363
Ədəbiyyatşünas
Mədəniyyət.Maarif.Təhsil
95
illiyi
İmran Seyidov
1922-2001
DEKABR
İmran Sultan oğlu Seyidov 1922-ci
il dekabr ayının 16-da Quba şəhərində
anadan olmuşdur.
Ədəbi fəaliyyətə “Yeni iliniz
mübarək” şeiri ilə başlamışdır. Şeir
1939-cu ildə “Gənc fəhlə” qəzetində
nəşr olunmuşdur. Bundan sonra
mətbuatda müntəzəm dərc olunmağa
başlamışdır.
1940-cı ildə Bakıda 1 saylı orta
məktəbi bitirmişdir, 1940-1945-ci
illərdə M.Əzizbəyov adına Azərbaycan
Dövlət Sənaye İnstitutunun Energeti-
ka fakültəsində təhsil almışdır.
1945-1946-cı illərdə Azərbaycanın
Elmlər Akademiyasının Energe-
tika İnstitutunda kiçik elmi işçi,
1946-1948-ci illərdə Nizami adına
Ədəbiyyat İnstitutunda kiçik elmi işçi,
1948-1970-ci illərdə ictimai elmlər
bölməsində elmi katib, 1959-1987-ci
illərdə “Sovetskaya türkologiya” jur-
nalı redaksiyasında baş redaktorun
müavini, 1987-1995 Azərbaycan EA
Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutun-
da baş elmi işçi, 1995-2001-ci illərdə
Azərbaycan EA Milli Münasibətlər
İnstitutunda baş elmi işçi vəzifələrində
çalışmışdır.
1943-cü ildən Azərbaycan Yazı-
çılar Birliyinin üzvü, 1966-cı ildən
Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının rus
bölməsinin rəhbəri olmuşdur. 1977-ci
ildən Jurnalistlər Birliyinin üzvü se-
çilmişdir.
Bakı, Moskva, Penza, Minsk, Tbi-
lisi və s. şəhərlərin dövri mətbuat or-
qanlarında əsərləri işıq üzü görmüş-
dür.
İmran Seyidov tərcümə işi ilə də
məşğul olmuşdur. “Koroğlu” dastanı-
nı Azərbaycan dilindən rus dilinə filo-
loji tərcümə etmişdir.
1981-ci ildə “Şərəf nişanı” ordeni,
Azərbaycan SSR Ali Sovet Rəyasət
Heyətinin Fəxri fərmanı ilə təltif
edilmişdir. 1982-ci ildə “Əməkdar
mədəniyyət işçisi” fəxri adına, 1984-
cü ildə “Əmək veteranı” və başqa
medallara layiq görülmüşdür. “Ka-
mil sənətkar”, “Səməd Vurğun - 90”,
“Gənclərin hərbi vətənpərvərlik
tərbiyəsində fəal iştrakına görə”
(1995) fəxri diplomlarla təltif olun-
muş və “Qızıl qələm” mükafatına la-
yiq görülmüşdür (1996).
İmran Seyidov 2001-ci il may ayı-
nın 10-da vəfat etmişdir.
Ə d ə b i y y a t
Hicran F. Qarabağda talan var /Fəridə Hicran (Vəliyeva); tərcümə edən. İ.Seyidov; Red. N.Həsənzadə, M.Əvəz qızı, R.Paşabəyova.
Bakı: Gənclik, 1992.-160 s.
İmran Seyidov //Əhmədov T. Azərbaycan Yazıçıları (XX-XXI yüzilliklərdə).- Bakı: Nurlar, 2011.- S.473.
16
364
Mədəniyyət.Maarif.Təhsil
85
illiyi
Xalid Əlimirzəyev
1932-2016
DEKABR
Xalid Əlimirzə oğlu Əlimirzəyev
1932-ci il dekabr ayının 16-da Qəbələ
rayonunun Qəmərvan kəndində ana-
dan olmuşdur.
Mirzəbəyli kənd orta məktəbini
bitirdikdən sonra 1947-1951-ci
illərdə Bakı Dəmiryol Texnikumunda
təhsilini davam etdirmişdir.
1951-ci ildə ADU-nun (indiki
BDU) fililogiya fakültəsinə daxil ol-
muş, 1956-cı ildə təhsilini bitirdikdən
sonra Qəbələ rayonunun Hacallı kənd
orta məktəbində müəllim və dərs
hissə müdiri işləmişdir.
