Rəy verənlər: f e. d prof. Ş. M. Məmmədov
Yüklə 3,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
da inamla bildirir ki, bədənin ölümü varlığın sonu demək deyildir. Kitabda yazılır ki, klinik ölüm vəziyətində olan adamlar qonşu otaqda və ya ayrı-ayrı yerdə olan predmet və hadisələr haqqında ətraflı məlumat verə bilirlər.Bu hadisələrdən biri anadangəlmə kora aiddir. Kor olmasına baxmayaraq pasient öldüyü otaqda nə olduğunu görmüş, sonradan onu ətraflı təsvir etmişdir. Klinik ölüm vəziyətindən çıxdıqdan sonra o yenidən əvvəlki kimi kor olmuşdur. Belə nəticəyə gəlmək olar ki,klinik ölüm vaxtı görmə, düşünmə bacarığı ruhun funksiyasıdır. Klinik ölüm halı yaşayanlardan yalnız 10 faizi keçirdikləri həyəcanını xatırlayırlar- bəzi tədqiqatçılarda bu rəqəm 25, 40, hətta daha çox göstərilir. Sorğuda iştirak edən 2300 pasientdən yalnız 1400 pasient klinik ölüm vaxtı keçirdiyi hissləri xatırlayır. Maraqlı odur ki, beş yaşlı uşaq və 75 yaşlı qoca eyni həyəcan yaşamışlar- onlar bədəndən kənarda nə qədər çox qalsalar onların həyəcanı bir o qədər aydın olur. Bədənin ölümünün varlığın sonu olmadığını sübüt etmək üçün 0, ağır vəziyyətdə reanimasiya şöbəsinə yerləşdirilən qadınla olan müsahibəni verir.Qadın nəfəs almır və onun ürəyi dayanmışdır-qadın bədəndən ayrıldığını hiss edir,o,yuxarıdan həkimləri seyr edir,öz bədənini görən qadında qorxu yox,rahatlıq hissi olmuşdur.Bir az keçmiş qadın bədənə qayıtdığını hiss edir.Bu kitabda olan faktların sensasiyalı xarakterlərinə baxmayaraq onlar elmi ictimaiyyəti ruhun varlığına, axirət dünyasının olmasına tam inandıra bilməmişdir. Amerikalı alim E.Rodin klinik ölüm keçirən xəstələrin danışdıqları əsasında axirət dünyası ilə bağlı qərarlar verməyi səhv hesab edir. Belə ki,bu görmələr zəhərli psixozun müxtəlif növlərindən biridir. B.Siqel isə,axirət görüntülərini narkotika- nın təsiri ilə yaranan hallyustinasiya ilə müqayisə edir. 1978-ci ildə Ritçinin “Dünəndən qayıdış” kitabı çapdan çıxdı. O, 1943-cü ildə başına gələn bir hadisəni qələmə almışdır. 20 yaşında universitetə hazırlaşarkən ağır xəstələnir. Həkimlər bir an onun öldüyünü bildirirlər. Ruhu bədənindən 23
çıxır-bir müddət səyahət edəndən sonra balaca bir otağa gəlir. Burada çarpayıda üstü örtülü cəsəd var-ruh bu bədənin ona məxsus olduğunu duymadı. Otaqda işıq tədricən güclənir-bir an keçmiş Ritçin ruhu içəridə kiminsə olduğunu hiss edir-sonra o İsa peyğəmbəri görür. İsa öz məhəbbətini Ritçə bildirir-onun məhəbbəti sonsuzdur,Ritç rahatlanır,sevinir və o qədər ləzzət hiss edir ki,bu vəziyyətdən çıxmaq istəmir. Onun gözünün qabağından bütün həyatı keçir. Burada hər şey var idi-o, hərəkət edən və danışan adamları görür,hər şey sürətlə axır- bütün həyatını bir neçə dəqiqəyə görür. Bədənə qayıdış ani olur. Ölümdən dərhal sonra baş verənləri anlama başlayır- əvvəlcə öləndə kədər yaranır,o qayıtmaq istəyir,lakin tezliklə bu hissi burada həmişəlik qalmaq istəyi əvəz edir. Ruh nuru görəndən sonra isə ümumiyyətlə qayıtmaq istəmir. K. İkskul “Çoxları üçün inanılmaz, ancaq