145
nümunə ola bilər.
Redaksiyanın təşəbbüsü ilə Fransa, Yunanıstan, İsrail
dövlətlərinin Bakıdakı səfirliklərilə əlaqə yaradılır, həmin
xalqların müasir musiqi əsərləri əldə edilir. Radiomuza
təmənnasız olaraq bağışlanan kompakt-disklər əsasında
rəngarəng konsert proqramları hazırlanır, dünyanın ən seçmə
musiqi əsərləri Azərbaycan dinləyicisinə təqdim olunur.
Bu gün Azərbaycan radiosunun əməkdaşları dünyanı
gəzən musiqimizin uğurlarından söz açan silsilə verilişlər
hazırlayır, respublikamızdan kənarda yaşayıb yaradan
həmyerlilərimizin müntəzəm olaraq mikrofon qarşısında
çıxışları, onların beynəlxalq müsabiqələrdəki qələbələri
barədə dinləyiciləri məlumatlandırırlar. Musiqi redaksiyası
milli irsimizin təbliği sahəsində ənənə və müasirlik
prinsipindən istifadə edərək Azərbaycan radiosunun 80,
televiziyasının 50 illik tarixinə yeni-yeni töhfələr verəcəkdir.
«Respublika» qəzeti,
13 may 2006-cı il
146
TELERADİOMUZ MAARİFÇİLİK İŞIĞINDA
Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev qeyd edirdi ki,
Şərqlə Qərbin, Avropa ilə Asiyanın kəsişdiyi nöqtədə yerləşən
Azərbaycan iki sivilizasiya arasında körpüyə çevrilib.
Bu gün biz dünyəvi, hüquqi, demokratik, bir sözlə,
müasir dövlət qururuq. Azərbaycan öz tərəqqisinin ikinci
mərhələsini – müasirləşmə, yeniləşmə və inkişaf mərhələsini
keçirir. Bu da bir həqiqətdir ki, sivilizasiya təhsil və elmə
söykənir. Nə məğlubedilməz ordu, nə xalqın kəmiyyət
potensialı, nə də dövlətin böyük ərazisi təhsili, elmi əvəz edə
bilməz.
Yarandığı gündən radio və televiziya da üç funksiyanı
fəaliyyətində əsas götürüb: informasiya, maarifçilik və
əyləncə-musiqi.
Azərbaycan televiziyasında «Tədris baş redaksiyası»
1973-cü ilin iyul ayında yaradılıb. Bu vaxta qədər maarifçilik
məsələlərini «Təbliğat» redaksiyası yerinə yetirirdi.
Ölkəmizdə təhsilin inkişafı, yeni tədris metodları məhz belə
bir redaksiyanın yaranmasını zəruri etdi. Redaksiyaya baş
redaktor yazıçı Namiq Abdullayev təyin edildi. Redaksiyada
iki şöbə – «Ali məktəb» və «Orta məktəb» şöbələri fəaliyyət
göstərirdi. Hazırlanan verilişlərdə ,məqsəd tədrisə kömək,
qabaqcıl iş təcrübəsi və metodlarını yaymaq idi. Orta
məktəblər üçün nəzərdə tutulmuş və canlı yayımla verilən
proqramlara məktəblərdə qoyulmuş xüsusi monitorlar
vasitəsilə müəllim və şagirdlər baxırdılar. Azərbaycanın
müxtəlif rayon və kəndlərində çalışan müəllimlər bu proqrama
147
dəvət olunur, iş təcrübələrindən danışırdılar. Sonradan bu
yeniliklər barədə diskussiyalar təşkil edilirdi ki, bu da
televiziyanı xalq həyatına daha da yaxınlaşdırırdı.
70-ci illərin tədris proqramları – «Kimya», «Biologiya»,
«Ədəbiyyat», «Fizika», «Botanika», «Azərbaycan dili» bu
sahə elmlərinin populyarlaşmasına xidmət göstərirdi. Tədris
filmləri, əyani vasitələrdən gen-bol istifadə bu proqramları
baxımlı edirdi.
Azərbaycanın qabaqcıl elm və maarif xadimləri
verilişlərin hazırlanmasında məsləhətçi və aparıcı kimi iştirak
edirdilər. Professorlardan Əjdər Ağayev, Abdulla
Mehrabəyov, Xudu Məmmədov, Abdulla Nuruşov, akademik
Musa Musayev bu redaksiya ilə ən yeni elmi nailiyyətlərini
bölüşürdülər.
