki, həmişə təzədir. Bu isə azadələrin sifətidir. Şer Hər keçən hadisəyə qəlbi verib aldanma, Xəlfədən sonra da çox Dəclə axar Bağdadə. Bacarırsansa əgər nəxl * kimi xurma yetir, Mümkün olmazsa yaşa sərv kimi azadə. Hikmət. İki adam öldü və dünyadan həsrətlə getdi: biri odur ki, yığdı yemədi, digəri odur ki, bildi eləmədi! * Няхл – хурма агаъы 250 251 Şer Paxıl olsa əgər adlı bir fazil, Hər kəs tapacaqdır onda bir nöqsan. Kəramət sahibi yüz günah etsə, Kərəmi eybini örtəcək hər an. 252 KİTABIN SONU Allahın köməyi ilə bu «Gülüstan» kitabı bitdi və başqa müəlliflərdəki adətin əksinə olaraq özgələrinin şerindən istifadə edilmədi. Beyt Öz köhnə xirqəni geyməyin, inan. Yaxşıdır birovuz təzə çuxadan. Sədinin sözlərinin əksəriyyəti sevinc gətirən və məftun edəndir. Odur ki, gözü götürməyənlər öz tənəli dillərin işə salıb deyirlər ki, nahaq yerə beyni yormaq və faydasız olaraq çıraq tüstüsünü udmaq ağıllı adamların işi deyil. Lakin arif adamlara aydındır ki, (bu sözlər də onlar üçün yazılmışdır) şəfaverici nəsihət inciləri zərif ibarə sapına düzülmüş və acı məsləhət dərmanları şirin zarafat balına qarışdırıdmışdır ki, insanın yorğunluğa mail olan təbiəti bu sərvəti qəbul etməkdən məhrum qalmasın. Şer Yaşadıq dünyada biz də bir müddət, Etdik bacardıqca neçə nəsihət, Onu dinləməsə bir kəs nə olar. Qoy bizdən dünyada qalsın yadigar. Ey oxucum müəllifə bəxşiş dilə allahdan, Katibə də istə onu bağışlasın girdikar, Özünə də dua elə istəklərin doğrulsun, Bu kitaba kim sahibsə o da olsun bəxtiyar! 253 L Ü G Ə T Abid – ibadətkar Astana – kandar Ağuş – qucaq Avaz – səs Ağaz etmək – başlamaq Bak – qorxu Bəni-adəm – Adəm övladları Bəzzaz – toxuculuq məmuları satıcısı Bədəvi – çöllü, köçəri Bərbət – çalğı aləti Bişe – meşə Cil – qamışın həsir toxunan bir növü («lığ» da deyilir) Cani-pak təmiz ürək Darğa – keçmişdə bəy və mülgədarların mülkünə nəzarət edən vəkalətli şəxs Dərban – qapıçı Dinar – pul vahidi Dirəm – çəki və pul vahidi Əta – bəxşiş Fasiq – ikiüzlü, hiyləgər Fazil – bilikli, alim Fələk – göy, səma Fəqih – şəriət alimi Firavən – bol Hücrə – mollaxana və mədrəsədə dərs oxunan otaq Xanəqah – rindlərin toplandığı yer Xacə – ağa, sahib Xali – boş Xamuş – susmuş Xirqa – dərvişlərə məxsus paltar Xislət – xasiyyət Xuda – Allah İltimas – xahip Kan – mədən Kerdiğar – Allah, yaradan Kamiyab – xoşbəxt, arzusuna çatan Kecavə – saray xanımları üçün xüsusi düzəldilmiş səyyar təxt Kübar – zadəgan, şəhər dövlətlisi Kəbr – atəşpərəst Qaraqulaq – qarolaq, vaşaq Qalandər – dərviş Qəmər – ay Qəriq – qərq olan, tələf olan, suda boğulan Qubar – toz Qur – zebr Məddah – tərif edən Moizə – nəsihət Mömin – qatı dindar, allah qorxusu ilə haqq-hesabda düz olan adam Munis – dost, ürəyə ən yaxın 254 adam Mürği–səhər – səhər quşu, bülbül Mütrib – çalğıçı, xanəndə Müxənnəs – alçaq, namussuz, qeyrətsiz Müddəi – iddiaçı tələb edən Müəzzin – nəsihət verən Nəxl – xurma aqacı Nəsrani – xristian, xaçpərəst Nayşəkər – qənd qamışı Pavənd – bağlı, asılı Pars – farş Padzəhr – əkszəhər, zəhərə qarşı Pasiban – gözətçi Pərqü – qutüklü Rehlət – getmək, köçmək Ruzigar – dövran, dolanışıq, külək Rinq – qeydsiz, qəmsiz, arsız Rişe – kök Rükət – namazın hissələrindən biri Sahibxana – ev sahibi Sərhəng – polkovnik Səthixak – yer üzü Səfsəfə – səfistika Soxənvər – şair, yazıçı Səmər – fayda Sərmayə – pul, kapital Sərrast – düz, doğru Seyqəl – ülüluma Sui–zənn – pis niyyət Tərsa – rahibə, xristian qadın Tüfli-gülüstan – körpə gül- çiçək, tumurcuq Türfə – ən əla, ən gözəl Tolud – teşt Teşnə – susuz Ud – burada yandırıldıqda xoş iy verən bitki Vadi – dərə Vaiz – moizə edən, molla Zəxirə – ehtiyat Zinhar – uzaq ol, saqın 255 KİTABIN İÇİNDƏKİLƏR Sədi Şirazi və onun «Gülüstan» əsəri. M. Sultanov Mərhəmətli və mehriban allahın adı ilə başlayıram Atabəy Əbubakr ibn Sədinin tərifi Kitabın yazılmasının səbəbi I Fəsil. Hökmdarların rəftarı haqqında II Fəsil. Dərvşilərin əxlaqı haqqında III Fəsil. Qənaətin fəziləti haqqında IV Fəsil. Susmaqın faydaları haqqıida V Fəsil. Eşq və cavanlıq haqqında VI Fəsil. Zəiflik və qocalıq haqqında VII Fəsil. Tərbiyənin təsiri haqqında VIII Fəsil. Söhbət qaydaları haqqında Şərhlər Lüğət Yüklə 4,55 Kb. Dostları ilə paylaş:
|