Parlament üzvləri üçün vəsait

94
cu il ta ri xin də qüv və yə min mə sin dən son ra kon ven si ya ya qo şul-
maq müm kün ol muş dur.
La zım gəl dik də tə rəfl ər kon ven si ya nın han sı əra zi və ya əra zi lə rə 
tət biq olu na ça ğı nı bil di rə bi lər lər. La kin, əsas lı sə bəb ol ma dan 
döv lə tin öz əra zi si nin bir his sə si ni kon ven si ya nın müd dəala rı nın 
tət bi qin dən is tis na et mə si kon ven si ya nın məq səd və mə ra mı na 
uy ğun de yil. 
Tə rəfl ər, Kon ven si ya nın müəy yən müd dəala rı nın tət bi qi nə qeyd-
şər ti yal nız, hə min qeyd-şərt də qiq şə kil də müəy yən edil dik də  
edə bi lər lər. Qeyd-şərt lə rin məq sə di müm kün qə dər çox döv lə tə 
kon ven si ya ya qo şul maq im ka nı ver mək və bu nu edər kən, on la-
rın əsas hü qu qi prin sip lə rin dən bə zi lə ri ni qo ru yub sax la maq dır. 

---

95
5.  Avropa Şurasının Baş Katibinin 
  Sabiq Müavini tərəfindən son söz 
Cin si  zo ra kı lıq  mü rək kəb,  həs sas  və  hə yə can  tə bi li  çal dı ra caq 
qə dər ge niş ya yıl mış prob lem dir. Sta tis tik rə qəm lər şok edi ci dir: 
təx mi nən beş uşaq dan bi ri cin si zo ra kı lı ğın qur ba nı olur.  Bu rə-
qəm nə də rə cə də şok edi ci dir sə, bi zim cin si zo ra kı lı ğa qar şı ne cə 
mü ba ri zə apar ma ğın yol la rı nı də qiq lik lə bil mə yi miz, la kin  hə min 
mü ba ri zə ni apar ma ma ğı mız fak tı da bir o qə dər dəh şət li dir.  Bu 
sto lüs tü ki tab da cin si zo ra kı lı ğın qar şı sı nı al maq, uşaq la rı hə min 
zo ra kı lıq dan qo ru maq və ci na yət kar la rın cə za sız lı ğı nı so na çat-
dır maq üçün tə ləb olu nan təd bir lər tə fər rüat lı şə kil də təs vir edil-
miş dir. 
Av ro pa Şu ra sı uşaq la ra qar şı cin si zo ra kı lı ğı da yan dır maq  üçün 
2010-cu ilin no yabr ayın da “Beş dən bir” kam pa ni ya sı na baş la-
maq la, Uşaq la rın cin si is tis mar və sek sual xa rak ter li hə rə kət lər-
dən qo run ma sı haq qın da Av ro pa Şu ra sı Kon ven si ya sı nın (Lan-
za rot  Kon ven si ya sı)  im za lan ma sı nı,  ra ti fi ka si ya sı nı  və  tət bi qi ni 
təb liğ  et mək  is tə yir.  Av ro pa  Şu ra sı,  həm çi nin,  prob le min  tam 
miq ya sı ba rə də maarifl ən mə ni ar tır maq və uşaq la rı, on la rın ailə-
lə ri ni, qəy yum la rı nı və tam ola raq cə miy yə ti uşaq la ra qar şı cin si 
zo ra kı lı ğın qar şı sı nı al maq və bu ba rə də mə lu mat lı lı ğı ar tır maq 
üçün la zım olan bi lik və va si tə lər ilə tə min et mək is tə yir. 
“Beş dən Bir” kam pa ni ya sı maarifl ən mə dən da ha irə li ge dir. Bu 
hö ku mət lə ri,  par la ment lə ri,  yer li  özü nüida rəet mə  or qan la rı nı, 
pe şə kar  şə bə kə lə ri,  və tən daş  cə miy yə ti ni,  özəl  sek to ru,  mət-
buatı, va li deyn lə ri və uşaq la rı sə fər bər et mək is tə yən kam pa ni-