1975-ci ildən redaksiya «Tədris və elmi-kütləvi
proqramlar» adı ilə fəaliyyətini davam etdirdi. İxtisasca
müəllim olan Araz Əliyev redaksiyaya baş redaktor təyin
olundu. Artıq tədris verilişləri ilə yanaşı elm və istehsalatdan
ən son yeniliklər barədə çoxçeşidli verilişlər hazırlanmağa
başlandı: «İnsan və qanun», «Təbiətə səyahət», «Elm və
istehsalat», «Valideynlər, sizin üçün» və s.
Zamanın, dövrün tələbinə uyğun olaraq həmişə
verilişlərdə yeniləşmə, tamaşaçı istəyi əsas götürülüb. 1983-cü
ildə efirə çıxan «Əsrlərdən gələn səslər» Azərbaycanın
tarixinə, adət-ənənələrinə, türkçülük ideyalarının təbliğinə
üstünlük verib. Bu silsilədən hazırlanan «Qədim Naxçıvan»
xüsusi proqramı ilk dəfə diyarın tarixi, onun görkəmli
şəxsiyyətləri barədə geniş məlumatı tamaşaçılara çatdırdı.
1991-ci ildən redaksiya qısa vaxt ərzində «Radikal»
studiyası adı altında fəaliyyət göstərsə də bu yenilik özünü
doğrultmadı.
1993-cü ildən əvvəlki adına qayıdan redaksiyanın
148
məzmun və formaca sürətli inkişafı 1996-cı ilə təsadüf edir.
Yeni istedadlı kadrların redaksiyaya cəlb olunması elm, təhsil
sahəsindəki islahatların təbliği istiqamətində maraqlı
teleformalarla müşahidə olundu. Redaksiyanın orijinal efir
saatı artırıldı. Bu qayğının nəticəsi kimi yaranan yeni verilişlər
müasirlik və millilik baxımından diqqəti cəlb etməyə başladı.
«Yeni əsr, yeni nəsil», «Diyar», «Təhsil: düşüncələr,
mülahizələr», «Örnək», «Məktəb» televiziya jurnalı, «Həkim
məsləhəti», «Elm xadimlərimiz», «Dünya, səndən kimlər
keçdi?», «Ziya», «Elm və istehsalat», «Bağçılıq» öz elmi-
praktik tutumu, kütləvi populyar təqdimat üsulları ilə geniş
auditoriya qazandı.
Təəssüf hissi ilə qeyd etməliyəm ki, özünün səkkizinci
onilliyini yaşayan Azərbaycan radiosunda isə təhsil və elmi
təbliğ edən redaksiya son vaxtlara kimi fəaliyyət göstərmirdi.
Halbuki radio həmişə böyük məktəb sayılıb və onun ən
yüksək tarixi xidməti də xalqı maarifləndirmək olub.
Cəmiyyətin məlumatlandırılması, dünyagörüşlərinin
inkişaf etdirilməsi, ideyaca formalaşdırılması, milli-mənəvi
dəyərlərin, Azərbaycan ədəbi dilinin və milli mədəniyyətin
təbliğində radio həmişə öyrədib, istiqamət verib.
Televiziya meydana gələndən sonra da radionun uşaqlar,
məktəblilər, tələbələr üçün nəzərdə tutulan proqramları böyük
təsir gücünə malik olub. Azərbaycan elmi barədə biz həmişə
radiodan səviyyəli verilişlər eşitmişik. Lakin bütün bu işlərdə
sistem və ardıcıllığa ehtiyac hiss olunurdu. Təhsildən, elmdən,
təhsilin və elmin söykəndiyi milli-mənəvi dəyərlərdən,
təhsilin problemlərindən söz açan analitik proqramlara ehtiyac
duyulurdu. Bır sözlə, təhsillə elmi verilişləri əlaqələndirən,
uzlaşdıran, planlaşdıran, onu dövrün, zamanın tələbi əsasında
quran redaksiyanın yaranması zərurətə çevrilmişdi. Çünki
tarix XXI əsrin qarşısında qlobal vəzifələr qoyub. Bu əsr
Dostları ilə paylaş: |