Yazıçı-publisist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü m əsləhətçi redaktor
tarixi il ə bağlı bir sıra araşdırmalar aparmısınız
Yüklə 0,59 Mb. Pdf görüntüsü
|
65 tarixi il ə bağlı bir sıra araşdırmalar aparmısınız. - Doğrudur aparmışıq. Məktəbin yuxarı sinif şagirdləri ilə birlikd ə apardığımız seçmə qazıntı işləri dediklərinizi təsdiqlə- yir. T əsadüfü deyil ki, məktəbin IX sinif şagirdi Ramal Əkbərov Bakı şəhərində keçirilən “Doğma diyarım- Az ərbaycan” Respublika baxış-müsabiqəsinin arxeoloji və etnoqrafik maddi-m ədəniyyət nümunələri nominasiyasında III yeri tutub. O, Az ərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 07 fevral 2004-cü il tarixli diplomu il ə təltif edilmişdir. - K əndin adının haradan götürülməsi barədə məlumatlar sizd ə maraq doğurubmu? - B əli, özü də çox. Bu maraq hələ bu kəndə gəldiyim ilk günd ən məni özünə cəlb edib. Hər dəfə mən kəndin qocaman sakinl ərindən bu yaşayış məskəninin tarixi haqqında çoxlu r əvayətlər və söyləmələr eşidirdim. Kəndin adı ilə bağlı iki m ənbə var. Bunlardan birincisi və ən maraqlısı kəndin sakini olmuş, 102 yaşında dünyasını dəyişmiş Səriyyə nənənin sağ- lığında kəndin adı ilə bağlı mənə söylədiyi rəvayət idi. O, bu hekay əti hər dəfə danışdıqda böyük həyacan hissi keçirərdi. S əriyyə nənənin söyləmələrindən: -Çox-çox q ədim zamanlarda qədim karvan yolunun üstün- d ə yerləşən bu kənd 10-12 evi olan kiçik bir yaşayış yeri idi. Bu balaca obanın sakinləri demək olar ki, hamı bir-birinə qohum idil ər. Bunlardan ən varlısı olan bir kişinin 1-2 dəvəsi, 3- 4 camışı varmış. Hamı onu “ağa”-deyib çağırardı. Lakin övladı yox idi. Buna baxmayaraq o həyat yoldaşı ilə xoşbəxt yaşayır, kəndin bütün sakinləri ilə yaxşı münasibətdə idi. Bir çox ill ər övlad həsrəti ilə yaşayan bu cütlük günlərin birində xoş bir müjdə aldı. Onların körpəsi olacaqdı. Vaxt-vədə öz m əqamına çatanda onların bir qız övladı oldu. Kəndin bütün qadınları səhəri gözləməyib elə həmin gecə ananı və uşağı ziyar ətə gəldilər. Körpə sanki ay parçası idi. Hamı onun gözəl- liyin ə məftun olmuşdu. 66 Körp ənin atası həmin il həcc ziyarətinə gedəcəkdi. Qızını- nın adını da yalnız ziyarətdən qayıdandan sonra qoyacağını bildirmişdi. Vaxt keçdi. Ağa Həcc ziyarətini başa vurduqdan sonra k ənddə hamıya elan elədi ki, körpə qızının adını Gülcənnət (y əni cənnətin gülü) qoyub. Adqoyma m ərasimi keçirən ağa bir cavan dəvə kəsib onun ətini kəndin bütün camaatına bərabər payladı. Həmin gün o, and içibmiş ki, qız həddi-buluğa çatdıqda onu da Həcc ziyar ətinə aparacaq. Gülc ənnət günbəgün böyüyürdü. Onun nurlu çeşməsi, ala gözl ərinin üstündəki çatma qaşları ona baxanların hamısını heyran edirdi. Aylar, ill ər ötdü. Nəhayət ağanın qızı böya-başa çatdı. Atası onu vəd etdiyi kimi Həcc ziyarətinə apardı. Ziyarətdən sağ-salamat qayıtdılar. Kəndin camaatı