A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 3,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
245 tut. Eldar da Bakının dalğasını tutacaqdı və bu zaman, düz dəqiqəbədəqiqə diktor elan edəcəkdi: Eldar Musayev: "Rəna". Və məlahətli bir səs Eldarın adından Rənaya vurğun bir könlün eşq–məhəbbət təranəsini oxuyacaqdı. İmran dedi: –"Rəna" mahnısını çıxart, yerinə ayrı bir şey sal. Tahir dinmədi. Bütün bu səbəbləri izah etmək çox çətin olardı. –Bəlkə qalsın... bilirsiz... – deyə o zəif bir cəhd etdi. İmran quru bir tərzdə: –Yox, Tahir, – dedi, – mütləq dəyiş. Bilirsən ki, gündə eyni mahnıları vermək olmaz, – o ayağa qalxdı – Yaxşı, mən studiyaya gedirəm – qapıya çatarkən bir də Tahirə tərəf döndü – əvəzinə bir xalq mahnısı sal. "Gül oğlan", ya "Qaragilə". –Yaxşı.
Tahirin ovqatı təlx olmuşdu. O, Eldara nə deyəcəyi və Rənaya nə sürpriz hazırlayacaqları haqqında düşünürdü.
Kazım Təbriz yaxınlığındakı Hacı Yəhya çayxanasında bir küncdə oturub düşünürdü: hansı yaxşıdır – sıldırım qayadan uçuruma atılmaq, ya baş gicəlləndirən sürətlə gündə belədən- belə gedən Amerika hərbi maşınlarının altına tullanmaq? Onun qərarı qəti idi. Kazımın 37 yaşı vardı. Ömrünün on dörd ilini məhbəsdə keçirmişdi. On dörd il idi ki, o ulduzları, günəşi, istini, sazağı mil-mil barmaqlıqlar arasından görmüş, duymuşdu. On dörd il idi ki, o, anasının, Mihinin, dostlarının taleyindən, otların iyindən, quşların səsindən, cahan hadisələrindən, Savalandan əsən sərin mehdən – insanlardan, dünyadan xəbərsizdi. On dörd il idi ki, o haqqa, ədalətə inamını, xoşbəxt gələcəyə inamını qırıb sınıq güzgü kimi atmışdı. Ömrünün on dörd ilini Kazım məhbəsdə çürütmüşdü. İndi o azad idi. Neçə gün idi məhbəsdən buraxılmışdı. downloaded from KitabYurdu.org
246 Ümidsizliyin sal divarına dirənmiş adam belə özünə bir baba yolu qoyur. Kazım məhbəsdə ümid güzgüsünü sındırıb atarkən bir parçasını saxlamışdı. Bu parçada onun son pənahı, son sığnağı, ömrünün yeganə və axırıncı xilas cığırı – baba yolu əks olunmaqdaydı. "Bəlkə, anam hələ yaşayır? Bəlkə, Mihin diridir? Bəlkə, dostlardan sağ qalanı var?". Səhərsiz məhbəs gecələrinin on dörd illik qaranlığında heç kəsin maraqlanmadığı, heç kəsin soruşmadığı Kazım bu nigaran fərziyyələrlə yaşamışdı. Bir nəfər, heç olmasa bircə nəfər onu yada salmalı idi. Bir cüt göz ana gözləri, dost gözləri, ya da Mihinin qara gözləri onun yolunu çəkməliydi. Yoxsa hər şey mənasızlaşardı. Gərək o kiməsə, bir nəfərə, bircə nəfərə lazım olaydı. Lakin bu puç bir ümid idi. Anası altı il bundan qabaq ölmüşdü. Qardaşlarından biri itkin düşmüş, o biri asılmışdı. Dostlar... Uzun məhbəs illəri ərzində o dostları tez–tez yada salırdı. Qurban, Hüseyn, Əyyub... "Bizə dost demək olarmı? Hüseynlə bir böyümüş, Qurbanla, Əyyubla bir oxumuşuq. Lakin yollarımız çox tez ayrıldı. Uşaqlıq, ilk gənçlik dövrü qurtaranda, yol seçmək məqamı gələndə biz ayrı–ayrı səmtlərə getdik... Daha doğrusu, onlar getdi. Mən getmədim. Öz yerimdə durdum. O vaxt mənə elə gəlirdi ki, ən doğru yol heç bir yol seçməmək, heç bir səmtə getməməkdir. Bir yerdə durub dayandığın yeri seyr etmək, dərk etmək, dərindən öyrənmək, sevmək. Günəşə baxmaq. Məgər günəşə baxmaqçün harasa getmək lazımdır. Günəş hər yerdən görünür. (Doğrudur günəş hər yerdən görünür, lakin bəzən ona dəmir barmaqlıqlar arasından baxmalı olursan – bu həqiqəti Kazım sonralar başa düşdü).