---

96
ya dır. Biz, bu nu mə lu mat və bi li yi bö lüş mək, şə bə kə lər qur maq, 
ko man da  işi ni  təş kil  et mək,  va si tə  və  ma te rial la rı  tək mil ləş dir-
mək, bir gə fəaliy yət üçün im kan lar ya rat maq və irə li lə yi şin mo-
ni to rin qi ni  ke çir mək lə real laş dı ra bi lə rik. 
 Par la ment As samb le ya sı cin si zo ra kı lı ğa qar şı mü ba ri zə də əsas 
rol  oy na mış dır  və  oy na ma ğa  da vam  edir.  Bu nun  nə ti cə sin də 
“Beş də bir” kam pa ni ya sı nı dəs tək lə mək qə ra rı dər hal çox konk-
ret və həd siz də rə cə də ef fekt li təd bir lə rin hə ya ta ke çi ril mə si ilə 
mü şa yiət olun muş dur. Bu ki ta bın nəşr  edil mə si bu na yax şı mi-
sal dır. 
Par la ment As samb le ya sı nın İn san al ve ri nə qar şı mü ba ri zə haq-
qın da Kon ven si ya nın sü rət li şə kil də ra ti fi ka si ya sı na yar dım gös-
tər mə si ki mi müs bət təc rü bə mə ni çox cə sa rət lən di rir. İna nı ram 
ki, As samb le ya nın Lan za rot Kon ven si ya sı na ver di yi dəs tək tez lik-
lə öz bəh rə si ni ve rə cək. Mən Av ro pan da kı bü tün par la ment lə ri 
və par la ment üzv lə ri ni bu kam pa ni ya ya dəs tək ver mə yə ça ğı rı-
ram. Bu si zə aidiy ya tı olan, si zin tə ci li diq qə ti ni zi tə ləb edən, si zin 
sə mi mi səy lə ri ni zə eh ti ya cı olan və si zə bö yük məm nu niy yət gə-
ti rə cək mə sə lə dir: Av ro pa da kı mil yon lar la uşa ğın qo run ma sı na 
töh fə ver mək məm nu niy yə ti  .
Sizin dəstəyinizə arxalanıram. 
Maud de Boer-Buquicchio 
Avropa Şurası Baş Katibinin Sabiq Müavini

---

Əlavə №1 
Uşaqların cinsi istismar və seksual 
xarakterli hərəkətlərdən müdafiəsi 
haqqında Avropa Şurasının 
Konvensiyası 
(CETS No. 201) 
Lanzarot, 25 oktyabr 2007

---

---

99
Preambula
Av ro pa Şu ra sı nın üzv Döv lət lə ri və bu Kon ven si ya nı im za la yan 
di gər tə rəfl ər;
Üzv lər ara sın da da ha bö yük bir li yə nail ol ma ğın Av ro pa Şu ra sı-
nın məq sə di ol du ğu nu nə zə rə ala raq;
Hər bir uşa ğın yet kin lik ya şı na çat ma dı ğı na gö rə ailə si, cə miy yət 
və döv lət tə rə fin dən qo run maq hü qu qu na ma lik ol du ğu nu nə-
zə rə ala raq
uşaq la rın  cin si  is tis ma rı nın,  xü su sən  uşaq  por noq ra fi ya sı nın 
və  uşaq  fa hi şə li yi nin,  uşaq la ra  qar şı  sek sual  xa rak ter li  hə rə-
kət lə rin  bü tün  for ma la rı nın,  o  cüm lə dən  xa ric də  tö rə di lən 
hə rə kət lə rin  uşaq la rın  sağ lam lı ğı na  və  psi xi-so sial  in ki şa fı na 
məh ve di ci tə sir gös tər di yi ni mü şa hi də edə rək;
həm uşaq la rın, həm də ci na yət kar la rın in for ma si ya və kom mu-
ni ka si ya tex no lo gi ya la rın dan (İKT-lər) is ti fa də im kan la rı nın ge-
niş lən mə si nə gə lin cə uşaq la ra qar şı cin si is tis ma rın və sek sual 
xa rak ter li hə rə kət lə rin həm mil li, həm də bey nəl xalq sə viy yə də 
na ra hat lıq  ya ra dan  miq ya sa  çat dı ğı nı  uşaq la rın  cin si  is tis ma rı 
və  on la ra  qar şı  sek sual  xa rak ter li  hə rə kət lə rin  qar şı sı nın  alın-
ma sı  və  on lar la  mü ba ri zə  apa rıl ma sı  üçün  bey nəl xalq  əmək-
daş lı ğa eh ti yac ol du ğu nu mü şa hi də edə rək;
uşaq la rın  ri fa hı nın  və  ən  yax şı  ma raq la rı nın  bü tün  üzv  döv lət-
lə rin bö lüş dü yü tə məl də yər lər ol du ğu nu və bu də yər lə rin heç 
bir ay rı-seç ki li yə yol ve ril mə dən təş viq edil mə li ol du ğu nu nə zə rə 
ala raq;
Av ro pa Şu ra sı nın döv lət və hö ku mət baş çı la rı nın 3-cü zir və top-
lan tı sın da (Var şa va, 16-17 may 2005-ci il) qə bul edil miş və uşaq-

---