onları sevinclə qarşıla- dı. Gülcənnət dəvədən düşüb bütün kənd camaatı ilə mehriban- casına görüşdü. Onun onsuz da gözəl olan üz-gözü daha da nurlanmışdı... K ənddə söhbət yayılmışdı ki, Gülcənnət atası ilə Kəbə ziyar ətində olanda and içibmiş ki, ziyarəti başa vurub kəndə qayıtdıqdan sonra hər gün sübh namazını kənddən xeyli uzaqda yerl əşən qoca, lakin hündürlüyü 40 metrdən çox olan qovaq ağacının altında qılacaq. Ziyarətdən qayıtdıqdan sonra artıq onun bu arzusu dəfələrlə çin olmuşdu. Anası isə bu m əsələni eşidib qızına belə demişdi: “- Qızım, sənin üçün çox qorxuram. H əmişə ayıq-sayıq ol. Dənizdə güclü fırtına olanda oralara yaxın getmə. Həmin anlarda sahildə yaranan qum burulqanının altında qalıb məhv ola bilərsən”. Ana d əfələrlə qızını bu qorxulu yoldan qaytarmaq istəsə d ə heç nə əldə edə bilməyib. Gülcənnət həmin yerdə və ist ədiyi qaydada ibadətini davam etdirirmiş. O, Həcc ziyarətin- d ə olduğu dövrdə verdiyi vədə hələ də əməl edirmiş. 67 Bu k əndin yaxınlığında Süsənli adında başqa yurd yeri də vardı. Bura uzaq yerlərdən çobanlar öz sürülərini qışlamaq üçün g ətirərdilər. Çobanların arasında Hüseynağa adlı gənc bir çoban var idi. Çox ağıllı-kamallı, bədəni palıd kimi möhkəm, qorxmaz, göz əl-göyçək, ucaboy bir gənc idi. Yaxşı tütək çalırdı. Bir gün s əhər tezdən Hüseynağa sürülərini çöldə otaran zaman uzaqdan baxıb kiminsə tək tənha qovaq ağacının altında olduğunu görüb. Əvvəlcə sürüdəki köpəklərdən ehtiyat edib sürünün ağızını geri döndərib. Sonra isə özü tək ağaca sarı gedib. Baxıb görüb ki, ağacın altında elə bil fənər yanır. Bir göz əl qız ağacın altında namaz qılır. Bu həmin Gülcənnət idi. G ənc çoban qızı görən kimi sanki yerində donub qalıb. O, qız namazını qılıb qurtarana kimi lal-dinməz və hərəkətsiz da- ya nıb. Qız namazını başa vurub gedərkən Hüseynağa elə bil ayılıb. Gülcənnət gözdən itənə kimi onun dalınca baxıb. Hə- min naz ənin sənəm gedərkən sanki onun ağlını da özü ilə bir- likd ə aparıb. Hüseynağa kor-peşman sürüsünün ardınca qaçıb gedib. G ənc çoban sürüsünü sürərək yaşadığı Süsənli kəndinə aparıb. Gülcənnəti görmək, ona yetişmək ümidi ilə tez-tez sürüsünü qovaq ağacına yaxın olan otlaq əraziyə gətirərmiş. N əhayət Hüseynağa Gülcənnəti yaxından görə bilib, öz istə- yini ona çatdırıb. Gənclər həmin andan saf məhəbbətlə bir- birini sevm əyə başlayıblar. Hüseynağa hər gün sübh tezdən daxmasından çıxaraq qızı görm ək arzusu ilə anasına: “Mən Qaraqaşlıya gedirəm.”- de- y ərmiş. Lakin gənclər bir-birini sevdiklərini valideynlərindən v ə kənd camaatından gizli saxlayırlarmış. Günl ərin bir günü Hüseynağa səhərə yaxın yuxudan dik- sinib ayılıb. Görüb ki, hava yaman dəyişilib. Bayırda şiddətli x əzri küləyi əsir. Dənizdə dəhşətli tufan abı havası var. Külək onun yaşadığı komanı sanki yerindən qoparıb kənara atmaq Yüklə 0,59 Mb. Dostları ilə paylaş:
|