Məgər ayın, ulduzların, bahar yağışının gözəlliyini duymaqçün mütləq bir yol seçmək, baş alıb harasa getmək, bu uzun səfərdə yüz işgəncəyə, əzaba dözmək lazım idi... Əyyub mənim müddəalarıma cavab verirdi ki, aya, ulduza, yağışa, küləyə, günəşə öz dilində ay, ulduz, yağış, külək, günəş downloaded from KitabYurdu.org 247 demək haqqıyçün, ömrü boyu bellərini büküb qara torpaqdan başqa heç bir şey görməyən insanların başını qaldırıb günəşə, aya, ulduza baxa bilmələriyçün mübarizə etmək lazımdır. Qurban, Hüseyn, Əyyub mübarizə yolunu seçdilər. Bu yol Qurbanı və Hüseyni dar ağacına gətirdi, Əyyub isə... On dörd il idi ki, Kazım Əyyubun aqibətindən xəbərsizdi. Ümid güzgüsünün hifz olunmuş parçasında o, tez-tez Əyyubun əksini görürdü. Bəli, Əyyub sağ qalmışdı. Amansız qisasın cəllad əli ona dəyməmişdi. Kazım məhbəsdən çıxandan sonra Əyyubun yaşadığı balaca daxmaya getdi, ona mərkəzi xiyabanda ikimərtəbəli evi nişan verdilər. Mübarizə yolunun çoxlu kəsələri var. Bu kəsələrə düşüb geriyə də qayıtmaq, başqa yollara gedib çıxmaq da mümkündür. Əyyub indi fars dilində ruznamə buraxır. Günəş əvəzinə "şəms", yağış əvəzinə "baran" yazır və isbat eləməyə çalışır ki, gec-tez hamı belə deyəcək. Kazım ikimərtəbəli evin qapısından içəri girdi. Əyyub əvvəl onu tanımadı, sonra tanıdı, sevindi, sonra pərtləşdi, nədənsə pörtdü. Kazım da sıxılırdı. Çünki danışmağa söz tapmırdılar. Bu ağır sükuta son qoymaqçün Əyyub ailəsindən danışmağa başladı. Onun iki uşağı vardı. Arvadı Şəmsiyyə xanım fars idi, özü də yüksək rütbəli Tehran məmurlarından birinin qızı idi. Əyyubun gənclik büdrəmələrindən sonra onun taleyi üçün bu nigahın əhəmiyyəti çox böyük idi. Xoşbəxtlikdən Şəmsiyyə xanım məhdud milli hisslərdən çox yüksəkdə dururdu. Onun üçün azəri və fars anlayışları yox idi və məhz buna görə də o, uşaqlarını fars dilində tərbiyələndirirdi. Əyyub Kazımı çöl qapısına qədər ötürdü. Həyətdə iki bağban əyilib qan-tər içində yer qazırdılar. Əyyub onlara göstərişlər verdi. Kazım düşündü: görəsən başlarını qaldırıb günəşə baxmağa bunların macalı olurmu? downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|