1960-cı ildə ADU-nin aspiran-
turasına daxil olmuşdur. 1964-
cü ildə “C.Məmmədquluzadənin
ədəbi-ictimai görüşləri” mövzu-
sunda namizədlik, 1972-ci ildə isə
“C.Məmmədquluzadənin dramatur-
giyası” mövzusunda doktorluq dis-
sertasiyalarını müdafiə etmişdir.
1963-1966-cı illərdə Azərbaycan
ədəbiyyatı tarixi kafedrasının baş
müəllimi, dossenti (1966-73) və 1973-
cü ildən isə Azərbaycan ədəbiyyatı
kafedrasının professoru olmuşdur.
1971-ci ildən Azərbaycan Yazı-
çılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan
Milli Yaradıcılıq Akademiyasının
akademiki Xalid Əlimirzəyev 1992-
1993-cü illərdə Azərbaycan Respub-
likası Təhsil nazirinin birinci müavini
vəzifəsində işləmiş, müxtəlif illərdə
bir çox ictimai təşklatların, elmi
və müdafiə şuralarının, Akademik
Dövlət Dram Teatrının bədii şurası-
nın üzvü olmuşdur.
300-dən artıq elmi məqalənin,
20-dən artıq kitabın müəllifidir.
Əsərlərində “Dədə Qorqud” dastanını,
Əfzələddin Xaqani, Nizami Gəncəvi,
İmadəddin Nəsimi, Məhəmməd Fü-
zuli, Molla Pənah Vaqif, Mirzə Fətəli
Axundov, Nəcəf bəy Vəzirov, Cəlil
Məmmədquluzadə, Əbdürrəhim bəy
Haqverdiyev, Nəriman Nərimanov,
Hüseyn Cavid, Cəfər Cabbarlı və
müasir dövr yazıçılarının yaradı-
cılığını tədqiq və təhlil etmişdir.
Teatr sənətinin ardıcıl və istedadlı
təbliğatçılarından biri kimi tanınmış-
dır. Onun görkəmli yazıçıların yara-
dıcılığı, bədii əsərlər, ədəbiyyatımızın
müasir problemləri, dramaturgiya və
teatr tamaşaları haqqında televiziya-
da, radioda apardığı silsilə verilişlər,
müxtəlif konfranslarda etdiyi çıxışlar
ictimaiyyət tərəfindən maraqla qarşı-
lanmışdır.
X.Əlimirzəyev elmi-pedaqoji fəa-
liyyəti ilə yanaşı, bədii yaradıcılıqla
da məşğul olmuş, “Səadət sorağın-
da” pyesi Akademik Dövlət Dram
Teatrında, “Daşa dönmüş ürəklər”
əsəri Bələdiyyə Teatrında tamaşaya
qoyulmuşdur. 2008-ci ildə povest,
hekayə, pyes və ssenarilərindən ibarət
“Bələdçi” adlı seçilmiş əsərləri çap
olunmuşdur.
Görkəmli
ədəbiyyatşünas-alim
Xalid Əlimirzəyev 2016-ci il yanvar
ayının 30-da Bakı şəhərində vəfat et-
mişdir.
Ə d ə b i y y a t
Dahi sənətkar bö-
yük vətəndaş:
C.Məmmədquluzadənin
həyatı, dövrü, mühiti,
ədəbi-ictimai fəaliyyəti:
monoqrafiya /X.Əlimirzəyev;
red.: T.Mütəllimov, F.Davud
qızı.- Bakı: Elm və təhsil,
2010.- 638 s.
Dramaturgiya, teatr və səhnə
sənəti /X.Əlimirzəyev; elmi
red. N.Şəmsizadə.- Bakı:
Nurlan, 2004.- 186 s.
Mənəvi borc: Mir Cəlal
haqqında xatirələr
/X.Əlimirzəyev; red.
T.Mütəllimov.- Bakı: Nurlan,
2006.- 192 s.
Nizami Gəncəvinin insan
konsepsiyası: monoqrafiya
/X.Əlimirzəyev; elmi red.
Ə.Səfərli.- Bakı: Gənclik,
2001.- 354 s.
Cəbrayıloğlu, E. Xaqanidən
üzü bəri... : Professor Xalid
Əlimirzəyev klassiklərimizin
ideal və poetik sənət dünyası-
nı araşdırıb /E.Cəbrayıloğlu
//Ədalət.- 2010.- 9 fevral.-
S.7.
16
Ədəbiyyatşünas-alim