B u l u d x a n X ə l i l o v
212
getsin. Özləri üçün işlədirlər. Öz işlərini onların vasitəsilə
irəli aparırlar. Tez - tez istedadlı adamlara yalançı vədlər
verirlər. Bu yalançı vədlərlə onların (istedadlı adamların)
başını qatırlar. Bəzən istedadlı adamları bu cür məhv
edirlər.
* * *
Pis adamların çörəyi dizinin üstündə olur. Onlar
çörəyə qiymət vermirlər. Kəsdikləri çörəyə hörmət
qoymurlar. Düz çörək, duz çörək onları birləşdirmir.
Yaxşı adamlar çörəyə qiymət verirlər. Çörək
kəsdikləri adamlara qiymət verirlər. Düz çörək, duz çörək
onları birləşdirir.
* * *
İslam aləmində din müsəlmanları və onların ölkələ-
rini bir-biri ilə birləşdirmir. Bunun səbəbini axtarmaq
lazımdır.
* * *
Deyilənə görə, İsi Məlikzadə Əli Vəliyevə deyir ki,
Əli müəllim, sizin gəncliyinizi xatırladan, gəncliyinizə
oxşayan bir oğlan var. Həmin oğlan jurnalist –şair Malik
Fərrux imiş. Malik Fərrux ucaboy, yaraşıqlı bir oğlan
imiş. Bu sözü Əli Vəliyevə deyəndə o, otaqdan çölə çı-
xırmış. Otağa geri qayıdanda deyir ki, İsi, məni hər itə,
qurda oxşatmayın.
Z a m a n ı n s ı n a ğ ı n d a n k e ç ə n l ə r . . .
213
* * *
Söz həm də ona görə ucuzlaşıb ki, adamı söz de-
məyə məcbur edirlər. Belə ki, hərə öz cızmaqarası barədə
söz demək üçün səni dildən - dişdən salır. Məcbur edir ki,
onun məqaləsi, kitabı barədə boğazdanyuxarı söz deyəsən.
Belə də olur. Nəticədə söz qiymətdən, dəyərdən düşür.
Söz ucuzlaşır. Sözü beləcə yavaş - yavaş ucuzlaşdırırıq.
Bu gün sözü ucuzlaşdıran bir məsələ də saysız -
hesabsız kitab təqdimatlarının çoxalmasıdır. Bu təqdi-
matlar o qədər çoxalıb ki, boğazdanyuxarı söz deyənlərin
meydanı genişlənib. Onlar nə istəyirlər deyirlər, nə
istəyirlər yazırlar. Təki onların qarşısında təqdim olunan
kitablar olsun. Onlar təqdimat mərasiminə yığışdıqları
kitabın bəzən heç üzünü də açmırlar, içində nə var onu da
oxumurlar. Ancaq sözü ucuz edərək ucuz da danışırlar.
İstənilən bir kitab təzəcə təqdim olunursa, həmin kitab
oxunmamış necə təriflənə bilər, necə təhlil oluna bilər?
Bu, sözü dəyərdən salan bir iş kimi hamımızın başını
qatıbdır. Bəzən vaxtımızı belə mənasız işlərə sərf
etməklə, ağına - bozuna baxmadan boğazdanyuxarı söz
deməklə sözümüzü də, özümüzü də ucuzlaşdırırıq.
* * *
Müasir dövrün insanları nədənsə tez bir zamanda
məşhur olmaq, tanınmaq, nüfuz qazanmaq, əzab - əziy-
yətə qatılmaq istəməmək arzusundadırlar. Belə yerdə
deyirlər: “Allah belələrindən saxlasın”.
B u l u d x a n X ə l i l o v
214
* * *
Ucsuz - bucaqsız səhralarda torpağın cızdağı çıxır.
Günəş şüaları torpağı elə yandırır ki, yazıq torpaq bir
damcı suya möhtac qalır. Bəzən görürsən ki, bomboz
torpaq cadar-cadar olub, bomboz torpaq elə bil yanıb
külə dönüb.
