Mövzu “Sosial iş nəzəriyyəsi və təcrübəsi-1” fənninin predmeti, məqsədi və vəzifələri
Sosial işin kompleks modelləri. Sosial-pedaqoji modeli
Yüklə 3,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 8.3. Sosial işin kompleks modelləri. Sosial-pedaqoji modeli
Sosial işin kompleks modelləri sırasına aşağıdakılar aiddir: 1. Sosial-pedaqoji 2. Vitalist Sosial iş nəzəriyyəsində sosial pedaqogika modeli də önəmlidir. Sosial pedaqogika – sosial işin tərkib hisssəsidir. O, böyüməkdə olan nəslin sosiallaşmasına mühitin sosial faktorlarının təsirini tədqiq edən, sosial mühitin konkret şərtləri nəzərə alınmaqla, şəxsiyyət, qrup, ərazi səviyyəsində tərbiyənin optimallaşdırılması məqsədi ilə səmərəli tədbirlər sistemini hazırlayan və gerçəkləşdirən bir elm kimi xarakterizə edilir. Bu elm, insanı sosial dəyərlər dünyasında müşayiət etməklə, onun müəyyən mühitə uyğunlaşmasına köməkçi olur. Sosial işin sosial-pedaqoji modelinin özünəməxsusluğunu müəyyənləşdirərkən bir faktı nəzərə almaq lazımdır ki, sosial pedaqogika bir elm, tədris fənni və pedaqoji praktikanın bir sahəsi kimi, böyüməkdə olan nəslin, bütövlükdə isə əhalinin çox səviyyəli 157 sosiallaşması vəzifəsini qarşısına məqsəd qoyur. Beləliklə, sosial pedaqogikanın vəzifəsi, təkcə şəxsiyyətin sosial mühitə uyğunlaşdırılmasını öyrənməklə bitmir, həmçinin, pedaqoji problemlərin həlli nəzərə alınmaqla, həmin mühitin dəyişdirilməsində iştirakını da öyrənir. Bu nöqteyi-nəzərdən sosial pedaqogikanın inkişafında iki qarşılıqlı əlaqəli məqamı – bir tərəfdən şəxsiyyətin sosiallaşması və resosiallaşmasını, digər tərəfdən isə, mühitin pedaqogikalaşdırılması, yaxud şəxsiyyətin, sosial münasibətlərin və mühitinin dəyişdirilməsinə doğru yönəldilmiş sosial pedaqogikanı ayırmaq olar. Mühitin neqativ təsirini kompensasiya etmək məqsədi ilə sosial pedaqogika alternativ institutların yaradılmasının zəruriliyini ön plana çəkir. Yaranacaq sosiallaşma institutlarının yaradılmasının zəruriliyini ön plana çəkir. Yaranacaq sosiallaşma institutlarının həm pedaqoji korreksiya, həm də əhalinin sosial sağlamlığının yüksəldilməsi nöqteyi-nəzərindən dəyərləndirilməsi və qiymətləndirilməsi çox vacibdir. Sosial işin bu modeli, onun gerçəkləşdirilməsi üçün iki tip sosial pedaqoqların işə cəlb olunmasını nəzərdə tutur. Onlardan birincilər , şəxsiyyət səviyyəsində sosiallaşma və resosiallaşma məsələlərini həll etməli, digərləri isə, əxlaq və sosial dəyərlər, eləcə də ictimai inkişaf tələbləri nəzərə alınmaqla, şəxsiyyətin sosiallaşma və resosiallaşma prosesinə maneçilik törədən, sosial mühit komponentlərinin təsirini öyrənməklə məşğul olmalıdırlar. Beləliklə, sosial-pedaqoji model, sosial iş nəzəriyyəsinin konseptual üsullarından biri olmaqla, kompleks yanaşmanı bir daha təsdiqləyir. Vitalist üsul kompleks modelin ən mühüm üsullarından biridir. Vitalizmi biologiyanın idealist yönümü kimi xarakterizə edirlər. Bu yönümə əsasən, həyatda canlı olan bir çox cismin xislətində xüsusi cansız, naməlum qüvvələr mövcuddur. Bu baxış bir çox hallarda təndiq olunmaqdır. Problemin bu cür anlamının qədim tarixi kökləri vardır. Bpyük filosof Platonun ruhun ölməzliyi, Aristotelin ―psixikası‖ – canlı təbiət hadisələrini idarə edən xüsusi cansız qüvvənin – entelexiyanın mövcudluğu haqqındakı ideyaları bunun bariz nümunələridir. Əksər hallarda bunu müasir elm də təsdiqləyir ki, canlı varlıq olaraq insan həm 158 maddi, həm də mənəvi qüvvələrin daşıyıcısıdır və ayrı-ayrı insanların ektrasensor, bioenergetik qabiliyyətləri bunun əyani göstəriciləridir. Yüklə 3,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|