həqiqətən baş verənlər “ məqaləsində yazır ki, məni yerə sıxan ağırlıq hiss etdim, lakin birdən hiss etdim ki, yüngülləşirəm. Mən gözlərimi açdım və mənim yaddaşımda ən xırda detallarına qədər gördüklərim həkk olunmuşdur. Gördüm ki, otağın ortasında tək dayanmışam: sağımda həkimlər toplanmışdır - hamı çarpayıya baxırdı - mən axı orada yoxam? Mən irəli gedib baxdım çarpayıda uzanan mən idim: mən öz oxşarımı görəndə qeyri-adi hiss keçirdim: bu necə ola bilər? Mən özümü burada hiss edirəm,eyni zamanda həm də oradayam.Özümə toxunmaq istədim, sağ əlimlə solu tutmaq istəsəm də əlim boşa getdi.Əlimi belimə qoymaq istəyəndə əlim əlim bədənimdən keçdi- sanki boş məkandan keçirdi.Mən həkimi çağırdım, ancaq mənim olduğum atmosfer mənim üçün əlverişli deyildir -
ayrı düşdüyümü hiss etdim, tək qalmışdım, qorxu məni bürüdü. Birdən beynimə bir fikir gəldi: bəlkə mənim başıma bizim dildə işlətdiyimiz “ölüm” hadisəsi gəlib -
çarpayıda olan bədənimin görkəmi ölü görkəmi idi - bəlkə də bu fikir ən son beynimə gəldi. Bizim anlayışda “ölüm” yox 24
olma , həyatın başa çatması anlayışları ilə sıx bağlıdır - bəs mən öldüyümü necə düşünə bilərəm - axı bir an olsun belə huşumu itirməmişdim, özümü canlı , hər şeyi eşidən, görən, dərk edən, hərəkət etməyi bacaran , düşünən , danışan kimi hiss edirdim. Bu vaxt mənim əqli bacarığım olduqca sürətlə işləyirdi. 1981-ci ildə Mixail Sabomun “ Ölüm haqqında xatirələr “ kitabı çapdan çıxdı. Sabom bir sıra tədqiqatlar aparmış, öz pasientlərinin danışdıqlarını müqayisə etmişdi; söhbət yoxlanılması mümkün olan faktlardan gedir. Klinik ölüm keçirənlərin hamısı bildirir ki, bədəndən çıxdıqdan sonra sərbəst şəkildə hərəkət edə bilirlər, ətrafda, qonşu otaqda baş verənləri görə və eşidə bilirlər. Ruh həm də xeyli uzaqda baş verənləri də görə bilir: o doğmalarının yaşadığı mənzili , başqa otaqlarda olanları görür . Sabom oradan qayıdanların dediklərini əslində baş verənlərlə müqayisə etmək istəmişdir - əksər hallarda üst-üstə düşmə heyran edicidir. Deməli ruh həqiqətən də hər şeyi görmüşdür. Sabom 116 hadisə araşdırmışdır: ölümdən sonrakı həyatı araşdıran digər tədqiqatçılar kimi
0 da tədqiqatın əvvəlində ruhun varlığına inanmamışdır - ancaq aparılan araşdırmalar onların baxışlarını dəyişdirmişdir- onlar öz həyat tərzlərini belə dəyişmişlər. Faktiki olaraq sübut olunmuşdur ki, bədənin ölümündən sonra insanın hansısa hissəsi yaşamaqda davam edir. Bu hissə (ruh) bədənin yaşadığı dövrdə olduğu kimi görür, eşidir, fikirləşir və hiss edir. 1977-ci ildə Betti Moltsun “ Mən əbədilik gördüm ” kitabı çapdan çıxmışdır- o özünün keçirdiyi klinik ölümü təsvir etmişdir- o, 27 yaşında olarkən bu halı yaşamış və 28 dəqiqə klinik ölüm vəziyyətində olmuşdur. Klinik ölüm vaxtı o özünü cavan, sağlam və xoşbəxt hiss etmişdir. Bir sözlə qeyri-varlıq, hətta müvəqqəti də olsa belə yoxdur- bir vəziyyətdən digər bir vəziyyətə keçid halı mövcuddur. Bu keçid tam ağrısız, hiss olunmazdır. Bu vaxt 25
Yüklə 3,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|