Günəş şüalarının torpağı yandırması torpaqda çat-
laqlar yaradır. Torpaq belə olanda acgözlüklə su istəyir,
yağışa möhtac olur. Torpaqdakı çatlaqlar-çatlar elə bir
torpağın bağrını yarır, ürəyini deşir. Belə olanda torpağın
suya ehtiyacı olur. Yağış yağanda belə çatlaqlar-çatlar
birləşir. Yağış o çatlaqların-çatların arasına dolur, torpağı
yumşaldır. Qurumuş torpaq dənələrini bir-birinə bir-
ləşdirir. Ona görə də bəzən el arasında belə deyirlər: Nə
olub, yağış yağıb torpaqdakı çatlaqlar-çatlar birləşib.
* * *
Təbiətin başına olmazın oyun açırıq. Guya ki, tə-
biəti özümüzə tabe edirik. Unuduruq ki, təbiət bizdən əv-
vəl mövcud olub. Biz ona uyğunlaşmalıyıq. Təbiəti süni
şəkildə dəyişə - dəyişə özümüz dəyişirik. Özümüz süni-
ləşirik.
İnsanın təbiət üzərində hakim olmaq iddiası eqoiz-
midir. Bu eqoizmi təbiət insana bağışlamır.
* * *
İnsan təbiətə də, ilin fəsillərinə də uyğunlaşmalıdır.
Hər fəslin imkanlarından düzgün faydalanmalıdır.
Z a m a n ı n s ı n a ğ ı n d a n k e ç ə n l ə r . . .
215
Bəzən insanın gündə neçə saat yatması barədə hə-
kimlər fikir söyləyirlər. İnsanın özü də, bədəni də təbiətin
bir parçasıdır. Ona görə də insan təbiətə uyğunlaşaraq
yatmalıdır. Belə ki, qaranlıq çökəndə insan yatmalıdır.
İşıqlaşanda insan yuxudan durmalıdır. Hələ keçmişdə
saat olmadığı dövrdə qədim insanlar da bu cür yatıb və
yuxudan durublar. Məsələn yayda tez işıqlanır və gec
qaranlıq çökür. Deməli, insan buna uyğun olaraq yatmalı
və durmalıdır. Yaxud qışda tez qaranlıq çökür və gec
işıqlanır. Yenə də insan buna uyğun olaraq yatmalı və
durmalıdır. Beləliklə, bədənin yatmağa və işləməyə olan
tələbatı da bu cür ödənilməlidir.
* * *
Səbr Allahın insana vergisidir.
* * *
İnsanın əlindəki barmaqlar ovucda birlik yaradır.
Barmaqların ovucda qatlanaraq birləşməsi birlikdir,
yumruqdur.
* * *
İnsan qorxu hisslərinin təsiri altında başqasına
yaxşılıq etməməlidir. Yaxşılıq insanın iç dünyasından
gəlməlidir. Yaxşılıq insani bir keyfiyyət olmalıdır.
* * *
Dərdi dərd üstünə yığıb dərddən imarət tikənlər
var.
B u l u d x a n X ə l i l o v
216
* * *
Bəzi insanlar köhnə vərdişlərindən əl çəkmirlər.
* * *
İnsanların xeyli bir qismi özünü və başqalarını görə
bilmir. Məsələn, birisi ağzında siqaret səninlə üz - üzə
dayanır. Tüstünü üzünə üfürür, siqaretinin külünü az qala
sənin üz - gözünə və üstünə tökür. Özünün isə heç vecinə
olmur.
* * *
Daşlar daş olub divarları bəzəyənə qədər başlarına
nələr gəldiyini kim bilir?!
* * *
Görəsən nazımızı çəkənlər çoxdur, yoxsa nazını
çəkdiklərimiz çoxdur?!
* * *
Dünyaya gələnlərlə bu dünyadan gedənlərin fərqi
nədədir?!
* * *
Biz hadisələrin harasındayıq? Kənarındayıq,
içindəyik, yoxsa hadisələr içimizdədir?!
* * *
Zaqatala ərazisində məskunlaşmış axvaxlar öz
dilini qoruyur. Axvaxlar Dağıstan ərazisində 5 kənddə də
Dostları ilə paylaş: |