A f s e a fəLSƏFƏ

F
əlsəfə və sosial-siyasi elmlər – 2010, № 2 
 
 
 
283 
Meşəni qırın, təkcə bir ağacı yox. Qorxu meşədən yaranır. Meşəni də, 
kolluğu da qırandan sonra, ey bhikşular, siz azad olacaqsınız
1
. 
284 
Kişinin qadınlara qarşı arzusu ləğv olmayıbsa, lap az miqdarda belə 
qalıbsa, onun ağlı bağlıdır, anasının südünü əmən dana kimi. 
285 
Arzunu qopart, payız şanagülləsini əllə qopardan kimi. Sakitlik yolu 
il
ə Suqatanın
2
 göst
ərdiyi Nirvanaya doğru get. 
286 
“Burda yağışlar zamanı yaşayacağam, burda isə yayda və qışda”, – ax-
maq bel
ə düşünür. O, təhlükə barədə düşünmür. 
287 
Uşaqlarda və mal-qarada başını itirmiş belə insanı ölüm oğurlayır, yat-
mış kəndi sel aparan təki. 
288 
N
ə uşaqlar, nə atası və nə də qohumları ölümün yaxaladığı kəsi müda-
fi
ə edə bilməzlər. Doğmalarda müdafiə tapmaq mümkün deyil. 
289 
Bu h
əqiqəti bilərək, qoy, daxilən təmkinli müdrik tez özü üçün 
Nirvanaya aparan yolu t
əmizləsin. 
 
VIII.
 
MÜXTƏLIF BARƏDƏ FƏSIL 
 
290 
Əgər balaca xoşbəxlikdən imtina, böyük səadəti görməyə imkan verir-
s
ə, qoy, müdrik balaca xoşbəxtlikdən imtina etsin, böyük səadəti düşünərək. 
291 
Başqalarına əzab verərək özünə səadət axtaran, nifrət torlarında 
dolaşaraq nifrətdən azad olmur. 
 
 
1
 Söz oyunu: vana – h
əm meşə, həm də şəhvət, arzu deməkdir. Nirvana (nibbana) da nir-
vana “arzuların məhvi” kimi oynalınır. 
2
 Suqata – 
Buddanın adlarından biri. 
 
- 178 - 
                                                 

---

T
ərcümələr 
 
292 
Axı, görülməli iş təxirə salınır; görülməsi gərəkməyən isə, əksinə, 
görülür. Bel
ə qafil və təkəbbürlülərin arzuları artır. 
293 
Lakin o k
əslərin ki, tam toparlanmış ağlı daima bədənə yönəlmişdir, 
onlar görülm
əsi gərəkməyən şeylərin ardınca düşmürlər, görülməsi gərək 
olan şeyləri səylə görürlər. Belə müdrik və diqqətlilərin arzuları yoxa çıxır. 
294 
Ana v
ə atanı və kşatri kastasından olan iki padşahı öldürərək, şahlığı 
t
əəbələri ilə birlikdə məhv edərək brahmana təmkinlə gedir
1
. 
295 
Ana v
ə atanı və brahmana kastasından olan iki padşahı öldürərək, 
üst
əlik beşinci olaraq pələng-insanı
2
 da öldürüb brahmana t
əmkinlə gedir. 
296 
Böyük ayıqlığa malik olanlar, Qautamanın şagirdləri, həmişə oyaq 
olurlar. Gec
ə də, gündüz də onların fikirləri daima Buddaya yönəlmişdir. 
297 
Böyük ayıqlığa malik olanlar, Qautamanın şagirdləri, həmişə oyaq 
olurlar. Gec
ə də, gündüz də onların fikirləri daima Dhammaya yönəlmişdir. 
298 
Böyük ayıqlığa malik olanlar, Qautamanın şagirdləri, həmişə oyaq 
olurlar. Gec
ə də, gündüz də onların fikirləri daima Sanqhaya yönəlmişdir. 
299 
Böyük ayıqlığa malik olanlar, Qautamanın şagirdləri, həmişə oyaq 
olurlar. Gec
ə də, gündüz də onların fikirləri daima bədənə yönəlmişdir. 
300 
Böyük ayıqlığa malik olanlar, Qautamanın şagirdləri, həmişə oyaq 
olurlar. Gec
ə də, gündüz də onların ağılları daima zorakılıqsızlığa sevinir. 
301 
Böyük ayıqlığa malik olanlar, Qautamanın şagirdləri, həmişə oyaq 
olurlar. Gec
ə də, gündüz də onların ağılları daima düşünməyə sevinir. 
1
 
Buddhaqhoşaya  görə, ana – arzu, həvəs, ata- təkəbbür, iki padşah – iki  yanlış baxış 
sistemi (sassataditthi- eternalizm, n
əfsin və dünyanın əbədiliyinə inam və ucchedaditthi – 
n
əfsin məh olmasına inam ), təəbələrlə birlikdə şahlıq – hissi həzzlər. 
2
  P
ələng-insan-  Buddhaqhoşaya  görə, müqəddəsliyə  nail olma yolunda “pələnglər”lə, 
əngəllərlə qaynaşan yer. 
 
- 179 - 
                                                 

---

F
əlsəfə və sosial-siyasi elmlər – 2010, № 2 
 
 
 
302 
Dünyanın tərzini buraxmaq çətindir, sevinmək çətindir; evdə həyat 
b
ədbəxt və çətindir, səndən fərqlilərlə yaşamaq çətindir. Qəribi bədbəxtlik 
t
əqib edir. Bu səbəbdən də, qərib olma və qoy bədbəxtlik səni təqib etməsin. 
303 
Iman v
ə salehliklə dolmuş olana, şöhrət və dövlət sahibinə, harda olsa, 
h
ər yerdə hörmət bəsləyərlər. 
304 
Salehl
ər uzaqdan bərq vurarlar, Himalay dağları tək. Zalımları isə heç 
yaxından da görmək olmur, gecə atılan oxları görmək mümkün olmadığı 
kimi. 
305 
T
ənhalıqda oturan, tənhalıqda yatan, tənhalıqda gəzişən, fəaliyyətli 
olan v
ə özü özünün qabağını alan kəs qoy meşədə sevinsin. 
 
IX.
 
CƏHƏNNƏM BARƏDƏ FƏSIL 
 
306 
Yalan danışan və həmçinin eləyəndən sonra “Mən eləmədim”, – de-
y
ən kəs cəhənnəmə düşür. Axı, o da, digəri də ölümdən sonra bərabərdirlər; 
alçaq 
əməllər sahibləri o dünyada bərabərdirlər. 
307 
Boyunları sarıya bürünənlərin bir çoxları dhammaya pis riayət edirlər 
v
ə həddlərini qoruyan deyillər. Alçaqlar öz alçaq əməlləri ucundan cəhən-
n
əmdə doğulurlar. 
308 
Alov kimi qızğın dəmir kürəni udmaq daha yaxşıdır kafir və həddi 
aşana, nəinki ölkənin zəkatından istifadə etmək. 
309 
Başqasının arvadını istəyən qafil insan dörd şeyə sahib olacaq: şərəf-
sizlik, yuxusuzluq, üçüncüsü, c
əza, dördüncüsü, cəhənnəm. 
310 
Şərəfsizlik və pis yol; qorxmuşun (kişinin) qorxmuşla (qadınla) qısa 
l
əzzəti və padşahın ağır cəzası. Odur ki, qoy insan başqasının arvadına yol 
axtarmasın. 
 
- 180 - 

---