78
Tarixdə bu gün
Ümumdünya Mülki Müdafiə Günü (01.03.1972)
Azərbaycanın BMT-yə qəbul olunması günü (02.03.1992)
Bədən Tərbiyəsi və İdman Günü (05.03.)
Qızıl Aypara Günü (07.03.2008)
Bеynəlxalq Qadınlar Günü (08.03.1910)
Qazax rayonunun Xeyrimli kəndinin işğalının 25-ci ildönümü
(08.03.1992)
Milli Tеatr Günü (10.03.1873)
Daxili Qoşunlar Günü (12.03.1995)
Qazax rayonunun Aşağı Əskipara kəndinin işğalının 25-ci ildönümü
(12.03.1992)
Dağlıq Qarabağın Sırxavənd, Qaraşlar, Bəşirlər, Baş Güneypəyə, Orta
Güneypəyə, Xatınbəyli, Manikli kəndlərinin işğalının 25-ci ildönümü
(12.03.1992)
Beynəlxalq Novruz Günü (21.03.2010)
İrqi Ayrı-Seçkiliyin (diskriminasiyanın) Ləğv Edilməsi Uğrunda Beynəlxalq
Mübarizə Günü (21.03.1966)
Ümumdünya Meşələr Günü (21.03.)
Ümumdünya Su Günü (22.03.1992)
Erməni terrorçuları tərəfindən Qazax rayonu ərazisində avtomaşın
partladılmış, 3 nəfər həlak olmuş, 2 nəfər yaralanmışdır (22.03.1992)
Ümumdünya Meteoroloq Günü (23.03.1961)
Ermənistanla Azərbaycan arasında Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin
nizamlanmasında vasitəçilik üzrə ATƏM (ATƏT) tərkibində 11 ölkənin
nümayəndələrinin daxil olduğu Minsk qrupu yaradılmışdır (24.03.1992)
“Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” fəxri adı təsis edilmişdir (25.03.1992)
Beynəlxalq Teatr Günü (27.03.1948)
Milli Təhlükəsizlik Orqanları İşçilərinin Peşə Bayramı Günü (28.03.1997)
“İzvestiya” qəzetinin nəşrə başlamasının (30.03.1917) 100 illiyi
Azərbaycanlıların sоyqırımı günü (31.03.1918)
106
107
110-111
109
108
79
Milli ədəbiyyat
105
illiyi
Mаnаf Sülеymаnоv
1912-2001
MART
Manaf Fərəc oğlu Süleymanov 1912-
ci il mart ayının 3-də İsmayıllı rayonu-
nun Lahıc qəsəbəsində anadan olmuş-
dur. 1930-cu ildə pedaqoji təmayüllü
18 saylı Bakı şəhər məktəbini bitirmiş,
1932-1937-ci illərdə Azərbaycan Neft-
Kimya İnstitutunun (Azərbaycan Dövlət
Neft və Sənaye Universiteti) geoloji
kəşfiyyat fakültəsində təhsil almışdır.
M.Süleymanov əmək fəaliyyətinə
Qaradağ neft-qaz mədənləri idarəsində
mühəndislikdən başlamış, Sənaye İns-
titutunda assistent işləmişdir. 1939-cu
ildən institutun Neft-qaz yataqları ge-
ologiyası axtarışı kafedrasının dosenti
olmuşdur.
Ədəbi yaradıcılığa 1947-ci ildə
“Azərbaycan” jurnalında dərc olunan
“Yerin sirri” romanı ilə başlamış, döv-
ri mətbuatda məqalələrini “Fərəcoğlu”
imzası ilə çap etdirmişdir.
Oxucular ingilis dilindən onun
tərcüməsində Cek London, Con Steyn-
bek, O’Henri, M.Kopelen, A.Qrasi,
Oqoto, Aleks La Çuma, Y.A.Makmani,
Piter Abrahams, R.Riv, A.Paton, Fillis
Altman, Somerset Moem kimi görkəmli
ingilis yazıçılarının əsərləri ilə tanış ol-
muşlar.
1949-cu ildən Azərbaycan Yazıçılar
Birliyinin üzvü olmuşdur.
Manaf Süleymanov keçmiş
SSRİ-nin və Azərbaycandakı dövlət
arxivlərində 30 ilə yaxın çalışaraq
qiymətli sənədlər toplamış, ilk dəfə ola-
raq Bakı tarixindən, Bakı milyonçuları
və qoçularından, 1918-1920-ci illərdə
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin
şəxsiyyətlərindən elmi-publisistik ki-
tablar yazıb, nəşr etdirmişdir. Öz şəxsi
fondundakı sənədlərini isə 1988-ci ildə
Salman Mümtaz adına Azərbaycan Res-
publikası Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət
Arxivində mühafizəyə təqdim etmişdir.
Bu sənədlər əsasında onun 636 saylı şəxsi
fondu yaradılmışdır. M.F.Süleymanov
ingilis, fars, ərəb dillərini bilməklə ya-
naşı, rus dilində də yazıb yaratmışdır.
Müəllifin əsərlərinin ilk əlyazmaları
doğma Azərbaycan dilində, lakin ərəb
əlifbasındadır.
Müstəqilliyimizi qazandıqdan sonra
müəllifin “Son bahara çatdıq”, “Neft
milyonçusu”, “Şərqdə ilk demokra-
tik cümhuriyyət”, “Şagirdlik illərim”
adlı kitabları çap edilmişdir. Yazıçının
ən məşhur və ona şöhrət qazandıran
1987-ci ildə yazdığı “Eşitdiklərim, oxu-
duqlarım, gördüklərim...” əsəridir. Bu
kitabda insanlar ilk dəfə Bakı milyon-
çularının millətin tərəqqisi naminə gör-
düyü işlərdən, xeyirxah əməllərindən
xəbər tutdu.
1989-cu ildə Samsun Universiteti ya-
zıçının “Bir kitabdan bir gaç sətir” top-
lusunu nəşr etdirmişdir.
Görkəmli yazıçı Azərbaycan Ali So-
veti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı və
bir medalla təltif edilmiş, 1991-ci ildə
“Əməkdar mədəniyyət xadimi” fəxri
adına layiq görülmüşdür.
Manaf Süleymanov 2001-ci il sent-
yabr ayının 12-də Bakıda vəfat etmiş-
dir.
Ə d ə b i y y a t
Seçilmiş əsərləri: 2 cilddə
/M.Süleymanov.- Bakı:
Azərnəşr, 1993.- C.I.- 452
s.; C.II.- 248 s.
Eşitdiklərim, oxuduq-
larım, gördüklərim:
kitabın nəşri Manaf
Süleymanovun 100-illik
yubileyinə həsr olunur
/M.F.Süleymanov.- Bakı:
[Qanun], [2012].- 480 s.
Xəlilzadə, F.
Həyatın və illərin
rəngləri /F.Xəlilzadə
//Azərbaycan.- 2012.- 3
mart.- S.6.
“Küçələrə su səpmişəm,
Türk gələndə toz olma-
sın: Arayan, araşdıran,
toplayan və qələmə alan
yazıçı... //Azadlıq.- 2013.-
19 may.- S.14.
İ n t e r n e t d ə
http://www.anl.az/down/
meqale/azadliq/2013/
may/310474.htm
www.anl.az/down/me-
qale/azerbaycan/2012/
mart/237290.htm
https://ru.wikipedia.
org/wiki/Сулейманов,_
Манаф_Фарадж_оглы
3
Nasir