Sonuncu Fateh indd
Yüklə 12,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
207 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R Amma Təhmasib Mirzə mühasirənin uzanmasın- dan da çox onu narahat edən bir çətinliklə üzləşmişdi. Xacə Rəbi məqbərəsi ətrafındakı düşərgədə Nadir xan Əfşarla Fətəli xan Qacar arasında gedən gizli mübarizə hər an qanlı döyüşə çevrilə bilərdi. Təhmasib Mirzə onların hər ikisini ayrı-ayrılıqda ça dırına çağırtdırıb, aralarındakı ixtilafa son qoymaq istəyirdi. Əhval-ruhiyyəsindən belə görünürdü ki, o özü də Fətəli xan Qacarın hərəkətlərindən narazıdır. Ona görə çadırına birinci Nadir xanı dəvət etdi. Vəzir- vəkillər sanki bu səhnədən zövq alırlarmış kimi su- surdular. Öz rəqibini Təhmasib Mirzənin gözündən salmaq üçün Nadir xan: – İndi Fətəli xan Qacar Məlik Mahmudla çəkici eyni zindana vururlar, hətta gizlincə məktublaşırlar. Mənim adamlarımın dediyinə görə onlar Səfər ayı- nın on dördüncü günündə 1 sənə sui-qəsd hazırlayıb- lar. Çadırda o yan-bu yana var-gəl edən Təhmasib Mirzənin qəzəbdən bütün bədəni əsdi. O üzünü Na- dir xana çevirmədən dedi: – İndi yox, taxt-tac hərisi olan bu adam çoxdan mənim qanıma susayıb. Bu saat əmr edərəm, elə bu- rada, qaladan bura baxan dostlarının gözü qabağında onu edam etsinlər… – Yox, – deyə Nadir xan, az qala, çığırdı. – Edam etməyə lüzum yoxdu. Məşhədi mühasirədə saxladığı- mız bir vaxtda onu edam etdirsən, qacarlar sizə qarşı 1 11 oktyabrda 1726-cı ildə. 208 S O N U N C U FAT E H qiyam qaldıra bilərlər. Yaxşı olar ki, onu tutub Kəlat qalasındakı zindana saldırasan. Təhmasib Mirzə bu təklifi bəyənsə də, cavab ver- mədi. Bu zaman eşikağası içəri daxil olub təzim etdi. Sonra: – Qibleyi-aləm, Fətəli xan Qacar sizdən izn almaq üçün hüzurunuza gəlmək istəyir. – Nəyə izn almağa? Eşikağası, Təhmasib Mirzənin zəhmli gözlərinə baxa-baxa bir-iki addım geri çəkildi. Təhmasib Mirzə, az qala, istehza edib deyəcəkdi ki: «…Hmm, yoxsa Məlik Mahmudla əlbir olub, mənə sui-qəsd etmək üçün izn istəyir?». Amma özünü ələ alıb:
– Gəlsin, bizim Fətəli xan Qacar, görək o nəyə görə izn istəyir?– Sonra üzünü Nadir xana tutub: – Sən də uzağa getmə, – dedi. Nadir xan: – Baş üstə! – deyib bayıra çıxmaq istəyəndə, Fətəli xan Qacarla üz-üzə gəldi. Rəqiblər bir-birlərinin gözlərinin içinə baxdılar. Sanki hər ikisinin taleyi gözlərində əks olunmuşdu. Fətəli xan Qacar içəri girər-girməz Təhmasib Mir- zə soruşdu: – O nə izndir elə? – Şah sağ olsun, mənə izn ver, Gürgana gedib, qo- şun toplayıb qayıdım. – Məgər buradakı qoşunlar Məşhədi almağa azlıq edir? Bəlkə Məlik Mahmudun mühasirədə ac-susuz qalan əsgərləri balalayıb artır? 209 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R Artıq Təhmasib Mirzənin Nadir xana mehr saldı- ğı görkəmindən bəlli idi. Fətəli xan Qacarın sifətinin rəngi dəyişdi. Nadir xan
dan incikliyinin qisasını almaq, onu Təhmasib Mir zənin gözündən salmaq məqamının yetişdiyini dü şündü: – Bilmirəm, Nadir xan mənim barəmdə sizə nə de- yib, amma o, özü… – O özü nə? – Şahın ona göstərdiyi etimad və etibardan sui- istifadə edir… – Nəə? Səncə, Məşhədə hücum əmrindən imtina edən kürd dəstəsinin başçısını da o öldürmüşdü? – Hər halda, o öz istəyinə nail oldu! – Necə yəni istəyinə nail oldu? – Xabuşana hakim təyin etdirdiyi Məhəmməd Hüseyn bəy özünə ad elədiyi qızın qardaşıdır... Təhmasib Mirzənin qaşları düyünləndi: – Həə? – deyib bir an fikrə getdi. Bəs, Müəyyirül- məmalikin dediyinə görə, o, eyş-işrətdən uzaq əsl hərb adamıdır. Belə-belə işlər. Hər kəs öz bağ- baxçasının qeydinə qalır, bostanlıqda şamamalar becərir, nə şah bağına baxan var, nə də ona tər şama- ma gətirən... Onun «tər şamama» sözünü vəzir-vəkillərin ha- mısı öz bildikləri kimi yozub gülüşdülər. Təhmasib Mirzə əvvəlcə onlara acıqlandı: – Siz də boş yerə gülməyə bəhanə gəzirsiniz, – dedi. -Sonra onun iznini istəyən Fətəli xan Qacarın pörtmüş üzünə zəndlə baxdı. Qəlbində: «…Yox! Görünür, o bu
210 S O N U N C U FAT E H müharibədən canını qurtarmaq istədiyindən Gürgana gedir. Bəlkə, doğrudan da, Məlik Mahmudla əlbirdi? Axı, bir dəfə mən onu əfqanların üstünə göndərəndə o əmrimdən imtina etmişdi. O vaxt Nadir xan kimi güvənə biləcəyim sərkərdəm yox idi... Amma indi... Yox, yox, yox, qoy cəhənnəm olsun!»– düşündü. Son- ra sakitcə dedi: – Yaxşı, Fətəli xan, gedin. Fətəli xan Qacar çadırdan çıxan kimi atına mindi. Son anda Təhmasib Mirzə yanındakı süvarilərə əmrlə: – Fətəli xanı tutun, o xain düşmənlərlə əlbirdir, – dedi. Bu əmrdən sonra bir dəstə atlı sürətlə Fətəli xana çatıb, onu əhatəyə aldı. O, geri dönüb təkcə bunu deyə bildi:
– Bu, namərdlikdir! Ucaboy İbrahim bəy Əfşar onun cavabında: – Tutun, – dedi. – Və sonra Fətəli xana müraciətlə: – Kimin namərdlik etdiyini sübut etməyə vaxtımız olacaq! Qılıncını və xəncərini alıb, Fətəli xanı aparanda, o, əlini silkələyib Nadir xanı hədələdi. Ancaq atlıların əhatəsində nə dediyini eşitmək mümkün olmadı... Beləliklə, başları bir qazanda qaynamayan iki da- laşqan qoç arasında bir aya yaxın sürən gərgin, gözə- görünməz mücadilə bu cür fəci şəkildə başa çatdı. Fətəli xan həqiqətənmi Məlik Mahmudla gizli da- nışıqlar aparmışdı? Bunu müəyyən etmək Təhmasib Mizrə üçün çətin idi. O, sadəcə, öz mənafeyini düşünərək, rəqiblər arasında dərinləşən ixtilafa son qoymalı idi. Yüklə 12,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|